op;,
d
id
n
v' 1"
2868
Nieuws- en
Donderdag 8 April 1915.
28*l# Jaargang
Advertentieblad.
>n 1iD
Bh? ïi e n land
Gemengd Nieuws.
Qge
mMjj week fof week
bet
Rolt
eerg;
ereat
33a i
gwd
'adi|NNEMENTEN en ADVERTENTIEN worden aangenomen bij
OU blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor Di* Borg 80 Cts. Franco per post door ge
heel Nedrrlakd 45 Cts. Nssr Amerika en andere
l'tnden met verhooging der porto's.
Advertentlën vóór 9 nnr op den dag der uitgave
Prys der Advertenliin.
V*n 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 8 Ct.
Groote letters en Vignetten worden nuir plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers S Cts. per nummer.
de üitg. Firma LANGEVELD& DE ROOIJ, Parkstraat, Buaa op T« x i.
-
lYJig
lew
het
27 Maart-3 April.
de laatste dagen ten onzent
en ander geschreven over de
i» tan het Eedswetje en het Bestand.
®®veet dat de Tweede Kamer het
hptje van de regeering heeft aangeno-
iet de stemmen van rechts tegen
lieg In de toonaangevende bladen der
^ijcle toonde men zich daarover
it '(jibeld en men achtte het een inbreuk
-op bet Bestand, op den Godsvrede,
J het uitbreken van den oorlogstoe-
Av) door de verschillende politieke
il werd gesloten. Men had van de
/J^jier vrijzinnige partijen wat meer
detkoming verwacht. Daar tegen
I pers der linkerzijde zich te weer
jJd i werd er in de afgeloopen week
minder vriendelijk woord over en
1 ";ewis8eld. Een bewijs dat de politiek
leel lastig regeeren laat en dat het
Diiet gemakkelijk is de politieke wapen-
id ongerept te handhaven. Wat in
zoo moeilijken tyd toch wel een der
wg plichten van de -partijen is. Ook
>ns land blijft nog steeds de nood-
kbeid bestaan, zoolang de oorlogs-
£jin ons zoo dreigend omringen, dat
tijen op de achtergrond en „het volk",
_.n geheel, door hooge belangen ver-
"'u, op den voorgrond blij ve. Straks
het Eedswetje in de Eerste Kamer
e orde en de Eerste Kamer heeft
JJierwegend rechtsche meerderheid.
an voor de regeeriDg moeilijkheden
En de afdoening van de kwestie
nu door de uitspraak van den Hoogen
zij die tot geen kerkgenootschap
ren niet alleen niet tot het afleggen
len eed kunnen worden gedwongen,
hun ook niet de belofte kan worden
igd.
er, naar verwacht mag worden, over
-kwestie in de komende dagen nog
Jjhet een en ander worden gezegd,
lijk dat ook een andere aangelegenheid
indacht zal bezighouden. Door de
C." is deze naar voren gebracht in
rij scherp artikel over de wijze waarop
—dische leening bijeen is gekomen. Uit
Antwoord dat de minister op de vragen
het Kamerlid van Vuuren gaf leidt
lad af, dat de geheele Indische leening
it oogenblik dat de publieke inscbrij-
werd geopend reeds geplaatst was
een koers van 95 pCt. en dat alle
Jtische propaganda voor de leening
ts direct gedieDd heeft om het consor-
m van financiers dat de leeDiDg tegen
koers had opgenomen, daar onmiddel-
weer met een P/s pCt. winst van af te
m. De ko6rs van uitgifte voor het
ek was 97 pCt. en het blad berekent,
J'Vaar d6 groep van financiers van het
''i6ngekomen recht heeft gebruik ge
it, om de leening voor eigen rekening
fe geven en met inbegrip van pCt.
isie aan de Commissionairs enz. een
jkwart millioen aan de strijkstok is
en hangen. Dat acht het blad zeer
;ht feiten, waarover menigeen zonder
'el verbaasd zal staan en waaromtrent
ire inlichtingen noodzakelijk zijn.
)o'n l1/* millioen gulden even in den
te steken is niet onaardig voor de
okken financiers, maar ten slotte moet
komen uit de zakken van de belasting-
Iers en die zullen er zoo geen vrede
i hebben. Daar zal nog wol 'n woordje
gezegd worden in de komende dagen.
