N° 2901
Zondag 1 Augustus 1915.
28st' Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
,aiid- en Tuinbouwbrieven.
Gemengd Nieuws.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIEN worden aangenomen bij de üitg. Firma LANGEVELD& DE R O O I.T, Parkstraat, Burs op Te x e l
Bin me ül ami,
ck
|ei
iaj
u
Dit blad verschQnt Woensdag- en Zaterdagavond
Adverteutiën vóór 9 nar op den dag der uitgave
Vrnchtwisseling.
De geheel bijzondere plaats, welke de
k
en
Ikstof in meer dan één opzicht onder de
antenvoedingsstoffen inneemt, dient bij
keuze van een vruchtopvolging niet
?er het hoofd gezien te worden. Zooale
der tegenwoordig kan weten is de stoppel
een vlinderbloemig gewas [erwten,
ionen, klavers] rijk aan stikstof, doordat
vlinderbloemige planten de stikstof uit
lucht, die in den bodem zich bevindt,
innen benutten voor den opbouw van haar
jbanm. Deze gewassen kunnen op een
ond, die overigens aan alle oischen vol-
doch stikstofarm is een flinken oogst
veren en den bodem door de wortelresten
^fcvendien nog met stikstof verrijken. Aan-
izien de stikstof de duurste plantenvoe-
ngestof is, bovendien ook de stof, die
ergst aan verlies door uitspoeling
bloot staat, moet de aanwezige stikstof
ufo verstandig mogelijk worden aangewend,
en tele daarom vlinderbloemige gewassen
de schraalste akkers, die echter flink
et phosphorzuur en kali zoo noodig
ik met kalk worden bemest, men tele
ituurlijk nooit vlinderbloemige gewassen
elkaar, en evenmin op bijv. gescheurd
eiland, dat vrij belangrijke hoeveelheden
ikstof kan bevatten in de oude graszoden.
vlinderbloemig gewas wordt in den
gel hoogstens in het begin van den groei
>er matig met stikstof bemest om het
in den gang te helpen. Beschikken deze
anten eerst over een uitgebreid wortel-
:elsel dan zullen zij op de meeste gronden
ich zelf wel van stikstof voorzien. Ieder
an nu ook inzien, dat men den stalmest,
ie in de eerste plaats een stikstofmest is,
iet gebruikt na een vlinderbloemig gewas,
ventueel benoodigd phosphorzuur en kali
zich in kunstmest immers ook
anbrengen en de stikstof wordt voor een
ander gewas voordeeliger aangewend.
Bijzondere omstandigheden, zooals vrees
oor vreterij, onberijdbaarheid van het
nd, e.d. dwingen wel eens tegen den
er in te handelen, maar in het algemeen
rachtte men de stikstofbehoefte zoo voor-
leelig mogelijk op te lossen. We aarzelen
iet de hier en daar Dog wel aanwezige
ouwmethode om den stalmest op het
toverland te brengen en hierop dan
irwten te telen stikstofverkwisting van
ergste soort te noemen, waartoe men
ilechts mag overgaan, wanneer het
ibsoluut overmijdelijk is. Als volgend
mnt brj de beoordeeling eener vruchtop-
olging moet genoemd werden de kwestie
ier plantenziekten en beschadigingen. Het
bekend, dat bepaalde zwammen en
Sierlijke parasieten uitsluitend op één ge
was of één familiegroep van gewassen leven.
onze brieven hebben we op dergelijke
;evallen al meer dan eens gewezen. Om
alzoo het optreden van een plantenziekte
zooveel mogelijk te voorkomen, dient bij de
opeenvolging der gewassen hierop in het
jzonder gelet te worden. Het optreden
an het bietenaaltje door overdreven ver
bouw van haver en bieten, van den tarwe-
halmdooder door eenzijdige tarwecultuur,
van Sint Jansziekte in erwten, van het
steDgelaaltje in uien, enz., kan door ver
standige vruchtopvolging meestal gekeerd
worden.
