Hgpj PB N°. 2734. Donderdag 18 December 1913. 27"* Jaargang Nieuws- en Advertentieblad. Dit blad verschijnt Woensdag;- en Zaterdagavond Adverteutiëu vóór 9 unr op den dag der uitgave ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de TJitg. Firma LANGEVELD& DE R O O IJ, ParkstraatBuro op Tbx el. Van week fof week. TEXELSCHE COURANT. Abonnementsprijs per 3 maanden. Voor den Burg 30 Cts. Franco per post door ge heel Nederland 45 Cts. Nssr Amerika en andere l'.nden met verhooging der porto's. Pj't/s der Advertenli&n. Van 1 tot 5 regols 30 Cts. Iedere regel meer 6 Ct. Groote lettors en Vignetten worden naar plaatsruimte berekend. Bewijsnummers 3 Cts. per nummer. RAADSVERGADERING. De Burgemeester der Gemeente Texel j Gelet op art. 41 der Gemeentewet Brengt naar aanleiding daarvan, ter kennis van de ingezetenen, dat eene ver gadering van den Gemeenteraad is belegd op Vrijdag den 19 December 1913, des voormiddags te lCfl/s uur in de daarvoor bestemde zaal ten Raadhuize dezer Ge meente. Texel, den 15 Dec. 1913. De Burgemeester van Texel, GAARLANDT. Onderwerpen ter behandeling: 1 Mededeelingen. Ingekomen stukken. 2 Benoeming regent en regentes uan het Algemeen Weeshuis. 3 Benoeming trnee leden uan- en een regentes bi] het Algemeen Armbestuur. 4 Voorstel uan den heer D. P. Bakker, betreffende het personeel ter secretarie. Rijden zonder licht. De Burgemeester der gemeente Texel Overwegende, dat in deze gemeente her haaldelijk wordt gereden met rijwielenen voertuigen, zonder dat deze dee avonds op de voorgeschreven wijze zijn vocrzien van een brandende lantaarn Brengt in herinnering, dat volgens het motor- en rijwielreglement: lo. een rijwiel, waarmede tusschen een half uur na zonsondergang en een half uur voor zonsopgang over een weg wordt gereden, moet voorzien zijn van minstens één lantaarn, welke voorwaarts een helder wit licht uitstraalt 2o. een rij- of voertuig, niet zijnde een kruiwagen, kinderwagen ot daarmede gelijk te stellen rij ot voertuigen, dat zich tusschen één uur na zonsondergang en één uur voor zonsopgang op een kunst weg bevindt, zonder dat het achter een ander rij- of voertuig is gekoppeld, voorzien moet zijn van minstens één lantaarn, die vooraan geplaatst is aan de linkerzijde en voorwaarts een helder wit licht uitstraalt, kunnende voor een voertuig op vaste assen het licht ook worden geplaatst a. aan de voorzijde van het voortuig zooveel doenlijk naar links; b. links aan het gareel van het trekdier oi het meest linksche van meer trekdieren; c. aan het vooreinde van den disselboom; d. bij voertuigen op twee wielen onder aan de as en bij voertuigen op vier wielen onder aan de vooras e. gedragen voor de borst of in de band door den bestuurder ol door een geleider, mits deze zich ter linkerzijde op ot nevens het voertuig bevindt; Vestigt er de aandacht op, dat op de naleving van bovenstaande bepalingen, tegen de overtreding waarvan geldboete is bedreigd van ten hoogste t 50,streng de hand zal worden gehouden. Texel, 12 December 1918. De Burgemeester voornoemd, GAARLANDT. INRICHTINGEN, welke gevaar, schade ot hinder kunDen veroorzaken. Burgemeester en Wethouders der Ge meente Texel brengen ter openbare kennis dat het verzoek van het Eestuur van den polder „het Noorden" om op de perceelen, kadastraal bekend in Sectie A, nos. 1406 en 2241 een watergemaal gedreven door een ruwoliemotor te mogen oprichten door Ged. Staten van Noord holland is toegestaan. De aandacht wordt er op gevestigd, dat volgens de bestaande jurisprudentie eventueel NIET tot beroep van de beschik king bevoegd zijn zij, die indertijd niet voor het Gemeentebestuur zijn verschenen om hun bezwaren mondeling toe te lichten. Texel, den 15 December 1913. Burgemeester en Wethouders vnd. De Secretaris, De Burgemeester, JONKER. GAARLANDT. 