2880
Donderdag 20 Mei 1915
28,u Jaargang
Nieuws- eu
Advertentieblad.
rg,
Binnenland.
Van week tot week
rachi
cea et|
i Lijn.
;rdoo:|
acht.'
ordei
let ij
word
doo:
1 dooi
'ijker
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Advertentiën vóór 9 nnr op den dig der uitgave
DNNEMENTEN en ADVERTENTIEN worden aangenomen bij de üitg. Firma LANGEVELD& DE ROOIJ, ParkstraatBübo op Tb x b u
Plaatselijke belastingen.
V0§"gemeester en Wethouders der Ge-
te Texel maken bekend, dat
het kohier van Schoolgelden betrek-
joli de school met uitgebreid leerplan
'®n Burg, over de maanden Mei tot
et Augustus 1915;
het kohier van Schoolgelden, betrek-
de overige openhare scholen in
Jl, ïmeente, over het 2de kwartaal 1915;
Kurende 5 maanden ter secretarie
-Jjemeente voor een ieder ter lezing
zei, 15 Mei 1915.
Burgem. en Weth. voornoemd,
GAARLANDT.
ijg De Secretaris, JONKER.
8-15 Mei.
nder hoofdelijke stemming heeft de
ide Kamer in de afgeloopen week op
een buitengewoon oorlogscrediet
Q end van 50 milioen. Niet echter dan
t er een breed opgezet debat over
lei onderwerpen de mobilisatie be-
rade aan vooraf was gegaan. De geheele
heeft de Kamer er zich mede bezig-
uden en de Minister van Oorlog heeft
wat klachten en wenschen moeten
looren en beantwoorden. Toch was de
der debatten niet scherp en bleek
uit de wijze waarop de aanmerkingen
en gemaakt en de critiek werd ge-
d, dat men algemeen overtuigd is dat
lobilisatietoestand in dezen wel eenige
irking gebood. De minister kon dan
de voldoening smaken dat het aaoge-
crediet zonder bedenking werd
;estaan en dat een motie van den heer
Laan, waarin deze de Kamer wilde
|n uitspreken, dat het recht van ver
ging en vergadering door de militaire
•riteiten niet opzettelijk behoort te
den belemmerd en de vrije keuze van
tairen de' lectuur betreffende dient te
den geeerbiedigd, door den voorsteller
d teruggenomen.
'e Kamer stond de gelden voor het verder
utduren der mobilisatie toe en tenzij
bijzondere omstandigheden voordoen
in de finantieele behoeften van de eerste
.6 maanden dienaangaande, voorzien zijn.
■s een pijnlijke gedachte dat reeds met
verre toekomst rekening moet worden
houden, maar de internationale toestand
nu eenmaal van dien aard, dat op een
oedig einde van den oorlog en een de
bilisatie geenszins mag worden gehoopt,
ie weet hoeveel maanden de ontzettende
Jrsteling in Europa nog zal voortduren.
al dien tijd mag onze waakzaamheid
ien oogenblik verflauwen en moeten we
t elk finantieel en persoonlijk offer bereid
a dat de regeering in het belang van de
ndhaving onzer neutraliteit van ons
aagt. Het gevaar dat de oorlog ook naar
land kan overslaan blijft zoolang de
oote oorlog niet geëindigd is, ook al zijn
eeDig6 geruststellende feiten.
Een dier geruststellende feiten van de
tste dagen was ongetwijfeld de ruiterlijke
ze waarop de Duitsche regeering het
.atwijk"-incident tot klaarheid gebracht,
verontschuldigingen en schadevergoeding
aogeboden heeft Verwacht mag worden
at de Duitsche duikbooten in het vervolg
ize schepen wat meer zullen ontzien en
dergelijke .abuizen" zich niet herhalen, al
heeft de Duitsche regeering ook gemeend
geen enkele toezegging in dat opzicht te
moeten doen.
Dat het gevaar voor onaangename inci
denten echter nog volstrekt niet geweken
is, kan blijken uit het feit dat pas dezer
dagen door een Duitsch vliegtuig bommen
geworpen werden naar een Nederlandschen
trawler, die in de Noordzee bezig was met
de vischvangst. Gelukkig werd do boot
niet getroffen, maar het geval blijft er
ernstig genoeg om.
o—o—o—
De Engelsche en Franscbe oorlogsbe
richten der laatste dagen z^'n weer hoopvol
gestemd. Er klinkt den lezer zooiets als
een zegevierende toon uit tegemoet. Uit
alles blijkt dat men aan die zyde weer
nieuwe hoopvolle verwachtingen koestert.
Dit alles is een gevolg van het aanvan
kelijk gunstige resultaat dat hun krijgs
operaties op het westelijk front in de
laatste dagen hebben gehad. Na't aanvallend
optreden van de Duitsche troepen in de
buurt van Yperen en noordelijk daarvan,
zijn de geallieerden aan het woord gekomen.
