2886.
Donderdag 10 Juni 1915.
28st# Jaargang.
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
Watt week tot week.
Dit blad verschijnt Woensdag;- en Zaterdagavond
Advertentiën vóór 9 nar op den dag; der uitgave
NNEMENTEN en ADVERTENTIEN worden aangenomen bij de üitg. Firma LANGtEVELD DE ROOI.T, Parkstraat, Bürg op Texel.
eke
m I
lien
:rac
wor
He
wi
3s, c te voor den gewapenden dienst,
^smeester en Wethouders del
ate Texel maken bekend dat in
jp der volgende week aan de
der ingezetenen zal worden ge-
de gewone jaarlijksche collecte
hoeve van het Fonds tot aan-
ing en ondersteuning van den
inden dienst in do Nederlanden,
chten het niet ondienstig de inge-
te herinneren, dat dit Fonds
opgericht en wordt aangewend
tgene te doen waartoe de Staat
ht is, maar om buitengewone
JÜDgen uit te reiken aan hen, die
verschillende oorlogen voor ons
I (and en onze overzeesche bezit-
lijf en leden hebben veil gehad.
';emeester en Wethouders vertrou-
pet het oog op de steeds toenemende
Vij. ^e, dat de ingezetenen door milde
blijken zullen geven van huDne
M^telling in bet lot der gekwetsten.
>1, 9 Juni 1915.
Burgem. en Weth. voornoemd,
GAARLANDT.
De Secretaris, JONKER.
elij
511
89 Mei-5 Juni.
ontwerp van de regeering inzake den
;enen oefenplicht, waarnaar, sedert
jor den Minister van Oorlog in de
le Kamer aangekondigd werd, met
;stelling is uitgezien, is verschenen,
il de stoutste droomen hebben over-
van hen, die destijds met zooveel
mg bij den minister aanklopten om
egerreserve zooveel mogelijk te ver-
n. Het thans aanhangig gemaakte
rp toch zal, als het wordt aangenomen,
eenmaal niet den algemeenen oefen
maar den algemeenen dienstplicht
;rJsn. In 't kort komt de inhoud van
ntwerp hierop neer,# dat ieder, die
liet den leeftijd van 40 jaren heeft
t en vroeger vrijgesteld werd van
m idienst, wegens broederdienst, eenig
of kostwinnerschap, of die zich vrij-
bij den landstorm zal worden inge
Het ligt, blijkens de memorie van
hting, in de bedoeling der regeering
nieuwe landstormmannen achtereen-
ns in ploegen tot den werkelijken
t op te roepen, waarmee begonnen
I rorden met de vrijgestelden en vrijge-
)8 van de jongste lichting om zoo ver
ns met de oudere voort te gaaD.Zijn
cl afgeëxerseerd" dan worden ze bij de
veer- en landstormbataljODS iDgedeeld
illen de thans onder de wapens zijnde
veerplichtigen achtereenvolgens met
f worden gezonden. Verder beoogt het
erp om den minister het recht te geven,
n de noodzakelijkheid daartoe dringt,
Srwijld door te gaan oudere lichtingen
en landstorm in te deelen en hem de
likking te verleenen over al de genen
gediend hebben, doch thans nog buiten
.andstormwet vallen,
m kan zeggen dat in dit ontwerp het
nsel van „allen weerbaar" is belichaamd
het zal door de voorstanders daarvan
{gejuich zijn begroet. Maar daartegen-
zullen anderen ernstige bezwaren laten
een, omdat het ontwerp opnieuw de
ncieele en persoonlijke lasten zeer zal
iwaren.
fy achten het niet onze taak partij te
kiezen in dezen. Het is een moeilijk vraag
stuk, dat alleen beschouwd dient te worden
van het standpunt van het algemeen lands
belang. Met belangstelling mogen dan ook
de beschouwingen van de verschillende
toonaangevende partijorganen worden afge
wacht En zeker ook de antwoorden, die
de minister ter zijner tijd zal hebben te
geven op vragen, als dezeof de nieuwe
landstormrecruten voor de oefening op
dezelfde wijze als de militie onder de
wapens zullen worden geroepen en geoefend,
dan wel of ze buiten de kazerne zullen
worden geoefend, hoelang die eerste oefe
ning zal duren enz.
—o—o—o—
Het wetsontwerpje waarbij door de regee-
riDg gelden worden aangevraagd voor het
instellen van een tijdelijk gezantschap bij
den Paus bracht in de afgeloopen week nog
steeds veel pennen in beweging. Het vindt,
zooals we reeds eerder meldden, bestrijding
van verschillende zijden en zelfs protest-
vergaderingen met moties van afkeuring
en adressen aau den Staten-Generaal om
het ontwerp niet aan te nemeD, ontbreken
niet. Dat ook in den kring der Kamer
leden het ontwerp geen onverdeelde en al-
gemeene instemming vindt, was uit enkele
uitlatingen reeds bekend en is vooral ook
kunnen blijken uit het voorloopig verslag
omtrent het ontwerp. Maandag is dit
verslag verschenen en er blijkt uit, dat er
in de afdeelingen der Tweede Kamer heel
wat te doen is geweest over het voorstel
der regeering. Een deel der leden achtte
de inlichtingen der regeering onvoldoende
en wilde ook wel eens weten, waarom ze
zoo groote haast achter de zaak zet. Over
het voorstel zelf liepen d6 meeningen en
beschouwiugen zeer uiteen - men had be
sliste tegenstanders en warme voorstanders
en daarnaast velen die „gematigd onver
schillig" tegenover het voorstel staan, die
den nadruk leggen op het tijdelijke karak
ter van het voorstel en het vertrouwen,
dat het beleid onzer regeering inzake de
buitenlandsche aangelegenheden verdient.
