Binnenland
Gemeenteraad van Texel.
De toestand in Albanië lijkt verre van
rooskleurig en het is waarlijk geen wonder
dat de prins Von Wied van verschillende
zijden gewaarschuwd wordt om er niet heen
te gaan. Kenners van de Albaneesche toe
standen verzekeren, dat Albanië nog lang
niet voor een geregeld bestuur rijp is. De
economische toestand van bet land is treurig
en de bevolking is er in alle opzichten
achterlijk, behalve dan op het gebied van
vechten, rooven en plunderen. Albanië is
een land zonder spoorwegen, ja, zelfs heeft
men er nog niet eens verharde wegen.
Scholen kent men er niet en de nijverheid
wordt er Diet beoefend. Alleen wordt er
een weinig aan landbouw gedaan. Het
land is arm en er zullen miljoenen noodig
zijn om de eerste voorwaarden te scheppen
voor betere toestanden, om enkele spoorlij
nen aan te leggen en in de voornaamste
streken scholen te stichten. Wel krijgt
prins Von Wied een cadeautje van 75
miljoen voor de Albaneezen mee van de
mogendheden, maar dat bedrag is slechts
een peulschilletje in vergelijking met de
vele miljoenen, die er noodig zullen blijken
te zijn vooi de eerste noodzakelijke her
vormingen. En op inkomsten uit het land
zelf zal wel niet kunnen worden gerekend
in den eersten tijd, De Albaneezen hebben
een broertje dood aan het betalen van be
lasting en ze zullen slechts heel geleidelijk
en heel langzaam er toe kunnen worden
gebracht, om hun belastingpenningen op te
brengen. De Turken hebben zich moeite
genoeg gegeven, om de bewoners van het
Albaneesche gebied het betalen van be
lasting te leeren, doch het eenige afdoende
middel was, zoo nu en dan eens eenige
huizen van weigerachtige belastingbetalers
in brand te steeken, bij wijze van waar
schuwing en straf. Dat voorzoover het de
bewoners van het vlakke land en de steden
betreft, de bergbewoners liet men maar
met rust, omdat deze al te gevaarlijke
tegenstanders waren.
De belastingkwestie zal al dadelijk een
heel moeielijke worden voor den nieuwen
vorst.
Er zullen echter meer en grootere moei
lijkheden zijn te overwinnen. Een daarvan
is wel, dat de Albaneezen niet eén volk
vormen. Men heeft er een aantal stammen
die al eeuwenlang met elkander overhoop
liggen en voortdurend krijg voeren tot op
den dood. Elk gevoel van saamhoorigheid
ontbreekt en tusschen de beide hoofdgroepen
der bevolking, de Tosken en de Ghegen,
die al weer onderverdeeld zijn iu tal van
kleinere stammen, staan vijandig tegen
elkaar over. Men heeft er minstens een
viertal talen bet Toskisch, het Ghegisch,
het Servisch eD het Grieksch. Reeds de
keuze van een offlcieele staatstaal zal daar
door niet geringe moeilijkbeden opleveren.
Het Servisch en het Grieksch 2ullen wel
niet daarvoor in aanmerking komen, omdat
de meerderheid der bevolking Toskisch of
Ghegisch spreekt. Het aantal Tosken en
Ghegen is vrijwel gelijk. De eerstgcnoemden
wonen in het gebied, grenzende aan dat
van Griekenland. Ze staar, iu beschaving
hooger dan de Ghegen en ze wenschen niet
met de Ghegen onder een vlag vereeDigd
te worden. Althans, zoo is door hunne
stamhoofden verklaard en gevreesd wordt,
dat de nieuwe vorst nog wel heel wat met
deze onderdanen te doen zal krijgen. Men
meent ook te weten, dat ze in het geheim
door Griekenlaud met wapens als anderszins
gesteund worden.
