N\ 2717.
Zondag 19 October 1913.
27st0 Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
M arktberichten.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Advertentiën vóór 0 uur op den dag der uitgave
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIEN worden aangenomen bij de TJitg. Firma LANGEVELD& DE ROOIJ, Parkstraat, Burg op Tex el.
Teekenonderwijs.
De Burgemeester van Texel maakt
bekend, dat onder dezelfde voorwaarden
als vorige jaren gedurende de winter
maanden 1913/1914 in een der lokalen
van de O.L. School m.u.l. te den Burg
des Zaterdags van 6—9 uur nam. een
TEEKENCURSUS
zal worden gehouden, aanvangende op
Zaterdag 1 November a s.
Aanmelding tot deelneming moet voor
gemelden datum geschieden ten Raad-
huize.
Texel, den 7 October 1913.
De Burgemeester voornoemd,
GAARLANDT.
LANDWEER.
Jaarlijkscn onderzoek.
Burgemeester en Wethouders der ge
meente Texel maken ingevolge art. 30,
tweede lid, der Landweerwet, bij deze be
kend, dat het onderzoek, bedoeld bij art.
29 dier wot, van do in het verlofgangers-
register dezer gemeente ingeschreven ver
lofgangers van de Landweer zal worden
gehouden te den Burg op Texel, in een
der lokalen van de O.L. School,op Maan
dag 3 November 1913, des voormiddags 11
uur, de verlofgangers der landweerlichting
1907, 1908, 1909, alsmede zij van vroegere
lichtingen, die nog aan het onderzoek
moeten deelnemen
op Dinsdag 4 November 1913, des voor
middags 11 uur, de verlofgangers der land
weerlichting 1910, 1911 en 1912;
op Woensdag November 1913, des
voormiddags 11 uur, de verlcfgangers der
landweerlichting 1913.
Tot de verlofgangers die verplicht zijn
aan het onderzoek deel te nemen, behooren
ook de bij de Landweer geplaatste verlof
gangers van het reservepersoneel der land
macht, die bij het reservepersoneel zijn
toegetreden na 7 Februari 1910, zoomede
de verlofgangers, die bij de Landweer
dienen krachtens verbintenis tot vrijwilli-
gen dienst.
Voor verdere bijzonderheden wordt ver
wezen naar de op de publicatieborden
aangeplakte bekendmakingen.
Texel, den 15 October 1913.
Burgem. en Wetb. voornoemd,
GAARLANDT.
De Secretaris, JONKER.
TEXEL, 18 October 1913.
Lezing van Duist.
Voor een niet talrijk maar dankbaar
gehoor, hield de heer van Hulst, Donderdag
avond in hotel „de Zwaan" de aangekon
digde lezing over „Ontwatering en bemes
ting van weiland."
Ingeleid door den voorz. van de afd.
„Texel" der N.H. Boerenbond, de heer J.
Kooij, ving spreker aan met de mededeeling
dat, omdat bemesting zonder ontwatering
geen resultaat heeft, het onderwerp door
hem in omgekeerde volgorde zou worden
behandeld, n.l. eerst over bemesting en in
verband daarmee over ontwatering.
Bemesting, zegt spr. is, stoffen in den
grond brengen, die voor de opbouw der
gewassen noodzakelijk zijn, te weten fos-
forzuur, kali, stikstof en kalk en een vraag
van veel gewicht bij de bemesting met
natuurmest is: hoe wordt Z6 bewaart?
Vaste en vloeibare mest, verschillen,
volgens spr., zooveel in samenstelling, dat
ze zoo weinig mogelijk met elkaar in
aanraking dienen te komen en voor de be
waring van de vloeibare mest, de gier, een
kelder dan ook noodzakelijk is, omdat
zonder dat een groot deel van een hoogst
waardig bestanddeel, (de stikstof die per
K.G. een waarde heeft van 80 a 90 cent)
verloren gaat.
Na nog eenigszins uitgeweid te hebben
over de bestanddeelen van vaste en vloei
bare mest, behandelt spr. het bemesten
met uitsluitend kunstmest, toont daarbij
aan, boe 't zelfs voor weiland, dat uitsluitend
beweid wordt oordeelkundige bemesting
loonend is, hoe de vraag welk vee daarop
geweid wordt van invloed is, omdat b{j
het weiden van jongvee en melkvee meer
fosfor en kalkzouten aan den grond worden
onttrokken dan bij het beweiden met meat-
vee en daarom in het eerste geval bemes
ting met slakkenmeel en kaïniet dringend
noodzakelijk is.
Stikstofbemesting kan in vele gevallen
achterwege blijven en spr. raadt daarom
het aanleggen van proefvelden op eigen
grond ten zeerste aan.
Bij een 6 jarige proef door spr. op zand
grond genomen, waarbij slakkenmeel en
kaïniet in 3 verhoudingen 7 7, 10—4 en
4--10, met en zonder cbilisalpeter 1 a V/3
zak genomen, bewees de uitkomst, dat
chili niet betaald werd, en gaf het gedeelte
met de meeste kaïniet de hoogste opbreng
sten.
