N§. 2678.
Donderdag 5 Juni 1913.
268te Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
Vhn week tof week.
Dit blad verschijnt Woensdag:- en Zaterdagavond
Adrertentiën vóór 0 uur op den dag der uitgave
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uiig. Firma LANGEVELD& DE ROOIJ, Parkstraat, Burg op Tex el.
Oefening Brandweer.
Burgemeester en Wethouders van
Texel
Gelet op art. 8 der Verordening re
gelende de inrichting van de brandweer
in deze gemeente, maken bekend, dat
op Zaterdag 7 Juni 1913, eene oefening
zal worden gehouden met de te de Cocks-
dorp gestationneerde brandspuit.
Zij roepen mitsdien de dienstplich
tigen bij die brandspuit op om op ge-
melden dag des namiddags te zeven uur
aanwezig te zijn bij het brandspuit
huisje te de Cocksdorp alhier.
Ouder de dienstplichtigen bij die brand
spuit worden verstaan
SA-31 Mei.
De voorpostengevechten, die aan eiken
stembusstrijd plegen vooraf te gaan, zijn
begonnen. Er hebben thans avond aan
avond ontmoetingen plaats tussehen de
strijdende partijen waarin met licht en
grof geschut beide wordt gewerkt en die
over de geheele linie wordt waargenomen.
In enkele z.g. vaste districten mogen deze
voorpostengevechten niet heel ernstig zijn,
iets anders is het in die districten waar
ten slotte de eindbeslissing in den grooten
strijd zal worden gestreden. Daar zijn de
voorposten het meest versterkt, daar is de
verkenningsdienst het ijverigst, daar hebben
voortdurend aan- en uitvallen plaats. En
reeds thans richt de blik van velen zich
naar die districten, waarvan de kiezers de
beslissing in de hand hebben, de beslissing
omtrent de vraag of in de komende vier
jaren het bewind weder rechts zal zijn,
dan wel of de standaard der vrijzinnigen
geheschen zal worden op den toren van
het regeeringskasteel. Gaat men de
verhoudingen na, dan moet erkend worden,
dat de vrijzinnigen een zware taak Zullen
hebben om de rechterzijde te overwinnen.
Als het aantal rechtsche zetels eens met
een 10-tal vermindert en tot 48 a 49
teruggebracht wordt, dan zal Fortuna, of
wilt ge liever madame Politiek de viijzinni-
gen en sociaal democraten al flink moeten
begunstigen. Die wetenschap schijnt echter
de linkerzijde tot groote krachtsontwikkeling
te prikkelen, want in de weifelende districten
wordt schier met weergeloozo hevigheid de
strijd gestreden.
De dag van den grooten slag nadert met
rassche schreden. Dinsdag a.s. zal reeds
de candidaatstelling plaats hebben en dan
is de groote dag ook weldra aangebroken
Toch zal ook thans wel weder de eigenlijke
beslissing vallen bij de herstemmingen
ofschoon ook na do eerste stemming
wellicht reeds een voorloopige balans zal
kunnen worden opgemaakt.
De voorpostengevechten z\jn in vollen
gang.
o—o—o—
De Fransche regeering maakt wel een
moeilijken tijd door en president Poincaré
maakt ook al dadelijk kennis met de on
aangenaamheden aan zijn ambt verbonden.
De ooizaak van een en ander ligt voor een
groot deel in de legervoorstellen die beoogen
den 3-jarigen diensttijd in te voeren. Het
verzet der tegenstanders is nog geenszins
gebroken. Wel hebben zich in de laatste
dagen geen soldatenopstootjes voorgedaan,
doch naar luid der berichten is de toestand
in verschillende garnizoenen volstrekt niet
te vertrouwen. Wel zjjn er strenge maat-
maatregelen genomen, maar het feit dat
de regeering zelfs te Parjjs de hulp der
troepen niet heeft durven inroepen om voor
de handhaving der orde te zorgen ter
gelegenheid van een betooging tegen den
den 3-jarigen diensttijd, geelt veel te
denken. De politie werd versterkt, doch de
troepen werden binnen de kazernepoorten
gehouden, uit vrees voor betoogingen.
Het is gebleken, dat de opstootjes die hier
en daar plaats hebben gehad mede het
werk geweest zijn van anti-militaristen.
