N*. 2682, Donderdag 19 Juni 1913. 26ste Jaargang Nieuws- en Advertentieblad. Binnenland. Van week tot week Dit blad versch^nt Woensdag- en Zaterdagavond Abonnementsprijs per S maanden. Voor den Borg 30 Cta. Franco per post door ge heel Nederland 45 Cts. Near Amerika en andere l-.nden met verhocging der porto's. Adverteutiëu vóór 9 uur op den dag der uitgave Pr\js dor Advertcnlièn. Van 1 tot 5 rogels 30 Cts. Iedore regol moer 6 Ct. Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte berekend. Bewijsnummers 2 Cts. por nummer. ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de TJitg. Firma LANGEVELD& DE ROOIJ, Parkstraat, Burg op Te x e r. TTitslag stemming Staten-Greneraal, De stemming van een lid voor de Tweede Kamer der Staten-Generaal voor het district Helder, gisteren gehouden, had den volgenden uitslag C. J. VAN DER HEGGE SPIES 1161 stemmen. Mr. Th. H. DE MEESTER 2778 A. P. STAALMAN 1220 C. THOMASSEN 2174 Herstemming tusschen de Heeren DE MEESTER en THOMASSEN. In de onderdistricten werden stemmen als volgt uitgebracht 7—14 Juni. Na de aanneming door de Eerste Kamer van de Raden-, Ziekte-, Invaliditeits- en Ouderdomsverzebeiingswet, heeft de regee ring zoodanige haast met de zaak gemaakt, dat reeds Zaterdag j. 1. de wetten de Konink lijke bekrachtiging ontvangen hadden en in het Staatsblad konden worden opgenomen. Afgezien van elke beoordeeling over deze sociale wetten van minister Talma, is dit een feit, dat van groote beteekenis moet worden geacht. In de eerste plaats wel voor de eenige duizenden 70-jarige arbeiders, die in de termen der verzekering vallen en met ingang van December a. s. een Staats pensioen van f104, de „feestgave" zooals ze genoemd is, zullen ontvangen. Wie er in September ook achter de regeeringstafel moge plaats nemen, hetzij een Kabinet van rechts of een van links, dit Staatspen- sioentje zal den ouden arbeiders ongetwij feld worden gelaten. Het zij hun van harte gegund en als er iets te betreuren valt, dan is het alleen, dat de kring van oude pensioengerechtigden niet wat ruimer ge trokken geworden is. Dat niet alle ouden van dagen, die het noodig hebben ontvan gen kunnen wat aan een deel hnnner door den wetgever toegekend is. Dat het eens zoover zal moeten komen is zonder twijfel. Hoe het nu verder met de uitvoering der verzekeringswetten zal gaan moet afgewacht worden. Of ze geheel of slechts gedeeltelijk uitgevoerd zullen worden, zal afhangen van de uitspraak,- die de stembus straks zal geven. Komt de linkerzijde aan het bewind, dan is het niet onwaarschijnlijk dat er iets anders voor in de plaats zal komen, al staat het wel vast, dat de vrij zinnigen de eens toegezegde „feestgave" niet terug zullen nemen. Minister Talma kan intusschen voldaan zijn. De eendrachtige samenwerking der rechterzijde hem heeft het mogelijk gemaakt vlotter nog wellicht dan hij had durven hopen, met zijn Verzekeringsarbeid voor het uiteengaan der Kamer gereed te komen. Een succes, dat niet het minst hem zelf aangenaam zal zijn, na de bittere teleur stellingen eerder al in de Kamer opgedaan. Als deze regels onder de oogen der lezers komen heeft de groote politieke slag reeds plaats gehad en weet de lezer of deze be slissend is geweest of nog onbeslist is gebleven. Er zal ongetwijfeld met vuur worden gestreden. Daarvan hebben ons de stemmingen voor de Provinciale Staten, die in de afgeloopen week over het geheele land gehouden werden, kunnen overtuigen. Deze toch stonden schier overal in het teeken van groote belangstelling. En met bijzonder groote belangstelling ook werd van de uitslagen kennis genomen. Inzon derheid van die der twijfelachtige provin cies, als Overijsel, Noord- en Zuid-Holland. Onze ruimte laat niet toe hier in bijzon derheid af te dalen en we moeten al vol staan met een korte samenvatting. Over 't geheel genomen hebben de verkiezingen geen verrassingen gebracht.