jjja
cjgüj
Nf. 2671.
bondag 11 Mei 1913.
268te Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
Land- en Tuinbouwbrieven.
Hiiro exil and.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Adrertentiën vóór 0 nnr op den dag der uitgave
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de üitg. Firma LANGEVELD DE R O O IJ, Parkstraat, Burö op Tex el.
LAMHERENM ARKTEN.
XII.
De erwtenvlieg.
Mag het dier, waarvan de naam boven
dezen brief staat, aan de landbouwers zelf
niet zoo bekend zijn, de beschadiging, die
het aan alle soorten van erwten, ook aan
suikerpeulen en doppers kan veroorzaken,
is het zooveel te meer. De maden van de
erwtenvlieg zijn n.l. de verwekkers van de
zoogenaamde kwade koppen" der erwten.
De ziekte wordt ook wel genoem'd „kop-
ziekte" terwijl men de vliegmade ook wel
als „knopworm" kent. De erwtenvliegeri
overwinteren als pop in den grond op het
land, waar de erwten het vorige jaar „kwade
koppen" hadden. De bruinachtige poppen
gelijken in alle opzichten op die van andere
vliegen, die men o.a. in mest, met name
in konijnenhokken, zoo veelvuldig kan aan
treffen.
In den tijd nu, dat de jonge bloemknoppen
der erwtenplanten zich beginnen te ont
wikkelen, komen de poppen uit. De vliegen
verlaten den grond, waarna de wijfjes
haar eieren leggen tusschen de jonge blaadjes
die de zich ontwikkelende bloemknoppen
in den top der plant nog geheel omsluiten.
Men kan dan de kleine zwarte vliegjes heel
gemakkelijk vinden. Uit de gelegde eieren
ontwikkelen zich geel tot geelwitte maden,
die aan de knoppen en blaadjes gaan zuigen.
Het hangt nu geheel af van het stadium
van ontwikkeling waarin de erwteplant
verkeert, en van het weer welken invloed
de aanwezigheid der vliegmaden in en
tusscben de bloemknoppen zal hebben.
Zijn n.l. de erwten reeds zoo ver in haar
groei gevorderd, dat de bloemen op uitkomen
staan en wordt die a.s. bloei door dan
volgend ongunstig weer niet aanmerkelijk
vertraagd, dan zullen de blaadjes aan den
top der plant en weldra ook de bloem
knoppen zich voor het. grootste deel ont
plooien, waardoor de maden onhesohermd
aan de buitenlucht komen te liggen en
sterven. Zijn de omstandigheden echter
juist ongekeerd, dus zijn de erwten nog lang
niet aan den bloei toe, of wordt door ongun
stig weer het bloeien belangrijk vertraagd
dan hebben de maden ruimschoots gelegen
heid zich in haar beschutte omgeving
krachtig te ontwikkelen. Als gevolg hiervan
beginnen de blaadjes te schrompelen, ze
blijven dicht aan een gedrukt en de bloem
knoppen komen niet eens te voorschijn, of
wel de bloemknoppen worden wel zichtbaar,
doch doer de ingevreten maden, blijven ze
gesloten, ja gaan balvormig opzwellen en
bij regenachtig weer zelfs rotten Opent
men dergelijke knoppeD, dan kan men de
maden in groote getale opmerken.
Uit bovenstaande blijkt genoegzaam, welk
een grooten invloed het weer op de uitge
breidheid der ziekte kan uitoefenen, doch
blijkt ook, dat een ernstig optreden der
knopmade een ontzaglijk verlies kan be-
teekenen, immers geen bloemen, geen peulen
en ook geen erwten. Als de larven vol
wassen zijn, laten ze zich op den grond
vallen, waarna ze in een pop veranderen,
die later weer een erwtenvlieg voortbrengt
en het spelletje van nieuw af begint.
Directe bestrijdingsmiddelen, het boven-
staaude laat dit duidelijk genoeg afleiden
zijn haast niet op te geven. Men geeft
wel eens den raad, het erwtenland, waar
veel poppen zitten, in den herfst diep te
ploegen, teneinde de vliegen diep onder te
ploegen en het uitkomen zooveel mogelijk
te beletten.
Van meer beteekeois zijn evenwel de
voorbehoedmiddelen. Ten eerste teele men
zoo weinig mogelijk erwten op plaatsen
waar het vorige jaar erwten stonden,
vooral niet wanneer deze laatste van de
„kopziekte" hebben geleden.
