2870.
Donderdag 15 April 1915
288t# Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
Van week tof week
Bio nenland.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Advertentiën vóór 9 unr op den dag der nitgave
IbONNEMENTEN en ADVERTENTIEN worden aangenomen bij de üitg. Firma LANGEVELD& DE ROOIJ, Parkstraat, Bund op Tb x e u
TEXELSC
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor dm Bdrg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nbdskland 45 Cts. Naar Amekika en andere
l'inden met verhooging der porto's.
COURANT.
Prijs der Advertentièn.
Van 1 tot 5 rogels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Ct
Qroote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per numm.r.
JACI1T en VISSCHERIJ.
Be Burgemeester van Texel brengt ter
jpnis van belanghebbenden, dat vaDaf
ieD de blanco verzoekschriften ter
Eoming van jacht-, visch- en hengel-
|en voor het seizoen 1915-1916 ter
Tretarie dier gemeente verkrijgbaar
lij, die voor 1 Juli a.s. in het bezit
jflll door ben verlangde akten wenscben
gjjgeraken, gelieven er voor te zorgen,
bet verzoekschrift behoorlijk ingevuld,
spoedig mogelijk ter gemeente-
P fretarie wordt ingediend.
ielaDgbebbenden worden opmerkzaam
Ififnaakt, dat sedert het inwerking treden
visscherijwet
UItf. het visschen onder het ijs in de
allen genoemd in art. 6 van het
nenvisscherijreglement, onvooiwaar-
ijk verboden is, maar overigens geheel
istaat
i. geen akte wordt vereischt
o. voor bet visschen met één hengel
J>. voor hen, die in dienst van den
lSpder van een groote of kleine visch-
e de in die akte genoemde visscherij
I «oefenen, mits dit geschiedt in gezel-
'lifap van iemand, die de akte bij zich
ift, betzy den houder, hetzij een van
'geen akte wordt uitgereikt aan hem,
jn ingevolge art. 34, le lid, de be-
jglgdheid om krachtens een consent of
°*e, te visschen, is ontzegd, voor den
r der ontzegging;
j. dat aanvragen voor minderjarigen
ir hen zullen moeten worden mede-
itüerteekend.
'exel, 12 April 1916.
De Burgemeester voornoemd,
GAARLANDT.
3-10 April.
Arnhem is met Paschen het congres
S. D. A. P gehouden en in sommige
en zagen we dit als „oorlogscongres"
Jiteld „het oorlogscongres der S.D A.P."
j pnszins wilde dit echter zeggen, dat dit
gres zóózeer stond in het teeken van
;en tijd, dat men er tot oorlogsdaden
am en men elkander op zijn miDSt met
jtkokers bombardeerde of met wandel-
likken te lyf ging. Het wilde enkel aan-
iden dat dit congres in oorlogstijd ge
iden werd en het door den oorlog die
j—-r buiten de grenzen van ons land woedt
Ai bijzondere beteekenis had gekregen,
'"erigens kan gerust worden gezegd, dat
Paaschcongres der S. D. A. P. in het
iken stond van de duif met het olijven
[je of den engel met den vredespalm,
d werd er ook een beetje oorlogje gespeeld
waren ,er twee partijen die zich tegen
ander in het harnas hadden gestoken,
werden er stellingen verdedigd en
gevallen en werd er politiek wapen-
letter geboord, wel zag men den gene-
en staf met den grooten leider uren
iter elkander in het vuur tegen den
;enstander, die met zooveel wapengeklet-
de oorlogsverklaring de partij wereld
ezonden had maar echt verwoed en
nig werd er niet gevochten en als de
irlogsgeest zich een oogenblikje had laten
lden, dan stond de engel met den vredes-
lm alweer gereed achter de deur om
nen te treden. Neen, een „oorlogscongres*
wat anders.
