RÖNA
N°- 2654,
Donderdag 13 Maart 1913,
268te Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
Vasi ÜOLstso's
Caca©
DE VOLKSDRANK
Dit blad verschijnt Woénsilag- en Zaterdagavond
Advertentiëu vóór.9 uur op den daic der uitgave
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitg. Firma LANGEVELD DE ROOIJ, ParkstraatBurg op Tex e l.
Van week tof week
mag in geen huisgezin
ontbreken.
TEXELSCHE COURANT,
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Burg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika eu andere
l-.nden met verliooging der porto's.
Prijs der Advertentièn.
Van 1 tot 6 rogels 30 Cts. lodoro regel moor 8 Ct.
Groote lettors en Vignotton worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. por nummer.
1—8 Maart.
De Tweede Kamer heeft Vrijdag met
54 tegen 35 stemmen de Verzekeringswetten
van minister Talma aangenomen. De
rechterzijde stemde als één man voor, de
linkerzijde als één man tegen. De minister
kreeg een ovatietje en tal van handdrukjes
van gelukwensch.
Thans mag hij eerst een paar daagjes in
het buitenland uitrusten. Lang evenwel
niet, want de Kamer heeft op voorstel van
den voorzitter besloten zoo mogelijk nog
voor de Paaschvancantie een flink stuk
van minister Talma's Ziektewet af te doen.
Dok hierbij zal van de Kamer ongetwijfeld
aog inspanning worden gevraagd, doch de
iot standkoming van het ontwerp mag men
ils verzekerd beschouwen. Daardoor zullen
lan de Verzekeringswetten, voor de ver-
iiezingen in Juni tot stand gebracht zijn,
ils de Eerste Kamer bereid is een beetje
mort te maken. De aan deze wetten
'astgekoppelde Tariefsherziening komt
chter ni6t meer in dit zittingstijdperk tot
ütand. De Kamer heeft het ontwerp voor-
oopig ter zyde gelegd, ook al omdat het
laarrnee toch niet meer gereed kon komen.
Jet lot van het ontwerp zal nu afhangen
'(an den uitslag der verkiezingen. Blijft
"Ie rechterzijde aan het bewind, dan krijgt
ninister Kolkman zijn wensch vervuld,
;omt er daarentegen een links Kabinet
lan het roer, dan zal met de intrekking
ran het ontwerp wel niet geaarzeld worden.
5en en ander zal er toe medewerken, dat
,)ij de komende verkiezingen de Tariefwet-
;westie een met onbelangrijke rol zal spelen.
o—oo—
De Duitsebe Rijksdag is in de afgeloopen
veek begonnen met de marinebogrooting
in wel kwamen de sociaal-democraten met
rnstige grieven en betoogden zij, dat zelfs
en verhouding van 10 Duitsche tegen 16
ingelsche slagschepen een uitbreiding be-
.eekent, maar hun verzet zal weinig baten,
"vaar alle andere partyen huninstemming
net de begrsoting betuigden. De behan-
eling der marinebegrooting werd intus-
chen op wreede wijze onderbroken door
:en ernstig ongeluk, dat de Duitsche
narin6 trof. Bij de manoeuvres bij Helgo-
and kwam de torpedoboot „S 178" in
lotsing met den kruiser „York" met het
;evolg, dat de boot zonk en 70 opvarendeu
n de golven omkwamen. De vamp heeft
n heel het land en ook daarbuiten diepe
■ntroering gewekt.
De Duitsche pers had het in de afgeloopen
v«ek voorts over de komende legeruitbrei-
ing. De vraag was aan de orde, waar de
egeering de vele miljoenen van daan zal
lalen, die thans weer boven het groote
edrag noodig zijn. En naar luid der be-
ichten is de regeering voornemens thans
ens het geld te halen, waar het te vinden
s, n.l. bij de kapitalisten. Het plan bestaat
<m voor eenmaal een extra belasting te
'ïeffen van de vermogens boven de 30,000
of 50,000 Mark. De conservatieven, die
■neerendeels tot de rijken des lands be
lmoren en steeds zoo op legeruitbreiding
eiangedrongen hebben, zullen nu ook eens'
'laadwerkelijk mogen bewijzen dat ze
gereid zijn een offer voor het land te
brengen. Er zal voor éénmaal een bijzondere
ïeffing geschieden, die een half of een
■reel millard zal moeten opbrengen. De
berichten loopen over het bedrag nogal
liteen doch het zal belangrijk zijn, dat
taat wel vast,
En bovendien zullen de gewone jaarlijk-
iche legeruitgaven nog met een bedrag van
lm. 150 miljoen stijgen.