Ten tweede zaaie men zoo vroeg mogelijk
en aangezien, dit alleen kan op niet te
natten,-kouden grond, is een goede ODtwa-
teriDg van den bodem hiervoor een ver-
eischte. Dit laatste is een factor, waarop
niet genoeg de aandacht der landbouwers op
gevestigd kan worden.
Een flinke en doelmatige bemesting
bevordert den snellen groei en is daardoor
op zich zelf een voorbehoedmiddel.
Waar men de keuze heeft neme men
vroegbloeiende variëteiten. Onder de vale
erwten munten daarin bijzonder uit de
Wijkervalen en Blauwpeulerwten, twee
variëteiten, die echter ook heel vaak als
gehe6l aan elkander gelijk worden be
schouwd.
H. v. S.
TEXEL, 10 Mei 1913.
Emma-bloem.
De verkoop der Emma-bloem te Texel,
heeft, naar ons wordt medegedeeld, netto
f 120, opgebracht.
Het Nut.
In de Woensdagavond gehouden huish.
vergadering van het Nutsdepartement
„Texel" werd tot afgevaardigde naar de
alg. verg. 14 Mei te Amsterdam te hou
den, gekozea de heer Ds. Kuperus, tot
diens plaatsverv. de heer Gaarlandt. De
beschrijvingsbrief gaf geen aanleiding
tot discussiede afgevaardigde werd
vrij mandaat gegeven.
Tot regentes over de alg. bewaarschool
weid gekozen Mevr. Gaarlandt-de Kat,
inplaats van Mej. Ph Vlessing, die als
zoodanig bad bedankt. Tot commissarissen
werden herbenoemd de h. li. J. C. Visser
en P. Zoetelief.
De rekening en verantwoording om
trent de alg. bewaarschool gaf een be
vredigende uitkomst te kennen.
Nog word mededeeling gedaan dat de
Nutsspaarbank waarschijnlijk deze maand
nog zal worden geopend.
Voor de Pinksterdagen.
De Pinksterdagen beloven groote af
wisseling. In dit nummer toch worden
aangekondigd Voetbalwedstrijden op den
eersten en tweeden Pinsterdag, Voetbal
wedstrijd en Korf bal wedstrijd op den
tweedon Pinksterdag.
Op den tweeden Pinksterdag zal tevens
een groote Openlucht Zendings-samen-
komst worden gehouden op het land van
den heer Roeper aan de Koogerstraat.
Bij ongunstig weder wordt dez^ samen
komst gehouden in de Herv. Kerk.
Verder verzoekt men ons de aandacht
te vestigen op de Openlucht-Samenkomst
te houden op Zondag 18 Mei, uitgeschre
ven door de Vereeüigiug van jonge Vrij
zinnigen „Helder," welke ook op het
genoemde terrein van den heer Roeper
zal plaats vinden.
Wij verwijzen voor een en ander naai
de advertentiën in dit nummer voor
komende.
Vergadering Coöp. Boerenleenbank.
De vergadering der Coöp. Boerenloenbank
Donderdagavond gehouden werd bezocht
door 48 ledeu.
De heer Dr Over, Voorzitter van den
Raad van Toezicht, had de leiding en opende
met een welkom aan de weinige aanwezigen.
De notulen der voorgaande vergadering
werden voorgelezen en goedgekeurd.
Tot Secretaris der verg. werd benoemd
de heer P. Graaf. Kassier.
Voorgelezen werd het inspectie rapport
der Centrale Bank, dat alleszins gunstig
was.
Tot lid van het Bestuur werd herbenoemd
met groote stemmenmeerderheid de heer
C. M. Voeger, en tot lid van den Raad van
Toezicht de heer K. T. Bakker.
Beide hoeren namen hunne herbenoe
ming aan, met dank voor het wederom
gesteld vertrouwen.
Door het Bestuur werd voorgesteld om
het totaal bedrag dat in depöt mag worden
opgenomen te brengen op f500,000,
Na eenige toelichting werd dit voorstel
aangenomen.
Alsook werdon behandeld en aangenomen
een voorstel van het Bestuur tot het geven
van eeu '/j rente toeslag voor spaargelden
die een geheel boekjaar zullen hebben
overgestaan. Zoodat over dio bedragen dan
vergood zal worden 37j °/o
Deze toeslagronte te berekenen over
sommen van niet minder dan tien guldon
of veelvouden.