Met belangstelling was uitgezien naar de
'uitaten van dit congres. Zelfs al waren
vrij Btellig te voorspellen. De S.D A.P.
eft een moeilijken tijd doorleefd. Het
plotseling uitbreken van den grooten wereld-
grand met als gevolg het oplaaien van het
Btionalisme in alle landen en bet ineen-
wereldgebouw dat „Internationale" in den
gevel droeg, beeft ook de leidende personen
in de S. D. A. P. bier te lande den weg op
gestuwd, dion ze voor zicb al lang gesloten
waanden. Het woord door mr. Troelstra in
de Kamer gesproken, dat do nationale ge
dachte de nationale geschillen diende te
overheerschen, het stemmen voor de door
de regeering aangevraagde credieten tot
handhaving onzer neutraliteit, en zooveel
andere dingen meer, hadden in den boezem
der partij verdeeldheid gewekt Zo hadden
de Marxisten geprikkeld het harnas aan te
tijgen en de leider der oppositie de heer
R. Kuyper, kreeg in de partij, waarin de
herinnering nog voortleeft aan het „geen
man en geen cent" en een zeker belachelijk
ding dat men „vaderlands noemde, bijval
van meer dan eén zijde. Er kwam een
oppositiepartij die protest aanteekende tegen
de leiding, tegen de wijze waarop de redactie
van het orgaan zich van baar taak kweet
en de houding van de Soc. Dem. Kamer
fractie. En naast de resoluties van het
partijbestuur voor het Paaschcongres
kwamen er resoluties van de oppositie.
Lang en breed is er over gedelibereerd, er
werd afwisselend geapplaudiseerd en soms
gefloten en ten slotte werd er gestemd mei
het resultaat dat het partijbestuur de leiding
behield en de partij zich opnieu w met een
belangrijke meerderheid achter dit bestuur
schaarde. Deresoluties van het partijbestuur
werden aangenomen en de oppositie die
reeds bij voorbaat had verklaard.dat zij
niet uit de partij dacht te treden, leed de
nederlaag. Alles eindigde ten slotte in
pais en vree.
Welke gevolgen de congresuitspraken
voor de S D A.P. in de toekomst zullen
hebben dient te worden afgewacht. Er ligt
een erkenning in van het voorbijgaan van
het oude en de komst van het nieuwe,
een verloochening vau stellingen die vroeger
als de eenig ware werden aanvaard er
ligt eenige aanwijzing in voor een nieuw
politiek parool. „Ouze paitij komt
in een nieuwe phase te staan" heeft Mr.
Troelstra getuigd.Met belangstelling
mogen we de verdere ontwikkeling der
feiten gadeslaan.
o- o—o—
De critiek, die de N. R Ct. liet hooren
over de wijze waarop de Indische Leening
tot stand is gekomen heeft weerklank ge
vonden in verschillende andere bladen.
Meer lichtwordt er geroepen en inderdaad
waar het een bedrag van een en een kwart
millioen lieve Hollandsche guldens betreft,
die aan den strijkstok zijn blijven hangen,
daar is het ook wel de moeite waard dat
er over de kwestie wat meer licht wordt
ontstoken. Welnu, den minister van kolo
niën wordt thans een goede gelegenheid
geboden om mede te deeleD hoe de vork
aan de steel zit. Door het Kamerlid Van
Vuuren zijn thaDs opnieuw eenige vragen
gericht tot deD Minister en nu speciaal de
gewraakte wijze betreffend, waarop de
leening voorbereid werd en tot stand is
gekomen. De vrager wenscht van den
Minister gaarne te weten
I. Welk bedrag der Indische leening
heeft de groep bankiers door wie de in
schrijving voor het publiek is opengesteld
zich verbonden, te nemen tot den koers
van 95 pCt. onder welk voorbehoud en
onder welke resolutoire condities?
II. Was de minister onvoorwaardelijk
geboDdeD haar dit deel der leeDiDg en des-
verlangd het restant te gunnen, of waten
ook zijnerzijds resolutoire condities gesteld
en zoo ja, welke
III. Is de minister bereid de gesloten
overeenkomst in haar geheel aan de Kamer
mede te deeien
IV. Welke redenen van Staatsbelang of
van flnancieelen aard hebben den minister
er toe geleid, het geldelijk offer te brengen
dat de afspraak vroeg, zonder dat daardoor
de plaatsing der geheele leening vooraf
werd verzekerd
De minister van koloniën, de heerPleyte,
zal stellig niet nalaten de juiste toedracht
der zaak mede te deelen. Niet alleen om
dat hij misschien elke schijn des kwaads
van zich kan afwenden, maar inzonderheid
ook, omdat, de kwestie, zooals die door het
alarmeerend stuk der N R 0. onder deaan-
dacht van het publiek kwam, iu breeden
kring een onbohagelijken indruk heeft ge
maakt. In meer dan één krantenartikel
kwam dat tot uiting en sommigen trokken
scherp van leer tegen de groep bankiers,
die en dat nog wel in deze benarde
tijden getracht hebben een overmatigen
winst te behalen aan het geld dat zoo
ruimschoots toestroomde na het beroep op
de vaderlandsliefde in de pers gedaan. En
ook de minister die zich bij den neus zou
hebben laten nemen of het algemeen be
lang uit het oog zou hebben verloren, kreeg
menig onvriendelijk woord te lezen zoo
tusschen de regels in. Toch vond de
minister ook verdedigers en het was in
zonderheid de Tel. die uiteenzette hoe er
niets onbehoorlijks heeft plaats gehad en
de minister moeilijk anders had kunnen
handelen dan bij deed.
