N° 2832
Donderdag 26 November 1914.
28st' Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
BERICHT.
Van week tot week.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor dim Boeg 30 Cta. Franco per post door ge
heel Nbmkland 45 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verhooging der porto's.
Advertentiën vóór 9 uur op den dag der nitgave
Priis der Advertentiin.
Van 1 lot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer S Ct.
Qroote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIEN worden aangenomen bij de Firma LAN GEVELD DE ROOI.T, Parkstraat, Burq op Tkx
Waaj tegen onze bedoeling en buiten
onze schuld, in verband met den gewij-
zigden dienst ook Zaterdag j.l. onze cou
ranten op de dorpen voor een deel niet
aan hun adres kwamen, zijn door ons
thans de noodige voorzieningen getroffen,
opdat ons blad ook voortaan op den dag
van verschoning op alle dorpen van ons
eiland wordt besteld.
Met het oog daarop, vestigen wij er
met nadruk de aandacht op, dat adver-
tentiën uiterlijk voormiddags NEGEN UUR
op den dag der nitgave in' ous bezit
moeten zijn.
De Uitg.
INVORDER ENG
'S RIJKS DIRECTE BELASTINGEN.
De Burgemeester der Gemeente Texel
maakt bekend, dat de kohieren van de
personeele belasting nos 7, 8 en 9, over
het belastingjaar 1914, invorderbaar ver
klaard op den 23 November 1914, aan den
Ontvanger ter invordering zijn ter hand
gesteld en ieder daarop voorkomende
belastingschuldige verplicht is zijnen
aanslag op den bij de wet bepaalden
voet, te voldoen.
Texel, den 21 November 1914.
De Burgemeester,
GAARLANDT.
14-21 Nov.
Het regeeringsontwerp inzake de aan
gekondigde „Oorlogaleening" is dezer dagen
verschenen en het vormt ten onzent thans
wel het belangrijkste onderwerp van be
spreking in de bladen.
Geen oorlogsschatting, doch een oorlogs-
leening wil de regeering, liefst een vrij
willige, doch als dat niet gaat, een gedwon.
gen leening. In de bij het ontwerp gevoegd,
nota heeft zij haar opvattingen dienaan
gaande even duidelijk als beknopt weer
gegeven. Practische zoowel als principi
eels bezwaren ontwikkelt zij daarin tegen
het denkbeeld vaD een oorlogsbelasting.
„Pricipieel" zegt ze „schijnt het niet
wel gerechtvaardigd buitengewone uit
gaveD, die in het belang van het
gehe.le volk noodzakelijk zijn te do6n
dragon door een betrekkelijk zeer kleine
groep van meergegoeden. Practisch schijnt
het ongeraden om, waar straks voor maat
regelen van socialen aard, verbetering van
het volksonderwijs, voor bijlegging van den
strijd op het onderwijs gebied, voor de
verdediging der Koloniën, in één woord
voor verhooging van de volkskracht en van
's lands weerbaarheid, nieuwe belastingen
zullen moeten worden opgelegd en daarin
het vermogen, zonder twijfel, een belang
rijk deel zal hebben bij te dragen, nu op
eenmaal die vermogens een aderlating te
doen ondergaan van 275 millioen." Ook
meerdere practische bezwaren ontwikkelt
de regeering in haar nota, maar afgezien
daarvan wyst ze er op, dat de huidige
omstandigheden haar thans opleggen, om
geen partij t6 kiezen tusschen de denk
beelden, die de verschillende politieke
groepen op belasting gebied huldigen. Z\jn
er onder die groepen, die deze zaak te diep
ingrijpend achten om het over zich te
kunnen verkrijgen, terwille van den stil
zwijgend gesloten politieken wapenstilstand
er van af te zien voor eigen denkbeeld den
strijd met de andersdenkenden op net stuk
van financieele politiek aan te binden, dan
zal het principieele debat bij deze gelegen
heid weliswaar niet geheel zijn te ver
mijden, maar dan draagt de regeering ten
minste niet de verantwoordelijkheid van het
te hebben ontketend.
Op deze en meerdere gronden wil de
regeeiing dus niet een oorlogsbelasting
maar een oorlogsleening. Ze berekent
voor de buitengewone uitgaven tot het
komende voorjaar een bedrag van 275
miljoen gulden noodig te hebben. Mocht
de huidige toestand dan nog voortduren
dan zullen nieuwe maatregelen genomen
moeten worden. Die 275 millioen wil de
regeering bijeenbrengen door middel van
een v r ij w i 11 i g e leening tegen een
rente van 5 ten honderd, betaalbaar op
halfjaarlijksche coupons per 1 Febr. en 1
Aug. Inschrijvingen van f 100 of het veel
voud daarvan zullen worden aangenomen.
De regeering meent daardoor een beroep
te doen op het geheele volk en ze
vertrouwt, dat ook de kleine beurzen tot
deelneming bereid zullen zijn. Ieder die
slechts f100 te beleggen he6ft kan zijn
steentje tot het welslagen dezer leening
bijdragen. Met deze leening wordt een
beroep gedaan op de vaderlandsliefde van
allen, die eenige belegging kunnen doen.