Er waren volgens het verslag ook vele
leden, die gaarne een onbewimpelde ver
klaring van de regeering zouden ontvangen,
dat door het zenden van een buitengewoon
gezant naar het Vaticaan de neutrale
houding van Nederland geheel ODgerept
blijft. Ook werd gevraagd of de redeneD,
die de regeering bewogen haar voorstel in
te dienen hare kracht zullen verliezeD nu
Italië aan den oorlog gaat deelnemen. Vele
leden wenschten dat de regeering positief
antwoord zou geven op enkele vragen. Ze
vroegen of de regeering bereid is te ver
klaren
le dat zij tot het instellen van een per
manent gezantschap bij den Paus in geen
geval haar medewerking zal verleenen
2e. dat zij aan de tijdelijke zending
een einde zal makeD, zoodra de vrede ge-
teekend is of reeds voor dien tijd als mocht
blijken dat samenwerking met den Pause
lijken stoel niet aan pogingen van den vrede
bevordelijk kan zijn
3e. dat zij, indien men zich later ter be
stendiging van het gezantschap zou beroe
pen op het antecedent der tijdelijke missie
dat beroep ongegrond zou achten.
Verscheiden leden verklaarden hun stem
niet aan het ontwerp te kunnen geven
indien de regeering dezo vragen niet onom
wonden in bevestigenden zin beantwoordde.
Het woord is thans aan de regeering.
—o o—o
Een belangrijk onderwerp vaa bespreking
vormde in de laatste dagen wel het ant
woord, dat de Duitsche regeering gaf op de
bekende nota van de regeering der Vereen.
Staten inzake höt in den grond boren van
de „Lusitania", De lezer herinnert zich,
dat de Amerikaansche regeering opheldering
heeft gevraagd omtroDt de veelbesproken
daad der Duitsche duikboot en tevens van
de Duitsche regeering waarborgen heeft
gevraagd voor de toekomst o.m. ook hierin
bestaande schepen met non-combattanten
niet in den grond zullen worden geboord,
dan na onderzoek en nadat de bemanningen
en de passagiers in veiligheid zijn gebracht
De Duitsche regeering is echter niet van
plan dadelijk eenige toezegging te doen,
daarentegen voerde het verschillende
motieven aan ter rechtvaardiging van het
in den grond boien der „Lusitania." Het
schip had 4500 kisten met munitie aan
boord voor de geallieerden, het was in een
hulpkruiser veranderd en voerde kanonnen
mee, die beneden verdekt waren opgesteld
en het bracht Canadeesche troepen over.
Bovendien had de Engelsche regeeriDg last
gegeven tot het misbruiken van de neutrale
vlag teneinde de Duitsche onderzeoërs op
te sporen en te rammen terwijl de Engel
sche stoombootmaatschappij de levens der
Amerikaansche burgers tracht te gebruiken
ter bescherming van het schip 6n zijn ladiDg
Dat er zooveel personen bij de ramp om
het leven kwamen werd veroorzaakt,
volgens het betoog van de Duitsche regee
ring, doordat het schip zoo spoedig zonk
door de ontplofÜDg van de munitie die aan
boord verborgen was. De schuld rust dus
geheel op de Eogelsche regeering en de
Engelsche stoombootmaatschappij. De
Duitsche regeering beval een en ander voor
nader onderzoek by de Amerikaansche
regeering aan en behield zich een defini
tieve beslissing omtrent de Amerikaansche
eischcn voor tot het nadere antwoord van
de Vereen, Staten zou zijn ingekomen. Om
een bewijs te leveren van haar goeden
wil wees ze er ten slotte nog op, dat zij
zich destijds bereid verklaarde tot het aan
gaan van een „modus vivendie" met Enge
land, hierin bestaande, dat Duitschland de
duikbooteDOorlog zou staken als Engeland
naliet Duitschlands handel met de neutralen
te belemmeren. Engeland weigerde toen
echter.
Tot zoover het Duitsche antwoord, dat in
Amerika blijkens de uitlatingen in de pers
inplaats van bevrediging ontstemming heeft
gewekt. Ook ontbrak het' daarby niet aan
weerlegging van sommige der Duitsche
bew.-ringen. Wat betreft die dat de „Lusita
nia" Canadeesche troepen vervoerde, is
door generaal Hughes, Minister van de
Canadeesche militie, verklaard, dat de
„Lusitania" nimmer Canadeesche troepen
vervoerd heeft. Verder wordt nog uit
New-York gemeld, dat het officiëele onder
zoek aangetoond heeft, dat het schip geen
kanonnen, gemonteerd of ongemonteerd,
aan boord had. Wel waren er kisten
patronen en leege hulzen aan boord, doch
het is niet in strjjd met de bondswetten
om deze met een passagiersschip te ver
voeren.