Enfin, minister Pleyte zal nu zelf wel
het zijne ervan zeggen. De vragen van
het kamerlid van Vuuren geven hem ge-
reede aanleiding daartoe, We zullen er
dus eerstdaags wel meer van vernemen.
o o—o
Wat de oorlogsgebeurtenissen betreft, valt
ook nu weer geen belangrijk nieuws te
vermelden. De algemeens toestand onder
ging in de lantste dagen geen verandering
van beteekenis. 't Is altijd weer hetzelfde
en mén zou van het „toestand onveranderd"
gerust een clicheetje kuDnen laten maken.
Nog steeds staan ten opzichte van het
groote ontzettende gebeuren onze dagen in
het teeken van afwachten. Herfst en
winter met kanongebulder begroet, werden
ermee ten grave gebracht. En de lente is
gekomen en nog viert Mars zyn schoonste
triumpfen, dreunt Europa van het oorlogs
rumoer en leven ganscbe volken in
gestase spanning omtrent de dingen die
komende zijn, om niet eens te gewagen
van het ontzaggelijke leed en de ellend6, die
dagelijks by stroomen over Europa worden
uitgestort. En ook lente zal heengaan
voordat de kanonnen voor goed zwjjgen
en het zwaard in de scheede teruggekeerd
is. Men behoeft geenszins een profeet of
profetenzoon te zijn om dat te durven
voorspellen.
Toch schijnt het in de laatste dagen niet
te ontbreken aan pogingen om het einde
nader te brengen Zoo gewaagt men thans
weder van een nieuw eu krachtig offensief
der geallieerden, inzonderheid tusschen de
Maas en den Moezel, zuidoostelijk van
Verdun De Fransche troepen traden daar
krachtig op en mag men de Fransche
communiqués gelooven dan was dal op
treden niet geheel en al zonder succes. De
Fianscbe troepen veroverden enkele stel
lingen en kropen hier endaar wat vooruit.
Blijkbaar is hun doel het zeer vooruitge
schoven deel der Duitsche linie waarvan
St. Mihiel het eindpunt is, te doorbreken
en den spoorwegverbinding tusschen Thiau-
court en den Moezelspoorweg, die Pont a-
Mousson met Metz verbindt in handen te
krijgen. De Duitschers bieden echter op
alle punten geducht tegenstand en heel
hard schoten de Franschen dan ook nog niet
op. De Duitsche berichtgevers melden zelfs
dat geen eDkelo aanval der Franschen tot
ontwikkeling koo komen. Van een alge-
rneenen veldslag opdat deel van het wes
telijk front is dan ook eigenlijk geen sprake.
De Franschen vallen partieel aan. Geen
aanvallende beweging in grooton stijl dus,
maar meer een „knabbelpartijom inden
taal van Generaal Joffre te spreken.
Er valt omtrent de worsteling tusschen
Maas en Moezel dan ook niets met zekerheid
vast te stellen dan alleen, dat de Franschen
er een krachtig offensief voeren, dat er met
verbittering gestreden wordt en dat de
resultaten ervan pas zullen kunnen blyken
uit den verderen gang der krygsverrich-
tingen.
