N°. 2695.
Zondag 3 Augustus 1913,
26stö Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
Land- en Tuinbouwbrieven.
Binnenland.
Gemengd Nieuws.
Dit blad rerscliijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Burg 30 Cts. Franco per posl door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en nndere
landen met verhooging der porto's.
Advertentiën vóór 0 nur op den dag der uitgave
Pr\js der AdverlenlUm.
Vim 1 tot 5 rogols 30 Cis. Iedere regel moor 8 Ct.
Grooto lettors en Vignetten wordon nnsr plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 9 Cts. por nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de TJitg. Firma LANGEVELD& DE ROOIJ, Parkstraat, BüröopTexei..
INVORDERING
'S RIJKS DIRECTE BELASTINGEN.
De Burgemeester der Gemeente Texel
aakt bekend, dat het kohier no. 5, der
ledrjjfsbelasting over het dienstjaar 1912/
1913, invorderbaar verklaard op den 29
Juli 1913, aan den Ontvanger ter in
vordering is ter hand gesteld en ieder
daarop voorkomende belastingschuldige
verplicht is zijnen aanslag, op den bij
de wet bepaalden voet te voldoen.
Texel, den 31 Juli 1913.
De Burgemeester,
GAARLANDT-
Burgemeester en Wethouders der ge
meente Texel, brengen bij deze ter open
bare kennis, dat door den Raad dier
gemeente is vastgesteld de navolgende
verordening.
Verordening, bepalende de uren
waarop het bureau van den
Burgerlijken Stand dagelijks
voor het publiek geopend zal zijn.
Artikel 1.
Het bureau van den Burgerlijken Stand
dezer gemeente zal dagelijks uitgezonderd
des Zondags en op daarmede gelijk ge
stelde dagen, voor het publiek geopend zijn
van 9 uur des voormiddags tot 2 uur des
namiddags.
Artikel 2.
Het Bureau van den Burgerlijken Stand
zal op Zondagen en daarmede gelijkgestelde
dagen door den betrokken Ambtenaar van
den Burgerlijken Stand tusschen 11 uur
des voormiddags en 12 uur 's middags
moeten geopend worden op verzoek van
een belanghebbende, indien de verzoeker
aantoont, dat met de te verrichten werk
zaamheid niet tot den volgenden dag kan
worden gewacht.
Het bureau kan onmiddellijk, nadat de
werkzaamheden zijn verricht, weder worden
gesloten.
Artikel 3.
Deze verordening treedt in werking op
den 7en Augustus 1913, op welk tijdstip
vervalt, die, vastgesteld bij raadsbesluit
van 21 November 1904.
Vastgesteld in de openbare vergade
ring van den Raad der gemeente Texel,
van den 30en Juli 1913.
De Voorzitter,
(w.g.) GAARLANDT.
De Secretaris
(w.g.) JONKER.
Texel, den 30 Juli 1913.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
GAARLANDT.
De Secretaris JONKER.
Gemeenterekening.
Burgemeester en Wethouders der Ge
meente Texel brengen ter openbare kennis,
dat de Rekening van de inkomsten en
uitgaven der Gemeente, over het dienstjaar
1912, is overgelegd aan den Raad, en ge
durende veertien dagen, van den 3len
Juli tot en met den 13en Augustus aan
staande, ter Gemeentesecretarie voor een
ieder ter lezing ligt en, tegen betaling der
kosten, algemeen verkrijgbaar is gesteld.
Texel, den 30en Juli 1913.
Burgemeester en Wethouders vnd.,
De Burgemeester, GAARLANDT.
De Secretaris, JONKER.
XVII.
Kuolvoeten aan de kool.
Een koolvraagstuk, zooals dat bestaat
voor het groote centrum van koolcultuur
benoorden Alkmaar, kennen de gebruikers
\an eigen groententuintjes wel niet, c ch
zeer vaak zal ook daar een toestand aan
wezig zijn dat men er geen of slechts in
zeer onvoldoende mate kool kan verbouwen.
Onvoldoende vruchtwisseling, gepaard met
bepaalde bemestingen, zijn hier vaak de
oorzaak, dat de grond door en door be
smet geraakt met een parasiet, welke bij
kool en andere kruisbloemige gewassen
een zeer bijzondere misvorming der wortels
te weeg brengt, welke bekend is onder den
naam van knolvoet.
Aan den Lang6ndijk, waar de vele kool-
ziekten een voortdurende bedreiging voor
de koolteelt aldaar vormen, zóódat men
zelfs nieuwe cultures in beproeving heeft
genomen, zijn echter knolvoeten, daar
„knoppers" genaamd, van zeer onderge
schikt belang.
Knolvoeten toch zijn zeer gemakkelijk
te bestrijden, zooals hieronder zal blijken.
Allereerst volge dan hier een beschrijving
van deze koolziekte.
Aangetaste planten zijn behalve aan
haar zwakke ontwikkeling heel gauw te
herkennen aan de abnormale kleur. Deze
is n.l. bij gele en witte kool dofgrijs,
bij bloemkool sterk loodkleurig, terwijl roode
kool een zeer eigenaardige blauwachtig
paarse kleur aanneemt.
