0 Van Houten-s s
N°. 2736,
Donderdag 25 December 1913.
27rte Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
NIEUWJAAR.
Bit lilad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Burg 30 Cts. Franco per post door go-
beel Nederland 45 Cts. Niwr Amerika oh andere
l .nden met vorliooging der porto's.
Adrertentiën vóór 9 nnr op den dag der uitgave
Prijs der Advoienlièn.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 8 Ct.
Groote letters en Vignetten wordon naar plaatsruimte
berekend. Bewjjsnummora 8 Cts. per nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitg. Firma LANÖEVELD DE R O O IJ, Parkstraat, Buro op Tkx k l.
<S> 0
Knstvisscherij,
De Burgemeester der gemeente Texel
brengt belanghebbenden in berinnering:
a. dat alle consenten tot uitoefening
van de kustvisscherij afgegeven in don
loop van het jaar 1912 op 1 Januari a.s.
vervallen zijn
b. dat op het uitoefenen van kust
visscherij, zonder voorzien te zijn van
een geldig consent straf is bedreigd.
Belanghebbenden wordt daarom in
overweging gegeven ter bekoming van
een nieuw consent de vereischte schrif
telijke aanvrage ten spoedigste in te
dienen.
Texel, den 22 December 1913.
De Burgemeester voornoemd,
GAARLANDT.
SCHULDVORDERINGEN
ten laste der gemeente Texel.
Burgemeester en Wethouders van Texel
noodigen belanghebbenden uit, die over
het dienstjaar 1913 eenige leverantiën ten
dienste der gemeente hebben gedaan i
lo. hunne vorderingen ten spoedigste in
te zenden en wel voor zooveel betrett
onderhouds- en herstellingswerken aan
gemeentegebouwea enz. aan den gemeente-
opzichter te den Burg, en voor zooveel
andere leveringen betreft ter gemeente
secretarie
2o, hunne vorderingen ïn te richten
overeenkomstig een der onderstaande mo
dellen
Dienst 1913.
De Gemeente Texel
debet aan
Dienst 1913.
Nota
voor de Gemeente Texel
van
Texel, den 20 December 1913.
Burgem. en Weth. vooonoemd,
GAARLANDT.
De Secretaris, JONKER,
Van week tot week
13—20 Dec.
Het staat thans, reeds vast, dat de Tweede
Kamer dit jaar niet meer met den begroo-
tingsarbeid gereed komt. Marine en
Binnenlandsche Zaken blijven voorloopig
onafgedaan en mogelijk blijft er nog wel
een grooter stuk van de begrootipgen tot
Januari liggeD. Leest men de overzichten,
dan krijgt men onwillekeurig den indruk,
dat de belangstelling in de Kamer, iD de
laatste dagen niet bijster groet was.
Trouwens, na het lange algemeen debat,
dat zooveel tijd in beslag nam, is datgeen
wonder, temeer waar de debattea in de
laatste dagen weinig belangrijks opleverden.
Vooral de belangsielling id de avond-
zittiDgen schijnt wel zeer gedaald te zijn
en meer dan eens t'ocnde de Kamer in de
afgeloopen week 's avonds het beeld van
trieste verlatenheid met de minder dan een
half dozijn luisterende en niet luisteronde
leden. Een der avonden gebeurde b6t zelfs
dat de geachte spreker slechts den voor
zitter en den betrokken minister tot audi
torium had.
Dat de belangstelling in de avondzittingen
zoo gering was is verklaarbaar en ver
schoonbaar. Na do langdurige, vermoeiende
dagzittingen kan de lust om ook's avonds
nog weer oindelooze redevoeringen aan te
hooren niet bijster groot wezen. De avond
zittingen zijn bovendien ook een soort
strafoefening voor het feit, dat de Kamer
leden zich niet weten te bekorten. Zoo
lang ze dat niet geleerd hebben zullen de
avondzittingen „wel aan do orde van den
dag" bljjven. Misschien dat daarin einde
lijk echter eenige verbetering zal komen,
nu de Kamer dezer dagen het voorstel van
het Senioren-Convent de leiders der
zeven fracties heeft aangenomen, waar
door in het reglement vnn orde zekere
grenzen inzake den duur der redevoeringen
bij de bcgrootingen zijn vastgelegd, 't Is
alleen maar jammer, dat dit voorstel niet
eerder behandeld en aangenomen is
misschien hadden de heeren dan met een
verlicht hart de Kerstvacantie kunnen in
gaan en hadden de ministers hun begroo
tingen bijtijds binnengekregen. Trouwens
de regeling schijnt ook nog niet definitief
te zijn; althans de heeren Lohman
en Troelstra hebben alvast betoogd, dat ze
eerlang herzien zal moeten worden.