613 Dec. De algemeene beschouwingen over de Staatsbegrooting duurden in de Kamer in de afgeloopen week nog onafgebroken voort. Niet minder dan 25 leden, dat is 1/1 der Kamer, hebbeD gemeend de sluizen hunner wel- of veelsprekendheid open te moeten zetten, waarna eindelijk de minister-pre sident aan het woord kon komen. De minister had niet veel woorden noodig om de meer dan twee dozijn sprekers te ant woorden, De breedvoerige algemeene beschouwingen der Kamer toch waren meerendeels over het Kabinet heengegaan en gingen meest van partij tot partij. De verkiezingen, do kabinetscrisis en de portefeuilleweigering door de sociaal democraten waren al zoo wat het stramien waarop de meeste sprekers hun redevoe ringen borduurden. Aan de andere kwesties werd maar matig de aandacht gewijd al bracht de rechterzijde dan ook de schoolstrijd en de linkerzijde het kiesrecht vraagstuk en de verzekeringskwestie naar voren. Door geen enkele partij werd stelling genomen tegen het nieuwe Kabinet en al konden niet alle sprekers ODvoorwanrdeiyk hun steun toe zeggen, toch mocht de regeering zich heel rustig en prettig gevoelen bij de breed voerige beraadslagingen. Zoo ging het debat meerendeels over het hoofd van het Kabinet heen en had minister Cort van der Linden dan ook niet veel tijd noodig om de sprekers te antwoorden. Hy deed het inderdaad nog in beknopter vorm dan menigeen verwacht zou hebben. Beknopt en toch volledig. Zonder omhaal van veel woorden zette hy precies, helder en klaar uiteen het standpunt dat de regeering ten opzichte van de partijen en van de vraagstukken van onzen tijd inneemt. De pers heeft over het algemeen de mini- strieele redevoering geroemd als een mees terstuk naar vorm en inhoud, en terecht. En men zou ze ook handig kunnen noemeD, want de minister wist schier alle partijen zoo goed als volkomen te bevredigen. Het kabinet wenscht het kiesrecbtvraagstuk en de ouderdomsverzorging tot oplossing te brengen en daarvoor zal het gaarne don steun der sociaal-democraten aanvaarden, met handhaving van eigen zelfstandigheid en'onder erkenning van het groote begin- selverschil, dat er overigens tusschen het Kabinet en de S- D. A. P. bestaat. Ten opzichte van de Concentratie staat de regeering volkomen vrij, even vry als de concentratie tot haar, wat niet wegneemt dat het Kabinet het groote beginsel der concentratie aanvaardt. En wat de rech terzijde betreft daartegen over staat de regeeriuz geenszins vijandig. Integendeel. De minister-president legde er echter den nadruk op dat hij haar uitsluitend ais staatkundige partij beoordeelde en zette vervolgens het standpunt der regeering inzake de schoolkwestie uiteen. Men weet dat in de pers der rechterzijde gehoord is de eisch, dat het kabinet tegelijk met de grondwetsherziening inzake het kiesrecht ook de schoolkwestie in den door de rechterzijde gewenschten geest zal oplossen. Ook in de Kamer is door enkele sprekers dit, meer als wensch dan als eisch, naar voren gebracht. Welnu, de regeering kan in een dergelijk compromis niet treden. Indien de staatscommissie voor het onder wijs een grondslag voor overeenkomst heeft gevonden en dat kan misschien binnen enkele weken reeds het geval zijn dan kan dat in een grondwetsartikel geformu leerd worden en heeft de regeering geen bezwaar de revisie van art. 192 in de grond- wetsherzining van art. 8') te betrekken. De heer J.ohman, de woordvoerder der Christ. Historischen heeft bij de replieken sympathie met dat denkbeeld uitgesproken, zonder echter eenige toezegging te kunnen doeD. Daarentegen hefft Dr. Kuyperinde „Standaard* het aangegeven standpunt onvoldoende genoemd en het consigne gegeven dat de rechterzijde onverzwakt behoort vast hcuden aan haar eischen inzake de schoolkwestie. De vrede tusschen de regeering en de rechterzijde is dus nog niet verzekerd, maar er bestaat toch wel eenigen grond voor de verwachting, dat het, voorloopig althans, nog niet tot een conflict zal