Een andere moeilijkheid, waarmee de
vorst kennis zal maken, is van godsdien-
stigen aard. De nieuwe staat zal naar ruwe
schatting ongeveer een half miljoen Mohame-
daansehe inwoners tellen, tegen ruim 100
duizend katholieken en ruim 50 duizeDd
Grieksch-orthodoxen, terwijl de prins von
Wied protestant is. In de oogen der Mo-
hamedanen zal hij niet zoo spoedig genade
vinden. Uit dat oogpunt is ook roozeer de
mislukte staatsgreep van de Turken ver
klaarbaar, waarbij zooals men weet, heel
wat meer aau het licht is gekomen, o a.
de misleidende rol, die Ismail pasja, de
voorzitter van de voorloopige regeering te
Valona gespeeld heeft. De beide Neder-
landsche officieren die voor de mogendheden
te Valona de zaakjes trachten op te kDapp-n,
kolonel Ter Veer en majoor Thomson,
hebben Ismail pasja dan ook maar gauw
aan den dijk gezet.
Dan is er nog een moeilijke vraag, waarop
men tevergeefs een antwoord wacht, n. 1.
wat voert Essed pasja in zijn schild Deze
Turksche generaal, die te Durazza een mooi
wit paleis bewoont en wegens zijn dappere
verdediging van Skoetarie in hoog aanzien
staat bij het volk, heeft de wapens opgevat
en verschillende plaatsen onderworpen aan
zijn gezag. Men maakt zich wel wat onge
rust over de plannen van dezen generaal,
al beweert bij ook, dat hij bezig is het de
mogendheden wat gemakkelijk te maken,
en dat hij de komst van den Dieu wen vorst
met verlangen verbeidt. Essed pasja onder
houdt eigen troepen, heeft al zijn partij
gangers, legt de veroverde plaatsen maar
belastiDg op, die hij zelf in den zak steekt
en naar sommigen verzekeren rekent hij er
op binnen niet al te langen tijd den troon
van Albanië te bestijgen. Wel beweert hij
het tegendeel en bood hij telegrafisch reeds
in December den prins von Wied zijn
onderwerping aan maar vertrouwen clott
men hem toch niet.
Zoo staat het wel vast, dat de prins von
Wied een reuzentaak gaat ondernemen als
hij zich naar Al'oaDiê begeeft. Het lijkt een
waagstuk, een echt avontuur. Toch zal hjj
zich wel niet laten weerhouden om te gaan,
ook omdat de mogendheden het willen en
hij zijn woord gegeven heeft. Ofhij6chter
niet verstandiger zou doen maar stil bij
zijn Be reg. Uhlanen te blijven, is een
andere vraag.
TEXEL, 28 Januari 1914.
Maandagavond werd in Eban-
Haëzer de derde winterlezing gehouden.
De heer van Os van Amsterdam trad
in de goed bezette zaal op, om mede-
deelingen te doen aangaande het leven
der Joden, in het bizonder stilstaande
bij allerlei godsdienstige gebruiken. Van
het begin tot 't einde werd de spreker
met de grootste aandacht gevolgd.
Enkele voorwerpen die te zien waren,
dienden ter verduidelijking van het ge
sproken woord. Onder deze voorwerpen
trok in het bijzonder de aandacht het
vierhoekig kleed met de kwasten,
waarvan het merkwaardige was, dat
ditzelfde kleed door da Costa voor zijne
bekeering tot het Christendom was ge
dragen.
Om ruim 10 uur werd de samen
komst gesloten. De welgeslaagde avond
kon meewerken, niet alleen om het in
zicht der hoorders op allerlei punten te
verhelderen, maar ook om in dezen tijd
van algemeen ontwakende belangstel
ling voor de zending, in het bijzonder
de aandacht te vestigen op het volk
der Joden.
Twee hollende paarden, gespannen
voor twee aan elkander bevestigde wa
gens, brachten Maandagmiddag voor een
oogenblik een geduchte consternatie te
weeg. Het stelletje kwam vanaf den
Koogerweg, zonder bestuurder, die naar
men mededeelde, van zijn verheven
zitplaats was afgeslingerd. De paarden
schenen het ook zonder voerman nogal
te kunnen reddeo, want zij reden door
Koogerstraat, Steenenplaats, Binnenburg
Groeneplaats, Parkstraat en Wever
straat den Schilderweg op, waar zij
eindelijk tot staan werden gebracht.