Ook op een deel van het oostelijk front
wordt nog altijd bitter gestreden. We
bedoelen de Karpaten. Wekenlang reeds
woedt daar de oorlog in zijn verschrikke
lijkste gedaante. De troepen vechten hier
om bet bezit van de bergpassen en op de
onder de sneeuw bedolven bergen, in dichte
woeste bosschen en diepe ravijnen. Het
schynt intusscben dat de Russen laDgzaam
maar zeker vorderingen maken en als men
hun offlcieele berichten gelooveu mag dan
is zelfs de voornaamste bergketen die de
passen beheerscht in hunne handen. Zelfs
zouden ze reeds doorgedrongen zj]n tot de
zuidelijke helling der Karpaten. Indien dat
het geval is, dan zijn de grootste moeilijk
heden voor hen acht6r den rug en is het
oogenblik niet ver meer dat het leger der
verbondenen zich zal moeten terugtrekken
en ligt voor de Russen opnieuw de weg
naar Hongarije open.
Als men hun beriohten gelooven mag.
Berichten uit Weenen en Berlijn stellen
het voor alsof er van die Russische over-
winningsmededeelingen geen woord waar
is Alle Russische aanvallen heetten mis
lukt te zijn en overal werden de Russen
teruggeworpen. Uit den verderen loop
der gebeurtenissen zal ook ten opzichte
hiervan moeten blijken wie van de beide
partijen met de waarheid op gespannen
voet slaat. Op dit oogenblik is dat nog niet
uit te maken.
-o—o—o—
Van de zoe kwam in de laatste dagen
weer het gewone nieuws. De Duitsche
duikbooten zetten hun actie voort, doch
hun buit was niet zoo heel groot de laatste
week. Daarbij kwam het bericht, waarin
door de Duitsche Admiraliteit bevestigd
werd dat de nieuwe duikboot „U 29" van
haar laatste tocht niet terugkoerde en
waarschijnlijk in den grond geboord is.
Dat is een pijnlijk verlies, niet alleen
omdat het een van de nieuwste duikbooten
betreft, maar meer nog omdat deze onder
bevel stond van kapitein Weddigen, den
zeeofficier, die destjjd een 4-tal Engelsche
kruisers in de Noordzee tot zinken heeft
gebracht on die daarvoor de hoogste
onderscheidingen ontving.
Omtrent de actie tegen de Dardanellen
hoort men nog steeds niets. Het wachten
beet nog ateeds te zijn op beter woer, dat
maar niet schijnt te komen.
Ook omtrent de onderhandelingen tus
schen Oostenrijk en ItaÜ6 verneemt men
Diets. Wel wordt beweerd, dat deze op het
doode punt zijn gekomen en dat daaren
tegen Italië op het punt slaat met Servië
tot een overeenkomst te komen, waarvan
een interventie van Italië weer zeer moge
lijk wordt geacht.
Er schijnt ten opzichte van den Balkan
ook van andere zijde iets gaande te zijn.
Er heeft zich een ernstig Bulgaarsch
Servisch grensincident voorgedaan, naar
de Serven beweren doordat Bulgaarsohe
benden Servisch gebied binnenvielen en de
troepen aangrepen. De geallieerden be
moeien zich er mee en hebben van de
Bulgaarsche regeering opheldering gevraagd
Men zou zoo zeggen dat daar wat achter
zit en dat een optreden tegen Bulgarije
overwogen wordt met een bijzonder doel.
Met belangstelling mogen de gebeurte
nissen in het oosten worden gevolgd.
TEXEL, 14 April 1915.
Texel-Be Quick.
Texel vooraan, zoo was'het Zondag jl.
op het sportterrein.
Onze jongens weerden zich dapper, we
telden er zeven van de jonge garde, ze
kwamen kranig uit de hoek, daarbij
ijverig ter zijde gestaan door éen paar
militairen, reuzenbacks, door Geerling en
niet te vergeten Schouten, de spil waar
Zondag alles om draaide.
De keeper van Texel had licht werk,
want de backs hielden hem het werk
uit de handen, z'n collega van Be Quick
echter had een ondankbare taak, bal na
bal zag hij in het net vliegen.
Vanaf den aanvang bleek Texel de
sterkste, vanaf den aanvang werd bijna
uitsluitend op het terreia van Be Quick
gespeeld en het moet tot eere van het
Helderscbe elftal gezegd, dat zij zich goed
hielden, zeker had de uitslag (6-0) voor
hen anders nog ongunstiger geweest.
Mijnengevaar.
Wij verwijzen hierbij ouze lezers naar
een bekendmaking in onze advertentie
kolommen, van het militair gezag iu