komen. Zooals boven gezegd, maakte de rede voering van minister Cort van der Linden over 't algemeen een uitstekenden indruk. We gelooven dat de positie der regeering daardoor niet weinig versterkt. —o-o—o— De Duitsche bladen hebben in de afge loopen week nog zeer veel geschreven over de Zaberner kwestie. Iotusschen zijn de gemoederen thans gekalmeerd, het 99e regiment van Zabern heeft op bovel van den Keizer de stad verlaten en is in een tweetal kampen voorloopig onderge bracht, de stadhouder van Elzas-Lotha- ringen heeft de verzekering van den Keizer ontvangen, dat de grondwettelijke vrijheden en rechten van het ryksland in het vervolg zullen worden geëerbiedigd en von Beth- man Hol weg, die door de rij ksdag op een motie van wantrouwen werd onthaald, heeft zich daardoor niet van streek laten brengen doch blijft de leiding der zaken in handen houden. De hoofdzaak is, dat de burgers van Zabern voldoening hebben gekregen voor den smaad hun door de militaire autori teiten aangedaan. Wel behoort de kwestie nog niet geheel tot het verleden, wordt er omtrent het optreden der militairen een onderzoek ingesteld en zullen de sociaal democraten in den Rijksdag de kwestie nog eenigen tyd warm houden, doch de kalmte is teruggekeerd en kan gezegd worden dat de kwestie zoo goed ale tot het verleden behoort. —o—o—o— Het nieuwe Fransche Kabinet is er al weer. De oplossing van eeD Kabinetscrises neemt in de republiek doorgaans niet veel tijd in beslag. Het bijeenzoeken van een nieuw stel ministers gaat er in den regel haast even vlug als het om hals brengen van een ministerie. Deze keer giüg het echter niet zoo vlot als men wel gewend is, zulks als een ge volg van de radicalen, die sedert het congres te Pau in hun optreden allesbehalve ge matigd zijn. Men weet, dat deze alles gedaan hebben om Poincaré als president te woren en met hulp der socialisten er ook in ge slaagd zijn het Kabinet Barthou ten val te brengen. President Poincaré die een man des vredes is, trachtte voor het nieuwe Kabinet de samenwerking te krygen van de republi keinen en de radicalen. Hij gaf daarvoor eerst opdracht aan senator Ribot en toen deze niet geslaagd was, aan Senator Dupuy om een Kabinet samen te stellen uit de beide partijen. Ook Dupuy slaagde niet, omdat de radicalen halstarrig weigerden zitting in een gemengd Kabinet te nemen. President Poincaré had ook een onderhoud met radicalen leider Caillaux maar daarbij kwam al dadelijk naar dé bladen weten te melden een zeergroot verschil van meening omtrent de politieke aangelegen beden aan het licht. Toen dan ook dienzelfden avond Caillaux in een byeenkomst van het uit voerend comité der radicale partij eenige mededeelingen dienaangaande gedaan had, werd besloten, dat de radicalen geen deel zouden uitmaken van eenig Kabinet, dat niet een zuiver radicaal Kabinet was. Daaraan hebben zij zich strikt gehouden en geen enkel radicaal is voor de verleiding bezweken om een zetel iD een gematigd Kabinet te aanvaardeD. Zoo bleef aan Poincaré ten slotte niets anders over, dan aan Doumergue de vorming van een radicaal ministerie op te dragen. Deze heeft daaraan voldaan en zoo heeft de republiek dan nu een Kabinet van onvervalschten radicalen bloede. Of zy zich lang in haar bezit zal mogen verheugen, is echter wel zeer de vraag. Wel heeft Jaurès het nieuwe Kabinet al zoowat den steun der socialisten beloofd als het maar flink doortast en in de eerste plaats weer den 3-jarigen diensttijd afschaft, doch daartegenover zal het wel niet op den steun der andere partyen rekenen als het in zuiver radicale richting wenscht te stui 3D. Zoo heeft meo in Kamer en Senaat een groote meerderheid voor evenredige vertegenwoordiging, waartegen de radicaleD fel gekant zijn, was er destijds een slerke meerderheid voor den 3-jarigeu diensttyd en zoo meer. Het aantal van hou die dit nieuwe Kabinet 6en lang leven