En thans vertellen de Engelsche en Pran
sche berichten ons van hun schitterende
sucsessen. De geallieerden hebben een
hevige stoot gegeven tegen het Duitsche
front bij Rijssel en ten zuiden daarvan
met het gevolg dat ze eenige K M.'s vooruit
konden rukken en ze de dorpen Neuville,
Carency en Ablain, noordelijk van Atrecht
konden veroveren. Ze maakten daarbij
.eenige duizenden krijgsgevangen en ver
overden een aantal kanonnen. Ook de
Duitschers erkennen in deze streek een
tegenslag te hebben gehad, maar toch dringt
zich de vraag Daar voren, of de geallieerden
hun successen niet al te breed uitmeten.
En ook, of hun poging tot doorbraak van
de Duitsche gevechtslinie wel eenige kans
van slagen heeft. Men heeft in de laatste
maanden meer dan eens op het westelijk
front goedgeslaagde aanvallende bewegirr-
gingen kunnen uitvoeren de Duitschers
zoowel als de Franschen en wel werden
daarbij dan aan beide zijden zware offers
gebracht maar een beslissing van belang
rijke beteekenis brachten ze niet, Enkel
kon van wat schommelingen in de gevechts
linie gesproken worden, meer niet.
Er is geen aanleiding nog om van het
nieuwe offensief der geallieerden meer
resultaat te verwachten. Doch de gevechten
duren voort en de belangstelling voor de
gebeurtenissen op genoemd deel van het
westelijke front is levendiger dan ooit.
Dat geldt echter in niet mindere mate
ook voor de gebeurtenissen op het oostelijk
oorlogsterrein met name Galicië en de
Karpaten. En als de geallieerden acht geven
op den gang der gebeurtenissen daar, dan
moet hun gejuich wel verstommen. Tot
nog toe heeft het Russische offensief niet
veel kunnen uitwerken en het sprookje
van de Russische stoomwals begint tot het
verleden te behooren. Daarentegen droeg
het Duitsch-Oostenrijksche offensief in de
laatste dagen rijke vruchten. Het resul
taat van de jongste krijgsoperaties in
Galicië en de Karpaten is geweest, dat op
nieuw 100.000 Russen in krijgsgevangen
schap geraakten, dat een rijke oorlogsbuit
den verbondenen in handen viel, het gevaar
voor een Russische inval in Hongarije
is gekeerd en het Russische geveebtsfront
over een groot aantal K.M's achteruit ge
drongen werd. Dat alles mag een succes
van beteekenis worden genoemd. Ook al
zijn de Russen niet verslagen en beginnen
zij zelf, na zich van den nederlaag hersteld
te hebben, alweer een nieuw offensief in
Oost-Galioiê, tooh zullen de geallieerden
zich met de gedachte moeten verzoenen
dat de victorie niet uit het oosten zal
komen. De logge Russische reus kreeg nu
al zoo menig harde stoot, dat de wandeling
naar Berlijn en Weenen hem wel te zwaar
zal vallen.
—o—o—o
Er wordt rjog steeds zeer veel geschreven
over het geval met de „Lusitania*. Het
in den grond boren van dit schip met z^jn
2000 opvarenden heeft in Engeland de
woede tegen de Duitschers ten top doen
stijgen en in tal van Engelsche steden
hebben de eigendommen der Duitschers het
moeten ontgelden, Ook in Zuid-Afrika
hebben zich dergelijke ongeregeldheden
voorgedaan.
Het belangrijkste nieuws van de laatste
dagen was evenwel, dat de rege6ring der
Vereenigde Staten haar houding inzake
het incident heeft vastgesteld. In een nota
aan de Duitsche regeering zijn vrij besliste
voorwaarden gesteld voor de toekomst.
Duitschland zal mo6ten terugkeeren tot de
oorlogsregelen en waarborgen moeten geven
dat ongewapende schepen', die non-combat
tanten vervoeren doorzocht zullen worden
en dat passagiers en bemanning in veilig
heid worden gebracht alvorens een prijs
gemaakt schip wordt vernietigd.
Wat de regeering te Berlijn daarop zal
antwoorden Moeilijk is een antwoord niet
daar ze reeds by voorbaat haar standpunt
heeft uiteengezet. Aan de Amerikaaosche
regeering zal worden medegedeeld, in
vriendelijke bewoordingen wellicht dat
de Duitschers de gevraagde waarborgen
niet kunnen geven, zoolang deEngelschen
het uithongeringsplan niet opgeven en de
regeering der Vereen. Staten niet den uit
voer van oorlogsmateriaal belet. Een
ander antwoord zal moeilijk verwacht
kunnen worden en 't is nu de vraag
wat de Vereen Staten dan verder zullen
doen. In de nota wordt gedreigd met een
„krachtige actie." Zal daaruit de gevolg
trekking moeten worden gemaakt, dat de
kans op het afbreken der diplomatieke be
trekkingen tusschen Washington en Berlijn
groot is
Het antwoord op deze en meer vragen
zal niet lang meer op zich laten wachten.