|T - —o-o—o
^Bedriegen de voorteekenen niet, dan zal
e iet gevaar voor een algemeene werkstaking
m, België afgewend worden. Er is althans
>p het oogenblik, dat wij dit schry ven een
I proote ontspanning merkbaar. Men mag
lat toeschrijven aan de pogingen die de
j lurgemeeslers der 9 hoofdsteden hebben
langewend. Deze toch hebben, lettende
>p het gevaar dat een uitgebreide staking
voor het land zou opleveren, zich in ver-
jinding gesteld mgt beide partijende
eiders derstakingsbeweging en de regeering.
ün bij beiden vonden zij een geopend oor.
De regeering ontveinst zich niet, dat een
werkstaking, ook al slaagt die niet, een
economische ramp voor het land kan worden,
terwijl de leiders der sociaal-democraten
heel goed inzien, dat het gevaar voor een
mislukken van de algemeene staking niet
uitgesloten, integendeel zeer groot is. Zoo
hebben de 9 burgemeesters dan gezocht
naar een overeenkomst tussohen beide
partijen en het schijnt dat ze geslaagd
zijn. De leiders der beweging hebben
dientengevolge hun stakingsbedreiging in
getrokken en verwacht wordt dat de
regeering nu besluiten zal tot het instellen
van een staatscommissie voor ondorzoek
van het kiesrechtvraagstuk. Daarmee zou
dan het onweer van de lucht zijn.
—0—0—0—
De Fransche regeering is er met haar
voorstellen tot legeruitbreiding nog vlugger
bij dan de Duitsche met de hare. Weet
men in Duitschland nog niet precies hoe
de nieuwe voorstellen er uit zullen zien,
in Frankrijk heeft de regeering ze reeds
aan de Kamer aangeboden. Dat geeft het
aardige geval, dat in dezen do gevolgen
voor de oorzaak aankomen. Immers men
weet, dat de Fransche regeering door het
Duitsche voorbeeld tot de voorgestelde
legerversterking gekomen is.
Wat de nieuwe voorstellen betreft kan
gezegd worden, dat ze nog verder gaan,
dan aanvankelijk verwacht werd. Ze be
oogen n.l. om weder voor alle wapens een
gelijken diensttijd van 3 jaren in te voeren.
De regeering heeft alvast tevens vergunning
gevraagd, om de lichtingen die eerstdaags
hun 2-jarigen diensttijd volbracht hebben
en met groot verlof zouden gaan, nog een
jaartje langer onder de wapens te houden.
De meerdere uitgaven wil ze halen uit
eeü inkomstenbelasting, waarbij dan
inkomens beneden 10,0U0 francs vrijgesteld
zullen worden.
Bij de indiening der ontwerpen kwam
het in de Kamer tot heftige tooneeler,, door
de socialisten veroorzaakt. Het verzet van
dezen zal echter niet baten, want verwacht
wordt, dat de Kamer de ontwerpen met
een groote meerderheid zal aannemen.
o—o o
In Petersburg hebben in de afgeloopen
week de feestklokken geluid ter gelegenheid
van de groote Romanoffeesten. Herdacht
werd hoe 300 jaar geleden de eerste Romanof
den Russischen troon beklom en wel is
waar is de tegenwoordige Czaar in rechte
lijn geen afstammeling van dezen doch meD
spreekt er toch van de Romanofdynaatie.
Petersburg was in feestdos. Niets was
gespaard om de straten dor stad eèn
schitterenden aanblik te geven. En met
schitterende feestelijkheden ook werd net
300-jarig bestaan der Romanof's herdacht.
