N° 2836
Donderdag 10 December 1914.
28st# Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
Van week tof week.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Advertentiën vóór 9 nnr op den dag der uitgave
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIEN worden aangenomen bij de üitg. Firma LANGEVELD& DE ROOI.T, Parkstraat, Buaa op Tex bl.
38 Nov.—5 Dec.
St. Nicolaas heeft weer gereden. Hij, de
goede Sint, heelt ook thans weder op een
„blije incomste" mogen rekenen. Al zijn
de tijden er ook eigenlijk niet naar om zich
vroolijk te maken met allerlei grappen en
gekkernijen, de banden van bloedverwant
schap en vriendschap worden te hechter
gevoeld en men mag het een zegen noemen
elkander nog eens met een St. Nicolaas-
verrassing te kunnon verblijden endeoud-
Hollandsche pret nog eens weer voor een
enkel avondje "onze woningen te kunnen
doen binnentreden.
Er stonden thans aan den huiselijken
haard hier en daar ledige zetels, waDt zoo
menigeen is thans geroepen te waken voor
de belangen en de onafhankelijkheid van
ons gezegend plekje grond, maar de gedachte
dat ook voor hen in den vreemde verras
singen werden bereid deed het veraf zijn
van de zonen en broeders minder zwaar
gevoelen.
En ongetwijfeld zal in menige woning,
waar men gezellig het avondje van St.
Nicolaas doorbracht, de gedachte geweest
zijn bij het groote, heerlijke voorrecht dat
daarin in lag, vooral nu, waar rondom
ons de ellende van den oorlog over de
volkeren uitgestort wordt en miljoenen
harten met zorg en kommer vervuld zijn.
Waarschijnlijk heeft de gedachte aan den
oorlog de stemming van menigeen op St.
Nicolaasavond getemperd, waarschijnlijk
ook hebben de ernstige tijdsomstandigheden
menigeen genoodzaakt heel bescheiden te
zijn in zijn uitgaven voor de verrassingen,
maar allen zullen ook iets hebben gevoeld
van den grooten zegen dat ons l&nd be
waard gebleven is tot op dezen dag en de
goede oude Sint hier nog even rustig als
andere jaren zijn welkome bezoek heeft
kunnen brengen.
—o-o-o—
't Is een voorrecht in deze tijden zich
een avondje te kuniu-n losmaken van het
gewone leven, dat in onzen tjjd zoo weinig
heeft dat opbeurt en blijde stemt. Dag aan
dag keeren de gedachten terug tot het
vreeselijk wereldgebeuren en de gevolgen
daarvan, die zich ook in ons land laten
gevoelen. We worden dagelijks herinnerd
aan de moeilijkheden waarmede zij die ons
land bestureD, hebben te worstelen. Zelfs
een gebeurtenis als in de afgeloopen week
in het kamp van Zeist plaats greep, de
opstand der Belgische geïnterneerden die
met geweld moest worden onderdrukt en
waarbij een aantal Belgische jongemannen
het leven verloor, wijst op een van die vele
moeilijkheden. Reeds de zorg over en de
bewaking van do duizenden geïnterneerden,
waarbij zooveel mogelijk de gevoeligheden
der desbetreffende volken moeten worden
ontzien, legt zware plichten op onze regee
ring en kost ons land zware offers. En
dat zijn eigenlijk nog slechts kleine zorgen,
vergeleken bij zoovele anderen.