Terwijl we gelegenheid hadden ons mis
schien vroolijk te maken over de een of
ander goed geslaagde April grap waDt
ook dit jaar verloochende d6 eerste April
zijn karakter niet geheel, al laat onze
ernstige tijd ook weinig stof over om zich
te vermaken hadden onze Oostelijke
buren hun Bismarckfeesten. Door het ge
heele Duitsche rijk is op meer of minder
geestdriftige wijze herdacht hoe 100 jaar
geleden het jongske geboren werd, waaruit
eenmaal de man zou groeien, die als de
groote IJzeren Kanselier in de geschiedenis
van het Duitsche rijk zal voortleven. Terecht
toch wordt Otto von Bismarck de smid
genoemd van de Duitsche eenheid en de
grootheid van het Keizerrijk. Toen hij in
1862 als een man in de kracht van z\jn
leven met een vurig temperament, een
Ijzeren wil, een reusachtige werkkracht,
overvloedig toegerust met geestelijke gaven,
als minister president en minister van
buitenlandsche zaken in Pruisen optrad,
was de toestand er niet heel helder. Er
was strijd tusschen don Koning en de
Volksvertegenwoordiging en er was groote
Daijver tusschen de Duitsch6 stammen,
waardoor de kracht van Duitschland ge
broken was. Met krachtige vuist greep
Bismarck in en hij wist den weg tot ver
betering. Die was niet altijd even gemak
kelijk daar weten Hannover, Frankfort
en Keur-Hessen van mee te praten. Toen
kwam de oorlog met Frankrijk en uit bloed
en ijzer maakte Bismarck bet cement voor
het nieuwe gebouw van de Duitsche eenheid.
Den 18 Jan. 1871 boden de Duitscb6 vorsten
aan den Koning van Pruisen de Duitsche
keizerskroon aan en daarmee was de eerste
steen gelegd voor dat nieuwe gebouw dat
weldra geheel opgetrokken werd en na den
vrede van Frankfort zijn voltooiing ver
kreeg, En toen hij de Duitsche eenheid
verkregen had begon de kanselier de ver
bonden krachten tot hooger spanning op
te voeren, door zyn krachtige politiek de
positie van het Duitsche rijk te versterken
en den Duitschen invloed ver buiten de
landsgrenzen te doen gevoelen. En ook
wierp bij het Duitsche zwaard, dat in '70
en '71 de overwinning had gebracht, niet
in den hoek, ioiegendeel hij ging het wetten
en hield het scherp. En van den Duitschen
Michiel met de muts maakte hp een ge-
barnasten kerel met pickelhaube.
Dat alles hebben de Duitschers herdacht
en nu het herdenkingsfeest viel midden in
den ontzaggelijken tijd van kanongedunder
en den zwaarsten kamp, dien Duitschland
ooit streed, daar was bet geen wonder dat
op bijzondere wijze eere werd gebracht aan
de nagedachtenis van Bismarck en dat de
bladen een hartstochtelijk beroep deden op
de Duitsche eenheid en de Duitsche kracht
om de erfenis van den grooten kanselier
tegeu alle aanvallers te verdedigen.
Ook van officieels zijde is hulde gebracht
aan Bismark's nagedachtenis. By bet natio
nale Bismarck-gedenkteeken voor het Ryks-
daggebouw in Berlijn kwamen de groot-
waardigheidsbekleeders samen om kransen
te hechten aan het praalgesteente en rede
voeringen ter eere vaD „den IJzeren" te
houden. De kanselier Von Bethmann Hol-
weg sprak daarby o. a.„Wat Bismarch
geschapen heeft, laat geen Duitscher zich
ontrooveD. De vijand staat rondom het rijk
maar wij zullen hem verslaan. Bismarck
heeft ons geleerd, slechts vrees te hebben
voor God, toorn tegenover den vijand en
geloof aan ons volk. Zoo zullen wij voor
keizer en rijk strijdeD, soverwinnen en
leven."
Ook andere sprekers voerden het woord
en nevens deze officieele kranslegging wer
den er feeatvergadeiicgen gehouden waarin
de eerste mannen van Duitschland hulde
en eer6 brachten aau de nagedachtenis van
den IJzeren Kanselier Von Bismarck.
o—o o—
En aan de grenzen bulderen de kanonnen,
woedt de geweldige oorlog maar zonder
ophouden voort, wordt by steeds feller en
vorbitterder, vraagt hy eiken dag opnieuw
en meer slachtoffers Er scbynt geen einde
te zullen komen aan dezen geweldigen
wereldoorlog, waarin millioenenlegers over
ontzaggelijk lange fronten voortdurond
tegen elkander botsen.
Ook in de laatste dagen echter grepen
geen belangryke oorlogsgebeurtenissen
plaats Hoe meuig keer schreveu we het
reeds neer zonder juist te bedenken of bet
misschieu Diet wat anders behoorde te
worden gezegd. Dezer dagen lazen we in
een correspondentie van een der manschap
pen, die d6n bloedigen zwaren stryd eenige
maanden lang had meegemaakt, hoe hij
zich boos maakte over hetpubliek,datsteods
wat bijzonders vraagt en dat niet eens nota
neemt van berichten, die het onbelangryb
toeschijnen. Wat geeft dat nu, 'n loopgraaf
meer of minder veroverd, een hoogte met
succes of tevergeefs bestormd. Het publiek
wil den oorlog in grooten jst|jl, maar
nog steeds is de soldaat aan het woord
het heeft niet het minste besef van de ont
zettende moeilykbeden die de tegenwoordige
worsteling voor de troepen medebrengt.
Zoo spoedig wordt gezegd van een of ander
bericht als het geeu groote overwinningen
breDgt, dat het „niets bijzonders" inhoudt.