Verder deze bepaling van kracht te doen
z\jq reeds dit boekjaar loopendo van 1 Jan.
1.1. tot 31 Dec. 1913 a.s.
Uit de toelichting bleek dat het bestuur
bad gemeend dat die bedragen dio zeer
langen tijd staan meer rente moet worden
gegeven, ook uit billijkheidsoogpunt, daar
juist, uit die bedragen ook voor de Bank
hoofdzakelijk de winst komt.
Te ingrijpend voor de reserve zou deze
maatregel volgens de berekening niet zijn.
Door voorbeelden werd aangetoond do
werking van dit stelsel, n.l. dat inleggers
die met 1 Jan. 1.1. gelden op spaarboekje
hadden en dit in den loop van het jaar
teruggehaald zullen hebben voor toeslag
niet in aanmerking komen, evenmin
als zij, die al zou het ook in het begin
van het jaar zijn, gelden beleggen. Uit
drukkelijk werd er op gewezen, dat alleen
de toeslag zou en kon gegeven worden
zoo als boven is gezegd.
Bij de rondvraag brengt de heer A. Lan-
geveld Pz., directeur, ter kennis verschil
lende punten die behandeld worden op de
Algemeene Vergadering in Utrecht, waarbjj
ook Texel betrokken is.
Hierop werd de vergadering met dank
aan de opgekomen leden gesloten.
Hoogc prijs.
Door den veehouder H. A. Kikkert te
Zuidhaffel is naar we vernemen dezer
dagen een koe verkocht voor den prijs
van f 400.
Vergadering S. D. A. P.
Niettegenstaande binnen twee maanden
de politieke strijd is beslist, schijnt er nog
niet veel warmte voor dien strijd te worden
gevoeld, binnen onze gemeente, althans het
maar matig bezoek aan de politieke ver
gaderingen doet zulks vermoeden.
Een 70 tal personen was tegenwoordig
gisterenavond in hotel Texel, waar de heer
Hugenholtz optrad met het onderwerp „De
aanstaande verkiezingen".
Ingeleid door den heer Bood, voorz. van
de afd. „Texel" van'de S. D. A. P die er
aan herinnerde, dat de spreker van heden
avond 12 jaar geleden candidaat was in dit
district en die daaraan een vergelijking
vastknoopte tusschen de dagen van toen
en nu, daarbij wijzende op den sterken
groei, getuige het groot aantal afdeelingen
in de laatste jaren opgericht.
De spr. het woord bekomende noemde
de tegenwoordige verkiezingsstrijd een
spannende en een belangrijke strijd om de
belangrijke vraagstukken thans aan de orde,
maar vooral ook omdat men gewoon is de
rekening op te maken over het afgeslo
ten tijdperk, omdat de kiezers dan vragen
kunnen wij weer onze stem geven aan de
tegenwoordige regeering.
En dan komt spr. tot de conclusie, dat
er door deze regeering zoo bitter weinig
voor de arbeidende klasse is gedaan, al
moet hij er aan toevoegen, dat de bezittende
klasse nooit uit zich zelf iets in genoemde
richting deed, maar steeds onder den drang
van een groeiende arbeidersbeweging.
Spr. zondert daarbij de vrijzinnige regee
ringen niet uit, al moet bij erkennen, dat
die nooit zoo brutaal het arbeidersbelang
veiwaarloozen als de kerkelijke.
De feitelijke lijn die door de Kamer kan
worden getrokken zegt spr verder, is niet
tusschen links en rechts, maar er dwars
I doorheen, dit blijkt bij stemmingen voor
TEXELSCHE COURANT.
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Borg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
Knden met verhooging der porto's.
Prijs de)Advcrtenlièn.
V*n 1 tot 5 rogels 30 Cts. Iodoro regel meer 8 Ct.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berokend. Bewijsnummers 2 Cts. por nummer.
Burgemeester en Wethouders van Texel brengen
belanghebbenden in berinnering:
lo. dat dit jaar de groote lammerenmarkten
zullen worden gehouden op Dinsdag 13 Mei en
Maandagen 19 en 26 Mei, 2, 9 en 16 Juni.
2o. de navolgende artikelen der politieveror
dening dezer gemeente
Art. 160.
