^EEnbmItukkeF
N°. 2711,
Zondag 28 September 1913,
278te Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
Land- en Tuinbouwbrieven.
Binnenland.
Gemengd Nieuws.
Bit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Bükq SO Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
l-.nden met verkooging der porto's.
Advertentiën vóór 9 uur op den dag der uitgave
Prijs der Advertcnli&n.
Van 1 tot 5 regols 30 Cis. Iodoro rogel moer 5 Ct.
Grooto lettors on Vignotton wordou naar plaatsruimte
berekend. Bewysnummors 2 Cts. per nurnmor.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de TJitg. Firma LANGEVELD DE RO OIJ, Parkstraat,Bxjrq op Texel.
.Abonnementsgeld
De Uitg. van de Texelsche Courant
geeft door deze aan de geabonneerden
buiten Texel kennis, dat dc kwit. voor
abonnementsgeld aan de post ter incas-
seering zijn afgegeven.
Ter voorkoming van onnoodige kosten
worden de geabonn. beleefd verzocht, de
kwitantie bij aanbieding wel te willen
voldoen.
Aanbevelend, De Uitg,
XXI.
Nogmaals gemengde meststoffen.
In onzen vorigen brief wezen we o.a.
den weg aan waarlangs ieder belangheb
bende in de meest voorkomende gevallen
kan berekenen, of, in verband met prijs
en gehalte der enkelvoudige kunstmest
stoffen een aangeboden samengestelde
meststof niet te duur is.
Het is echter niet het prijsverschil dat
de samengestelde meststoffen uit de wereld
moet helpen. Slechts een juist begrip van
de bemestingsleer en dit zal door het
zich steeds uitbreidende landbouwonderwijs
op den duur algemeen eigendom moeten
worden is in staat om de reclameachtige
aanprijzing van verschillende samengestelde
kunstmeststoffen te doorzien. Laat ons dat
door een voorbeeld eens nader toelichten.
Een van de eerste meststoffen, zoo niet
de eerste, welke in zakken aan den man
werden gebracht was de guano, welke
feitelijk niets anders was dan vogelmest,
vermengd met vogellijken. Het was een
meststof, die naast behoorlijke gehalten aan
phosphorzuur en stikstof een weinig kali
bevatte.
Dat er wonderen mee verricht werden
in den tijd, dat het eigenlijke kunstmest-
gebruik nog moest komen, laat zich denken.
Misschien was de guano toen voor geen
geld te duur.
Tegenwoordig echter moet de prijs be
oordeeld worden naar die van de gewone
stikstof- en phosphorzuurhoudende kunst
meststoffen.
Dat de guanoprijs een dergelijke bereke
ning gewoonlijk niet kan verdragen, weet
ieder die wel eens op bovenbedoelde wijze
de prijs heeft gecontroleerd.
Toch wordt de guano nog maar altijd
door vele boeren in bepaalde gedeelten van
ons land gekocht, ja 't is zelfs zoo sterk,
dat, wijl de bronnen, waaruit men de
eigenlijke guano verkreeg, uitgeput raken,
men de opgeloste guano eenvoudig maakt.
Wat tegenwoordig onder dezen naam wordt
verkocht, heeft met de vogels niets uit te
staan. Het is eenvoudig een mengsel van
voornamelijk superphosphaat en zwavel
zuren ammoniak met een weinig kalimest,
in een verhouding, welke voor kaliarmen
grond en voor gewassen als bieten en
aardappelen heelemaal niet past. De prijs
ervan is gewoonlijk te hoog.
Handelaars en fabrikanten kunnen dat
natuurlijk niet ontkennen, doch beweren
dan gewoonlijk, dat de kwaliteit der geteelde
producten door de guano, zoo bevorderd
wordt.
We aarzelen niet, een dergelijke bewering
ouzin te noemen.
Evenwel blijkt hier uit, dat het klaar
blijkelijk den naam guano is die de stof
er in houdt en dat de handel speculeert op
een reputatie W6lke de eigenlijke guano in
tijden met geheel andere toestanden wist
te verwerven en op de onwetendheid van
de boeren, die zich laten wijs maken, dat
de werking van de guano als die goed is,
is gelegen in het feit, dat men juist
guano en niet wat anders gebruikte.
