0 2630.
Zondag 15 December 1912,
26stö Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
Bin nen land,
FEUILLETON.
DOODGEZWEGEN.
Advertentiën vóór 9 nnr op den dag der uitgave
TEXELSCHE COURANT.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Borg 30 Cts. Franco per post doer ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
1 .nden met verhooging der porto's.
Prijs der Advertentiin.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 8 Ct.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de TJitg. Firma LANGEVELD DE ROOIJ, Parkstraat, Bueö op Te x e l
Voor nieuwe abonneé's,
Die zich met 1 Jannari op de Texelschc
Courant tvenschcn te abonneeren, worden
de tot dien datum verschijnende nummers
gratis toegezonden.
TEXEL, 14 December 1912.
Naar ons welwillend wordt mede
gedeeld is de inventaris der goederen in
het gebouw van het Witte Kruis van
de afd. T6xel thans aangevuld met een
yskist gevuld met ijs. Dat is zeker een
belangrijke aanwinst.
Lezing Dr. Scheij.
De opkomst was, zooals de leider der
vergadering, de heer W. F. Schumaker in
z'n openingswoord terecht opmerkte, lang
niet evenredig aan de belangrijkheid van
het onderwerp en we zouden er aan kunnen
toevoegen, vooral niet wanneer dat onder
werp behandeld wordt door een autoriteit
op dat gebied, als de heer Dr. Schejj,
Zuivelconsulent in deze provincie te Hoorn,
die op verzoek van het bestuur van de
kaasfabriek te den Burg „Het nut, de wer
king en de noodzakelijkheid van de op
richting eener coöperatieve Zuivelfabriek"
bepleitte.
De heer Scheij begon met er op te wijzen
hoe sedert de oprichting vaD de eerste
coöperatieve zuivelfabriek te Warga in 1886
het bedrijf van den veehouder zuivelbereider
een belangrijke wijziging heeft ondergaan,
een wijziging afgedwongen door de om
standigheden, het verdringen van de Friesche
boter door de Deensche, doch eene die is
gebleken een zegenrijke te zijn.
Sedert dien toch is de eene coöperatieve
fabriek na de andere verrezen en volgens
mededeeling van den heer Mesdag, Zuivel
consulent in die provincie is zelfs in het
slechte melkjaar 1911 in Friesland in de
zuivelfabrieken verwerkt 550 millioen K.G.
melk van 152,000 koeien, (d. i. meer dan
10 Liter per koe per dag).
De fabriekmatige vette kaasbereiding in
Noordholland is meer een gevolg geweest
van het gebrek aan arbeidskrachten op de
boerderijen, zegt spr., doch welke vlucht
ook die genomen heeft blijkt wel hieruit
dat men thans in dez6 provincie 130 fabrie
ken telt, die plm. 121 millioen melk ver
werken.
Zoo voortgaande komt spr. tot de con
clusie, „wanneer het voortzetten van
de kaasbereiding op de boerderij is uitge-
door L. HAIDHEIM.
34.)
Wat Willa in dezen nacht doormaakte?
Zij zat stil en schijnbaar gedrukt, onder al
die mannen, maar werkeljjk in dankgebed
verzonken, in gedachten over land en zee
vliegend om den gelietde te zoeken.
Ach als zij hem maar eerst had gevon-
den, hoe zou zij hem dan nog door den
rijkdom harer liefde vergoeding schenken
voor de lange ontbering van geluk.
„Mijn arm kind mijn lieve kleine meid,"
zei haar vader telkens tot haar. Nooit had
men den generaal zoo uangedaan gezien.
Eveneens de advocaat, die om der wille
van de rechtvaardigheid vurig snakte naar
de bostralfing van den ellendeling.
En bij dat alles bleet 't steeds onopge-
klaard: als Ruscow er aan dacht Anna
Alitobet te huwen, welke reden bestond
er dan om Klarenberg in het verderf te
storten
Otto Feedorn beweerde zedelijk over
tuigd te zijn dat Ruscow zeer ernstig aan
een huwelijk met Willa gedacht had en
dit aannemend was do misdaad begrijpelijk
maar steeds bleef er 'n duister puut on-
opgekluard.
