it9 2748,
i
Donderdag 5 Februari 1914,
278te Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
BONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de üitg. Firma L A N G E V EL D D E R O O IJ, Parkstraat, Burg op Tusx e r..
ra:
ge
Van week tof week.
)1
9S
BET inrichtingen""
5 Zl|
Dl
itsei
>ezo
TEXELSCHE COURANT.
Pit blad verschijnt Woensdag:- en Zaterdagavond
Abonnementsprijs per 3 maanden.
V oor den Borg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Niuir Amerika en Andere
l .nden met verhooging der porto's.
Advertentiën vóór 0 uur op deu dag; der uitgave
Prys der Advertentiin.
Vsn 1 tot 5 rogels 30 Cts. Iodere rogol meer 8 Ct.
Qroote letters eu Vignotton worden nsRr plnAtsruimte
berekend. Bewijsnummers 3 Cts. por nummor.
Q D_
en -
am
si, ohier van den Hoofdelijken Omslag;.
id'uigemeester en Wethouders der ge-
mte Texel maken bekend, dat een
p.hrift van het 2e aanvullingskohier
■e(] den Hoofdelijken Omslag voor het
istjaar 1918, gedurende viji maanden
den 2 Februari 1914 tot en met
3ej( 2 Juli 1914, ter Gemeentesecretarie
r een ieder ter lezing ligt.
yeexel, den 2 Februari 1914.
b" Burgem. en Weth. voornoemd,
erlSecretaris, De Burgemeester,
ditiONKER W METSTz.
1(jï{ke gevaar, schade ot hindei kuunen
veroorzaken.
burgemeester en Wethouders der Ge
ënte Texel brengen ter openbare
nis, dat ter Gemeente-Secretarie ter
ige ligt een verzoek met bijlagen van
N. V. „Witte Bioscoop" te Helder,
vergunning tot het plaatsen van eene
T solmotor van 12 P.K. als drijfkracht
r een electrisch lichtinstallatie, op
perceel kadastraal bekend in Sectie
No. 1766, 1769 en 1495.
)p Zaterdag den 14 Febr. I9J4, des
0jldags te 12 uren, zal ten Raadhuize
jgenheid bestaan om bezwaren tegen
verzoek in te brengen en deze
ndeling en schriftelijk toe te lichten.
"™5oowel de verzoeker, als zij, die be-
laren hebben, kunnen gedurende drie
jJjen, voor het bovengemelde tijdstip,
de Secretarie kennis nemen van de
Zlyke ingekomen schrifturen,
ie .aandacht van belanghebbenden
dt eC op gevestigd, dat volgens de
taande jurisprudentie niet tot beroep
jchtigd zijn zij, die niet overeenkom-
art. 7 der Hinderwet op den boven-
laaiden clag voor het gemeentebestuur
i verschenen, ten einde hunne be-
iren mondeling toe te lichten.
Texel, den 31 Januari 1914.
.urgemeester en Wethouders voorn.
Secretaris, De Burgemeester,
JONKER. W. METS Tz., L B.
34— 31 Jan.
Sr is geklaagd in de laatste dagen, luide
ietwat boos geklaagd over de echiik-
re breedsprakigheid en praatzucht vaD
ron die het Nederlandsche volk vertegen-
6 tordigen in 's lands vergaderzaal. De
zigers waren de overzichtschrijvers der
'oote bladen, die bijna zonder uitzondering
de laatste dagen hun beschouwingen
nvingen, of wel eindigden met lange
mfemiade8 over de praatziekte, die in de
9limer met zoo groote hevigheid woedde.
1 aan aandoenlijke schilderingen van
6aie sprekers met taaie redevoeringen,
%oegende verslaggevers, schier wanhope
D"enografen, zoo goed als leeggeloopen ver-
'iderzaal, dommelende, versufte volksver
tegenwoordigers en wat dies meer zij, heeft
®3t in de afgeloopen week niet ontbroken.
in De heeren overdreven wellicht de een
leer de ander minder, overdreven onder
'•'go indruk van het landerige gevoel, dat
Toor een schier eindeloos debat over door
ga-door-bekende weinig intressante kwesties
,ttewekt wordt - Maar toch afgezien
otaarvan, dient te worden erkend, dat het
iet de huidige begrootiDgsdebatten wel
'''enigszins de spuigaten uitloopt. Een
®waalfde deel van het jaar, waarvoor de
'4-egrootingen gelden, is reeds verstreken en
'biog zijn alle niet afgedaan. Wat thans ge-
'.chiedt zou alleen mogelijk moeten zijn in
"ieer abnormale omstandigheden, geenszins
inder die van thans. Weliswaar is er een
andere regeering gekomen en een andere
Kamermeerderheid en moest gerekend wor
den op een ietwat uitvoeriger algemeen
debat dan anders, maar dat de Kamer nog
in Februari aan den begrootingsarbeid bezig
is had toch volstrekt niet mogen worden
verwacht. Temeer niet, waar eon paar be
langrijke onderwerpen de vlootplannen
van minister Rambonnet en de onderwijs
kwestie alvast uitgeschakeld werden.