Ondertusschen blijft het betreurenswaardig,
dat een uitgebreide handel en industrie
kan bestaan door gemis aan een juist in
zicht in de bemestingsleer bij nog zoovele
landbouwers.
Deze conclusie geldt voor alle samen
gestelde meststoffen. Als de werking ervan
gunstig is ligt de oorzaak daarvan in het
gehalte aan een of meer van de daarin
aanwezige voedingsstoffen stikstof, phos
phorzuur, kalie of kalk, en er is geen
enkel feit, dat aanleiding zou kunnen geven
tot het vermoeden, dat de werking minder
zou zijn als men die afzonderlijke voedings
stoffen ook afzonderlijk had toegediend, ja
het is zelfs waarschijnlijk, dat men door
gebruik van enkelvoudige meststolfen, mits
men daarmede maar den grond van alle
benoodigde voedingsstoffen voorziet, verder
komt, omdat men van elk van deze zooveel
kan aanwenden, als men oordeelt noodig
te hebben, terwijl men bij vele samen
gestelde meststoffen aan een of meer
bepaalde verhoudingen gebonden is.
Koop derhalve alleen dan samengestelde
meststoffen als ze u passen door de aard
en de verhouding in gehalte der waarde
gevende bestanddeelen en do prijs, bij
vergelijking met de prijs van de ge
bruikelijke enkelvoudige kunstmeststoffen,
niet te hoog is
Koop ze echter nooit om den naam, of
omdat ge verwacht, dat bijv. ammoniak-
super beter zou werken dan gelijkwaardige
hoeveelheden superphosphaat en zwavel
zuren ammoniak afzonderlijk!
H. v. S.
TEXEL, 27 September 1913.
Stoombootdienst.
Wij willen onze lezers er attent op
maken dat met 1 October (Woensdag)
de winterdienst van T.E.S O. aanvangt
en alsdan de laatste dienst 6,15 van
Texel en 7,50 van Helder niet meer
wordt vervuld.
Onze plaatsgenoot, Gerrit Breman,
leerling aan de Ambachtschool te Helder,
deed vorige week met goed gevolg over
gangsexamen, naar de 2e klasse dier
school.
Uit goeden bron kunnen wij onze
lezers mededeelen, dat de aansluiting
van het dorp de Cocksdorp aan het
interlocals telefoonnet, met rechtstreek-
sche verbindingen, hoogstwaarschijnlijk
nog dit jaar zal tot stand komen.
De volgende week zullen de werkzaam
heden althans een aanvang nemen.
Op de landbouwtentoonstelling deze
week te Alkmaar gehouden, behaalde de
heer Leo Koning, van Oosterend, voor
fokschapen, type Texelsch, een eervolle
vermelding; voor ooilammeren, type
Texelsch een 2e prijs en voor Ramlam,
type Texelsch, een 2e prijs.
De Koog, 25 Sept.
Heerlijk herfstweder begunstigde de
feesten te de Koog, welke met groote
opgewektheid werden gevierd, en door
een groote volksmenigte werd bijgewoond.
De uitslag der volksfeesten alhier ge
houden zijn
Langzaam fietsen, 25 deelnemers.
Ie prijs, A. J. Eelman; 2e prijs, Joh.
Flens3e prijs, Mej. R. Daalder.
Ringsteken met paard en kar, 42 deeln.
Ie prijs, P. Reij en Mej. Joh. Schoen
maker2e prijs, D. Veger en mej. M.
Veger 3e pr., S. Daalder en mej. M. Mak.
Mooist versierde kar. Mej. C. Kuip.
Stembusioedstrijd, 31 deelneemsters.
Ie prijs, mej. A. Daalder 2e prijs, mej.
3. van Scharenberg3e prijs, J. van
Heerwaarden.
Stoelendans, 30 deelneemsters.
le prijs, mej. C. Zijm2e prijs, mej.
C. Flens3e prijs, F. Kelderhuis.
De Cocksdorp26 Sept.