Grondonderzoek zegt spr. geeft geen
resultaten, doch onderzoek van gewassen
op gehalte aan fosfor, kalk en kali wel.
Heeft uw hooi een gehalte van 2 pet. kali,
0,7 pet. fosfor en l1/» pel. kalk, dan is uw
hooiland in goeden staat, is minder dan de
genoemde percenten aanwezig, dan is dat
voor U een vingerwijzing.
Zal bemesting evenwel resultaten geven
zegt spr. dan dient voor alles echter de
bodem in gezonden toestand te wezeD,
dampkringslucht en water moeten in goede
verhouding kunnen toetreden, want op een
grond die 'n groot deel van 't jaar van water
volgezogen zit, helpt zelfs de overvloedigste
bemesting niet.
De grond moet verkeeren in kruimeltoe
stand, de openingen tusschen de kruimels
met lucht gevuld, in de kruimels voldoende
vocht, doch dat laat nog veel te wenschen
over, in vele gevallen belet het water in den
grond het toetreden van de dampkringslucht
en daardoor de noodzakelijke scheikundige
werkingen in den grond.
Van de bijzonderheden in uw streek, zegt
spr. (en dat blijkt uit zijn betoog) ben ik
niet op de hoogte, naast Rijk, Provincie en
Gemeente heeft de boer voor goede af
watering t6 zorgen, de slooten voldoende
te zuiveren opdat niets de afvoer van het
water in den weg sta.
Is er in den akker een plaat die het
overtollige water verhinderd door te zakken
tot het grondwater of bij droogte op te
voeren tot de plantenwortels dan dient die
plaat verwijderd.
Goede uitwerking van bemesting is
alleen bij goede ontwatering mogelijk.
Van de gelegenheid tot stellen van vragen
werd door een drietal bezoekers van de
vergadering gebruik gemaakt.
Ie De meest gewenschte tijd voor gier-
BINNENKÖMT
HUISGEZIN.
HEEL
JUICHT
bemesting acht spr. het voorjaar, doch waar
omstandigheden dringen, daar doe men het
bij triestig of regenachtig weer, niet op-
sneeuw of bij bevroren grond.
Een gierkelder acht spr. van voldoende
inhoud als voor elk stuk groot vee 2 M8
ruimte beschikkaar is.
2. Voor de teelt van eetaardappelen is
zware stalmestbemesting niet gewenscht,
beter is het die aan te vullen met b.v. 2
a 3 zak kalibemesting zout van 40 pet. en
een zak of vier superfosfaat.
3. De vorkeerde grassen op hooiland na
schuimaarde-bemesting is een gevolg van
eenzijdige bemesting, andere bemesting
moet daarmede hand nan hand gaan.
4. Voor kalkbemesting op hooge zand
grond gebruikt men geen werkzame kalk-
mesting, die te veel water aan den grond
onttrekt, doch bij voorkeur klei of kalk-
mergel, per bunder 3 S. 4 duizend kilo,
eens in 4 k 5 jaar aan te wenden.
5. Verkieselijk is het de grond vlak
onder de gewone bouwvoor door diep- of
ondergrondsploeg los te maken.
Niemand meer iets te vragen hebbende
werd de vergadering met een woord van
dank aan spreker en hoorders, door den
voorzitter gesloten.
net Nut.
Wij maken onze lezers attent op de
advertentie in dit nummer betreffende de
lezing met lichtbeelden voor het departement
Texel van de Maatsch. tot Nut v/h Algemeen
met het onderwerp „De Nijverheid in
Amerika."
Naar wij vernemen is de heer Phanstiehl
een Amerikaan, die de dingen met eigen
oogen heeft gezien en het onderwerp dus
machtig is en goed Hollandsch spreekt.
De entree voor niet-leden 15 cents behoeft
voor velen, die verwanten in Amerika
hebben, geen beletsel zijn om de vergadering
bij te wonen.
O osterend, 17 Oct.
Gisteren vergaderde de afdeeling „Ooste
rend" van den Ned. Protestantenbond tot
afdoening van huishoudelijke zaken.
Na opening en behandeling notulen werd
medegedeeld, dat het Hoofdbestuur weder
f 50 heeft toegestaan en dat er vanwege dat
Bestuur weder een lezing gehouden zal
worden.
Van voorschotkas en bibliotheek werd
geen gebruik gemaakt. De kas sloot met
een klein batig saldo.
Tot leden van het Bestuur werden her
kozen de heeren Joh. Koning Sz„ J. Mantje
en J, P. Burger.
De lunties werden aldus geregeld Voorz.
de heer B. Elzer, Secrets, de heer M. Kikkert
Vice-Voorz. de heer C. J. Duinkei en Pen
ningen. de heer Joh, Koning Sz.,terw(jlde
heer J. Mantje Penningmeester van de
voorschotkas zal zijn.
