N° 2719,
Zondag 26 October 1913.
27ste Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
Land- en Tuinbouwbrievcn.
Binnenland»
Gemengd Nieuws.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Abonnementsprijs per S maanden.
Voor den Borg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
Kaden met verhooging der porto's.
Advertentie» vóór 9 uur op den dag der uitguve
Prijs der Advertenlién.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meor 5 Ct.
Grooto lottors en Vignotton worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. por nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uiig. Firma LANGEVELD& DE ROOIJ, Parkstraat, Burg op Tex el.
XXIII.
Enkele hoofdbegrippen uit de
voederingsleer.
De waarde van de verteerbare voeder-
bestanddeelen ten opzichte van de vet-
aanzetting en van het vermogen om dier
lijke warmte en arbeidsvermogen voort te
brengen, wordt tegenwoordig vergeleken
met de waarde daaromtrent van verteerd
zuiver zetmeel. Proeven hebben bewezen
dal verteerbare suikers en ruwvezel in dit
opzicht met zetmeel gelijk staan en dat het
verteerbare vet gemiddeld met 2,2 en het
verteerbaar werkelijk eiwit met 0,94 maal
een gelyke hoeveelheid Z6tmeel gelijk staan.
Nem6ri we nu als voorbeeld ter verduide
lijking eens uitmuntend weidehooi met de
volgende gehalten aan verteerbare ver
bindingen werkelijk eiwit 6,5 zetmeel-
achtige stoffen 30,1 ruwvezel 12,7
vet 1,5
100 K.G. van dit hooi zou dan in waarde
gelijk staan met de volgende hoeveelheid
zetmeel, het eiwit met 6,5 X 0.94 6,11 KG.;
de zetmeelachtige stoffen met 30,L KG.;
het ruwvezel met 12,7 KG. en het vet met
1,5 X 2,2 3,3 KG.te zamen alzoo met
ongeveer 52,2 KG. Dit gaat echter niet op
en daarmee komen we op een der belang
rijkste zaken uit Kellners voederingsleer,
n.l. de stelling: het geheel is niet gelijk
aan de som derdeelen. Proefondervindelijk
bleek de waarde van dit hooi slechts 78
van de berekende waarde en alzoo gelijk
staande met slechts 40,6 KG. zetmeel te
bedragen. Men zegt dat de productiewaarde
van dit hooi is 78 en noemt het met inacht-
name hiervan berekende waardegetal 40,6
de zetmeelwaarde. Hoe komt het nu, dat
de productiewaarde der meeste voeder
middelen miDder dan 100 bedraagt?
De oorzaak ligt in het gehalte aan ruw
vezel. Om dit n. 1. te verteren moet het
voeder heel goed gekauwd worden. De
spijsverteringsorganen hebben eveneens
veel moeite met de verwerking van het
ruwvezel. Het gevolg hiervan is, dat het
verteerde gedeelte van het ruwvezel wel
het lichaam ten goede komt en dan zelfs
niet onderdoet voor suikers en zetmeel,
doch'dat deze winst slechts door aanwen
ding van veel arbeid en derhalve ten koste
van stofverlies kan plaats hebben. Proef
ondervindelijk is dan ook o. a. het volgende
gebleken: hoe hooger het gehalte aan ruw
vezel is, des te lager is de productiewaarde,
m. a. w. hoe meer wijkt de werkelijke pro
ductie af van de uit de samenstelling van
het voedermiddel berekende productie.
In voedermiddelen, geheel zonder ruw
vezel, bijv. melk en vleeschmeel, stemmen
beide geheel overeen en is derhalve de
productiewaarde 100. Vergemakkelijkt men
den kauwarbeid van een voedermiddel, rijk
aan ruwvezel, bijv. door het hakselen van
stroo, dan stijgt de productiewaarde.