Aan een en ander was niet minder dan 2
miljoen roebel ten koste gelegd. De Czaar
en zijn gemalin vertoonden zich aan hun
volk en togen ter opening der feesten naar de
Kazan kathedraal, alwaar 'n plechtige Gods
dienstoefening werd gehouden. De straat
van het winterpaleis naar den Kathedraal
van Kasan was tooverachtig versierd en
's avonds op kostbare wyze geïllumineerd.
Gemeld werd, dat de bevolking den Czaar
geestdriftig toejuichte en men zou haast
zoo den indruk krijgen, dat op het feest
de liefde van het volk den heerscher om
ringde en dat er groote vreugde heerschte
op zijn feest. En toch zal menigeen in
Petersburg wel niet in een al te feestelijke
stemming hebben verkeerd De heilige
Russische politie had n.l. weder de bekende
voorzorgsmaatregelen voor de veiligheid
van „Vadertje" genömen. Eenige honderden
personen, die niet als te betrouwbaar bekend
stonden werden achter slot en grendel
gebracht, terwijl vreemdelingen eenvoudig
uit de stad werden verbannen. In de straat
die de Keizerlijke stoet doortrok, werd
niemand toegelaten dan die van een kaart
van de politie voorzien was. En de be
woners aan die straat hadden zich aan
onaangename huiszoekingen moeten onder
werpen.
Het herdenkingsfeest wordt door de Rus
sische pers genoemd het feest van de
wedergeboorte van Rusland. DeRomanofs
hebben Rusland van een Aziatischen tot
een Europeeschen staat gemaakt. En uiter
lijk heeft het Russische rijk inderdaad
Europeesche vormen aangenomen Het heeft
zich een belangrijke plaats in do rij der
Europeesche staten weten te veroveren en
zijn invloed breidt zich ver buiten zijn
grenzen uit. Doeh dat is het uiterlijke.
Innerlijk is Rusland nog altijd vol
onrecht, arm, doodarm aan beschaving,
—o—o—o—
De Turken hebben weder eens een ern
stige nederlaag geleden. Janina, dat dooi
de Grieken belegerd word, is gevallen en
Essed pasja heeft zich met zijn leger van
.35000 man en 130 kanonnen aan den
Griekschen Kroonprins moeten overgeven.
Het laatste overschot van hot groote
Turkscbe westcrleger is thans verdwenen
en als ten slotte ook Skoetari gevallen zal
zijn is h6t Turkscbe verzet in het westen
geheel gebroken. In Athene heeft de over
gave van Janina tot uitbarstingen van
geestdrift aanleiding gegeven. De klokken
werden geluid en overal wapperden de
vlaggen Er werd een plechtige godsdienst
oefening gehouden waaraan de ministers
en de Kamerleden deelnamen. En in Salo-
niki werden ter eero van de overwinning
101 kanonschoten gelost. De Grieken zijn
in dezen oorlog dan ook zeer fortuinlijk
geweest en ze maakten in het geheel niet
minder dan #70,000 krijgsgevangenen by
dezen veldtocht.
Montenegro was daarentegen minder ge
lukkig, Skoetari bleef en blijft hen hard
nekkig het hoofd bieden. En bovendien
willen de mogendheden deze Versterkte
stad ook' nog Diet eens aan hen afstaan,
doch ligt het in hun bedoeling haar te
voegen bij het Albaneesche ryk De Mon-
tenegrijnen protésteeren daar heftig tegen
en koning Nicolaas laat geen gelegenheid
onbetuigd 0111 te getuigen dat Montenegro
zich eerder zal doodvechten, dan Skoetari
prijs te geven
Yan het Oostelijk oorlogsterrein kwamen
in de laatste dagen zoo goed als geen be
richten. De sneeuw belet er nog steeds de
krijgsoperaties. Intusschen luid6nookvan
daar de geruchten niet gunstig voor de
Turken. De troepen moeten zeer verzwakt
zijn en tevens dreigt er weder muiterij op
groote schaal. In Konstantinopel worden
weer samenzweringen voorbereid en men
is zeer ontevreden op de nieuwe regeering,
die nog altijd geen einde aan den oorlog
gebracht heeft. Die daarentegen zelfs de
bemiddeling der mogendheden ingeroepen
hebben en er hard over denken Adrianopel
toch maar af te staan.