De Cocksdorp.
Onder leiding van den heer A. C. Toet
zullen een paar tooneelstukken worden
ingestudeerd. Plet plan is deze in Januari
voor het voetlicht te brengen, terwjjl de
netto opbrengst zal strekken om het
tekort te dokken van het onafhankeljjk-
heidsfeest op 2 Oct. j. 1.
Waal, 17 Oct.
In de gehouden huishoudelijke ver
gadering van Nut en Genoegen waren
23 leden tegenwoordig.
De penningmeester kon een flink batig
saldo boeken. Als bestuurslid werd her
kozen de heer A. Kooiman, die de be
noeming aannam.
Besloten werd, ook dames in de ge
legenheid te stellen, lid van het Nut te
worden.
De eerste lees-avond zal gehouden
worden half November.
Na afdoening van nog eenige huis
houdelijke zaken, werd de bijeenkomst
gesloten.
Ongelukken.
De ongelukken volgen elkander op
naar de bladen melden.
Na de vreeselijke zeeramp volgde een
mijnramp in Zuid-Wales waarin 700
arbeiders aan het werk waren en waar
van vermoedelijk de heltt den dood vin
den, en nu weder wordt melding gemaakt
dat het luchtschip L II op 100 Meter
hoogte is ontploft en 30 personen wer
den gedood.
Burgerlijke Stand der Gemeente Texel.
Van 11 tot en met 17 Oct. 1913,
GEBOREN Arie z.v. Douwe Dros en Antje
Garritsen, den Burg; Jacob z.v. Simon
Dijt en Johanna Adriana Barhorst, den
ONDERTROUWD: Geene.
GETROUWD: Johannes de Porto en Catha-
rina Maria de Waard Martinus Wit
vliet en Cornelia Schrier; Willem Bakker
en Antje Vermeulen.
OVERLEDEN Reindert Visser, oud 57
jaar, echtgenoot van Sjoukje van der
Laan, den Burg.
Uit de Schager Courant:
Schagcn, 16 Oct. Aanrevoerd:
300 Geldekoeien t 160 a i 280
112 Vette Koeien f 200 a f 385,
57 Kaltkoeien f 200,— a f 370;
30 Nuchtere kalveren f 7 a t 24.
140 Magere Schapen f 26,a f 32,
440 Vette Schapen f 30 a f 39.00
60 Lammeren f 20 ft 1 26.00.
10 Magere Varkens f 18,a f 24,
36 Vette Varkens 52 a 58 et. per Kg.
140 Biggen f 10.00 a f16,00;
Boter f 1.50 a f 1.70 per K.G.
Kipeieren f 6.50 a i 7.— per 100.
TEXELSCHE COURANT.
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Boeg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
l'.nden met verhooging der porto's.
Pr\js dn- Advertcntièn.
Van 1 tot 5 rogols 30 Cts. Iodero regel moor 8 Ct.
Grooto lettors on Vignotton wordon naar plaatsruimte
borokend. Bowjjsnummers 2 Cts. por nummor.
Aan het onderzoek behoeft echter NIET te
worden deelgenomen door:
a de verlofgangers die in het loopende jaar
overeenkomstig artikel 11 van voornoemde wet
voor herhalingsoefeningen onder de wapenen zijn
geweest, dan wel onder de wapenen zijn gekomen
voor of op den datum, voor het over hen te
houden onderzoek vastgesteld
b. de verlofgangers, die als geestelijke, bedie
naar van den godsdienst, enz. in het genot zijn
van ontheffing van den werkelijken dienst;
c. de verlofgangers, door wie, als geestelijke,
bedienaar van den godsdienst enz. een verzoek
is ingediend om ontheffing van den werkelijken
dienst, waarop door de Koningin nog niet is
beslist
d. de verlofgangers, die eene der betrekkingen
bekleeden als aangeduid in kolom 2 van de lijst
vastgesteld bij het Landweer-Besluit II, waartoe
o. a. behooren de hoofdambtenaren, ambtenaren
en bezoldigde beambten b\j de Rijks- en bij de
gemeente-politie, wier werkkring uitsluitend tot
net politiewezen beperkt is, alsmede het personeel
van den loodsdiecst, betonning, bebakening en
verlichting, dat aangesteld is als militaire loods
of militaire kustwachter
e. de verlofgangers, die bij de toestemming
tot verblijf buitenlands vrijstelling hebben ver
kregen van de verplichting tot het bijwonen van
het onderzoek (artikel 27 van voornoemde wet;)
f. de verlofgangers, die bij de toestemming tot
het aangaan van eene verbintenis voor de buiten-
landsche zeevaart vrijstelling hebben verkregen
van de verplichting tot het bijwonen van bet
onderzoek (artikel 20 van voornoemde wet.)
Ook behoeven aan het onderzoek Diet deel te
nemen de vrijwilligers van de Exploitatie-Com-
paDnie der Spoorwegafdeeling van het Regiment
Genietroepen.