Stonden de beraadslagingen nu nog op
hoog peil, dan zou men er vrede mee
kunnen hebben, maar die reden is thans
zeer zeker niet aanwezig.
De Kamer bleef Vrijdag steken in de
begrootim; van binnenlandscho zaken om
die de volgende week verder onder handen
te nemen. Bijna 10U sprekers zegge bijna
honderd hebben in de afgeloopen week
bij „Binnenlandscbe Zaken" hun stem laten
hooren, langere ot kortere redevoeringen
afgestoken, de replieken en de antwoorden
van den minister nog niet eens meegeteld.
En waar is het einde nog. Als men bedenkt
dat een belangrijke kwesiie als de salarissen-
verbetering nog behandeld moet wordeD,
mag gerust worden voorspeld, dat het
lOü-tal sprekers nog niet een aantal dozijnen
zal worden overschreden.
Men heeft ergens naar een journalist
voor eenigen tijd plechtig verzekerde de
gewoonte ingevoerd, dat de leden van de
vroedschap slechts éénmaal over een onder
werp het woord mogen voeren en wel
zoolang als zij op één been kunnen staan.
En de schrijver verzekerde niet minder
plechtig, dat het middel uitstekend bleek
te werken en dat er de naam van het
barbaarsche land doet niets ter zake in
de op bet eene been aangewezen vroedschap
nooit een woord te veel gesproken werd
Prachtig! Men zou haast'geneigd zijn te
vragen ot een dergelijk middel hier geen
uitredding zou kunnen brengen. De Kamer
blijkt alle zelfbeperking verleerd te hebben
eu de heeren redeneeren maar eindeloos
door ten spijt van het Senioren-convent en
reglementaire voorschriften en tot ergernis
van afgebeulde verslaggevers en wanhopige
stenografen.
Men kan zich het dan ook Rvendig in
denken, dat er zijn, die de vraag stelden
of de heeren eigenlijk wel begrijpen waar
voor het onderzoek in de afdeelingen, de
voorloopigo verslagen en de memories van
antwoord eigenlijk dienen.
De verwachting dat de Kamer uiterlijk
deze maand met de begrootingen gereed
zou komen, is niet verwezenlijkt. Er moeten
nog een paar dagjes aan vast worden ge
knoopt
Bij dat ailes mag het opmerkelijk genoemd
worden, dat de begrootingen zelf zonder
uitzondering zoo vlot aangenomen werden.
Alleen bij de marinebegrooting haperde het
een weinig, doch ten slotte kreeg ook
minister Rambonnet alles wat hij weDschte,
zelfs de noodige tonnen voor het kalefateren
van de „Holland", zij het dan ook eerst,
nadat de kwestie van vertrouwen gesteld
was Voor dezen minister, die er zulke
grootsche maar ook dure plannen op na
houdt, zal de Kamer nog wel een beetje
in het vet hebben, doch overigens kunnen
de leden van het nieuwe Kabinet met op
gewekt hart op den begrootingstijd terug
zien.
o—o—o
Onze Duitsche collega's hebben een drukke
week achter den rug. Trouwens, ze hebben
sedert het berucht geworden luiteuantje
Von Forstoer ie Zabern zijn „Wackes" liet
hooren, over gebrek aan weik niet te klagen
gehad.
In de afgeloopen week was er weer veel
werk aan den journalistieken winkel. Aller
eerst was het de verjariDg van den Keizer
die om de aandacht kwam vragen. Door
heel het groote rijk werd de nationale
feestdag met opgewektheid en luister ge
vierd en overal waar maar een „Festkom
mers" of een „Festessen" gegeven werd ter
eere van 's Keizers geboortedag, werden de
glazen opgeheveu en werden de verdiensten
van den heerscher gehuldigd, waarbij
en Diet ten onrechte bijna steeds her
innerd werd aan het feit, dat Daitschland
groot geworden is onder bet bestuur vaD
dezen vorst en dat deze zooveel hebt ge
daan in het belang van den vrede.