Bij het voederen van dieren heeft men
nu te zorgenlo. dat de dieren de benoo-
digde stoffen ontvangen in een voldoende
massa, 2o. dat het voedsel een bepaalde
hoeveelheid verteerbaar werkelijk eiwit
bevat en 8o. dat de totale zetmeelwaarde
van het voeder voldoende is.
Dit is neergelegd in de voedervormen,
welke voor de verschillende huisdieren van
verschillende omstandigheden zijn berekend.
We zullen hiervan in den volgenden brief
een voorbeeld uitwerken, doch raden ieder
aan zich aan te schaffen StariDgs Almanak
voor den Nederlandschen landman. Naast
heel veel andere nuttige zaken vindt men
er in alle tabellen en cijfers die voor voeder
berekening onmisbaar zijn. Wie dit boekje
bezit, kan onze berekeningen beter volgen
en aan de hand van ons voorbeeld voor
eigen behoefte de voedering van zijn vee
controleeren.
Keeren we nu nog even terug tot de drie
bovengenoemde grondeischen voor een
voederrantsoen, dan kan ter toelichting nog
dit gezegd worden. Het onder lo. genoemde
is noodig om er zeker van te zijn, dat de
dieren door niet gevoed zijn van het spijs
verteringskanaal een onvoldaan gevoel
krijgen, terwijl behoorlijke buikvulling
steeds bevorderlijk is aan de geheele spijs
vertering. De eisch omtrent een minimaal
gehalte aan verteerbaar zuiver eiwit moet
gesteld worden, wegens de bijzondere rol
van het eiwit, die wy in onzen vorigen
brief duidelijk hebben uiteengezet. Het in
de- 3o. genoemde beslist verder over de
waarde van het rantsoen van de verlangde
en verwachte productie, voor zoover daar
behalve het eiwit ook de andere voeder-
bestanddöelen aan kunnen medewerken.
Enkele byzondere eischen by de samen
stelling van een voederrantsoeu voor rund
vee zullen wy in den volgenden brief eerst
nog even vermelden en toelichten.
II. v. S.
TEXEL, 25 October 1913.
De heer Jud. Brunt, van de Zee
vaartschool alhier, deed 22 dezer met
gunstig gevolg te 's Gravenhage examen
als 1ste stuurman groote stoomvaart.
Vergadering van liet Nut.
Het departement van het Nut ver
gaderde Woensdagavond in 't Café „den
Burg" voor 't houden eener algemeene
vergadering.
Zooals gewoonlijk was de bijeenkomst
zeer slecht bezocht. Buiten het bestuur
was slechts één lid aanwezig, hetgeen
wel te verwonderen was, nu jde lees-
avond van den heer Pfanstiehl, die al
gemeen zoo goed bevallen is, Dog versch
in 't geheugen lag.
Na het lezen der notulen van de
voorgaande algemeeDe vergadering, gaf
de heer Kuperus een keurig verslag van
het behandelde op de algemeene ver
gadering te Amsterdam gehouden.
Tot lid van het bestuur werd her
kozen de heer Aug. Keijser, die als
penningmeester terstond herkiesbaar
was.
Uit de rekening en verantwoording
bleek dat een klem batig saldo aanwezig
was waarmee men den winter op moet.
Het bestuur bejammerde de geringe lust
die er onder de burgerij bestaat om als
lid, begunstiger of donateur toe te treden.
Misschien werkt de indruk van den
avond van 20 dezer nog wat na, zoodat
zich eenige personen zullen aanmelden
om als lid, begunstiger of donateur toe
te treden.
De secretaris deelde mede, dat op een
verzoek om subsidie voor de bibliotheek
nog geen bericht van ('t hoofdbestuur
was ingekomen.
In November zal optreden de heer A.
A de Braconier uit Haarlem met eene
lezing over In die, opgehelderd met licht'
beelden. Ook de andere leesavonden
werden bepaald.
De voorzitter deed nog [eenige mede-
deelingen over de pas opgerichte Nuts-
spaarbank en 't blijkt dat deze zich
reeds in een groote belangstelling mag
verheugen.