De regeeriDg heeft ook daartegon maat
regelen genomen. Dat het verzet tegen de
wet onder het publiek echter ook groot is
bleek wel uit bovenaangehaalde betooging
waarin geprotesteerd werd tegen de regee-
ringsplannen. Voor de regeering en de
voorstanders der ingediende voorstellen
was het succes der betooging niet aange
naam.
Ook in de Fransche Kamer begint zich
het verzet tegen de regeeringsvoorstellen
meer te openbaren. En inzonderheid het
krachtig neerdrukken der beweging vindt
geen algemeene instemming. Bovendien
moet de regeering er steeds op voorbereid
zijn, dat de tegenpartij gaarne munt zal
trachten te slaan uit de tegenwoordige
moeielijkheden, en er niet voor terug zal
deinzen om minister-president Benthou een
beentje te lichten. Er wordt dan ook al
weer rekening gehouden met de mogelijk
heid van een Kabinetscrisis. Dat ook
president Poincaré den toestand niet zonder
gevaar acht, leidt men af uit het feit, dat
deze niemand minder dan Clemenceau zijn
feilen tegenstander van onlangs, die echter
een vurig voorstander van den 3-jarigen
diensttijd is, bij zich heeft genoodigd om
een bespreking te houden. Wat er tussehen
beide staatslieden besproken is geworden
wordt niet gemeld. Dat het gesprek even
wel niet geloopen heeft over koetjes en
kalfjes ligt wel voor de hand. Algemeen
wordt aangenomen, dat Poincaré in het
belang van het land en de voorstellen der
regeering een beroep heeft gedaan op den
invloed van Clemenceau, die deze bjj de
oppositie heeft. En tevens, dat dit niet
tevergeefs is geweest. Het blad, dat door
Clemenceau geredigeerd wordt, bevatte
dadelijk na de samenspreking met president
Poincaré een toespraak tot de soldaten, in
den vorm van een artikel, waarin deze in
geestdriftige bewoordingen op hun plicht
werden gewezen.
De behandeling van het wetsontwerp
tot wederinvoering van den 3-jarigen dienst
plicht zal nu eerstdaags een aanvang nemen.
Er zijn enkele belangrijke amendementen
ingedien en men weet nog geenszins wat het
lot van het ontwerp zal zijn. Intusschen
heeft de Kamer met een flinke meerderheid
aan de regeering de gevraagde credieten
toegestaan voor het onder de wapens houden
der tegenwoordige lichting. En dat is voor
de regeering een gunstig teeken.
—o—o—o—
Voor Italië was deafgeloopen week geen
prettige. Het leger toch, dat in het ver
overde Tripoli het Italiaansche gezag moet
beschermen heeft een gevoelige nederlaag
geleden. Uit Derna was een colonne van
een 3000 man sterk uitgetrokken om do
oproerige Arabieren die het nieuwe gezag
niet willen erkennen tot onderwerping te
brengen. Blijkbaar heeft de aanvoerder
gedacht geen zware taak te zullen hebben
doch het tegendeel is wel gebleken. De
Italianen leden een ernstige nederlaag, Door
de Arabieren, die, naar Italiaansche berichten
beweren door Turk6che officieren aange
voerd werden, werden ze in een hinderlaag
gelokt. Aanvankelijk trokken zij zich terug
doch op een gegeven oogenblik werd de
Italiaansche colonne van allo kanten be
sprongen. Deze geraakte in den klem en
moest terugtrekken, waarbij niet eens de
gewonden meegenomen konden worden.
Ook cenige kanonnen en schietvoorraad
moesten in de steek worden gelaten. De be
richten schatten de Italiaansche verliezen op
minstens 1000 man w.o. 60 officieron. De
terugtocht ontaarde in een wilde vlucht
en tot aan de loopgraven te Derna werden
de Italianen door de Arabieren achtervolgd.
Meer dan 100 Italianen w o. een aantal
olficieren werden door de Arabieren gevan
gen genomen. Thans wordt met groote haast
een colonne geformeerd om de ^nederlaag
te wreken en de Arabieren te tuchtigen.)
In Italië heeft het bericht van de neder
laag groote verslagenheid te weeg gebracht.
Aanvankelijk trachtte de regeering het nog
te doen voorkomen, alsof het geval weinig
te beteekenen had, doch toen in Italië
de stoombooton met de vele gewonden
aankwamen, kon dat niet meer volgehouden
worden. En uit de latere berichten in de
dagbladen van soldaten die ooggetuige
waren geweest van de nederlaag blijkt
thans meer en meer, dat de terugtocht der
Italiaansche troepen zoo rampspoedig moge
lijk is geweest.