President Wilson heeft met het Kabinet
vergaderd en eeD nota opgesteld die thans
verzonden *is. De inhoud daarvan is nog
niet bekend op het oogenblik, dat wij dit
schrijven, maar men verwacht, dat de
Vereen. Staten hun voorwaarden zullen
handhaven en dat een verscherping van
het conflict aanstaande is.
o—o—o
Van het eigenlijke oorlogsgebeuren der
laatste dugen trok nog steeds iD sterke mate
de aandacht, hetgeen op het Oostelijk oor
logsterrein voorvalt. Van het Westelijk
oorlogsterrein daarentegen kwam weinig
belangrijk nieuws. Hot blijkt wel weer
voldoende, dat generaal Joffre nog steeds
niet het zwakke punt in de Duitsche ge
vechtslinie heett gevonden. Wel zetten de
gcallieerdon op het westeljjk deel van het
front tusschen Yperen en Rijssel hun offen
sief voort, maar van een doorbraak kon
Dog steeds niet worden gesproken en alleen
kleine succesjes konden worden gemeld.
Het „millioenen leger" van Kitchener, dat
nu toch al wel op het westeljjk front aan
gekomen zal zyn, heeft tot nog toe niet
veel belangryks kunnen uitwerken. Het
heeft aan bittere, bloedige gevechten in hot
westen geenszins ontbroken in de laatste
dagen, er zy'n we6r dooden bij massa's ge
vallen, doch een beslissing van eenige be-
teekenis werd niet verkregen.
In het oosten gaat het anders. Daar wordt
de stryd in grooteD stijl nog steeds voort
gezet en heeft de Rus zeer tot zijn schade
moeten ervaren, dat de aanvalskracht van
de Duitsche en Oostenrijksch-IIongaarsche
troepen nog volstrekt niet gebroken is. Een
bewijs van dit laatste was de herovering
van de Galicische vesting Przemsyl.
Weliswaar zijn de Russen geslaagd zich
bytijds uit de vesting terug te trekken en
alle oorlogsmateriaal en geschut vooraf weg
te voeren, maar de moreele indruk van de
herovering van de vesting door de bond-
genooten mag niet worden onderschat.
Zoo laat het zioh inderdaad niet roos
kleurig aanzien voor de Russen en alles
wijst er op, dat ze zich spoedig met hun
leger uit Galicië moeten terugtrekken. Dat
zou een succes zonder wederga zijn voor
de wapens der verbondenen. Maar ze zyn
op het oogenblik nog niet zoover en er zal
nog bitter moeten worden gestreden op de
Galicische velden. Er zouden zich ook nog
omstandigheden kunnen voordoen, die aan
de benarde Russen verademing konden
brengen, zooals: een nieuw offensief in het
westen, een snelle opmarsch der Italianen
in het Italiaansch-Oostenryksche grens
gebied of een optreden van Roemenie,
Doch dan zal een of ander al spoedig
moeten geschieden. Van een nieuw offensief
merkt men in het westen niet veel, Italië
heeft ontzaggelijke terreinmoeielijkheden te
overwinnen en Roemenië zal zich nog wel
eerst moeten bedenken of wacht nog op de
verdere Italiaaneche operaties of op de actie
der geallieerden aan de Dardanellen, waar
thans, volgen,s Engelsche berichten, de
algemeene aanval begonnen is.
TEXEL, 9 Juni 1915.
De voetbalwedstrijd.
De Zondag gehouden wedstrijd op het,
sportterrein alhier Texel I S. H. B. S.
is werkelijk gebleken te zijn zooals ze
werd aangekondigd een revanchewed
strijd.
Zij hebben zich genoegdoening weten
te verschaffen de H. B. S. ers en inet
schitterende cijfers 4 0.
Nu is daar wel wat op af te dingen.
Texels beste krachten bleven weg en
men was niet voltallig, maar dit laatste
gold ook voor H. B. S., er waren van
weerszijden maar 9 spelers in het veld,
wat aan het spel als geheel afbreuk deed.
Wel weerden de spelers zich goeden
kwam vooral voor rust H. B. S. steeds
krachtig opdringen maar de ontbrekende-
mannetjes werden gemist.
Na rust, 't is of h9t uithoudingsver
mogen der onzen grooter is, kwam als
gewoonlijk Texel in de meerderheid en
bestookte herhaaldelijk het vyandhyk
SAN
gevj
merii
ueni
ke
eleid
sc bat
TEXELSCHE COURANT.
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Bdrg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
hinden met verhooging der porto's.
Pr\js der Adverteniiin.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere rogel meer 6 Ct.
Groote lettors en Vignetten wordon naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. por nummer.
|g|
H.
Cl.