Voor tilloB geldt het nu do zaak ge-
rechtelijk te onderzoeken, en op Rusoow's
sloten, doen de veehouders, wanneer er op
een voldoende hoeveelheid melk kan ge
rekend wordeD, zonder twijfel verstandig
met zich aaneen te sluiten om op een ge
zonde basis gemeenschappelijk het zuivel
bedrijf uit te oefenen."
Oprichting van een coöperatieve zuivel
fabriek acht spr. dan aanbevelingswaardig,
omdat wanneer de zaak behoorlijk is op
gezet daaraan geen risico is verbonden.
Vervolgens toont spr. aan het voordeel
van een eigen fabriek boven een particuliere,
meent van de twee vereenigingsvormen die
daarvoor in aanmerking kunnen komeD, de
Naamlooze Vennootschap en de coöperatieve
vereeuiging, om verschillende door hem
genoemderedenen, laatstgenoemde te moeten
aanbevelen en geeft een reeks van aan
wijzingen in verband met oprichting en
financieel beheer.
Een reeks van cijfers worden door spr.
genoemd waarvan wij het volgende weer
geven.
Op een goed beheerde fabriek, z. g. dag-
kaasfabriek met boter als bijproduct 2 maal
daags melk, zijn aan spr. uit de boeken,
die tot in bijzonderheden keurig worden
bijgehouden, de volgende cijfers verstrekt:
voor 100 K.G. volle melk werd besomd over
1909/1910 f6,17, over 'lO/'ll f6,45 en over
'11/'12 f7,08.
Van een fabriek waar, evenals hier tot
nu toe gebruikelijk is, 1 maal daags wordt
geleveid en de avondmelk thuis geroomd,
was de financ. uitkomst over 1912 gemid
deld per 1U0 liter melk f 4 80 -f- f 0 40 voor
de wei en f 1,56 voor de boter, ongerekend
nog de karnemelk.
De vraag die, als tot oprichting besloten
wordt, naar voren dringt: Hoe moet nu de
coöperatieve fabriek zijn gebouwd en inge
richt," beantwoordt spr. zoo ongeveer als
volgt.
De fabriek moet voldoen aan de eischen
van het bedrijf, de producten mogen geen
schade lyden omdat de fabriek te goedkoop
is gebouwd, want dan komt de zuinigheid
duur te staan.
Eet moet hier een eenvoudige, kleine
fabriek worden en de meest gewenschte
bedryfsvorm is, met het oog op de betrek
kelijke geringe hoeveelheid melk, wellicht
het maken van Edammer dagkaas,metmelk-
en weiroomboter als bijproducten.
Omdat de avondmelk veelal op de boerderij
niet met de noodige zorg behandeld wordt
of kan worden en het verwerken van een
kleine hoeveelheid room op de boerderij
veel werk en veel last veroorzaakt, acht
spr. het meer gewenscht de melk tweemaal
per dag aan de fabriek af te leveren dan,
zooals tot nu toe gebruikelijk is, de avond
melk thuis te houden en 's morgens alge-
aanhouding aan te dringen.
Dat was echter alleen Ludwig's zaak.
Maar Ludwig geheel vuur en leven
wilde de zaak dadelijk energiek aanpakken.
Na langdurige bespreking met het bestuur
der Jockeyclub zag hij echter van ge
rechtelijke vervolging der zaak.voorloopig
af.
„Wat een verwenschte geheimhouding
ter wille van valsch eergevoel," viel de
advocaat uit. „Wat gaat die zaak de club
aaD, waar uw broeder word veroordeeld.
Door geheimhouding on zwijgen heeft men
bom zoo ellendig ongelukkig gemaakt.
Zoudt u niet meenon dat men tot grondig
onderzoek zich eerst tot Ruprecht had
moeten wenden, die heden gestorven ls
Hierbij wees bij op het Dagblad, waarin
hij 't bericht gelezen had.
„Ruprecht heelt men 't eerst onder han
den genomen eu ik kan u verzekeren dat
men bij het eerste verhoor niets uit hem
heeft kunnen krijgen.
„En nu wilt u
„Voor alles Ulrich raadplegen hij
moet beslissen. Voor de wereld is zijn
oer niet bezoedeld, alleen voor de kleine
kring van mannen, die diep verslagen om
vergeving vragen."
„Waarin zij zich geoefend hebben. Ja,
ja! dut moet gezegd wordeD."