In ons vorig overzicht vermeldden we
reeds het een en ander uit de redevoering
van den minister-president. Helder en
klaar heeft deze uiteengezet, hoe het
Kabinet staat tegenover de verschillende
partijen en geheel in overeenstemming
met den moeilijken politieken toestand
heeft bij tegemoetkoming betoond aan
schier alle partijen waar dat maar mogelijk
was. Niet het minst ook jegens de
rechterzijde inzake de allesbehalve gemak
kelijke schoolkwestie. De houding van het
Kabinet had moeilijk welwillender kunnen
zijn. De minister-president heeft het goed
recht inzake den schoolstrijd erkend en
aan de rechterzijde de hand ter tegemoet
koming toegestoken.
En deze heeft die tegemoetkoming aan
vaard, ook al kon de minister niet het door
de rechtsehe pers voorgestelde compromis
aanvaarden. De regeering wil door een
staatscommissie de onderwijskwestie laten
onderzoeken en ze heeft er geen bezwaar
tegen om tegelijk met de herziening van
art. 80 der Grondwet ook een herziening
van het onderwijsartikel in overweging te
nemen als de Staatscommissie met een
voorstel daartoe vroegtijdig komt, Maar
verder ook wenschte ze niet -te gaan.
De katholieke kamerfraktie was de eerste
die van de rechterzijde met dit stand
punt genoegen nam en onder bravo's der
Kamer kwam de heer Loeff, mededeelen
dat de Katholieken geen reden hadden
langer te weigeren zitting te nemen in do
Staatscommissie voor het onderwijs En
de Christelijk Historischen volgden.
Het langst bleven de anti revolutionairen
zich nog verzetteD en hun Woordvoerder
de heer van der Voort van Zijp bleef de
eisch handhaven financieele gelijkstelling
met behoud van de paedagogische vrijheid.
Doch de minister weigerde beslist eenige
belofte van dien. aard te doen. En ten
slotte heeft de Kamerfractie ook besloten
zich niet aan de Staatscommissie te
onttrekken.
Het door de regeering gewenschte onder
zoek zal dan nu kunnen plaats hebben en
alle partijen zullen daaraan deelnemen.
Dit aanvankelijk resultaat geeft weliswaar
nog geen waarborg dat de onderwijskwestie
tot oplossing zal komen maar toch er is
thans een kans. En dat mag zeker wel
het belangrijkste resultaat worden genoemd
van de begrootingsdebatteu, die zoo breed
voerig waren als schier nooit te voren.
Moge het extra parlementair Kabinet blijken
te zijn een Kabinet van verzoening
—o-o—o—
Te Bloemfontein heeft Dinsdag een
indrukwekkende plechtigheid plaats gehad.
Onthuld werd bet gedenkteeken voor de
vrouwen en kin leren der boeren, die in
den Zuid-Afrikaanscben oorlog om het
leven gekomen zijn.
De herinnering aan den rampzaligen
oorlog zal nog lang na leven in h6t hart
van het Zuid-AfrikaaDsche volk de
wonden in zoo menig bart geslagen zijn
nog te nauwernood geheeld het verlies
van de onafhankelijkheid zal door het volk
der Boeren nog lang en diep betreurd
worden Maar langer nog dan dat
alles zal in Zuid-Afrika de herinnering
voortleven aan de vie6selijke concentratie
kampen, waarin zoovele boerenkrijgers
hun vrouweu en kindereu verkommeren
en sterven zagen. Toen het geweld van
het zwaard en de militaire overmacht niet
konden slagen om do de dappere strijders
tot onderwerping te brengen, richtte de
overweldiger de beruchte vrouwenkampen
op waarin tengevolge van slechte behan-
doling en ontbering zooveel vrouwen eD
kinderen vielen als slachtoffer en waarvan
het moordadig karakter in die dagen zoo
juist geteekend werd in het gedichtje dat
aanving met
Hoort gij die kreten, roepend uit de kampen
Van hen die lijden, naamlooze rampen
Hoort gij die kreten naar deu hemel stijgen,
Sprekend van jammer'
Zuid Afrika komt langzamerhand de ge
volgen van den oorlog weer te boven. De
Engelscho regeering heeft leeren inzien dat
het vertrouwen kan stellen in het trouwe
volk der Boeren en de' band van den over-
heerscber drukt thans niet zwaar meer,
Langzamefhand begint men zich met den
nieuwen toestand te verzoenen, al wijst
het optreden van generaal Hertzog in den
laatsten tijd er ook op, dat tegen een ver-
engelschen van het oude Ilollandsche ras
gewaakt wordt. En het jonge geslacht
dat thans opgroeit en straks de plaats der
oude Boeren zal innemen zal zich nog
beter ku nnen schikken onder het Engelscho
oppergezag.