Na eenige besprekingen van algemeenen
aard sloot de voorzitter de vergadering.
In de hierop volgende bestuursver
gadering werden gekozen tot voorzitter
de heer E. G. Gaarlandt, tot vice-voorz.
de heer R. S. Kuperus, terwijl de func-
tiën van penningm. en secr. respectie
velijk bekleed worden door dé heeren
Aug. C. Keijser en L. J. Kikkert.
Waarschuwingen.
Op een desbetreffend verzoek, voor
eenige dagen geleden tot ons gericht
verzonden wij ter kennismaking een paar
Ex. van onze Courant aan het adres
G. F. de Bakker, Breesaap, IJmuiden. Als
gevolg daarvan ontvingen verschillende
adverteerders bestellingen, hetwelk ons
aanleiding gaf naar de persoon in kwestie
van wien wij niets verder hoorden, te
informeeren, ook in bet belang van onze
adverteerders.
Ter kennisname ontvingen wij daarop
het volgend biljet
WAARSCHUWING.
De Commissaris van Politie der Ge
meente Velsen blijft nog steeds waar
schuwen tegen het aangaan van handels
relaties met personen, zich noemende
N. of K. Zoontjes en zjjne huisvrouw
Verduin, en G. F. de Bakker en zyne
huisvrouw C. Galesloot wonende te
Velseroord en Breesaap te IJmuiden
gemeente Velzen, die alle mogelijke
handelswaren zonder betaling trachten
te bekomen.
Van den Burgemeester van Edam
ontvingen wij verzoek tot opname van
het volgende
„De Burgemeester van Edam verzoekt
aanhouding van Edmond Lagaert, zich
noemende Edmond Verlaet, Edmond de
Vos enzz.g. kunstschilder, leeftijd 46
jaar ongeveer 1,70 M., grijzend, kortge
knipt haar, donkerachtig knevel (bruin
zwart) en litteeken op de linkerwang
met blauwe hoeken; spreekt Vlaamsch
en vloeiend Fransch. Hjj heeft van einde
Augustus tot einde September vertoefd
te Edam, onder den valschen naam van
Edmond Verlaet, zonder betaling van
zijn pension en met pleging van ver
schillende oplichterijen. Genoemde
Lagaert is vergezeld van eene Belgische
dame, met wie hij zegt gehuwd te zijn
en genaamd Sérapbine Dams oud onge
veer 24 jaar, middelmatige lengte, gele
gelaatskleur, donker haar en blauwe
oogen trekt met het linkeroog. Ook
z(j spreekt Vlaamsch, Hollandsch en
vloeiend Fransch. Zij heeft medegenomen
eene lichtbruine boa, gevoerd met bruine
zijde. Hare aanhouding wordt verzocht.
Beide zijn einde September met de
noorderzon vertrokken.
net badseizoen.
Daartoe in de gelegenheid gesteld doen
wy ook thans weder opgave van de personen
welke in den afgeloopen zomer in
in het Badhotel „Prinses Juliana" aan de
Koog op Texel in pension z(jn geweest, n.l.
A. N. van Woude en echtg.
P. v. Mens en zoontje.
G. W. Duyvené de Wit—Boot.
J. J. Duyvene de Wit.
J. L. Tissot.
W, J. Duyvené de Wit.