Dat beroep meent de regeering zal zeker
niet te vergeefs gedaan worden.
Mochten echter de vrijwillige inschrijvin
gen minder bedragen dan 150 millioen, dan
wil de regeering een gedwongen
leening doen aangaan, rentende 4 ten
honderd. Zij, die in de vermogensbelasting
voor f75000 of meer zijn aangeslagen
zullen verplicht zijn aan deze leening deel
te nemen. Zij zullen moeten inschrijven
van 1 tot 7 pCt. al naar mate hun vermogen
groot is.
Op die wijze denkt de regeering er in te
slagen de benoodigde 275 millioen bijeen
te krijgen. Dit bedrag wil ze echter in
een klein aantal jaren 15 geheel
aflossen en voor rente en aflossing zal er dan
jaarlijks gemiddeld ruim 26 miljoen Doodig
zijn, de eerste jaren iets minder. Dit bedrag
denkt ze te verkrijgen door 20 opcenten
op directe belastingen (grond-, personeel-
en bedrijfsbelasting) 20 opcenten op de
successierechten, 20 op den verlaagden sui
keraccijns, 10 op den gedistilleerd en den
gcslachtaccijns, 20 op den wijnaccijns en
10 op de invoerrechten, benevens opcenten
op de zegelrechten, registratierechten en
hypotheekrechten.
Tot zoover het 'wetsontwerp waarvan we
de voornaamste bepalingen hebben weerge
geven.
Wat zal de Kamer met het ontwerp doen
ziehier de vraag, die thans aan de orde
komt. We zullen het spoedig weten.
Afgaande echter op de beschouwingen in
de politieke organen staat minister Treub
veel tegenstand te wachten. Er zijn er
die voor alles een oorlogsschatting blijven
prefereeren en inzonderheid de wijze waarop
de ministeT het geld voor rente en aflossing
bijeen wil brengen ontmoet tegenstand.
De opcentenschroef knijpt al erg genoeg
meenen zij. De regeering heeft echter Dog
getracht een weg voor een vergelijk open te
laten door de bepaling dat de leening na
verloop van drie jaren geconverteerd kan
worden. De kamer zou dan desgeweDscht
een geheel nieuwe regeling kunnen maken
desnoods de leening aflossen door een
oorlogsschatting.
Er zullen over deze belangrijke kwestie
nog wel heel wat woorden gewisseld worden
en met belangstelling mag de behandeling
van het ontwerp door do Kamers worden
tegemoet gezien.
o—o—o
Do oorlog 1Hoo lang reeds kijkt
hij ons van van alle zijden aan met zijn
vlammende oogen. Hoe lang reeds voelen
we iets van den druk van zijn ijzeren vuist
Hoe lang reeds hooren we van zijn gruwelen
en verschrikkingen die hjj uitgiet op de
slaohtvelden in Oost- en West-Europa en
zelfs daarbuiten. En hoelang nog
zullen we hem zien woeden tusschen de
volken, die hem gecultiveerd hebben door
ieder jaar zooveel miljoenen meer voor de
oorlogstoebereidselen te besteden 1
Meer dan 373 maand striemt zijn bloedige
geesel reeds de volken van Europa en
niemand, die nog het einde naken ziet.
Vroeger, toen zoo dikwu'l» demogelijkheid
van eeu Europeeschen oorlog onder de
oogen werd g6zien, was de algemeene
meening, dat het een bitter maar kort
proces zou zyn. En men dacht daarbij
dan aan de moderne oorlogstechniek, aan
die allesvernielende moderne bewapeningen,
aan de reusachtigheid van de legers en de
groote moeilijkheden zulke groote troepen
massa's lang bijeen te houden.En
zie de moderne oorlog trekt eenvoudig een
streep door al die berekeningen en ver
onderstellingen en meer dan 373 maand
woedt hij nu reeds op de felste wijze en
wie weet hoeveel maanden hij nog zijn
bloedige zweep striemend zal laten neer
komen op de volkeren van Europa.
De bewapening is nog moderner dan men
voor den oorlog wist: De „dikke Bertha's
waren een „verrassing" de Fransche
vlieger pijlen die bij 1000 te gelijk worden
losgelaten en het vermogen hebben dwars
door ruiter en paard te dringen niet minder
en thans weer vertelt men allerlei van
het geweldige vermogen van de Fransche
luchtbom. En de legers zijn nog
reusachtiger dan men had durven voor
spellen, met gevechtslinies zoo reusachtig
dat m6n zich er nauwelijks een behoorlijke
voorstelling van kan maken. De oorlog
voerende landen hebben thans met elkander
zoo ongeveer 10 miljoen soldaten in het
veld. Volgens berekening die eenDuitsch
blad onlangs gaf zullen de verliezen aan
menschenlevens, als de oorlog op dezelfde
hevige wijze voortduurt tot het voorjaar
minstens 1 miljoen zijn en het aantal ge
wonden 4 miljoen. En er is alle kans op
dat het „minstens" voorjaar wordt voor de
vredesklokken kunnen worden geluid.