Italië heeft Tripoli en Cyrenaika wel in
bezit genomen, maar feitelijk is het nog
slechts bezitter van de kuststrook. Het
zal van het Italiaansche leger en van de
Italiaansche schatkist nog wel heel wat
offers vragen voor de Italiaansche vlag
ongestoord in de nieuwe Afrikaansche
bezittingen zal kunnen wapperen.
De Engelsche minister Grey heeft dooi
de knoop door te hakken het begeerde
resultaat bereikt. In het begin derafgeloopen
week verklaarde hij, dat het voorloopig
vredesverdrag behoorde te worden getee-
kend en dat de gedelegeerden, die dat niet
wenschten evengoed naar hun land konden
terugkeereD, en nog voor de week ten einde
was hadden alle afgevaardigden hun hand-
teekening onder het vredesverdrag geplaatst
zooals dit door de mogendheden ontworpen
en ongewijzigd gehandhaafd was.
Donderdagmiddag even voor 12 kwamen
de vertegenwoordigers der Balkanregeerin-
gen ter onderteekening van het verdrag
bijeen en nadat Sir Edward Grey de heeren
kort toegesproken had werd klokslag twaalf
de vrede geleekend. Door den Engelschen
minister werd daarop een toespraak gehou
den waarin hij de voldoening van Koning
en regeering vertolkte over de genomen
beslissing en voorts zijn beste wenschen
uitsprak voor den verderen gang van zaken.
Hij ontveinsde zich niet dat er nog groote
moeilijkheden te overwinnen zouden zijn,
doch hoopte dat deze in vrede en eenege
zindheid zouden worden afgewikkeld.
Een goede wenscb, waarmede stellig
algemeen instemming zal worden betuigd,
maar waarvan men zegge, of ze straks
ook zal blijken tot de vrome menschen te
hebben behoort. Op het oogenblik dai we
deze regels schrijven lijkt de vrede en eens
gezindheid onder de Balkanstaten nog veraf.
Integendeel, boven Macedonië trekken zich
al meer en mee/de donkere oorlogswolken
samen en tussehen de Bulgaren en Grieken
werd ook in de afgeloopen week weder
bloedig gevochten. Wel worden deze veld
slagen nog gerangschikt onder het minder
ernstige grensincidenten", doch ze waren
er eigenlijk te hevig om en teekeuen hoe
gevaarlijk de toestand geworden is. En een
onloochenbaar feit is het tevens, dat de
Servische regeering, hoe vredelievend ze
ook in haar verklaringen moge zijn, in
vereeniging met de Grieken, bij de oude en
niéuwe Bulgaarsche grenzen de troepen
samentrekt zoodat het aaDtal dezer reeds
meer dan 300,000 bedraagt. Het reizigers
verkeer in Servië ligt al eenigo dagen ge
heel stil omdat alle treinen gebruikt worden
voor het vervoer van troepen naar de
Bulgaarsche grens. De oorlogstoebereidselen
moeten thans naar luid der berichten, nog
uitgebreider z\jn dan die welke genomen
werden toen het op de Turken los zou
gaan. Zooals we reeds eerder mededeelden
wil Sorviö wijziging van do overeenkomst
die de Balkanstaten, voor de oorlog begon
sloten omtrent de verdeeling van de Turk-
sche buit. Over de rechtvaardigheid van dit
verlangen heeft de Servische minister
president Pasitsch dezer dagen een en ander
gezegd in de Servische Kamer, dat nogal
de aandacht heeft getrokken. Het verdrag
met Bulgarije moet aan een herziening
worden onderworpen, omdat zich tijdens
den oorlog omstandigheden voorgedaan
hebben, waarop niet was gerekend. Afge
sproken was dat Bulgarije met 100,000 man
Servië ter hulp zou komen, doch dat ge
schiedde niet zoodat Servie z\jn leger tot
400.000 man moest opvoeren. Daarbij ging
de eerzucht van Bulgarije zoover dat dit
ook nog een stuk van Thraciö met Adria-
nopel wenschto, waarop by het opmaken
van het verdrag niet gerekend was. De
oorlog werd daardoor aanmerkelijk verlengd
en Servië moest met 100.000 man ter hulp
komen. Al deze redenen nopen de Servische
regeering een herziening van het verdrag
te eischen. Doch Bulgarije weigert en de
rede van Pasitsch heeft in Sofia zelfs ver
ontwaardiging gewekt. En gaandeweg
wordt de stemming gevaarlijker.