Let men op den weg die de beesten
in {hollende vaart aflegden, op de ver
schillende hoeken welke zij vrijwel naar
behooren namen, dan moet men zich
verwonderen dat geen ernstige ongeluk
ken het gevolg van deze bolpartij zijn
geweest. Materieele schade was er
overigens wel. Zoo van tijd tot tijd
vloog een fragment van een der wagens
af, zelfs een wiel werd onder den rit
verloren en op de Groeneplaats sneefde
een koker welke om eeri boom stond.
Voor den eigenaar van het stelletje
is het zeker een schadepost.
Dat er veel volk op de been kwam,
ligt voor de handgelukkig was het
juist middag, zoodat er weinig of geen
kinderen laDgs de straat waren.
Plaatselijke keuze.
We kunnen niet nalaten nog een kort
woord ter opwekking toe te voegen aan
de door ons geplaatste advertentie.
Waar het petitionnement voor Plaat
selijke Keuze reeds dezer dagen de
Tweede Kamer bezighield, mag het toch
zeker een zaak geacht worden te zijn,
die ook onze belangstelling ten volle
verdient.
Toont dan allen, dat gij [overtuigd
zijt van de belangrijkheid en woont
Zaterdagavond de lezing bij, die de heer
F. U. Schmidt over dit onderwerp zal
houden. Wij twijfelen niet, of velen
zullen gebruik maken van de gelegen
heid, hun door een uitstekend spreker
als de heer Schmidt is, geboden, om
hun inzicht in deze zaak te verruimen.
De Cocksclorp
In een onlangs gehouden vergadering
van Texels Belang werd als bestuurslid
herkozen de heer W. van der Hoek.
De heeren M. de Graaf en W. van der
Hoek zullen de afd. vertegenwoordigen
op de alg. vergadering te den Burgde
heeren Jn. van Heerwaarden [en A.
Bakker zijn plaatsvervangers. Uit de
verslagen, die de penningmeester ter
tafel bracht, bleek, dat de toestand van
het Weduwen- en Weezenfonds gunstig
is; de hulpkas verkeert in bloeienden
staat, zoodat de weduwen van Texels
BelaDg gcrege'd kunnen worden onder
steund,
Vlieland, 26 Januari.
Vrijdag jl. Jkon de ijsbaan heropend
word .n en met Let prachtige winterweer
we d di uk gebruik gemaakt van de ge
legenheid om schaatsen te rijden. Ook
Zaterdag klapperden de witgroene en
de driekleur aan begin eu eind der baan
en was hat er bizonder levendig door
de ringrijderij, uitgeschreven door het
bestuur dar ijsclub. 21 paren namen er
deel aan. De le prijs werd behaald door
den heer en mej. de Jong Post, de 2e
door den heer van Willigen en mej.
A. de Jong, de 3e door den heer C. de
Jong en mej. A. Timmerman.
's Avonds had in logement Cupido de
prijsuitdeeling plaats, gevolgd door bal.
n°-o[]
Aanwezig alle leden (12), 1 vacature.
Na opening van de vergadering verzoekt
de voorz. den heeren Zijm en Beumkes,
als oudste en jongste lid, om het nieuw
gekozen raadslid, de heer C. L. van Scharen-
burg de vergadering binnen te leiden.
1. Beëdiging nieuw gekozen raadslid.
De heer van Scharenburg, binnengeleid
zijnde, legt de vereischte eeden af in handen
van den voorzitter, die hem daarna een
woord van welkom toeroept.
't Is mij e6n genoegen, zegt de voorz.
U, die de eer is te beurt gevallen door de
meerderheid der kiezers te worden afge
vaardigd om de, door het vertrek van den
heer Over opengevallen plaats te vervullen,
hier welkom te heeten.
Van nu aan, zegt spr. zult ge daadwer
kelijk invloed kunnen uitoefenen op het
bestuur van deze gemeente, die naar mjju
meening thans in een periode van kentering
verkeert, en ik hoop dat gij door uwe stem
steeds zult dienen de belangen der gemeente.
De notulen worden daarop gelezen en
onveranderd vastgesteld.
Bij eerste stemming verkrijgen de heeren
Keesom en Mets ieder 4, de heer Visser 3
stemmen en de heer Langeveld 1 st6m, 1
blanco.