Maar men weet niet hoe zwaar er gestreden
moet worden om iedere voetstap gronds in
dezen modernen vestingoorlog, waarin de
krachtigste dood- en verderfbrengende
oorlogsmachines tegen elkander in razen en
de strijd tot in den grond wordt voortgezet.
Als we dan ook neerschrijven, dat erin
de laatste dagen geen belangrijke oorlogs
gebeurtenissen plaats grepen, dan wil dat
alleen zeggen, dat er in den algemeenen
toestand geen verandering van beteekenis
kwam. Doch ook zonder dat dit resultaat
werd bereikt, woedde overal de stryd fel
en bitter, zoowel op het Westeiyk als op
het Oostelijk oorlogstooDeel. De felheid
waarmee gevochten wordt, verplaatst zich
nii eens breekt ze bier, dan dkar los,
vandaag in het oosten, morgen in het
westen, nu eens te land, dan ter zee
maar geen dag gaat er voorbij, dat de dood
niet zijn verschrikkelyk oorlogswerk ver
richt. Maar niet dat al biyft bet een
worsteloorlog schermutselen in 't groot.
En de strijd in grooten stijl, die een spoedige
beslissing zou kunnen brengen, schynt niet
te zullen komen.
TEXEL, 7 April 1915.
Texel—Leonidas.
Begunstigd door goed weder had Maan
dag de aangekondigde voetbalwedstrijd
bovengenoemd op het Sportterrein alhier
plaats.
De belangstelling was Diet overgroot
te noemen en de animo der spelers liet
na rust wel iets te wenschen over.
Rust ging in met 2 1 voor Texel,
na dien keerden echter de kansen, het
spel eindigde met Leouidas als over
winnaar 3-2.
ODzen plaatsgenoot, Gerrit Bieman,
leerling smid-bankwerker aau deambacht-
school te Heldor, werd vorige week
Dinsdag het getuigschrift voor volbrach
ten driejarigen leertijd uitgereikt.
De Gocksdorp.
De jongeheeren P. Dros Az, en J. Dros
Bz., leerlingen der ambachtsschool te
Den Helder, zjjn van de 1ste naar de
2de klasse overgegaan.
Zaterdag j. 1. werden twee vlieg
tuigen boven Eierland gezien.
Oosterend, 6 April.
Gisterenavond gaf de Chr. Zangver-
eeniging „De Lofstem" eene uitvoering
in de Gereformeerde Kerk.
Als Directeur fungeerde de Hoer G.
Bremer.
De bijeenkomst, door velen bezocht,
werd door den Eerw. Heer Ds. J. C.
Dagevos met gebed en toespraak geopend,
waarna het programma, uit 12 Dummers
en een nummertje toe bestaande zonder
storing werd uitgevoerd, terwijl bij af
wisseling door alle aanwezigen psalmen
gezongen werden.
Aan het slot bracht Ds. Dagevos dank
aan allen en sprak de wensch uit, dat
de zangvereenig meer en meer in bloei
mag toenemen.
Daarna werd de bijeenkomst met
dankgebed gesloten.
Vlieland.
De afd. Vlieland van het „Witte Kruis"
hield in de vorige week hare jaarver
gadering. Ditmaal in Concordia.
De heer Bartelings, secretaris, nam
de functie van voorzitter waar, daar
deze, de heer Van Rennesse, naar elders
vertrok.
De notulen en het jaarverslag werden
beide goedgekeurd. Daar de penning
meester, de heer C. de Jong, niet tegen
woordig kon zijn, deed de heer Bartelings
ook over den finantieelen toestand der
vereeniging verslag. De ontvangsten
bedroegen f 180,36, de uitgaven f 146,65.
Aan de orde kwam daarna de begroo
ting voor het komende jaar, welke met
algemeene stemmen werd aangenomen.
De heeren H, Bartelings en J. F. Rab
werden als bestuursleden herkozen, tot
voorz. werd gekozen de heer E. Ronge,
waarn arts alhier. De heeren namen
allen hunne benoemiDg aan.
Het voorstel tot contributie-verlaging
werd verworpen.
De heer Donia dankte den beer Bar
telings ten slotte voor het vele verricht
voor de afd., waarna de vergadering
werd gesloten.
Stop de uitvoer van wapenen.
De Amerikaansche Club te Dresden
heeft een verzoekschrift opgesteld, 't
welk zij door de Vereenigde Staten wil
verspreiden, vragende om geen oorlogs
materiaal meer naar een der oorlog
voerende naties te zenden. Daarin wordt
gezegd
„Amerikanen, wij zijn de eenige neu
trale mogendheid, die toestaat dat
wapenen en amunitie worden gezonden
om daarmee dood en verderf te breDgen
over Europa. Dit is eeue ellendige schijn
heiligheid. We bidden om den vrede en
zorgen er voor, door het zenden van
oorlogsbehoeften dat de oorlog voort kan
duren. Gebruik al uw invloed om dit
te stoppen. We vragen geen sympathie
voor de eene of andere natie maar we
vragen als menschen en als Christenen
aan dezen vreeselijken moord een eind te
maken."
„Het Oosten."
>20®
18. 1
COURANT.
0—0-0