Het is verboden gedurende de groote lammeren-
markten
a. zich met wagens anders dan door de Park
straat naar het marktplein te beg^en (met dien
verstande dat tot dat doel geen gebruik zal
mogen worden gemaakt van de Nieuwstraat) of
dit plein met wagens of vee anders te verlaten
dan door de overige daarop uitkomende straten
b. het van gemeentewege versterkte stroo of
andere stoffen, welke tot strooisel gediend hebben
in de lammerhokken, daaruit te verwijderen, of
zelf daaraan meer toe te voegen
c. met net wegvoeren der lammeren voor des
voormiddags elf uur een aanvang te maken, tenzij
met toestemming van den marktmeester, krachtens
opdracht verleend.
Art 161.
Ieder, die ter gelegenheid van de in het vorig
artikel bedoelde markten, lammeren ter markt
wenscht aan te voeren, is verplicht vooraf, betzij
mondeling of schriftelijk, de noodige hokken te
bespreken.
Ait, 162.
Ieder, die gerechtigd is tot het gebruik vaneen
hok, moet het zelf gebruiken of bezetten en tot
geen ander doel bezigen dan tot plaatsing van
het vee.
Het is aan alle andere personen, gelijk mede
aan hen, wier recht op eenig hok, door het niet
voldoen der verschuldigde marktgelden is vervallen
verboden een standplaats in te nemen, tenzij met
toestemming van Burgemeester en Wethouders
zij worden door den marktmeester geweerd, die
zoo noodig de bulp der politie inroept.
Zij brengen voorts ter algemeene keunisse dat
voor het verplicht bespreken der noodige hokken
gelegenheid bestaat
a. ter Gemeentesecretarie op alle werkdagen,
uitgezonderd op marktdagen, gedurende de gewone
bureau-uren van 9 uur tot 2 uur n.m.
b. des Maandags van 9 uur vm. tot 2 uur nm.
aan de kiosk op of nabij het marktplein
c. voor de markten op Maandag te houden bij
den Marktcontroleur, die daags voor die markten
zitting zal houden van des voormiddags half elf
tot namiddags half twee in een der aan het
marktplein gelegen hotels.
Zij, die lammerenhokken bespreken, worden
dringend uitgenoodigd daarbij het verschuldigde
marktgeld, enz. onmiddellijk te voldoen.
Aangiften, hetzij mondeling of schriftelijk ter
Secretarie of door den marktmeester ontvangen
tna Zondagnamiddag half twee voor de Maan-
dagsche markten worden niet meer ten uitvoer
gebracht.
Texel, den 9 Mei 1913.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
GAARLANDT, Burgemeester.
JONKER, Secretaris.
Uit liet jaarverslag d ïorden kassier voorgelezen
is het volgende ontleend
Het aantal leden bedroeg
per 1 Jan. 1912 282
nieuwe leden in 1912 54
Afgeschreven door ovorlijden 3
u vertrek 2
Ledental 1 Jan. 1913
336
331
Het laatst uitgegeven spaarboekje on 31 Dcc.
draagt bet nummer 635, waaronder 69 nieuwe
inleggers in 1912.
Het saldo ie goed der spaargelden was:
f 172246,13
215661,35
f 3S7907,4S
176455,91
'f 211451,57
op 1 Jan. 1912
inlagen gedurende het jaar
Terugbetaald
Saldo per 1 Jan. 1913
Saldo uitstaande voorschotten
per 1 Jan. 1912
nieuwe voorschotten 1912
Terugbetaald in 1912
Saldo 1 Jan. 1913 f 177S71,
f 146316,—
78520,—
f 224836,—
46965,—
In loopende rekening met leden
1 Jan. 1912. Saldo te goed f
h n schuld
in 1912 gestort
uitgegeven
1 Jan 1913. Saldo schuld der leden
n u Saldo te goed
Het tegoed van de Centrale Bank
op 1 Jan. 1912 was
Uitgegeven aan de Centrale
Totaal
Ontvangen van de Centrale
Te goed op 1 Jan. 1913
De totaal omzet is als volgt
Kas 1 Jan. 1912
Ontvangsten totaal
313,56
14393.59
45717,34
54096,68
23626.60
1167,23
8337,47
143047,89
151385,36
141984.98
9400,38
f 5237,78
459227,18
f 464464,96
Uitgaven 460383,83
Kas 1 Jan. 1913 f 4081,13
De Balans sluit af meteen bedrag van f21S725.07
waar.-ndcr als winst van 1912 voorkomt de som
van f 1327,52 welk bedrag gevoegd bij de reserve
dit fonds doet stijgen tot f 6101,27.
De rekening en Balans werd door de vergade
ring aangenomen en goedgekeurd.