Van Sleijn
S. W. de Kat
B. Bieschel
Tilde Göring
Marianne Mayer
Frau Viebig
N. Göring
E. Spiritus
H. Weever
Dr. J. J. Blanksma
Dr. T. E. Scheffer
W. Ie Coultre en familie
A. Ie Coultre en familie
M. L. Wier8ema
D. K, Meyers
M. J. Meyers—Repelius
Jan de Meyer en familie
P. Doyer
M. A. F. Nering Bögel
E. van Slogteren
P. J. van Slogteren
M. F. van Peski
J. J. v. d. Leeuw
D. Tb. Schuiling
C. Hubers en vrouw
L. R. van Dillen
Ine van Dillen
Mevrouw van Dillendo Voogt
C. de Voogt
C. B. van Herwerden
J. A. v. Kessel
Jeanne G. Ritter
A. Ekker
P. H. Koolhaas
E. Koolhaas— IJsel de Schepper
Frl. E. Thamm
N. Heijnen
H. J. Heijnen Schroot en 3 kinderen
Familie de Basel
Joke van Dam
M. Ruting
J. K van Hoogstraten
Rudolf Neter en frau
M. B. Viehoff
E. Wertheim Aymes
W. Zirges
P. Doyer
W. Dittlof Tjassens en fam.
Mej. A. F. A. van Beek
J. G, Ravenek en familie
H. A. Ravonek en familie
PI. Smithuizon
C. Smithuizon—Sohuch
L. C. Wosthoff 6n familie
I. Frankenburg
J. J. Westbrook
Mr. H. Th. 's-Jacob en familie
Ernst Dilfenbach und frau
F. W. N. Hugenholtz
Mevr. A. Hugenholtz—Vrolijk
P. J. Hugenholtz
H. C. Determeyor
Dr. Hans Henning und frau
P. Tack ilnd lamilie
Dr. jur E. Qasseltho
Dr. J. N. Wagoner, vrouw en kinderon
Dr. Phil Fritz Brilggeman
Karl Williok
Mevr. Reigersberg VerBluys
S. A. van Stefln
G. A. de Roos en vrouw
C. E. Kempf
H. H. van de Moene
8. A. Kuipers
E. C, Scheffes
A. Pino
Miss J. PI. Durham
Miss A. Jounger
N. S. Nielzen m. Frau
Familie IPauber
Mevr. Dros en zoontje
C. M. 's-Jacob
D. R. Douma
T. IJpes
J. J. C. van Re\jn
J. C. van de Linden
C. Wertheim Aymes
E. Werthoim Aymes
Dr. Richard Rosenthal ünd Frau
Dr. Tr. Wit to
P. Bless
Mej. R. de Vries
Mej. B F. Nolthcnius
Hr. W. de Vries
Hr. A. F. Nolthenius
De berichtgever merkt hierbjj op„De
Koog beoft niettegenstaande deu slechten
zomer een uitstekende reclame gemaakt.
Reeds ontving ik van 3 Duitsche reisge
zelschappen bericht mijn advertentie (kos
teloos) in hunne kolommen te willen op-
opnemen daarby is ook Richters reisbureau
uit Berlijn, alzoo nog al van beteekenis.
Een Pastoor binnenschipper.
De „Limburger Koerier" schrijft o. a.:
Zaterdagnamiddag kwam voor de St.
Pieterskade te Maastricht liggen een
schuit onder Fransche vlag die de merk
waardigheid vertoonde, dat een abbé, in
bonnet, bef en soutane de roerpen hield
en dat een soort van kerkklok in een
klokkestoel over hot dek stond.
We begaven ons aan boord om deze
vreemdsoortigen stuurman te intervie
wen. Het bleek te zijn de abbé Platau
uit het departement Pas-de-Calais, die zich
het missiewerk onder de schippers van
Frankrijk en België heeft ten doel ge
steld. Hij kwam van Leuven en stevende
op naar Luik, tijdelijk ^kwam hij hier
voor den wal, zonder echter zijn arbeid
hier te ondernemen, want voor het
missiewerk in Nederland heeft hy van
de kerkelijke overheid naar hij ons ver
telde, nog geen verlof bekomen.
Uit het Rotf. Nbl.
**- Die heeft wel aanspraak.
Door een 88-jarige schoenmakersknecht
te 'sGiavemoer (Noord-Brabant) is inge
volge ait. 269 der Invaliditeitswet een
rente aanvrage gedaan op grond dat hij
niet 1Ü maai 76 jaren onaigebroken voor
één en dezelfde ürma heeft gewerkt.
TEXELSCHE COURANT.