| Ook niet in de weifelende provincies. Wel bestaat er voor de vrijzinnigen in Overijsel nog een vr\j goede kans een paar zetels te winnen en de Staten „om" te brengen, maar zekerheid bestaat daarvoor allerminst. In Zuid- en Noord-Holland zullen de kerkdijken bij de herstemming straks wel eenige veeren moeten laten, doch het laat zich niet aan zien dat van besliste nederlagen en over winningen zal kunnen worden gesproken. Omtrent den uitslag van de Kamer verkiezingen viel uit de Statenverkiezingen dan ook al niets te voorspellen. o o—o— Van een Eeuwfeest valt een en ander te gewagen. In dit jaar toch is het 100 jaar geleden, dat in Nederland de eerste beet- wortelsuikerlabriek werd opgericht. Dit feit is Dinsdag herdacht door de Algemeene Technische Vereeniging van Beetwortel- suikerfabrikanten en Raffinadeurs, toen deze vereeniging te Amsterdam haar jaarver gadering hield. Bij al de onaangename herinneringen, die de geschiedenis van ons land bewaart van Keizer Napoleon is er ook een aangename n. 1. dat hij het geweest is, die de beet wortelteelt en de suikerbereiding in ons land de eerste krachtige stoot gegeven heeft. De eerste jaren waren geen vette jaren voor dit nieuwe bedrijf en het werd een reeks van jaren zoo goed als geheel stop gezet totdat een halve eeuw geleden de gunstige omkeer plaats had en sedert dien de beet- wortelsuikerfabricage een groote vlucht genomen heeft in ons land. Van welken omvang dit bedrijf reeds geworden is, bleek wel uit de cijfers, die aan de vergadering medegedeeld werden door dr. J. A. van Loon, die het woord voerde over „De eco nomische beteekenis der hedendaagsche beetwortelsuikerindustrie". Zoo bedroeg de productie der ruw-suikerfabrieken in het campagnejaar 1912—'13 ODgeveer 310,000 ton, vertegenwoordigende een waarde van f38,750,000. Er werden ongeveer 206 mil- lioen bieten verwerkt, ter waarde van rond 30 millioen gulden, terwijl aan scheeps- vraebten meer dan il/3 millioen uitgegeven werd. Er werd 268UU0 ton suiker geraffi neerd en alleen aan arbeidsloon etc. werd daarvoor ruim 2 millioen uitgegeven. Bijna 11000 werklieden verdienen hun brood in de beetwortelsuikerlabri6ken. Dan mogen daarbij gevoegd worden de winsten dio de bietenteelt voor de landbouwers afwerpt. De spr. berekende de opbrengst per II. A. f379, een cijfer met geen andere cultuur te bereiken. In 1912 werden 69000 H. A. beetwortelen verbouwd. Dat deze industrie van groote econo mische beteekenis is kan uit deze cijfers blijken. Ook de regeering is daarvan over tuigd. Dat bleek door het aanwezig zjjn op de vergadering door den minister van landbouw, den heer Talma en tevens niet minder door de koninklijke onderscheidin gen, die aan een tweetal bestuursleden der vereeniging toegekend werden. o—o o Onze Duitsche buren vieren feest, een groot nationaal feest. Keizer Wilhelm herdenkt hoe hij 25 jaren geleden den stevigen troon van het innig verbonden Duitschland beklom, hoe htj een kwart eeuw lang in vrede den schepter heeft mogen voeren over een volk, dat in energie en geestkracht vooraan staat onder de volken van Europa. Dat het Duitsche volk groote eerbied on achting koestert voor zjjn keizer, zal niemand onbekend zijn. Zoo spreekt het dan ook als vanzelf dat overal in het Rijk voorbereidingen getroffen werden om het keizerlijke jubileum op schitterende wijze te vieren. De bladen wjjden geestdriftige artikelen aan „unser Kaiser" en zijn regee ring, feestelijkheden worden overal aange richt, gelden werden bijeengebracht voor nationale eereblijken, van alle bondsstaten maken de vorsten zich op om den Keizer persoonlijk hun gelukwenschen aan te bieden en ook het buitenland laat zich niet onbetuigd. De buitenlandsche hoven brengen hun gelukwenschen en dikwijls ook geschenken en ook het hoofd der Katholieke geloovigon deed van zijn be langstelling blijken. o—o o— Van den Balkan kwamen in de laatste dagen twee opzienwekkende berichten een van droevigen, de ander van bljjden aard. Het eerste was dat betreffende don geweld- dadigen dood van den Turkschen grootvizier Mahmoed Sjefket pasja. Terwijl deze, na in de Porte zijn werkzaamheden te hebben verricht, zich per auto huiswaarts begaf en de auto wegens een defect in de straat even stoppen moest, werd de grootvizier door een aantal personen aangevallen en doodgeschoten. De moordenaars wisteu in een auto te ontkomen. Sjefket pasja overleed spoedig en ook een officier die met hem in de -auto gezeten was trof dit lot. Voor de Porto in het bijzonder en voor Turkije in bet algemeen is het nu maar te hopen, dat de moord op Sjefket pasja niet het voorspel is geweest van een tjjdperk van revolutionaire woelingen, zooals Turkije er in de laatste jaren zooveel gehad heeft. Het tweede bericht van den Balkan was van aangenamen aard. Het bracht n.l. de verwachting, dat er eindelijk eens een einde zal komen aan de zoo gevaarlijke spanning tusschen Bulgarije en Servië, een spanning die nog de vorige week zoo onheilspellend toenomen was. De Czaar van Rusland heeft met krachtige hand