Het gaat niet aan, alle bijzondere gevallen
hier te behandelen, aangezien dit ons veel
verzou voeren. Het landbouwonderwijs,
ut tegenwoordig voor ieder bereikbaar is,
in
brengt ook voor een oordeelkundige keuze
der vrucbtopvolging do noodige kennis aan.
Op verschillende belangrijke gezichts
punten bij de vruchtopvolging, als arbeids
verhoudingen, verkeerswegen, arbeidsver-
deeling door verschillenden oogsttijd, on-
kruidbestrijding door verbouw van hak-
vruchten enz. zullen we nu Diet iogaaD.
Deels zijn deze voor ieder, die zijn streek
kent, duidelijk genoeg, deels zijn ze vooral
de ODkruidbestrijding, in onze brieven al
reeds vroeger eens behandeld.
Het oude stelsel, waarbij een landbouwer
slechts een voor zijn streek geldend be
paald systeem van vruchtopvolging had te
volgen, beeft afgedaan.
Het nieuwe, vrije bedrijf kan veel voor
deeliger zyn, maar stelt veel hooger eischen
aan den boer, die vaak elk jaar opnievw
zijn keus heeft te maken en iedere opvol
ging afzonderlijk moet beoordeeleD. Slechts
hij, die naast een practiscben blik op de
wereldmarkt en op de plaatselijke omstan
digheden over voldoende kennis beschikt
van de wetenschappelijke gronden, waarop
het bedrijf rust, zal hierbij het best den
voordeeligsten en veiligsten weg welen te
kiezen.
H. V.S.
TEXEL, 31 Juli 1915.
Bij de deze week te 's Graven hage
gehouden examens slaagden o. a. de
heeren P. J. Adriaens en J. Fr. L. de
Boer, leerlingen der Zeevaartschool alhier
voor 3de stuurman groote stoomvaart.
Knnstmestvoorziening.
Uit een circulaire, onder dagteekening
28 Juli 1915, ons door de Kunstmest-
commissie toegezonden, stippen wij het
volgende aan
De vooruitzichten voor den aanvoer
van kunstmest zijn ongunstig.
Aangezien de zekerheid moet worden
gegeven, dat de kunstmest door de
landbouwers als meststof op hun land
zal worden gebruikt, kan aan de han
delaren niet worden toegestaan voorra
den te houden. De landbouwers zullen
schriftelijk hunne bestellingen moeten
opgeven aan de gewone handelaren in
deze bestellingen wordt tevens een ver
klaring opgenomen, dat het artikel be
stemd is om op het land te worden uit
gezaaid en dat het niet na den gebrui-
kelijken tijd van uitstrooiing in voorraad
zal worden gehouden.
De Commissie vertrouwt op de mede
werking der landbouwers, zonder welke
het niet mogelijk zal zijn het gewenschte
resuitaat te bereiken.
De Commissie noodigt hen uit om, zoo
spoedig mogelijk, doch uiterlijk vóór 1
September, hunne bestellingen schrifte
lijk op te geven.
De Commissie geeft later door tusschen
komst van den handel telkenmale be
richt, wanneer tot geheele of gedeeltelijke
aflevering van het bestelde kan worden
overgegaan.
Het is het voornemen der Commissie
om niet meer kunstmest naar Nederland
te laten komen dan de bestellingen be
dragen.
Bestellingen, die na 1 September
worden ingezonden, zullen niet voor uit
voering in aanmerking kunnen komen,
zoolang de voor dien datum binnenge
komen bestellingen niet ten volle kunnen
worden uitgevoerd.