voorspellen is stellig gering. Dondordag heefl het nieuwe Kabinet zich aan de Kamer voorgesteld. Daarin legde de regeering oen verklaring af, waarin zij haar plannon voor de toekomst ontvouwde. Zy zal trachten nog voor do eindstemming over do begrooting voor 1914 de Inkomsten belasting door den Senaat te doen aan nemen. Verder zal er eon Vermogensbelas ting voorgestold worden, teneinde daaruit de kosten der militaire wetten te bestrijden en de lasten voor handel, nyverheid en landbouw te verlichten. Wat verder den 8-jarigen diensttyd betreft, verklaarde de regeering dat ze de debatten daarover niet zal heropenen, en dat ze de wet zal uit voeren, doch dat zo tevens maatregelen zal ontworpen om afgezien van don duur van den diensttijd, het leger voldoende krachtig te maken. De regeeringsverklaring wordt door de bladen algemeen als handig en voorzichtig aangemerkt cn ze maakte in de Kamer dan ook geen slechten indruk. Dit valt af te leiden uit het feit, dat met een boboorlyke meerderheid een motie aangenomen werd waarin de Kamer haar vertrouwen in de regeering uitsprak. 't Biyft intusschen zeer de vraag, hoelang het nieuwe Kabinet zich in dat vertrouwen zal mogen verheugen. o—o—o— Op den Balkan keert hot gewone leven langzamerhand terug, nu over do groote kwesties beslist is. Zoo is de oude toestand dan ook in zooverre hersteld, dat in Bul- garye in de afgeloopen week de algemeene verkiezingen voor de Sobranja konden worden gehouden. Zoowel buiten als in Bulgarye zelf werd de uitslag dezer ver kiezingen met belangstelling tegemoet ge zien. Inzonderheid omdat daaruit zou kun nen biyken hoe hetBulgaarschevoIkoordeelt over de daden der beide vorige regeeringen die Bulgarye in den oorlog gewikkeld hebbeD. De eerste berichten over den uitslag gaven den indruk dat de regeeringsparty de over winning had behaald en de offleieuso pers- buroaux hieven dan ook reeds een triomf feest aan over de behaalde overwinning. Doch al spoedig verstomde die kreet, want het bleek, dat men zich deeriyk vergist had. De regeeringsparty bleef in de minder heid, terwyi de nederlaag van de aan hangers van her vorig Kabinet, dat van den oorlog met Turkije, nog grooter was. Dezen de progressisten toch slaagden er slechts in één zetel te veroveren, die door Danef zal worden bezöt. In het geheel werden 93 leden gekozen, die kunnen gerekend worden te behooren tot de regeeringspartij, terwyi de oppositie 109 zetels veroverde. Do regeering is dus in de minderheid gekomen, maar toch moet zo besloten zyn dadeiyk nog niet af te treden. Zij moet n. 1. willen trachten een overeenkomst te sluiten met een der op positie partyen. Het grootste succes by deze verkiezing hebben de socialisten gehad. Hadden zij in de vorige Sobranja slechts éen vertegen woordiger in de niouwe zullen zij over 47 kunnen beschikken. Zelden waren hun dan ook de omstandigheden gunstiger. Inzon derheid ging het bij de verkiezingen om de vraag, wien de schuld geweten moet wor den van de rampen die de natie troffen. Gesjof de tegenwoordige minister-president werpt de schuld, zooals men weet, op het Kabinet-Danef, terwijl dit op zijn beurt den KoniDg aansprakelgk stelt. Het volk heeft zware offers moeten breDgeD, de oorlog heeft overal rouw en ellende gebracht en tijdens dien trad de regeering bovendien met scherpte op. Dat heeft velen in de armen van het socialisme gedreven. Ook hebben de socialistische leiders zich bijzon der bij deze verkiezingen geweerd. Vooral het platteland werd door hen bewerkt en in massa schaarden de boeren zich onder de roode vaan. De nederlaag die de regeering geleden heeft kan op zich zelf verblijdend worden genoemd Men weet, hoe de tegenwoordige Bulgaarsche staatslieden onomwonden heb. ben verklaard, dat Bulgarye slechts nood. gedrongen de vredesvoorwaarden geaccep.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1913 | | pagina 1