ingegrepen. Hij heeft aan de regeeringen te Sofia en Belgrado duidelijk te verstaan gegeven, dat ze de interventie van Rusland hebben te aanvaarden en dat ze het zwaard in de schede moeten laten. Geen broeder- krijg moet het slot zijn van den strijd op den Balkan. In duidelijke bewoordingen liet de Czaar weten, dat Rusland een oorlog niet lijdelyk zou aanzien. Dit krachtige woord, waarvoor de Czaar den dank van Europa toekomt heeft zijn uitwerking niet gemist. Bulgarije en Servie hebben bakzeil gehaald en de be middeling van Rusland aanvaard. De vrees voor een nieuwen oorlog is daardoor zeer verminderd en dat is maar gelukkig ook. Er zal nu wel spoedig een samenkomst van vertegenwoordigers van de Balkanstaten plaats hebben, doch naar luid der berichten zal Rusland vóór alles eiscben, dat de re geeringen de legers gaan demobiliseeren. Servië en Griekenland hebben zich daartoe reeds bereid verklaard en Bulgarije zal nu ook wel niet blijven weigeren. Zoo is de toestand thans' weer veel verbeterd. TEXEL, 18 JuDi 1913. De aanvoer ter markt van jong wol vee wordt minder, dat bleek Maan dag j. 1. op de 5de groote lammeren- markt. De prijzen bljjven evenwel goed. Aangevoerd werden 1207 lammeren. Tengevolge bet spelen met lucifers door een kind, naar men zegt, geraakte Zondagmiddag een hooischelf staande by de boerenplaats „de Witte Engel" aan den Hoornderweg in brand. Zware rook wolken verkondigden tot op groote af stand de plaats des onheils. Het belen dende gebouw was niet vrij van gevaar, waarom do brandweer met een spuit en met zeilen, haken, en^. naar den brand toog. De wind was evenwel voor bet belendend perceel niet gevaarlijk, zoodat dit gespaard bleef en de brand zich tot de hooischelf bepaalde. Het mooie wöer op dezen Zondag was voor velen een aanleiding om bij den brand een kijkje te gaan nemen. De autotocht in het belang van de candidatuur van den heer C. Thomassen, S. D. A. P., had Zondag, naar was aange kondigd, plaats. Staande in het voertuig spraken de heeren Verstegen en Tho massen tot de aanwezigen. De conclusie van hunne rede was dat zij, die zich niet tevreden gevoelen met de tegenwoordige maatschappelyke toestanden, werden aangespoord om te stemmen op den candidaat der S. D. A. P., C. Thomassen. Propagandalectuur werd met kwistige hand uitgereikt. Politieke lezing Biersteker. Zuinig bezocht was de lezing boven genoemd op Maandag j. 1. in de Vergulde Kikkert, te 9 uur kon eerst worden aangevangenin het openingswoord heette de heer Pisart de aanwezigen, welkom vooral hen die van verre waren gekomen. De heer Biersteker, wiens stemgeluid van de vele lezingen in deze campagne, volgens eigen getuigenis, wel wat gele den had, was daarom blij, dat de opkomst niet groot was, al deed bet hem anders- zijds leed, omdat ze niet getuigt van warmte voor het vrijzinnig beginsel. In korte trekken, de lezing duurde juist een uur, toonde spr. aan waarom men voor de concentratie, en tegen de coalitie en de S. D. A. P. dient op te trekken en eindigde met een opwekking om Dinsdag te steramen op den candidaat der vrijzinnigen, de heer De Meester. Van de gelegenheid tot debat werd geen gebruik gemaakt, wel verklaarde een der aanwezigen, de heer Joh. Koijser Dzals anti-militairist te zullen stem men op de candidaat der S. D. A. P. de heer Thomassen. De zienswijze van genoemden heer werd door den heer Biersteker uitvoerig bestreden, te ruim half elf werd de ver gadering door den voorz. gesloten. Den Hoorn 14 Juni. Hedenavond bad in het „Loodsmans welvaren" eene bijeenkomst plaats, waar als spreker optrad de heer Metten Koornstra uit Haarlem, om de candida tuur Thomassen te verdedigenvoor den Hoorn was de opkomst nogal be vredigend. 15 Juni. De auto met de candidaat van de S. D. A. P. arriveerde hier precies op tijd en bad veel publiek naar bet plein hoek der Kerstraat heen getrokken na een opwekkend woord tot de kiezers door den candidaat, vertrok de auto van hier naar don Burg. TEXELSCHE COURANT. u. d. Hegge Spies de Meester Staalman Thomassen DEN BURG 157 225 51 t—11 O to OUDESCHILD 28 58 2 64 OOSTEREND 68 66 37 17 EIERLAND 38 35 22 46 DEN HOORN 46 27 32 17 TEXEL, totaal 337 411 144 246 VLIELAND 2 44 2 75 TERSCHELLING 18 183 S8 181 HELDER 568 1255 762 1028 WIERINGEN 28 189 41 120 ANNA PAULOWNA 77 231 65 257 ZIJPE 118 392 112 137 CALLANTSOOG 13 66 4 76 PETTEN 0 7 2 54 TOTAAL 1161 2778 1220 2174

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1913 | | pagina 1