Voor zoover thans te beoordeelen,
zullen kaüzouten iets duurder, zwavelz.
ammoniak, superfosfaat eu vooral chili-
salpeter aanzienlijk duurder zijn dan in
andere jaren. Thomasslakken meel zal
waarschijnlijk slechts in geringe hoeveel
heden beschikbaar komen. Chilisalper
zal hoogstwaarschijnlijk bij den boer ge
leverd minstens 118,— per 100 Kg.
kosten, zwavelzure ammoniak zeker niet
minder dan f24, ammoniaksuper on
geveer f 13,80 en snperfosfaat minstens
f 5,50, basis 14 pCt.
Onze vroegere plaatsgenoot, de heer
C. B. Bakker, thans onderwijzer te Oud
karspel deed dezer dagen te Amsterdam
met goed gevolg examen voor de hooid-
acte.
Bij Kon. Besluit is aan den heer
J. Buis Pi., opzichter bij 's Rijkskust-
verlichting met ingaog 1 Augustus een
pensioen toegekend van f 530,—'s jaars.
Uitvoer-verbod van aardappelen.
Bij Koninklijk besluit van 27 Juli is
ingetrokken de tijdelijke opheffing van
het verbod van uitvoer van aardappelen
toegestaan bij Koninkl. besluit van 16
Jum 1915.
Verschillende besturen van tuin-
bouwvereenigingen in Noord-Holland, zijn
reeds op audiëntie bij den Minister ge
gaan, om de belaDgon der tuinbouwers
te bespreken, in verbaDd met het uitge
vaardigd verbod van aardappelenuitvoer.
De tuinbouwers meenen dat de voorraad
aardappelen, die niet voor bewaring ge
schikt is, voor Nederland veel te groot is.
Hoe is dat mogelijk?
De gemeente Haarlem verstrekt door
tusschenkomst der Haarlemsche en Rijn-
landsche Hypotheekbanken, hypotheken
tegen 57. pCt. zonder meer en de aan
vragers blijven uit. Maar aan de banken
zelf, waar ze 57j pCt. moeten betalen en
bovendien VU pCt. afsluitpremie en dan
nog 3 maanden rente bij vervroegde af
lossing regent het de laatste weken aan
vragen. O. H Ct.
Inmaak van groenten.
Het bestuur van de te Amsterdam
gevestigde vereeniging van aardappelen-
groenten-.en fruithandelaren „Algemeene
Verbetering" heeft in zijn jongste ver
gadering besloten in het belang der
leden den Minister dringend te verzoe
ken om dengenen, die daarvoor in aan
merking komen tijdelijk verlof te ver-
leenen in verband met de inmaak van
groenten. Tijd.
Be „Carsjens".
Men meldt uit Haarlemmermeer aan
het N. v. d. D.
Ruim 100 man personeel van de op
geheven Stoomboot-Mij. „Carsjens" heb
ben hun ontslag gekregen. Daarbjj zijn
er, die 30 en meer jaren bij de Mpij. in
dieDSt waren geweest. Wordt allerwegen
hier de exploitatie der nieuwe spoor
lijnen toegejuicht, voor deze menscheD,
die daardoor werkloos werden, omdat de
booten het niet vol konden houden, is
dit weder een schaduwzijde.
het instinkt van een drinkebroer.
De gemeenteveldwachter, die in een
der vertrekken van het raadhuis te
Heemstede vertoefde, hoorde gestommel
bij het daarachter gelegen arrestanten-
lokaal.
Hij stelde een onderzoek in en het
blaek dat een beschonkene het raadhuis
was binnengeslopen, doorgegaan was
naar de ceileu en in een er van zich
had neergelegd om zijn roes uit te slapen.
Zeker uit kracht der gewoonte.
Van een gemeente-secretaris.
Men schrjjft aan het Hdbld.
Het blijkt meer en meer dat het toch
wel wenschelijk zou zyn, eenige wijziging
te brengen in de wettelijke bepalingen,
regelende de benoembaarheid tot ge
meentesecretaris, opdat men oenigen
waarborg krijgt, dat niet geheel onge-
schikten benoemd worden, en gevallen,
zooals er zich nu weer een opdoet in
de Limburgsche gemeente Nederweert,
niet meer kunnen voorkomen.