Een der voornaamsten is wel die be
treffende de financiën en de toestanden op
economisch gebied die uit de tegenwoordige
moeilijke omstandigheden voorspruiten. En
met belangstelling wordt dan ook in ons
land de behandeling dier onderwerpen ge
volgd. Temeer, waar de meeningsverschillen
tusschen regeering en volksvertegenwoor
diging scherper aan den dag treden dan
in onzen veelbewogen tijd wel gewenscht
is. Feitelijk heeft de godsvrede tusschen
de partijen reeds afgedaan en men verneemt
in menig politiek orgaan weer een scherpe
toon die men toch zoo gaarne voor langen
tijd had willen bannen, Ook bij de be
handeling van het z.g. Ontruimings-wets
ontwerp, door den sociaal-democraat Mendels
ingediend, was de toon allesbehalve die
der broederlijke eensgezindheid. En we
vreezen dat bij de behandeling van de
Oorlogsleening de godsvrede wel voorgoed
zal zijn verbroken. Do behandeling zal over
een paar dagen aanvangen, de memorie
van antwoord is reeds verschenen. Een
bericht dezer dageu door de bladen mede
gedeeld, wees er op, dat de Commissie van
rapporteurs over het wetsontwerp tot
overeenstemming gekomen waren met den
minister, doordat deze er in toegestemd
had dat de definitieve regeling der dekking
zal worden geregeld voor 1 Jan, 1917,dat
de opcenten op de indirecte belastingen ver
vallen zouden doch die daarentegen op de
Vermogens- en Bedrijfsbelasting zouden
worden verhoogd van 20 tot 35. Het blijkt
echter reeds nu dat met dit compromis
nog lang niet alle leden tevreden zijn. Er
zijn er die vasthouden aan het denkbeeld
van een oorlogsbelasting en weer anderen,
die zich met een oorlogsleening overigens
zouden kunnen vereenigeD, doch ernstige
bezwaren hebben tegen opeen ten verhoo
gingen.
Ongetwijfeld staat er over deze moeilijke
financieele aangelegenheden een belang
wekkend debat te wachten en wat de ge
volgen kunnen zijn als de minister van
financiën of beter do regeering, aan haar
plannen stokstijf vasthoudt valt nog moeilijk
te voorspellen Een Kabinetscrisis zou al het
minst gewenschte zijn in onze dagen. En
ook geen der partijen zal die willen, waar
de tegenwoordige regeering ons land tot
nog toe op zoo meesterlijke wijze door de
moeilijkheden heen geholpen heeft. Laat
ons hopen, dat ten slotte nog een vooralle
partijen bevredigende oplossing moge
worden gevonden
—o—o o—
Het financieele vraagstuk geldt niet enkel
in ons land, integendeel in de oorlogvoe
rende rijken nog in sterkere mate. En
waar ook van den modernen oorlog kan
worden gezegd, dat het geld er de zenuw
van is, en ieder land op zijn eigen krachten
al haast aangewezen is, daar ligt het
voor de hand dat de nationale vermogens
geduchte knauwen krijgen. Ontzaggelijk
groote sommen worden er dag aan dag
door den oorlog verslonden, maar tot nog
toe zijn de bronnen er nog en overal ziet
m6n de volken met groote bereidwilligheid
hun schatten offeren op het altaar van den
oorlogsgod. Inzonderheid ban met dat
zeggen van het Duitsche volk, dat na pas
een reusachtige weerbelasting te hebben
bijeengebracht, spoedig na het uitbreken
van den oorlog de oorlogsleening meer dan
volteekende, afgezien nog van de andere
kleinere financieele offers door den oorlogs
toestand gevraagd. Maar de oorlog duurt
lang en de uitgaven voor de millioenen
legers zjjn reusachtig groot, zoodat een
Dieuwe leening in Duitschland al weer aan
de orde is gesteld. De Rijksdag heeft dezer
dagen zjjn goedkeuring gehecht aan een
nieuwe leening van 5 milliard. Er was
maar één tegenstemmer en dat was de
socialist Dr. Liebknecht, die daarover echter
al dadelijk door zijn partijgenootec tot
verantwoording is geroepen.
