N°. 2823
Zondag 25 October 1914.
288fcf Jaargang
Binnenland,
Gemengd Nieuws.
Nieuws- en
Advertentieblad.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIEN worden aangenomen bij de Uitg. Firma LANÖEVELD DE ROOIJ, Parkstraat, Burg op Tex s l.
TEXEL, 24 October 1914.
Oosterend, 23 Oct.
Vroeger konden visschers van hier
nogal eens wat winnen met het zooge
naamde „aalzeilen", dat nu evenwel
verboden is.
Met genoegen heeft men nu gezien,
dat er een verzoek uitgaat van Wierin-
gen, om het visschen met den elger in
de Waddenzee weder toe te laten, ten
einde den visschers de gelegenheid te
geven, op deze wijze nog wat te winnen.
De Zuiderzee-visscherijraad adviseert
om het verzoek toe te staan, zoolang de
slechte toestanden voor de schelpdieren-
visscherij gevolgen van den oorlog
zouden blijven bestaan.
Woensdag j. 1. reed een knecht
van den heer Br. uit Eierland met een
boerenwagen tegen een lantaarnpaal
alhier, waardoor deze uit den grond ge
sleurd werd en op de stoep van den
heer Koppen tegen den bodem kwakte.
De lantaarn was stuk, de stoep een
weinig beschadigd.
Uitvoer van steenkolen.
Naar wij vernemen, is sinds Zaterdag
de uitvoer van steenkolen naar Duitsch-
land onder bepaalde voorwaarden weer
toegestaan. De beperkende bepalingen
zijn o.a. dat slechts geleverd mag worden
aan die buitenlandsche adressen, waaraan
voor den oorlog geleverd werd en dat
slechts die soorten kolen mogen worden
uitgevoerd, die in onze eigen industrie
niet gebruikt worden.
Hierdoor is reeds veel gewonnen voor
onze mijnen, waarvan verschillende in
de laatste weken één of meer dagen
„stil lagen". Centr.
Wol en sajet.
Wanneer het uitvoerverbod door Enge
land van wol sajet enz. gehandhaafd
blijft, zullen de fabrieken van wollen
stoffen te Tilburg binnen niet te langen
tijd, bijvoorbeeld vier a zes weken, wegens
gebrek aan grondstoffen moeten worden
stopgezet.
Een voorstel van de groot-indistrieelen
om het verbod op te heffen onder voor
waarde, dat van Tilburg niets aan het
buitenland, met name Duitschland, zal
worden afgeleverd, is bij de Engelsche
regeering in behandeling gegeven.
Men hoopt dat Engeland daarop gunstig
zal beschikken.
Getuige van èen zeegevecht.
Van het zeegevecht van Zaterdag j.l.
is de 19-jarige matroos Pieter Zeeman,
uit Marken, op den IJmuider trawler
„Catharina" getuige geweest.
Hij deelde mede, dat de bemanning
van de „Catharina" plotseling werd op
geschrikt door een hevig schieten en
aan dek gekomen telkens een onderzeeër
in de nabijheid zag opduiken. De
granaten vlogen over het dek van de
„Catharina"
Blijkbaar was de onderzeer het mik
punt.
Engelsche soldaten wenkten haar om
terug te keeren en gaven door handge
baar te kennen, dat de strijd ernstig was.
De „Catharina" lag aan de vleet en
moest dus eerst halen en vluchtte daarna
in gezelschap van de „Nelly Gesina",
naar IJmuiden.
De Eu gelachen vormden een cirkel
met hun vaartuigen, met het kennelijk
doel om hun vijanden te omsingelen.
Stand.
Op het exercitieterrein „Kijk-in-de
Pot" te Bergen-opZoom zijn in 350 tenten
6000 uitgewekenen ondergebracht. Aan
gezien daar echter lang niet alle daar
aanwezige Belgen kunnen worden ge
herbergd, wordt op het exercitieterrein
„Plein XIII" een tweede militair kamp
opgeslagen.
Droeve dood van een vluchtelinge.
Een moeder met 19 kinderen en
kleinkinderen, die zich acht dagen had
afgebeuld om er toch maar geen te
verliezen, trok met twee harer kinderen
in een net burgerhuis te Venraai. Voor
't eerst mag zij uitrusten op een zachte
peluwmet dankbaarheid in de oogen
zet zij zich met haar kinderen een oogen-
aan de familie tafel nederhelaas
daar verbleekt zij het oog staart
het hoofd valt terzij daar
zinkt de doodmoede op een der gillende
kinderen neder de moeder is niet
meer.
Haar eerste rustbed werd haar
doodsbed.
Spel van het toeval.
Een ingezetene van Groningen ging
jaarlijks eenigen tijd voor zaken naar
Antwerpen en logeerde dan bij een
familie, bestaande uit man en vrouw.
Dinsdagmorgen ontving hij een brief van
den man, die naar Rozendaal was ge
vlucht, waarin deze mededeelde, dat hij
zijn vrouw was kwijtgeraakt en vroeg,
of hij niet te Groningen onderdak kon
worden gebracht.