Ook in den Rijksdag werd de Keizer ge
huldigd door president Kiimpf als de
Vredevorst. En zelfs uit Zabern werd
gemeld, dat de gansche bevolking geest
driftig den geboortedag van den Keizer
gevierd had.
Deze beide laatstgenoemde bijzonderheden
mogen niet onvermeld blijven, omdat er in
de afgeloopeu week ook nogal het een en
ander te melden viel over de houding van
den Keizer ten opzichte van den Rijksdag
en de Zabernkweslie Het is de gewoonte,
dat op 's Keizers verjaardag het presidium
van den Rijksdag naar bet paleis gaat om
den jarigo de gelukwenschen van de Volks-
vertegenwoordiging aan te bieden. De
gewoonte wil dnn verder, dat de Keizer, na
den gelukwonsch aangehoord te hebben,
den president dank zegt, hem verzoekt zijn
dank aan den Rijksdag over te brengen en
hem tot afscheid de hand reikt. Dezen keer
bleef zoowel de dankbetuiging als do hand
druk echter achterwege en moest het
Rijksdag presidium zich enkel met een
genadig Keizerlijk knikje tevreden stelle».
Daarbij viel het tevens op, hoe hartelijk
do Keizer do gelukwenschen van het
Pruisische Heerenhuis begroette en hoezeer
hij deu president daarvan de hand drukte.
Verschdlende bladen hebben dit opgevat als
een manifestatie van den Keizer tegen den
RLjksdag, alsof hij dezen een afkeurenden
wenk heeft willen geven over diens
moties van wantrouwen en wat dies meer
zij, naar aanleiding van de Zabern
geschiedenis.
De Keizer heeft openlijk dc partij van de
militairen en de conservatieven gekozen,
-- dat is de algemeene indruk die dit
voorval heeft gewekt.
V-Is zeer wel mogelijk, dat do Keizer
door de onaangename nusleep der Zabern-
gebeurtenissen ietwat uit zijn humeur is
geraakt en dat daaraan ook toegeschreven
moet wordeD, dat Von Bethmann Hollweg
in zijn redevoeringen omtrent de kwestie
geen enkele poging heeft gewaagd om het
civiele bestuur van het ryksland in be
scherming te nemen, tegen den aanval
van de conservatieven.
Dit laatste nu is niet zonder gevolgen
gebleven, want de regoering van Elzas-
Lotbaringen heeft iD de afgeloopen week
het bijltje er bij neergelegd. De regeering
heeft en bloc haar ontslagaanvrage aan den
Keizer ingezonden en men twijfelt er niet
aan, af dit zal worden aangenomen. Ook
graaf Wedel, de stadhouder van bet Rijks-
land gaat- been cn de Elzassers zien hem
met leed wezen'gaan, omdat hy steeds het
goede heeft gezocht voor het Rijksland cn
het teuslotte zoover heeft weten te brengen
dat het een eigen grondwet en een eigen
vertegenwoordiging kreeg.
Da conservatieve pers toonde zich met
den gang van zaken zeer ingenomen. Zij
schijnt goede hoop te hebben, dat het be
stuur van het Rijksland thans in conser
vatieve banen zal worden geleid.Met
spanning ziet heel het land uit naar de
beslissingen, die de keizer nu zal nemen,
naar wie thans geroepen zullen worden om
de leiding der zaken in Elzas Lotharingen
in handen te nemen. Zullen hot mannen
zijn, die door een kalme tegemoetkomende
politiek de breuke zullen trachten te heeien
of zullen de militairen en de Pruisische
jonkers er de baas mogen spelen Het
antwoord zal wel over eenige dagen zijn
te geven.
o—oo
De Fransche gemoederen werden in de
afgeloopen week in beroering gebracht door
een bericht uit Petersburg, dat de Duitsche
firma Krupp en de Engeische firma Vickers
een financieele transactie gesloten hebben
met Poetilof-fabrieken te Petersburg. In
laatstgenoemde fabrieken werd tot dusver
het grootste gedeePe van het Russische
artillerie-materiaal vervaardigd met mede
werking van de Fransche kanonnenfirma
Creusot.
De Fransche pers was lang niet best
over de kwestie te spreken en dat ligt
voor de hand. De overgang van de Pottilof
fabrieken in handen van Krupp en Vickers
beteekent een zware slag voor de Fransche
wapenindustrie cn beeft voorts het onaan
gename gevolg, dat verschillende geheimen
omtrent de Fransche wapenfabrikage in
handen komen van de .firma Krupp.