—o—o—o—
Een hoogst belangrijk bericht kwam er
uit Italië, n.l. dat het Kabinet-Salandra
afgetreden is, omdat het niet tot een be
slissing kon komen. Wat er in de laatste
dagen te Rome achter de schermen gebeurd
is valt niet met zekerheid te zeggen maar
wel kan uit de feiten worden afgeleid, dat
het kabinet Salandra voor de gewapende
interventie koos, maar niet in staat is ge
bleken tot daden over te gaan, omdat het
stuitte op een heftig verzet van den leider
der constitutioneele partij, den oud-mini
ster-president Giolitti, die vierkant tegen
deelneming aan den oorlog gekant is en
grooten invloed in de Kamer heeft. Giolitti
heeft een bespreking met den Koning gehad
en andere vooraanstaande personen en
heefi al zijn invloed aangewend om een
oorlog met Oostenryk-HoDgarije te voor
komen.
Thans is het woord aan den Koning.
Wie zal hy tot de regeeriDg roepen en
bereidvinden de zware taak op z^n schou
ders te neniën Een medestander van
Giollitti of een aanhanger van Salandra?
Uit de keuze zal moeten blijken hoe de
koning zelf denkt over de vraag of Italië
zijn lot aan dat der geallieerden zal ver
binden dan wel of het den Driebond getrouw
zal blijven.
Uit de berichten in dit nummer zal den
lezer biyken, dat de koning de partij der
interventionisten gekozen en het kabinet
gehandhaafd heeft.
TEXEL, 20 Mei 1915.
T. E. S. O.
Een vennootschap, die zooveel aandeel
houders telt, zal bij gelegenheid van de
algemeene vergadering op een goed be
zoek kunnen rekenen, zou men meenen
en toch was het bezoek Zaterdag j. 1.
in de „Oranjeboom" niet groot te noemen.
De voorz. sprak er in z'n openings
woord zijn leedwezen over uit en voegde
er den wensch aan toe, dat het niet
aan gebrek aan sympathie is te wyten,
zoomede dat de besprekingen van aan-
genamen aard mochten zyn.
Wat deze wensch betreft, ze is in
vervulling gegaan, 't Was koek en ei,
pais en vree.
Nadat de notulen van de vorige alge
meene vergadering waren gelezen en
ongewijzigd vastgesteld, wordende ba--
lans en de verlies- en winstrekening,
over 1914, overgelegd. In een vorig,
nummer wijdden wy reeds eenige rege
len daaraan, wy kunnen onzen lezers de
dorre opsomming van cyfej-s wel sparen
en nemen dus alleen een en ander op
uit het door den Directeur opgemaakt
verslag over 1914, dat door den voorn
werd voorgelezen.
Gememoreerd werd, dat de dieDSt
tot 3 Augustus geregeld werd uitge
voerd, Van 4 tot 16 Augustus eenmaal
daags, van 17 Aug. tot 31 Aug. twee
maal en van 1 September tot en metf
14 November driemaal daags, zulks in
verband met den niet geregelden toevoer
van steenkolen tengevolge van de mobili
satie 6D na 15 November 2 en 3 maal
daags by dag en goed zicht in verband
met mogelyk op stroom drijvende mynen.
Verder werd in liet verslag melding
gemaakt, dat door Prov. 3tateu voor
19)5 een subsidie van f 3000.— werd
verleend, dat met ingang van 1 April 1914
de retourbiljetten werden afgeschaft,
uitgezonderd de dagretours, dat de pryjs
der werkmanskaarten werd opgevoerd
tot f 1,50, dat het aantal reizigers ia.
1914 vervoerd 55736 bedroeg tegen
65503 in 1913, het aantal ry wielen 11677
tegen 11621 in 1913.
De balans en verlies- en winstrekening
werden met algemeene instemming vast
gesteld zooals ze werden aangeboden,
onder dankzegging aan den directeur,
waarbij de voorz. onder de aandacht
bracht, dat de onaangename omstandig
heden er toe hebben bijgedragen, dat
de uitslag niet nog gunstiger was, er
daarbij op wijzende dat over 1914 het
belangrijk bedrag van by na 13 duizend
gulden is afgeschreven, zoodat de ven
nootschap met moed de toekomst tege
moet kan gaan.
Hierna was aan de orde „verkiezing
van twee commissarissen. De aftredende
heeren P. Dros Albz. en A. de Waard,
herkiesbaar, werden met bijna algemeene
stemmen als zoodanig herkozen, waarna
uitloting volgde van 1 obligatie van
f 500,-, 2 van f250,- en 10 van f 100,-
die 1 Juli a.s. kunnen verzilverd wordèu
ten kantore van de directie.
Bij de rondvraag vestigt de heer J,
B. Bakker er de aandacht op dat bet
later vertrek van de hpot 's avonds uit
den Helder voor hem en anderen groot
ongerief medebrengt, waarop de voorz;
opmerkt, dat wat voor de heer B. en
anderen ongerief is een aanmerkelyk
S. V
TEXELSCHE COURANT.
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Borg 30 Cts. Franco per post door go-
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
londen met verhooging der porto's.
Prijs der Advertentièn.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 4 Ct.
Groote Utters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per numm.r.