In die, ongeveer 6000 inwoners tellen
de gemeente, kwam voor enkele maanden
de betrekking van secretaris vacant en
onder de sollicitanten was ook een der
gemeenteraadsleden, wiens zaken als
bierbrouwer niet al te best marcheerden
en die bet daarom wel geschikt vond
om benoemd te worden in deze betrek
king, die met duizend gulden per jaar
wordt gesalariëerd. Door zijn mede
raadsleden vóór te praten dat hij 't werk
ter secretarie (waarby de afgetreden
titularis werd geadsisteerd door een
ambtenaar en een volontaii) best heele-
maal alleen zou kunnen opknappen wan
neer bij benoemd werd, en door 't wer
ken van een invloedrijk familielid, werd
hij voor de functie aangewezen met zes
van de elf stemmen, bij welke aan
wijzing hij zich niet ontzag om op zich
zelf zijn stem uit te brengen.
Door deze benoeming wordt de bevol
king van Nederweert in heftige beroering
gehouden; men weet algemeen dat de
nieuwe functionaris van gemeentezaken
vrijwel absoluut geen verstand heeft;
ook bovendien is men niet zeer op hem
gesteld, 't Gevolg van de benoemiDg is
al geweest, dat de burgemeester, een
niet zeer krachtige persoonlijkheid, die
'tniet aan wil en Diet aan durit om,
bijgestaan door den nieuwen secretaris,
de gemeentezaken te behandelen, met
ingang van 1 September ontslag gevraagd
heeft. Verder heeft een der wethouders
die niet de risico wil loopen om, bij
afwezigheid van den burgemeester, met
den nieuwen secretaris te moeten samen
werkeD, te kennen gegeven, dat hij niet
voor een herbenoeming in aanmerking
wil komen. En eindelijk hebben de ambte
naar en de volontair ter secretarie beiden
hun ontslag genomen, zoodat de nieuwe
titularis alleen op het raadhuis zit, ter
behartiging van de gemeentebelangen,
waarvan hij niet op de hoogte is.
De inwoners van Nederweert wachten
nu met groote belangstelling den verde
ren loop der gebeurtenissen af en velen
onder hen zien het hoofdschuddend aan
dat in dezen tyd, nu er, vooral bij de
uitvoering der sociale wetten aan de
kennis van de gemeentesecretarissen
zulke hooge eischen gesteld worden,
iemand die deze kennis niet bezit, tot
deze betrekking wordt benoemd.
Dinsdagmiddag 5 uur had te Hoog
vliet een ernstig ongeluk plaats.
De 20-jarige milicien-soldaat Jakobus
Voogt, was zoo onvoorzichtig in tram no.
90, welke Hoogvliet met groote snelheid
passeert, te willen springen. Hij sproDg
of greep mis, met het noodlottig gevolg
dat hij onder de tram geraakte en ge
dood werd.
De ongelukkige werd deerlijk verminkt
binnengedragen in de ouderlijke woning
welke door hem zoo juist was verlaten,
om zich naar zijn garnizoen te begeven.
Mijnwerkers naar huis
In militaire kringen verluidt, dat bij
de militaire overheid ernstig overwogen
wordt, om de onder de wapenen zijnde
soldateD, die het beroep van mijnwerker
beoefenen, met groot verlof huiswaarts
te zenden, ten einde in het mijnbedrijf
weer werkzaam te worden gesteld.
Tel.
IP
TEXELSCHE COURANT.
Abonnanenlsprijs per 3 maanden.
Voor den Burg 80 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Niuir Amerika en nndore
tonden met verhooging der porto's.
Prijs der Adverlentién.
Vun 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meor fl Ct.
Groote letters en Vignetten wordon nnnr pUstsruimto
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
LX.
i
iet,
it
tl' i.
Ie