Gisteren vergaderde de feestcommissie
bij den heer Zoetelief en besloot Donder
dag 2 October feest te vieren.
Daar de lijsten een aanzienlijk bedrag
hadden opgebracht, kon een flink pro
gramma worden samengesteld.
Als inleiding zullen door kinderen toe
passelijke liederen worden gezongen,
waarna door jongens en meisjes stok-
oefeningen zullen worden uitgevoerd.
Vervolgens optocht met versierde fiet
sen, tobbesteken, ringrijden met paard
en kar, estafette-wedloop, wedloop met
hindernissen en sprietloopen.
Des avonds illimunatie van het geheele
dorp, een gondelvaart, een optocht door
sierlijk uitgedoste kinderen met lampions
en ten slotte een schitterend vuurwerk.
Een en ander zal worden opgeluisterd
door muziek van Texels fanfarecorps.
Waal, 27 Sept.
Begunstigd door mooi herfstweer, wer
den hier gisteren de feesten met de
meeste opgewektheid gevierd. Een 6-tal
leden van het Tex. fanfarecorps luisterde
de festiviteiten op onvermoeid werd door
die heeren gespeeld aan hen vooral de
dank der feestcommissie.
Des voormiddags werd een kinderfeest
gehouden, waaraan door 45 kinderen werd
deelgenomen. Door meisjes en jongens
werden spelletjes gespeeld een optocht
met muziek werd gehoudenaan ieder
kind viel een prijs of prijsje ten deel en
aan versnaperingen heeft het dat
spreekt van zelf niet ontbroken. Een
8tal liederen, vervaardigd door een vroe-
geren plaatsgenoot, den heer D. P. Plaats
man, werd aan de kinderen uitgereikt
en eenige daarvan werden gezongen op
het feestterrein, door den heer L. Keyser,
aan wien de commissie haar welge-
meenden dank brengt, afgestaan.
Bijzonder trok de aandacht een gymnas
tische rei, door een 16-tal kinderen uit
gevoerd.
Het schoolfeest slaagde uitstekend en
vol verwachting werden de dingen, die
komen zouden in den namiddag, te
gemoet gezien.
Hierover in het volgende nummer.
Vlieland.
Met groote opgewektheid is hier 23 en 24
Sept. het Onafhankelfikheidsfeest gevierd.
Het mooiste zomerweer begunstigde de
plannen der feestcommissie, die zich in den
korten t(jd van voorbereiding veel moeite
had getroost. Reeds vroeg in den morgen
werd overal de driekleur ontplooid en
wapperden de kleurige vlaggen op het
feestterrein op het Oostersche veld. Een
fraaie versierde wagen, waarop een lief
Friezinnetje was gezeten, reed door het
dorp en wat muziek en het zingen van
vaderlandscho liederen bracht een feestelijke
stemming.
De .schooljeugd verzamelde zich om 9
uur in het schoolgebouw, dat een prettigen
indruk maakte door versiering met groen
en vlaggen. Met het fanfarecorps voorop
trok men naar het feestterrein, een vroolfike
aanblik leverde de kinderschaar, met haar
vaandels en vlaggen, in haar witten tooi,
kwistig met oranje en rood-wit-blauw
gesierd.
Op het Oostersche veld werd de morgen
prettig doorgebracht met het doen van
allerlei spelletjes, terwijl de jeugd in de
pauzes rijkelijk werd onthaald. Ook do
kleintjes van de bewaarschool hadden zich
bij den stoet aangesloten en vierden het
feest op hun wijze mee. Het fanfare
corps luisterde het geheel op door onver
moeid z'n medewerking te betoonen. In
de school had de uitreiking der verschillende
prijsjes plaats en werd ieder kind gelukkig
gemaakt met een boekje en mochten ze
bovendien nog eens lekker smullen. Zeker
waren de kinderen wel voldaan over hun
aandeel in het feest.