Deze verschijnselen kunnen echter ook
een gevolg zijn van vreterij door de maden
van de kool vlieg.
De vorm d6r wortels is echter beslissend.
Terwijl beschadiging door de koolvlieg zich
laat herkennen, doordat de wortel geheel
van bijwortels is ontbloot en de plant bijna
geheel los in den grond staat, zijn bij
knolvoeten de wortels knolvormig, knoestig
en met knobbels en verdikkingen bezet.
Deze opgezwollen wortels gaaD later rotten,
waarbij zij opgevuld raken met een stin
kende ierachtige vloeistof.
Microscopisch onderzoek leert, dat vooral
in dit stadium de opgezwollen wortels
gevuld zijn met millioenen sporen van een
bijzondere zwam, die bekend staat onder
den wetenschappelijkennaam van Plasmodia-
phora Brassicae. Gedurende den winter
blijven de sporen in den grond over. Tegen
het voorjaar echter kruipt elk van die
microscopisch kleine spore een levend
klompje slijm, die elk voor zich de wortels
van een nieuwe kruisbloemige plant kunnen
binnendringen en besmetten.
Als altijd is vruchtwisseling een aange
wezen weg tot bestrijding. In tuinen, waar
de groenten voor een heel jaar voor het
gezin moeten worden geoogst,waar derhalve
vooral in den natijd, allerlei koolsoorten
een groot deel van het terrein in beslag
behooren te nemen, komt hiervan weinig
terecht.
Wel kan men de oude koolstronken
geregeld bijeenzoeken en verbranden.
Hiermede vernietigt men milloenen van
de ziekte verwekkende sporen.
Gemakkelijker is echter het volgende
directe bestrijdingsmiddel, n.l. bemesting
met kalk.
Het is dan ook zeer waarschijnlijk, dat
de aan den Langedijk gebruikelijke bemes
ting met slootaarde, welke aldaar veel kool
zure kalk bevat, de knolvoeten voldoende
tegenhoudt.
Als overtuigend bewijs halen we hier aan
den uitslag van een 8 jaar Jang aange-
houden» Rijksproefveld te Schagen. Het
veld was erg besmet. Elk jaar ontving
de eene helft in het voorjaar naast een
volledige bemesting per H.A. gemiddeld
2000 K.G. kalk. Op dit gedeelte bleef de
knolvoet volkomen weg.
Het andere perceel, hoewel geregeld een
volledige kunstbemesting, doch zonder kalk
ontvangende, bleef zwaar ziek waaruit
bleek, dat de gewone kunstmeststoffen niets
tegen de ziekte vermogen te doen.
Men neme de proef eens. Kalk is zeer
goedkoop en kool is in een burgertuintje
de onbelangrijkste groente zeker niet.
Aleen zouden we op lichten zandigen grond
een iets lichtere kalkbemesting willen aan
raden en er op willen wijzen, dat de gewone
bemesting niet vergeten mag worden.
H. v. S.
TEXEL, 2 Augustus 1913.
Ter eere van den verjaardag van
H. M. Koningin-Moeder wapperde heden
alhier van openbare en enkele particu
liere gebouwen de driekleur.
De padvinders zijn er weer.
Onder de schetterende tonen van een
trompet, deden zij heden Vrijdag bun
intocht.
Een twintigtal met hunne comman
dant hebben de tenten weer op hun
kampplaats aan de Koogerstraat opge
slagen tot groot genoegen van de jeugd,
die alles vergeet, huis en bed, om straks
door moeder gehaald, niet moede te
worden te verhalen van de padvinders.
Vlieland.
In het verslag der gemeenteraads
vergadering alhier bohoeft een zin ver
betering. Bij vergissing is vermeld dat
eenig pensioen was aangevraagd door de
weduwe van den gemeente-ontvanger
Van Westendit moet zijn door de
weduwe van den gemeente-veldwachter
Van Westen.
Uit het Rott. Nbl.
Vrijdag 1 Augustus zal te Noord-
wijk aan Zee een herstellingsoord worden
geopend, geschonken door mevrouw
gravin Van Limburg Stirum.
Het is zeer prachtig gelegen, verscholen
achter boschjes en ver van het gewoel
en drukte. Het geheel is van alle ge
makken voorzien en voldoet aan de
strengste hygiënische eischen. Vele
ingezetenen hebben artikelen geschonken
om de inrichting te meubileeren. Aan
nemer er van was de heer J. Verloop,
onder toezicht van den architect Lieffring.
Het herstellingsoord staat onder leiding
van zuster v. d. Helm wijkverpleegster
aldaar.
Twee ruime zalen bieden plaats voor
een 10-tal patiënten. N.Ct.
Onder Vrijenban (onder Delft) is
geboren Willem IV.
Vreemd, maar toch waar.
Het is de zoon van Willem Falken-
burg. Het eigenaardigste is, dat er nu
vier Willem Falkenburgen onder één
dak wonen, n.l. overgrootvader, groot
vader, vader en zoon.
De waarde van één stem.