Want men weet het, het oude socialisme
dat in zijn vaandel schreef „geen man en
geen cent" is morsdood en uit hoofde van
de socialistische partijtucht had Liebknecht
voor moeten stemmen. Dat hij het niet
deed maakte op de zaak echter niets uit
en de Duitsche bladen hadden stellig vol
doende aanleiding om geestdriftige artikels
te wijden aan deze groote Rjjksdagzitting
waarin opnieuw de hechte eenheid van het
Duitsche volk zoo sprekend tot uiting
kwam.
Ook de Rijksdagzitting zelf kenmerkte
zich door een geestdriftige stemming. De
vertegenwoordigers van het Duitsche volk
•zien de toekomst blijkbaar met groot ver
trouwen tegemoet en zij zjjn ongetwijfeld
trotsch op de weergaloos groote kracht die
het Duitsche leger ontwikkelt en de be-
wonderingswaardige houding van het Duit
sche volk. En wel het meest bereikte de
hooggespannen stemming haar toppunt als
de Rijkskanselier, die een lange kracht-
bewuste rede hield, gewaagde van d6
economische kracht van land en volk, dat
niemand ongestraft den Duitscher één haai
kan krenken en dat Duitschland voor den
huidigen oorlog zóó onverantwoordelijk is
als een pasgeboren kind. De schuldigen
zijn Rusland en Engeland, of eigenlijk
Engeland alleen. Dezelfde toon die in den
laatsten tijd zoozeer héél de Duitsche pers
boheerschte, klonk ook in de zitting van
den Rijksdag uit den mond van den hoog
sten waardigheidsbekleeder van het Duit.
sche rijkEngeland draagt de schuld van
den oorlog. Het had dezen kunnen voor
komen indien het zulks gewild had. Inplaats
kalmeerend op te treden in Petersburg gaf
het in Parijs de verzekering, dat het Fran
krijk ter zijde zou staan indien de oorlog
uitbrak. En Rusland wist dat Frankrijk
volgen moest als het begon. Zoo wierp de
rijkskanselier de schuld geheel op Engeland.
Zelfs de schending van de neutraliteit van
België, eerder door hem roijaal erkend, doch
als oorlogsnoodzaak verdedigd, trachtte bij
nu op rekening van Engeland te schuiven,
daar dit reeds vooraf het plan had bij een
oorlog tusschen Frankrijk en Duitschland
het Belgische gebied te bezetten. De spreker
vergat echter dat zelfs daardoor hgt onrecht
jegens België bedreven niet weg genomen
wordt en terecht deed de socialistische
woordvoerder, die overigens een rede hield
als ieder ander spreker der „burgerlijke"
partijen, toch nog even uitkomen dat er
tegenover België onrecht gepleegd is, En
ook dat men tegen Engelond toch wel een
beetje anders behoorde te staan dan togen
Rusland. Overigens was alles koek en
ei en de 5 miljard werd met geestdrift
toegestaan.
o—o—o
De 5 milliard zal wel spoodig weer vol-
teekend zijn en Duitschland kan den oorlog
op den ouden voet voortzetten. Er wordt
ook nog lang niet aan vrede gedacht.
Telkens ontmoet men weer in de toonaan
gevende bladen der oorlogvoerende landen
de verzekering, dat nog lang niet van vrede
kan wornen gesproken, eerst moet de strijd
zijn beslist. Die overtuiging schijnen ook
zij te hebben die zoowat aangewezen schij
nen als bemiddelaars op te treden. Toen
voor eenigen tijd de Amerikaanscbe gezant
van Den Haag Daar Washington reisde,
dacht men onmiddellijk aan vredesbemid
deling. Doch dr. Van Dijke is teruggekeerd
en 't is reeds gebleken dat zijn reis naar
Washington niet in verband stond met een
verzpek van onze vorstin aan den president
der VereeDigde Staten. Het moet ook zeer
betwijfeld worden of H. M. zich als bemid
delaarster zal opwerpen, waar schier elke
partij voortdurend blijft verzekeren, dat de
strijd thans moet worden uitgevochten.