Maar de herinnering aan de meer dan
20,000 vrouwen en kinderen, die het leven
lieten in de beruchte concentratiekampen
zal van het eene geslacht op het andere
overgaan. En het gedenkteeken, dat
Dinsdag te Bloemfontein onthuld werd, zal
die herinnering levendig houden
De onthulliug van het monument, ge
wijd aan de nagedachtenis der vrouwen en
kinderen, en dat in de nabijheid van Bloem
fontein verrees, had plaats door mevrouw
Steyn, de eebtgenoote van den ex-president.
Redevoeringen werden gehouden door
Botha, SteyD, de Wet en de'la Rey en
eenige commando's boeren losten salvo's
saluutschoten.
Trots veel tegenwerking is het gedenk
teeken tot stand gekomcD, dat niet bedoeld
is als een verwijt aan de Engelsche natie
maar als een herinnering aan dappere
boerenvrouwen. Ook uit ons land zijn er
bijdragen voor geschonken.
En menig hart zal het ook goed hebben
gedaaD, dat er onder de vele kransen, die
aan den voet van het gedenkteeken werden
neergelegd, ook een was van de vorstin, die
in de benarde dageri den ouden Paul Kruger
gedacht, de Koningin van Nederland.
o—o—o
De kwestie der Turksche eilanden in
de Egeische Zee wacht nog altijd op een
regeling door de mogendheden. Door de
Engelsche regeering is thans een nota ge
richt aan de andere regeeringen die aan de
gezantenconferontie to Londen doelnamen
waarin nader eeD voorstel tot regeling der
eilandenkwestie aangeboden wordt. Door
de voorbarigheid van de Fransche pers zijn
deze voorstellen, die nog niet voor publi
citeit in aanmerking kwamen, openbaar
gemaakt en daardoor weet men thans hoe
Engeland de kwestie wenscht te regelen.
Het stelde aan de mogendheden voor dat
Griekenland het bozette gebied half Januari
zal behooren te ontruimen. Voor de con
cessie die Griekenland in Epirus moet
toestaan zal het echter schadeloos dienen
te worden gesteld. Daarom, laat Engeland
dan ook do vroegere eisch, dat Griekenland
Chios en Mytileno zal opgeven, niet gehand
haafd. Alleen wenscht de Engelsche regee
ring dat Griekenland voldoende waarborgen
zal geven dat het op die eilanden geen
vorsterkingen of een vlootstationB zal op
richten en dat het maatregelen zal nemen
tegen smokkelarij op den tegenover gestelde
oever. Behalve Imbros on Teredos zullen
alle eilanden, die do Grieken thanis bezet
houden, Grieksch wordeD.
Wat voorts de regeling omtrent de
andere Turksche eilanden betreft, die thans
nog door Italië bezet worden stelt Engeland
voor, dat deze aan de Turken terug zullen
worden gegeven, zoodra het de vredes
voorwaarden van Lausanne uitgevoerd
heeft, n 1, al hun troepen uit Lybië hebben
terruggetrokkeo.
Het is nog niet gebleken hoe de andere
mogendheden over deze Engelsche voor
stellen denken.
TEXEL, 24 December 1913,
Naar wjj vernemen is door de
Java-China—Japanlijn een beker be
schikbaar gesteld ter aanmoediging van
sport en athletiek op het eiland.
Bij het Zaterdag te 's Gravenhage
gehouden examen voor stuurlieden,
slaagde o. m. als 3e stuurman groote
stoomvaart de heer C. G. F. Stenger van
de Zeevaartschool alhier.
Do uitslag vanj de herstemming
voor een Heemraad en een Hoofdinge
land voor den polder Waalenburg Maan
dag gehouden, was als volgt
Ingeleverd waren 94 stembrieljes (er
konden worden uitgebracht 106 stemmen)
Yoor Heemraad bekwamen de heeren
R. P. Keijser Sz. 52 stemmen
Jb. Az. Eel man 38
Van onwaarde wareD 4 stemmen.
Gekozen de heer R. P. Keijs ir Sz.
Voor Hoofdingeland bekwamen de
heeren
Corn. S. Keijser Cz. 49 stemmen
L. C. Keijser Sz. 40
Van onwaarde waren 5 stemmen.
Gekozen de heer Corn. S. Keijser Cz.
TEXELSCHE COURANT.
RjöNA Cacao
Euenals uorige jaren willen wij onze
lezers de gelegenheid bieden om bij de
jaarwisseling hunne Nieuwjaarsgroeten
door middel uan ons blad aan ^familie,
urienden en bekenden te doen.
De prijs uan zulk een aduertentie, niet
meer dan 5 regels beslaandej is 20 Cents
bij uooruitbetaling.
Vriendelijk uerzoeken wij, die adu. ons
TEN SPOEDIGSTE (uoor den Oudejaarsdag)
te doen toekomen. Wij herinneren er,aan
dat uoor ons NIEMAND rondgaat om zulke
adu. op te uragen.
De Uitg.