De mogendheden houden zich intusschen
met bemiddeliogsarbeid bezig, doch de onder
handelingen met de Balkanstaten schieten
nog niets op. En nu Janioa gevallen is,
zal dat nog wel niet beter worden ook.
Toch zetten de mogendheden het werk
voort. Moge het zijn met goeden uitslag
o—o o
Dinsdag 4 Maart, was het een gewichtige
dag voor de Vereenigde Staten van Noord-
Amerika. President Taft droeg het
presidentschap over aan zijn opvolger
Woodrow Wilson. In Washington was het
daardoor een dag van feestelijke en groote
drukte. Want, zooals steeds bij dergelijke
gewichtige gebeurtenissen, kwamen uit
alle oorden van het land. in breede scharen
de deputatie, politieke clubs en vereenigin-
gen, parlementsleden en nieuwsgierigen
om den nieuwen president te huldigen.
Dagen to voren waren dan ook reeds allo
plaatsen in de hotels besproken. En in de
hoofdstraten waren overal tribunes opge
slagen om de menigte, die den president
begroeten kwam een goede plaats te ver
strekken. In de straten was het reeds
dagen te voren een drukte van belang,
kleurlingen en negers uit de ver afgelegen
deelen van het land, duizende vreemden
werden gezien en hoe meer de dag van de
groote gebeurtenis naderde, hoe drukker
en kleuriger het werd in Washingtons
straten. Het heeft Woodrow Wilson, bjj
zijn optreden als opvolger van Taft, derhalve
niet aan belangstelling ontbrokeD.
De nieuwe president heeft na de gebrui
kelijke eedsaflegging zijn ambt aanvaard
met het uitspreken van een redevoering,
waarin hij er allereerst aan herinnerde, dat
voor twee jaren het Representantenhuis een
democratische meerderheid mocht verwer
ven. Deze verandering schreef hij toe aan
het feit, dat wel een groot regeeringsstelsel
was opgebouwd, doch dat de toenemende
rykdom tot een schandelijke verkwisting
geleid had. De indusfrieele vooruitgang der
Ver. Staten heeft rykdom gebracht, maar
niemand weet wat het't land heeft gekost.
Het daardoor aangerichte kwaad zal door
president Wilson hersteld worden, allereerst
door wijziging te brengen in het tarief
„dat", zooals de president opmerkte „ons
beroofd heeft van het ons toekomend deel
van den wereldhandel en een schending ls
van billijke belastingbeginselen. Verder
kondigde Wilson een aantal andere maat
regelen aan, tot bevordering van industrie
handel in landbouw. Rechtvaardigheiden
eerlijkheid zal het richtsnoer van zyn arbeid
zijn en daarvoor riep hij de steun en mede
werking en van alle eerlijke lieden. Met
Gods hulp zou van oen mislukking dan
geen sprake zijn.
—o—o o
In Mexico is de kalmte nog steeds niet
teruggekeerd. Wel treedt de voorloopige
president, generaal Huerta, met groote
scherpte op eD regeert hij met ijzeren vuist
alles neerslaande, wat het nieuwe gezag
onderworpenheid weigert, doch zijn tegen
standers leggen nog maar niet zonder ver
zet het hoofd in de schoot. In de hoofdstad
mag hy baas zyn, in sommige deelen van
de republiek is hij dat geenszins en er
blijven nog provincies weigeren het nieuwe
gezag te erkennen. Ook de volgelingen van
Zapata blijven het met felheid bestrijden.
Dezer dagen nog violen ze in de bergpas
bij Ajuixo een militairen trein aan, waar
door een hevig gevecht ontstond Voorts
wordt melding gemaakt van een ernstig
grensincident. Door federale troepen werd
gevuurd op Amerikaansche officieren die
zich op Amerikaansch gebied bevonden.
Amerikaansche troepen beantwoordden het
vuur. Een geregeld gevecht ontstond, dat
eindigde met den terugtocht der Ameri
kaansche soldaten
Naar alle waarschijnlijkheid zal Felix
Diaz straks den zetel van Madero innemen.
Men acht zijn verkiezing tot president zoo
goed als verzekerd, nu zyn tegen-candidaat
De Labara zich teruggetrokken heeft.