De tweede vrije stemming heeft tot uitslag
dat op de heeren Mets 5, Keesom 4, Visser
2 en op den heer Langeveld 1 stem wordt
uitgebracht, 1 blanco.
Om geen invloed op de benoeming uit
te oefenen, verzoekt d6 voorz. daarop de
heeren Keesom en Mets zich verder van
stemming te onthouden, de uitslag van de
herstemming is, dat de heer Mets wordt
gekozen met 8 stemmen, tegen 3 op den
heer Keesom.
Op de vraag de3 voorzitters verklaart
de heer Mets, onder beleefde dankzegging
aan zijn medeleden, de benoeming aan te
nemen
De voorz. wenscht den heer Mets geluk
met z'n benoeming en hoopt dat de goede
verstandhouding die hem het presidium in
de vergadering zoowel van Raad als B. en W.
steeds een aangename taak maakte ook iD de
toekomst mag voortduren, omdat spr. zulks
acht in het belang der gemeente.
De heer Mets beveelt zich in den steun
van den voorz., van den heer Dijt en den
secretaris aan en beloolt hen den noodigen-j
steun niet te zullen onthouden, bfj het
volvoeren van de gemeenschappelijke taak
Als oudste in jaren wordt den heer Mets
daarop de wethouderszetel ter rechterzijde
van den voorz., tot nu-toe door den heer
Dijt bezet, als zitplaats aangewezen, terwijl
de heer Dijt op die ter linkerzijde plaats
D6emt en de zetel van den heer Mets van
nu af aan den heer Scharenburg tot zit
plaats dient.
In overleg met den heer Inspecteur M. O.
komt het B. en W. niet gewenscht voor
uit het tweetal sollicitanten, dat zich voor
de betrekking heeft aangemeld, een keuze
te doen.
Waar de belooning per wekelijksch lesuur
elders ook niet hooger is, meent men het
niet in verhoogiug van die belooning te
moeten zoekeD, waarom B. en W. op advies
van gemelden Inspecteur en gehoord den
heer Directeur der Zeevaartschool en de
commissie van toezicht M. 0. thans voor
stellen het aantal lesuren te verhoogen tot
12 a 13 per week.
Besloten wordt onder intrekking van het
besluit van 23 October j. 1. B. en W. te
machtigen sollicitanten op te roepen en de
bepaÜDg vaD het getal lesuren waarop, en
de vakken waarin les zal worden gegeven
mede aan hen over te laten.
Uitgezonderd de school te Zuid-Eierland
voldoet geen der schoollokalen in deze
gemeente aan de bij Kon. besluit van
25 Juni 1912 vastgestelde voorschriften
omtrent de inrichting van schoollokalen.
Voor die gevallen waar het niet
mogelijk was de lokalen overeenkomstig
in te richten dan met kosten niet in
verhouding tot de te verkrijgen resul
taten, is na een conferentie met den hr.
Districts-schoolopziener, dispensatie a oo
gevraagd en verkregen.
Blijft thans het aanbrengen van dn
ramen, urinoirs, privaten en portalei
de scholen te den Burg, Midden-Eierlajt
den Hoorn, de Koog, Oosterend, Oujof
schild en de Waal, waarvan do gezamfltb
lijke kosten door den gemeente-opzichfho
zijn begroot op 15029, er
Op de gemeente-besturen rust der,
plichting te zorgen, dat aan de v(
schriften wordt voldaan, het Rijk dra
V* in de tr maken kosteu bij, dekos a
die voor rekening blijven van deze
meente, zijn, in verband met den fio|cl
cieelen toestand van dien aard, dat
aanvrage om buitengewoon subsi
alleszins gewettigd is.
Zonder discussie wordt op voor;
van B. en W. besloten de schoolgel
wen te verbouwen volgens overgeli
bestek en teekeniDgen, mits het
een buitengewoon subsidie naar art.
Wet L. O. toekenne, ten genoege ipw
den Raad. 3pr
De redactie van het adres, waak 1
aan H. M. de Koningin het buiteogewinc
subsidie zal worden aangevraagd, wojht
aan B. en W. overgelaten. vo
B. en W. achten het tijdstip aar,sc
broken bestemming te geven aan
legaat door wijlen den heer F. Keij
aan de gemeente nagelaten voor v
fraaiïng van het dorp don Burg.