„Wees rechtvaardig."
„Nu dat behoeft u mij niet to zeggen,
waarde baron, 't Is waar, de schijn was
tegen uw broeder; maar zoo'n oud rechts
geleerde als ik weet dat de boIuju dikwijls
roomd met de ochtendmelk af te leveren.
De bezwaren die tegen het koopen van
de boter aan de fabriek worden ingebracht,
zijn van te denkbeeldigen aard om gewicht
in de schaal te leggen, immers ieder moet
blij wezen als hij aan de fabriek een hoogen
prijs moet betalen, zulks wijst op hooge
waarde van do producten en dus op voordeel.
Een eerste eisch voor de boterbereiding
aan de fabriek is overvloedig koud water,
iets waarvoor in het oude Texel volgens
informatie wel kans is.
Bij de inrichting van de fabriek moet op
de eischen van het bedrijf gelet worden en
dienen daarom de kelder en de kamplaats
niet op het Zuiden of Westen te lfggen.
Als een paar zaken die bij een goede
coöperatieve fabriek niet mogen ontbreken
noemde spreker verder een goed reglement
op de melklevering en betaling op gehalte
van de melk dit laatste geschiedt thans
reeds door 62 van de 130 Noordhollandsche
fabrieken.
Het lidmaatschap van den Bond voor
Zuivelfabrieken wordt door spr. aanbevolen
en ZEd. eindigt met de hoop uit te spreken
dat dezen avond niet zonder nut voor de
veehouder van Texel geweest zal blijken
te zijn.
Van de gelegenheid tot het vragen van
nadere inlichtingen werd weinig gebruik
gemaakt, een vraag omtrent administratie
en boeking werd door spr. duidelijk en tot
groote voldoening van de vrager beantwoord.
De vragen omtrent schuimen van room
onder het karnen en het al of niet ge
wenschte van het gebruik van langwei,
hoewel niet in verband met het onderwerp
werden mede behandeld.
De heer Schumaker sloot met een woord
van dank aan spreker en vergadering, onder
mededeeling, dat Donderdag a. s. een
vergadering zal worden gehouden om zoo
mogelijk tot oprichting over te gaan. Zie adv.
Oude Sinterklaas.
Ouwe Sunterklaas is ook hier weer met
de noodige opgewektheid gevierd.
De ztvakkere sekse en de jeugd waren
onder de gecostumeerden in overwegend
getal aanwezig.
'tls eigenaardig hoe verschillende
groepen onafhankelijk van elkaar een
zelfde gedachte kunnen uitbeelden.
Daar waren b. v. twee groepen van
drie dametjes die in allerliefste costu-
metjes een aardige reclame waren voor
oen bekend mondwater en tandpasta,
verder twee groepen die een nagemaakt
draaiorgel op een wagen met zich voerden
in welke nabootsing de eene groep wer-
bedriegt, en dat was de fout van de heereD
van de club, zij voelden hun eigen fiijn
eergevoel aangetast, er was een be
drieger onder heD."
„En u hebt Ruprecht en Feedern tot
getuigen, dat de schnrk weende, ter neer
geslagen was, en voor Ulrich in de bres
sprong."
„Dat kan ik me zeer goed verklaren,
zijn hart zal wel getrild hebben, zulk
spel eischt sterke zenuwen. Had ik den
schurk maar beet! Vechten kunt u met
dien eerloozen kerel niet."
Wees gerust, wij hebben niet stil ge
zeten, op dit oogenblik is hij al veroor
deeld."
Er is bijna geen adelijke club, gedn
militaire vereeniging ot samenkomst in
de hooge kringen over de geheele wereld
die niet worden ingelicht, daar zij allen
mot elkaar in verbinding staan, 't Is een
zedelijke doodstraf."
„Ik ontken het gewicht van die straf
niet, moest men een voor de gemeen
schap zoo schadelijk sujet, tot heil dor
menschheid niet opsluiten. Gelooft u dat
zoo'n eerlooze kerel van schaamte en
sohande sterven zal
„Geloof mij mijnheer Weis, Rusoow's
straf is van middeleeuwscbe hardheid, zijn
levsn is ten gronde gericht, zijn betrekking
voor hem verloren, geen ambt staat meer
voor hem opon, zijn lichaam, al staat het
niet geboekstaafd, is gelijk aan de vogels
des hemels en de dieren in 't veld, zijn
ziel behoort den duivel."
kelijk aardig geslaagd was.