Den middag daarop, ontving dezelfde
jnwoner van Groningen een brief van de
vrouw, die de wijk genomen had naar
Rotterdam, meldende, dat haar man zoek
was en verzoekende haar in Groningen
te willen opnemen.
Man en vrouw zijn met de beide brieven
in kennis gesteld en worden samen in
Groningen verwacht.
Een Belgisch vrouwtje, afgetobd door
al de doorstane ellende, heeft een vrien
delijk tehuis gevonden bij een machinist
van de Hollandsche Spoor te Amersfoort.
Lichamelijk komt ze iets tot rust en
verkwikt wordt ze door de goede zorgen
aan haar besteed. Maar pijnigend blijft
voor haar de onzekerheid omtrent het
lot van haar man en ieder oogenblik
denkt ze aan hem en vraagt ze om
inlichtingen.
Zien wil ze het interneeringskamp en
monsteren allen of hij daar niet bij is.
En den geheelen Dinsdagmorgen en
middag zwerft ze rond, maar geen man
vindt ze, geen bericht omtrent hem
krijgt ze.
Maar er komen er nog meer en de
spoorman neemt het vrouwtje mee naar
het station, om te zien, of hij ook bij
de nieuwe troepen zal zijn.
Eindelijk komt het spoorgevaarte
zuchtend binnen.
Ig minder dan geen tijd staan de Bel
gische soldaten op het perron, inaar
even gauw heeft het vrouwtje haar man
gevonden.
Dit weerzien te beschrijven, gaat onzen
krachten te bo7en.
Geen wonder, dat niet alleen het echt
paar maar ook omstanders, die van dit
gelukkige weerzien getuigen waren, de
tranen in de oogen welden. A.D.
De tsaar geheelonthouder.
De tsaar heeft aan de Russische matig-
heids-vereeniging de volgende boodschap
gezonden Ik heb besloten voor altijd in
Rusland den verkoop van alcohol dooi
de regeeriDg te verbieden.
De voordeelen aan den verkoop ver
bonden, bedroegen voor Rusland het
laatste jaar 1116 millioen gulden
Rott. Nieuwsbl.
De lichte kruiser „Undauuted",
vérgezeld van de torpedojagers „Lennox",
„Legion" en „Loyal" is in gevecht ge
weest met vier Duitsche torpedojagers op
de hoogte van de Hollandsche kust. Al
de Duitsche torpedojagers werden tot
zinken gebracht.
Verplichte leening van 250.000,000
gulden.
Naar de Arnh. Ct. uit goedingelichte
kringen verneemt, wordt door de Re
geering overwogen de uitschrijving eener
verplichte leening tot een bedrag van
250 millioen. Het onaangename van
den dwang zal worden verlicht doordat
de Staat een vrij hooge rente uitkeert?
Voor het overige zullen tot deelneming
daaraan alleen de hoogstaangeslagenen
worden toegelaten.
Met de „hoogstaangeslagenen" zullen
vermoedelijk alleen bedoeld zijn degenen
wier namen voorkomen op de lijsten der
verkiesbaren voor de Eerste Kamer.
Het bericht dezer verplichte leening
is afkomstig van den Haagschen brief
schrijver van dat blad.
Hij herinnert er aan, dat na de afschei
ding van België in 1830 ons land aan
den rand van den financieelen onder
gang stond en toen een maatregel werd
voorgesteld waaraan in onze geschiede
nis vooral de naam van Floris Adriaan
Van Hall verbonden zal blijven. Onze
Staatsschuld was toen gestegen tot 2206
millioen, de jaarlijksche rente tot 34 mil
lioen. Er was bovendien 35 millioen
achterstand, en op de koloniën drukte
een schuld van 135 millioen.
Van Hall stelde toen, om uit de im
passe te geraken voor een buitengewone
belasting yan 35 millioen, of een vrij
willige leening van '127 millioen. Men
verkoos dit laatste, en zij werd in korten
tijd zoo goed als volteekend, deels uit
vrijwillige bijdragen, deels in den vorm
van rentende schuldbrieven.
De briefschrijver verwacht, dat ook de
door hem gebrachte tijding met zeer
verdeelde gevoelens zal worden ontvan
gen, maar tevens dat ons volk tenslotte
uit besef van dsn noodstand en uit er
kentelijkheid aan zijn Regeering, wier
verstandig en flink optreden ons tot
dusverre voor de ellende van den oorlog
behoedde, bet zich tit een eer zal reke
nen. iu die leening bij te dragen.
Aanvoeren over zee.
Engelsche bladen publiceeren een staatje
van onzijdige schepen, die met petroleum
uit Amerika naar Europa onderweg zijn.
Voor Amsterdam zijn daarvan bestemd
de „Rotterdam" met 1,700,000 gallons,
de „Sun" met 2,063,000 gallons en de
„La Campine" met 751,000 gallons nafta
en 349,932 gallons geraffineerde petro
leum voor Rotterdam de „Soestdijk" en
de „Amsteldijk" resp. met 48,000 gallons
en 960 vaten petroleum en met 125,113
gallons smeerolie.