Geheel in den geest van den legatEi^,
en gevende behalve meerdere verkeïp,
veiligheid, belangrijke verruiming
verfraaiing achten B en W huu vb;st(
stel om het perceel aan de ParkstrL
eigendom van en bewoond d^e'(
Mejuffrouw K. de Wijn aan te koopye,
het huis af te breken en de vrijkomecj,-
grond voor zooveel noodig te benutlLö,
voor verbreeding van den openbarjol
weg. do,
De gestelde prijs f 8000, komt b enl j<
niet te hoog voor, het legaat met J4
kweekte rente bedraagt thans f 3120pn,
en is dus voldoende voor koopsom jg
kosten, derhalve stellen b en w vertri
het perceel tot bovengenoemd doel aoo
te koopen, zij voegen daar nog aan tfcd
dat de grond niet voor openbaren ™h
bestemd als bouwterrein kan word»
verkocht en de opbrengst met die vqw
de afbraak, voor verdere verfraaiing vjer
het dorp kan worden aangewend. n.
De heer D. P. Bakker stemt vee
harte in met het voorstel van b ensn
en beveelt het met klem aan, vooen
omdat het, zoo in den geest van den
legataris was, voor wien spr. eenmash
als gemachtigde met hetzelfde doel optrash
Het,.voorstel van b en w, wordt daatil
zonderboofdelijkestemmingaangenormmi
Het voorstel houdt in aan te koop,m
een perceel groud sectie D no. 2216,'w
eigendom toebehoorende, aan mej Neelt3S
Bakker, Weduwe Mart. Bakker, vo: 1
de som f3400,-.
Het terrein groot, voor zoover het F
kadaster niet reeds als eigendom van t
gemeente bekend, beslaat een oppervlak
van 2735 M3, grenst onmiddellijk aani
bebouwde kom vau het dorp den Bur,
ligt aan den voornaamsten verkeersw^v
de z.g. Schilderweg en is opgrond v|
een en ander alleszins geschikt voor d:-
bouw van de zeevaartschool, voor,
omdat door z'n ligging het plat zich t?s
uitstek leent voor het doen van zo:
observaties.
De heer Dijt opent de besprekinge
en verklaart de voorkeur te geven aa'e'
een ander terrein, in eigendom van de.'
heer Sijbr C Eelman, die dit voor dj-
som van f2500,— wil afstaan. rg
Dat terrein, zegt de heer Dijt bezi
alle genoemde vooideelen van het in be>c
voorstel genoemde terrein en de scbo^e
daar gebouwd draagt verbazend veelb:
tot verfraaiing van het dorp, wat he"
terrein zelf te klein is kan daaiaan gé
voegelijk gemeentegrond van bet z.y,
groentje worden toegevoegd, ck
De heer Eelman geeft de voorkiuili
aan de Waalderweg, de leerlingen moeteL
van bet heele eiland komen en de Waal
derweg ligt meer in het midden.
De heer Dros is het volkomen eeD:
met den heer Dijt, doch hoopt dat ei
vóór wij twee jaar verder zijn er eet
machinistenschool aan verbonden is, daDSi
is er ruimte noodig en voor uitbreiding'
biedt het door den heer Dijt genoemde8"
terrein, geen ruimte, spr. is daarom voor
aankoop grond van Wed. Bakker.
er
z
Vergadering op Maandag 26 Jan. lüljtj
voormiddags 101/, ore.
Voorz. de heer E. G. Gaarlandt, Burgemeester.
Secretaris, de heer C. Jonker.
2. Benoeming Wethouder.
3. Voorstel inzake aanstelling enz. tijde
lijk leeraar in de stoomwerktuigkunde
aan de Zeevaartschool.
4. Voorstel betreffende verbouwingen van
verschillende schoollokalen.
5. Voorstel tot aankoop uan een perc^.
ter oerbreeding uan den ingang der Pi
straat te den Burg.
Voorstel tot aankoop uan een terria3
uoor de te bouwen zeeuaartschool. 5
st