De commissie, welke in de gisteren
gehouden vergadering van den Delftschen
gemeenteraad de geloofsbrieven der
nieuw-benoemde raadsleden onderzocht,
wenschte voor tot de toelating van den
heer Murk te besluiten, eerst de stem
biljetten te doen overtellen, daar het
stembureau 705 stemkaarten in ont
vangst had genomen, een gelijk getal
stembiljetten had uitgereikt, doch slechts
704 biljetten in de bus vond. Daar dit
kleine verschil in het nadeel van den
anderen candidaat kon zijn, die een
gelijk getal stemmen als de heer Murk
behaalde, werd daartoe besloten.
Als een bijzonderheid kan worden
gemeld, dat bij den heer D. v. Wijn
gaarden, te Stolwijk, een pereboom,
(Giesewildeman) vol peren en tegelijker
tijd vol bloesems staat.
Kippendief stal door honden.
Den laatsten tijd werden op meer
plaatsen te Ginneken 's nachts kippen
en konijnen weggehaald, waarvan men
vermoedde, dat dit geschied was door
honden.
De heer V. aldaar, die ook bemerkte,
dat jacht op zijn kippen werd gemaakt,
vervaardigde een vangtoestel van een
groote kist, waarin bij een kip plaatste
als lokaas.
Gisterochtend, toen de heer V. zijn
vangtoestel ging nazien, zag hij, dat zich
daarin een tweetal honden bevond.
Mej. dr. C. Gerlings, die eenigo
weken geleden te Groningen promoveerde
tot doctor in de godgeleerdheid, moet
reeds herhaaldelijk aan de Synode der
Ned. Hervormde Kerk het verzoek heb
ben gedaan om tot den kansel te worden
toegelaten, doch tot nu toe beeft dit
college steeds afwijzend beschikt. Nog
het vorige jaar heeft de Synode m t
meerderheid van stemmen besloten, nat
geen vrouwen zullen worden toegelaten
tot de kerkelijke examens, waardoor
men, na de academische examens te
hebben afgelegd, eigenlijk de bevoegdheid
tot den predikdienst verkrijgt.
De Doopsgezinden hebben in mej.
Zernicke te Knijpe (Friesland) wel reeds
hun eerste dienstdoende predikante.
Uit het Leidsch Dbl.
*—De auto van de Russische groot
vorsten Dmitri en Cyrillus heeft bij
Kolding, in Jutland dicht bij de Duitsche
grens, een slagerskar overreden. Van
de vier inzittenden werden twee zwaai
en een licht gewond. De auto reed
door, maar werd op telefonisch bericht
door de politie bij de grens aangehouden.
De grootvorsten hebben, na een groote
som als borgtocht te hebben gestort, hun
reis mogen voortzetten.
Postdiefstal.
Men meldt uit Uitgeest
Een aangeteekend stuk ter waarde
van f 700, verzonden uit Amsterdam,
wordt vermist. Voor zoover bekend, is
het stuk op het postkantoor te Amster
dam in den verzegelden zak gedaan.
*- Als eeu curiositeit vermeldt de
„N. A. Ct het volgende Een boeren
vrouw kocht op het onafhankolijkheids-
ieest te Winterswijk van een koopman
in luchtballons een dier ballons, om dezen
mee naar huis te nemen. Daar ze een
uur te loopen had en zjj het wellicht
te lastig vond den ballon in de hand te
houden, riep zij een voorbijganger tot
zich en vroeg
„Kun ie mie de lucht d'ruut blaozen;
dan kan 'k h'm in de teöse steken.
Men kan zich het gelach van dien
voorbijganger voorstellen.
Laat u niet bij den neus nemen.
Onder voorwendsel te komen voor een
groote maatschappij in geneesmiddelen,
dient zich op de Veluvse een net gekleed
persoon bij de bewoners aan en tracht
dezen over te halen als afnemer van
zijn artikelen op te treden. Om meer
kans van slagen te hebben vertelt hij
dan, dat zijn maatschappij veel doet
voor reclame en aan de afnemers, die
een flink reclamebord buitenshuis willen
plaatsen, f 10 vergoed en voor een dus
danig bord, in den wiQkel aangebracht,
6 gulden.
Op deze manier weet hij dan den
menschen een partij poeders te ver-
koopen voor hoogen prijs, zeggend dat
zij nu tot de afnemers behooren en dat
een reclamebord met f 10, respectievelijk
f 6, zal worden gezonden.
Als het reclamebord en het geld uit
blijven, komen de menschen tot de ont
dekking, dat ze de dupe werden van
een sluwen oplichter en dat de mooi
verpakte poeders waardeloos goed is.
Een door het gemeentebestuur
van Haulerwijk onbewoonbaar ver
klaarde woning, toebehoorende aan E.
Hof, onder Haule, is door hem en zijn
gezin verlaten en inmiddels uit de hand
verkocht voor de som van zeven H ol
landsche guldens.
Een trouwlustige.
In een Geldersche gemeente werd
dezer dagen een 70-jarige man, die reeds
2 maal gehuwd is geweest, voor de 3de
maal in ondertrouw opgenomen.
TEXELSCHE COURANT.