Verder merkten we op 'n tweetal beren
met hun geleiders, dan iets wat men
een electriseermachine noemde, een ge
zelschap dat zeker een bespotting van
een muziekkorps verbeelde, enz. enz.
We zouden zoo nog wel wat kunnen
voortgaan, doch noemen nog een
paartje in Texelsche kleederdracht, man
en vrouw, een dito stel dames verdwaald
in gezelschap van paljas en lest, best, de
reizende kermistroep.
De reizende kermistroep is zeker een
geheel nieuw idee en hier bepaald nog
niet vertoond, de acrobaten gaven schit
terende-proeven van kracht en lenigheid.
Een hooge stellage werd door hen mee
gevoerd en voor de krachttoeren aan
ringen opgesteld en waarbij paljas z'n
grappen verkocht. Op onze beide pleinen
hielden zij het publiek langen tijd bijeen.
Bij een herhaling zouden wij de uit
voerders in overweging geven zich van
een steviger stellage te voorzien, want
het was o. i. niet zonder gevaar eri het
verwonderde ons dat de politie de werk
zaamheden niet verbood.
Afijn het feest is zonder ongelukken
afgeloopen en een vol jaar scheidt ons
weer van het volgende.
O osterend, 13 December.
De rederijkerskamer V. I. O. S., onder
leiding van den heer B. Elzer, is weer
bijna gereed voor eene uitvoering, die
binnenkort gehouden zal worden. Opge
voerd zullen worden: „De Werkstaking",
„Terug van den Kongo" en „Claretten-
wijn of de verkeerde wijnreiziger."
Een en ander geeft een aanlokkend
programma, dat zeker weer vele be
zoekers zal trekken. Zie verder de ad
vertentie in het nummer van Woensdag
a.s.
De Oude Sinterklaas heeft hier ook
niet veel bijzonders opgeleverd. Enkele
opgekleede personen hebben wat langs
de straten gemarcheerd, doch bijzondere
vertooningen gaven ze niet.
Oudescliild, 12 Dec.
Gisterenavond hield „Neptunus" haar
tweede jaarvergadering met dames. Deze
was slechts zeer matig bezocht. Nadat de
Voorz. den aanwezigen, maar in het bijzonder
den sprekers van dezen avond den heeren
J. Daalder Dz. en IJ. Koppen van Oosterend
het welkom had toegeroepen, breDgt ZEd.
„Daar is ook zijn plaats," riep de oude
heer. „Mogelijk is het tuchthuis 'n wel
daad tegenover een vogelvrij verklaring."
Zoo was hoop en vreugde dus eindelijk
teruggekeerd, en hoewel geen enkele op
heldering kon geven, tooh was de hoop
op het eindelijk geluk nog niet verloren.
Er stonden immers nog zoovele wegen
open om hem te vinden. Otto en Ludwig
waren onophoudelijk in de weer. Bij alle
gezantschappen en consulaten ter wereld
werd navraag gedaan. In ontelbare bladen
werden oproepingen gedaan, men stelde
er elk hoofd der politie mee in kennis.
Onder al die maatregelen bleven de
zijnen in een goede stemming, de barones
en Ludwig besprakon samen hoe het zou
zijn als hun lieveling terugkwam. De
moeder bracht zija kamer in orde be
sprak met de gelukkige, blozende, herstel-
leude Willa het uitzet en het huwelijk.
Tante Hetta wilde nog maar niet ge-
looven aan de slechte daad van haar gun
steling, bad er twist over met haar broeder
en vertrok zoo spoedig mogelijk.
„Laat haar gaan," zei de generaal, „dat
is de beste oplossing, ik kan dat tegen
spreken van werkelijke feiten niet uitstaan*.
Tot zijn teleurstelling vond hij onder bet
adres van de Jockeyclub van het Berlijn
het bericht, dat graaf Ruscow, die men
daar zooeveu nog had gezien, en verblijf
had gehouden in bet Contir.etal Hotel, van
daar was atgoreisd zonder adros achter te
laten.
Wordt vervolgd.)