TEXEL, 4 Juni 1913.
Was het regenachtig weder ver
moedelijk oorzaak dat de aanvoer van
vee op de markt van Maandag later dan
gewoonlijk was, toch werd weder een
goede hoeveelheid aangevoerd, volgens
opgave 5120 stuks. De prijzen waren
niet minder dan den vorigen marktdag,
de handel, naar men zegt, niet zoo
druk, al het aangevoerde' wolvee werd
verkocht,
Openlnchtmecting S. D. A. P.
Niettegenstaande de dreigende regen
wolken werd de meeting bovengenoemd
op het weiland van den heer Joh. Roeper
goed bezocht.
Een stevige tiibune op het terrein
opgesteld en getooid met de roode
vaandels van de federatie Helder en de
afdeeling Texel der S.D.A.P. bood
staanplaats aan de leden der zangver-
eenigiDg „Kunst aan 't Volk", die, na
het openingswoord van den secretaris
van de Federatie, den heer Borkert een
tweetal strijdliederen ten gehoore
brachten.
Hierop voerden de heeren Michels en
Koornstra het woord, daarna trad de
zangvereeniging weer op, vervolgens
spraken mevr. Suze Groeneweg en de
heer Thomassen en toen de zangvér-
eeniging tot slot nog een paar nummers
had ten beste gegeven en de heer Borkert,
nadat hij de kiezers had aanbevolen
het gesprokene 'ter harte te nemen en
te stemmen op 13 en 17 Juni op de
candidaat der S.D.A.P., het sluitings
woord had gesproken, was het juist tijd
om dak te zoeken, want in milde stralen
viel de regen neer.
Vlieland.
Donderdag 29 Mei trad in hotel Meijer
de heer Oud van Texel op. De zaal
was slechts matig bezet. De heer
Schasfsma leidde den spreker bij de
aanwezigen in. De heer Oud beval in
zijne rede, den candidaat der liberale
Kiesvereening te Helder, de heer de
Meester, warm aan. Voor debat gaf
zich niemand op.
TEXELSCHE COURANT.
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Burg 30 Cts. Franco per post door go-
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
tanden met verhooging der porto's.
Pr\js der Advertentièn.
Van 1 tot 5 rogols 30 Cts. Iodoro regel moer 8 Ct.
Grooto letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bcwjjanummors S Cts. per nummer.
de pompers bij de zuigpomp
de manschappen bij de malmirum
de manschappen bij de perspomp;
de reserveperspompers
de pijpleiders;
de reperateurs
de lapzakdragers
ile lantaarndragers
de manschappen bij de geredde goederen
de manschappen bij de brandbaken en zeilen
benevens de oppcrporders en porders,
alle afdeelingen met hunne commandeurs en
plaatsvervangende commandeurs.
De dienstplichtigen worden hierbij herinnerd
aan
a. artikel 9 der brandweerverordening, luidende:
Bij beproeving der spuit of bij brand, blijft
ieder dienstplichtige op de hem aangewezen plaats
en is verplicht de hem opdragen taak ordelijk en
met overleg uit te voeren, totdat hij daarvan
wordt ontslagen door dengene, die over hem bevel
voert.
b. artikel 10 dier verordening, luidende:
//Hij, die van de oefeningen verlangt vrijge
steld te worden, moet vooraf daarvan kennis
geven aan den brandmeester zijner spuit, aan
wien de beslissing is overgelaten.//
c. artikel 242 der verordening van politie, lui
dende
//De brandweerplichtigen zijn gehouden bij brand
of oefening de bevelen, hun gegeven door den
brandmeester of door de andere boven hen gestelde
personen, stipt en onmiddelijk te volbrengen.
Zij zorgen bij oeleDing op den bepaalden tijd
en bij brand na de gedane oproepiDg op hun post
aanwezig te zijn en mogen die zonder geldige
redenen niet verlaten, dan met goedvinden
hunner superieuren.//
Overtreding wordt gestraft met geldboete van
ten hoogste f25, subsidair 6 dagen hechtenis.
Texel, den 30 Mei 1913.
Burgemeester en Wethonders voornoemd,
GAARJL.ANDT.
De Secretaris JONKER.
O-;—OO