's Middags begon om twee uor de pret
opnieuw en werd een optocht met versierde
fietsen gehouden, door het dorp naar het
feestterrein, de muziek weer voorop. De
jonge dames wareu verre in de minderheid
gebleven, wat wel jammer was, daar er
dan mogelijk nog smaakvoller versiering
te zien ware geweest. Eén der dames had
haar fiets stemmig, maar zeer smaakvol
versierd met frisch groen en levende
bloemen ia wit en oranjo. En een vlieg
machine was er gefabriceerd door een der
deelnemers, die al heel leuk bedacht was
Aan hem viel de prjjs ten deel. Vormel-
diug verdient ook nog een flets versierd
met wilto en lila bloemen. Na dit
nummer namen de spelen voor de rfipero
jeugd een aanvang en werd menig staaltje
van handigheid gezien bij den wedloop
mot hindernissen voor meisjes. Ook bij het
ringrijden op fietsen was veel belangstelling
en dat was ook wel het aardigst schouw
spel van den middag, 's Avonds zou in
't logement Cupido do prijsuitdeeling plaats
hebben, doch vooraf ging oen llchtoptocht
van de schooljeugd. Ieder kind werd
voorzien van lampion en de stoet werd
begeleid door fakkoldragers, die telkens het
rood en groen bengaalsch licht doden ont
branden. I-Iet was eon uiterst fantastisch
geheel, hetwelk voorul van verre gezien
een tooveraohtig effect maakte. Een prach
tig besluit van den feesteljjken dag. Maar
een besluit was het eigenlijk niet, want
in 't logement Cupido bleef men na de
prfisuitdeeliug nog langon tijd bij zang en
dans bijeen. Den volgonden dag bepaalde
do feestviering zich hoofdzakelijk tot een
voordrachtavond in hotel Meyer.
Toch wist men zich den vrijen dag nog
wel ten nutte te maken, muziek weerklonk
van tijd tot tijd en bij aankomst der motor
boot word een lid der feestcommissie, den
eersten dag door ambtsbezigheden afwezig,
met een versierde wagen ingehaald en deze
geïmproviseerde optocht had groot succes.
Daar uw correspondente tot haar grooton
spfjt verhinderd was do avond in hotel
Meijer bij te wonen, kan zij daarvan goen
verslag geven. Vernomon werd, dat by het
zeer talrijk publiek de dames en heeion die
medewerkten, grooten bijval vonden.
Der feestcommissie hierbij 6611 woord van
hulde voor haar welgeslaagd werk. Als we
op ons dorp met z'n vlaggetooi, z'n bewo
ners met hun oranje en de nationale
kleuren gesierd, in gedachten terugzien na
afloop der feesten, kunnen we niét anders
zoggen dan dat het feest van 1913 ook hier
volkomen is geslaagd.
Uit het Rott. Nbl.
Brand in een optocht.
In den optocht ter gelegenheid der
viering der Onafhankelijkheidsfeesten te
Borne, geraakte een wagen in brand.
De inzittenden voorstellende eenige
Eskimo's bekwamen brandwonden,
waarbij een zoon van den kastelein
Wegter zeer ernstige. Hij werd bewus
teloos bjj zijn ouders binnengedragen.
De brand ontstond door een op den
wagen aanwezig kooktoestel.
Argentvjnsch vleesch.
Nader vernemen wij, dat de proef met
de verstrekking van bevroren Argen-
tijnsch vleesch aan het Leger in eenige
garnizoensplaatsen ook in het eerste
halfjaar 1914 zal worden voortgezet.
De „Visscherij Ct." zet'n beweging
op touw tegen de plannen der nieuwe
Regeering tot drooglegging van do
Zuiderzee.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
PROCLAMATIE
aan het volk van Texel op den 22aten
en 23sten September 1913.
ORANJE BOVEN
Texel is vrij. De Schans is genomen.
De feestvierenden trekken op naar den
Burg. De Franschen vluchten naar alle
kanten. De zee is open. De koophandel
herleeft. De moeheid is vergeten. Do
Regeering reept den Prins tot flooge Over
heid uit. Wi] voegen ons bij de bondge-
nooten en dwiogen don vijand tot vrede.
Het volk krijgt een vroolijken dag.
Elk dankt God.
Dank aan allen.
Oranje Boven
J. K. TIMMER.
TEXELSCHE COURANT.