De Franscben schijnen dit echter aan zich
zelf te w\jten te hebben. Ü6 Poetilof
fabriek had veel geld noodig, maar de
Fransoho bankiers haddon allerlei bezwaren
en stelden de zaak van week tot week uit.
Het gevolg was, dat de fabriek ten slotte
by Krupp en Vickers terecht kwam. Doze
stelden de gelden ter beschikking en krijgen
nu aandeelen in de fabriek.
Men is in Frankrijk allesbehalve met de
zaak ingenomen en acht deze vooral in
politiek opzicht van groote bet6ekonis.
Rusland en Frankrijk zyn immers bond-
genooten en d6 Fransche rogeering zal wol
niet met rust worden gelaten voor zy de
bevriende regeering te Petersburg het
grievende en gevaarlijke van de transactie
tus8chen de Pootiloffabrieken en Krupp
onder het oog heeft gebracht.
o o o
Op den Balkan is de toestand nogaltyd
zeer verward. Dit geldt niet alleen voor
Albanië, waar generaal Ter Veer en majoor
Thomsom b6zig zyn met krachtige hand
orde en regel to scheppen, maar ook ten
opzichte van andere aangelegenheden, zoo
als do eilandenkwestie en die van de grens
regeling tusscben Griekenland en Albaoie.
De mogendheden houden zich in de laatste
dagen drukker dan ooit met de verschillende
kwesties bezig en de Engeische minister
Grey verzond nota op nota. Wunrscbijniyk
is dit een gevolg van het feit, dat er
buiten de mogendheden om ook onderhan
deld wordt. Zoo tusschen Griekenland en
de Albaneesche regeering. De Grieksche
regeering moet de Albaneesche 5 miljoen
aangeboden hebben voor den afstand van
het door Grieken bewoonde gebied. De
regeering van Albanië heeft daar wel ooren
naar, doch de mogendheden laten zich het
werk ni' t uit de handen nomen.
Omtrent de eilandenkwestie zyn er onder
handelingen gaande tusschen Griekenland
en Turkye. Voor een flinko schadever
goeding zou do regeering te Athone er wel
voor te vinden zyn om de Porte de eilanden
Chios en Mytelene te laten behouden.
Maar de mogendheden -
Venizelos, de G ieksche minister-president
heeft in de afgel jopen week de verschillende
Europeesche hooldsteden bezocht in verband
met de hangende kwesties. Over het
resultaat van de besprekingen, die by met
de verschillende regeeringen heeft gehad,
valt niets mede te deelen. Alleen kan ge
zegd worden, dat by overal vriendelyk
ontvangen werd. De mogendheden onder
handeion thans drukker dan ooit.
Hoe de zaken er echter op het oogenblik
precies aanliggen weet niemand. Wel ont
breekt het niet aan allerlei geruchten, die
weinig goeds voorspellen. Zoo zou Turkye
b.v. een geheime overeenkomst met Rusland
gesloten hebben, teneinde in de eilanden
kwestie zijn zin te krijgen. Rusland zou
concessies erlangen inzake de Dardanellen
kwestie, waarvoor het dan de Turksche
belangen bij de mogendheden zou dieDen
Verder zou er een geheime overeenkomst
zijn gesloten tusschen Turkije.en Bulgarye,
teneinde ter gelegener tijd revanche op
Griekenland te nemen. De eilandenkwestie
zou voor Turkye de gewenschte aanleiding
voor een nieuw gewapend optreden vormen.
De Porte werkt ijverig aan versterking van
het leger en ook heeft ze eenige Draed-
noughts in aanbouw.
Men ziet, dat de toestand nog lang niet
geruststellend is en dat de mogendheden,
die al veel te lang gedraald hebben, einde-
lyk wel eens zaken mogen doen, teneinde
nieuwe conflicten te voorkomen.
TEXEL, 4 Februari 1914.
De heer C. Rab, kommies 2e klasse
bij de Dir. belastingen te Texel, wordt
van hier overgeplaatst naar Sloterdijk.
Van Terschelling wordt naar hier over
geplaatst de heer P. Groendijk, kommies
2e klasse.
Plaatselijke keuze.
In z'n openingswoord mocht de voorz.
van l et comité voor „Plaatselijke K uze"
de WelEerw. heer I)s. Norel, Zaterdag
avond gewagen van een goede opkomst