1 Niettegenstaande dat mag men toch warme
instemming gevoelen met het verzoek door
de Nat Vrouwenraad tot H. M. gericht om
»zoodra een gunstige mogelijkheid in de
naaste toekomst zulks veroorlooft" het
initiatief te nemen tot een vredosactie van
do neutrale staten.
Het laat zich intusschen helaas maar al
te zoer aanzien, dat het in de eerste maan
den nog steeds oorlog! oorlog! zal zjjn.
De krijgsbedrijven brachten nog steeds geen
beslissing en de reuzenworsteling in het
Oosten zoowel als in het Westen duurt nog
onverminderd voort. In de laatste week
kwam er eigenljjk zoo goed als geen wijzi
ging in den algemeenon toestand. Zoowel
in het Oosten als in het Westen blijft de
vreeselijko worsteling aanhouden, waarbU
om het bezit van iedere voetbreedte gronds
met verbittering wordt gestreden, Zelfs in
Polen waar generaal Von Hindenburg
nauwelijks aan een omsingeling is ont
komen, blijft een beslissing van beteekenis
nog steeds uit. En niemand die zeggen
kan, hoelang die toestand van onzekerheid
nog kan duren. Beide partijen zijn vol goede
moed en van beide zijden ook hoort m6n
do verzekering, dat de strijd zwaar is.
En dagelijks stijgt het aantal gedooden
en gekwetsten, de oogst van den grooten
maaier wordt al grooter en grooter, de
rouw wordt gevoeld in duizenden en nog
eens duizenden harten. En nog altijd legert
zich de oorlogsnacht over de landen tan
Europa en van den dag van den vrede is
nog geen glimpje morgenrood te ontdekken.
TEXEL, 9 December 1914.
St. Nicolaas.
De mobilisatie heeft niet nagelaten
z'n invloed ook op de aloude St. Nico-
laasvieriug in ons dorp te doen gelden.
Het aantal gemaskerden was veel
minder dan vorige jaren, en wat ze
vIPbrstelden was nog minder.
De onderneming van de heeren Kik
kert Zonen bezorgde met z'n heuschen
St. Nicolaas, met zwarten Piet, gezeten
in een open landauer en overal bezoe
ken afleggend, de jeugd een heerlijk
genot.
Zelfs de kinderen, die niet de eer
van een bezoek genoten, waren vol lof
over den goeden Sint, die hen zoo
vriendelijk had toegeknikt, !„vol ver
wachting klopt ons hart."
Overigens was er weinig vermeldings-
waard, een chinees met z'n lange staart
liep eenzaam langs onze straten, en
een stel Indische menschen, hij geheel
in h9t wit gekleed, zij in sarong
en kabaai, met een parasol op tegen de
zon, die zich hier al dagen niet liet
zien. Verder iemand, die zich met z'n
huisjas, chambercloak, in het gure na
jaarsweer te midden der menigte waagde,
andere in keurige pakjes uitgedoscht en
bezoeken afleggend. Met welk doel?
We wagen het niet te beslissen.
Zeker is, dat de Sint bjj velen niet
vergeefs is verbeid, z'n gewoon jaarlijksch
bezoek bracht hij althans aan de beide
bewaarscholen te dezer plaatse en ook,
naar ons van bevoegde zijde wordt
medegedeeld, aan het gesticht van Wel
dadigheid, waar den oudjes een heerlijke
verrassing werd bereid en waarvoor ze
ons verzoeken den dank aan den milden
Sint over te brengen.
Genoeg; moge de St. Nicolaaspret langs
de straat geleden hebben, [als weldoener
heeft de Sint ook dit jaar niet gefaald.
Jammer vonden w\j het te moeten
ELSCHE COURANT.
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor de» Borg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
l'.nden met yerhooging der porto's.
Prijs der Advertentiën.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iodere regel meer 8 Ct.
Qroote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 3 Cts. per nummer.