De moderne oorlog heeft wel een streep
gehaald door allerlei berekeningen en ver
onderstellingen, Van den oorlog die toch
zeker niet laDger dan een maand had mogen
duren volgens opvatting van bevoegde en
onbevoegde beoordeelaars, is thans het
einde nog niette voorzien. Wat we reeds
zoo dikwijls hebben gezegd in den laatsten
tijd kan slechts herhaald worden 't Is nog
als bij den aanvang. Een beslisslDg is nog
steeds nog niet gevallen en men kan zelfs
nog niet bij benadering opgeven wanneer
zij zal vallen en hoe zij zal zijn. In het
westen schijnen de beide partijen vastge
nageld tegenover elkander te liggen en in 't
Oosten wordt thans weer een bittere wor
steling gezien, die echter ook nog wel niet
een belangrijke beslissing zal brengen.
Belangrijk oorlogsnieuws kwam er in de
laatste dagen dan ook al heel weinig, Ia
het westen dnurt de reuzenworsteliog voort
En de winter is gekomen al te vroeg.
De sneeuwstormen hebben er de laatste
dagen gewoed ovor het verwoeste veld en
de ellende van een winterveldtocht is aan
gevangen voor de miljoenenlegers. Aan de
verpleging van den troep worden thans
bijzonder zware eisohen gesteld en de krijgs
operaties worden zeer bomoeiiykt en ver
zwaard, Aan de sneeuwbuien ging regen
en storm vooraf, die overal de terreinen in
moerassen hebben herschapen, de loopgra
ven met slijk en modder hebben gevuld en
vooral in de kleiachtige streken het ver
keer tusschen de troepenafdeelingen schier
onmogelijk hebben gemaakt. Vandaar, dat
er in de laatste dagen dan ook heel weinig
werd uitgevoerd. Alleen op de begaanbare
gedeelten hadden infanterie-aanvallen plaats
en overigens deed de artillerie het werk.
De goallieerden zijn er in geslaagd de
innudatie in het IJsergebied nog belangrijk
uit te breiden, maar de Duitschers zijn met
schop en spade bezig het water te keeren.
Zelfs moeten groote afdeelingen genie naar
het innudatiegebied onderweg zijn om een
weg voor de troepen te banen. Of hun dat
gelukken zal moet de tijd leeren. In ieder
geval, de geallieerden hebben de Duitschers
op dat gedeelte van het gevechtsterrein
reeds zoo menige warme ontvangst bereid,
dat nieuwe aanvallen wel niet zoo dadelijk
succes zullen hebben. Ontzaggelijk zwaar
moeten de verliezen zijn die de Duitschers
in West'Vlaanderen hebben geleden. By
duizenden hebben hun jonge mannen er
den dood gevonden, bij de telkens weer
met hernieuwde hevigheid herhaalde aan
vallen. En tot nog toe alles tevergeefs:
de weg naar Calais is nog steeds versperd,
de poort is nog altijd gesloten al hebben
de Duitschers ook de voeten op den dorpel
gehad.
In het Argonnengebied en bij Verdun
was bet al niet anders. Ook daar hebben
hevige botsingen plaats gehad, doch al
evenmin als elders werd er door een der
partijen een wezenlijk succes behaald. Hier
en op alle andere deelen van het Westelijk
front blijft het een worsteling zonder einde.
En op het Oostelijk oorlogsterrein is het
al niet anders. We merkten boven reeds op,
dat er weer een geweldige strijd gaande is,
die echter ook nog geen beslissing zal
brengen. De Duitsche en Oostenrijksche
legers in Polen hebben na den terugtocht
van Warschau en IwaDgorod het offensief
hervat en de Russen van twee zijden met
vernieuwde kracht aangevallen. Tusschen
de Warthe en den Weicbsel is thans een
reusachtige slag aan den gang waarin de
Duitschers aanvankelijk sucoes hadden,
maar waarvan de uitslag nog niet valt te
voorspellen. En voorts woedt een hevige
slag op het front vanKrakau. Mogelijk dat
een beslissing reeds gevallen is als deze
regels in druk verschijnen, doch op dit
oogenblik woedt de slag nog met groote
hevigheid.
Al brengen deze veldslagen in Polen
stellig nog niet een eindbeslissing toch
hangt er voor de Russen veel van af.
Worden ze er verslagen en moeten ze terug,
dan zal ook hun offensief in Galicië en
Oostpruisen een einde moeten nemen en
hebben zij de zware offers der laatste weken
voor niets gebracht. Winnen ze daarentegen
den slag dan zullen de tegenstanders waar
schijnlijk gedwongen zijn op de Duitsche
versterkte linies terug te trekken en wordt
de strijd op Duitsch grondgebied over
gebracht. Hoe groot dit succes ook mocht
zijn, toch zijn de Russen er dan nog niet
en ligt de weg Daar Berlijn nog lang niet
open. Het eigenlijke zware werk, de Duit-
TEXELSCHE COURANT.