De „Times" beweert, dat de Engelsche
regeering overweegt de Noordzee een
voudig yoor de neutrale scheepvaart te
sluiten.
Door de Duitsche schepen in de Oostzee
worden vooral schepen met Eagelsch
mijnhout aangehouden, waarvan de
industrie in Engeland nogal nadeel moet
ondervinden.
De Zweedsche vuurtorens aan de west
en de zuidkust worden gedoofd met
enkele uitzonderingen.
Rogge amkoopen.
Door den Minister van Landboutv is
aan de burgemeesters, behalve d;e te
Groningen, een circulaire gericht, waarin
in overweging wordt gegeven, onverwijld
over te gaan tet het voor rekeniDg der
gemeente aankoopen van alle partijen
rogge binnen de gemeente, voor zoover
zjj voor de consumtie geschikt zijn tegen
den prijs van f 10,60 per 100 K.G.
Voor veevoeder kan geen rogge aan
de landbouwers worden gelaten dan die
welke voor de consumtie ongeschikt is.
Over zaairogge kan alleen door de
landbouwers worden beschikt, voor zoover
de burgemeesters dit strikt noodig achten.
Indien de eigenaars dier partijen tot
verkoop aan de gemeente niet geneigd
zijn, worden burgemeesters gemachtigd
deze te onteigenen.
Dinsdagevond ontstond brand in de
gemeentegasfabriek te Eindhoven. De
oude kantoren brandden geheel uit, ter
wijl ook een gedeelte van de fabriek
verbrandde. De schade is vrij aanzienlijk.
Dinsdag is te Geldiop op een ge
vaarlijke bocht de eerste luitenant der
veldartillerie Josephus Jitta, uit Amster
dam, met zijn rijwiel door de stoomtram
uit Mierloo bij het oversteken van de
lijn gegrepen.
Zwaar verwond werd hij opgenomen
en naar het ziekenhuis overgebracht,
waar hij aan de gevolgen overleed.
De heer Josephus Jitta was gehuwd
en vader van twee kinderen.
De beteekenis van het woord Mof
In het algemeen wordt hier te lande
de Duitscher, vooral indien men hem
niet genegen is, met den weinig ver
eerenden naam van „mof" bestempeld
en ook, in verband hiermede, het Duit
sche rijk „Moffrika" genoemd, 't Spreekt
van zelf, dat laatstgenoemde term
al is het in de verte wijst naar het
grootelijks nog onbeschaafde werelddeel
Afrika.
Ja zelfs vrienden van het Keizerrijk
gebruiken het woord „mof" zonder er
haast by te denken, dat dit wel degelijk
een scheldnaam is, welke moeilijk over
een gebracht kan worden met den eerbied
dien zij zouden kunnen gevoelen voor het
enorme organisatie-vermogen en de
groote machtontwikkeling onzer Ger-
maansche naburen.
Volgens den volksmond is de bynaam
„mof" afkomstig uit den tyd van den
Fransch Duitschen oorlog, toen in den
harden winter van 1870 71 de Duitsche
soldaten polsmofjes droegen.
Het woord „mof" is echter van veel
oudere dagteekening, getuige het oordeel
der taalgeleerden.
Het bekende geïllustreerde woordenboek
der Nederlandsche taal door Kuipers,
zegt het volgende
„Mof" (vergelijk Engelsch „muff", laf
bek, reeds in de middeleeuwen een
scheldnaam, waarmee men te Aken een
Keulenaar en in Nederland een Duitscher
placht aan te duiden, vergelijk Verdam,
Middelnederlandsch Woordenboek, het
woord staat misschien in verband met
Middelnederlandsch „moffelaar" en
„moffelen" en beteekent dan een zuur
muil of iemand, die een grooten mond
opzet, (een blaaskaak), scheldnaam van
de Duitschers vooral van de boeren uit
Westfalen en Oost-Friesland opmerking
verdient nog, dat men in sommige
streken hannekemaaiers en rondtrekt
kende Duitsche muzikanten ook scheldt
met handschoen zonder vinger."
Belooningen.
Op voorstel van den minister van han
del heeft koning George van Engeland
de zilveren medaille voor betoonde dap
perheid toegekend aan R P. Voorman,
kapitein van het stoomschip „Flora" uit
Amsterdam en aan J. A. Berkhout,
kapitein van het s.s. „Titan" uit Am
sterdam, ter belooniDg voor de redding
der overlevenden van de drie gezonken
Engelsche kruisers.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Advertentiën vóór 9 uur op den dag der uitgave
Abonnementsp>'ijs per 3 maanden.
Voor den Bdbg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nedebland 45 Cts. Naar Amebika en andere
l'.nden met verhooging der porto's.
Prijs der Adverlentién.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 5 Ct.
Groote letters en Vignetten worden nmir plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 8 Cts. per nummer.
