S° 2904
Donderdag 12 Augustus 1915.
28"' Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
Van week tot week
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Advertentiën vóór 9 nnr op den dag der nltgave
lBONNEMENTEN en ADVERTENTIEN worden aangenomen bij de Uitg. Firma LANGEVELD& DE ROOIJ, Parkstraat, Burs op Taxn.
Keuring van Dekhengsten.
Plaatselijke belastingen.
Burgemeester en Wethouders der ge-
ente Texel maken bekend, dat het
hier van schoolgelden betrekkelijk de
scholen te de Cocksdorp, Midden-
erland, Zuid Eierland, den Hoorn, de
jog, Oost, Oosterend, Oudeschild en de
aal, over het 3de kwartaal 1915 ge
rende vijf maanden ter secretarie der
meente voor een ieder ter lezing ligt.
Texel, 9 Augustus 1915.
Burgemeester en Wethouders vnd.
METS, Lo.B.
De Secretaris JONKER.
1-7 Aug.
Het valt ni6t te ontkennen, dat de econo-
ische gevolgen van den oorlog zich ook
ons land geleidelijk zwaarder laten ge-
ielen. Vooral in de steden, waar men dan
ik den winter niet zonder zorg ziet nade-
n. Wel hebben sommige bedrijven die
einig of niet van den oorlog te lijden
bben, duurtetoeslagen of loonsverhoogin-
in voor hare werklieden ingevoerd, maar
het meerendeel, vooral der kleine bedrij-
n, is dat niet het geval. Daarbij zijn er
1 Yan bedrijven die zeer door den oorlog
orden gedrukt en is in sommige vakken
u reeds de werkloosheid groot. Daarbij is
komen de buitengewone stijging van den
ijs der levensmiddelen, waardoor wel het
waarst juist zij worden getroffen die
aartoe eigenlijk het minst in staat zijn,
e economisch zwakken, de menschen met
leine inkomens. Niet het minst de kleine
urgerstand, die het liefst zich zelf redt en
lechts in het uiterste geval, als het water
an de lippen gekomen is, den zwaren gang
aar het Steuncomité zal maken.
Uit becijferingen opgenomen in het Maan-
dad van het Centraal Bureau van de
Itatistiek valt af te leiden dat de voor-
aamste verbruiksartikelon sedert den
orlog uitbrak met meer dan 20 geste
gen zijn in prijs, om van enkele artikelen
die haast eens zoo duur en zelfs nóg hooger
in prijs zijn dan anders, niet te spreken.
Duizenden gezinnen worden daardoor in
hun maag gestraft. Geen wonder dan ook
dat de aandrang bij den Minister van
Landbouw, die zich niet het minst met het
voedingsvraagstuk heeft bezig te houden,
schier met den dag grooter wordt, om uit
gebreider maatregelen ter voorziening in
de steeds moeilijker wordenden toestand.
Zelfs merkt men hier en daar ontstemming
op jegens dezen bewindsman omdat hij niet
van zijn bevoegdheid gebruik maakt om
over de binnenlaudsche producten te be
schikken. Velen meenen dat de minister
zich een al te groot vriend van de land
bouwers betoont, door onvoldoende regeling
van den uitvoer en t6 hooge maximum
prijzen, en het zelfs niet handhaven daar
van.
Nu is er zeker haast geen moeilijker
taak deukbaar dan van dezen minister die
rekening heeft te houden met zoo veler
belaDgen. En ook mag niet worden ver
geten, dat bij reeds tal van maatregelen
heeft in het leven geroepen om den econo-
mischen druk te verlichten. Maar toch kan
het stellig zijn goede zijde hebben als de
aandrang versterkt wordt om de levens
middelen voorziening uit te breiden. Zooals
dit b. v. dezer dagen geschiedde door het
Alg. Ned. Werkliedenverbond, die in e6n
adres den minister verzocht zoodanige
maatregelen te nemen, dat de bevolking
tegen billijke prijzen de beschikking ont
vangt over de dagelijksche levensbehoeften,
'tls niet voldoende dat er goedkoop brood
te krijgen is, daarnaast bebooren ook aard
appelen, groenten, vleesch, vet, grutters
waren en visch beschikbaar te worden ge
steld. Voor de versterking van onze weer
macht worden millioenen uitgegeven en
waar ons aller belang dat offer vraagt daar
dient dat te worden gebracht, maar voor
onze volkskracht is in de eerste plaats goed
en voldoende voedsel noodig. En dat moet
dan ook een voornaam stuk van de regee-
ringszorg uitmaken in dezen benarden tijd.
—o—o—o
In Berlijn en Weenen en honderden
andere Duitsche en Oostenrljkscbe steden
meer, hebben de vlaggen gewapperd. Er
heerschte groote vreugde bij onze Oostelijke
buren en terecht
Warschau eD Iwangorod zfjn in handen
der verbonden troepen gevallen en de ont
ruiming van de Narew en de Weicbsellinie
door de RusseD, is in vollen gaDg.
De Russen zijn in aftocht naar de Bug
linie, waarvan Brest Litowsk het voor
naamste vestingwerk is. Over enkele dagen
zal wel gemeld worden dat het nieuwe
Russische front in Polen loopt van Kowdo
Grodno, Bialystok en Brest-Litowsk naar
de Bug. Nu Warschau en Iwangorod ont
ruimd zijn, zullen de Russen ook wel
spoedig de andere Narew- en Weichsel-
versterkingen moeteD opgeven. De aftocht
schijnt reeds in vollen gang en alleen in
de nogal belangrijke vestiDg Nowo Geor-
giewsk, die aan de samenvloeiing van
Weichsel en Bug gelegen is, schijnen de
Russen tot het laatste stand te willen
houden. Waarschijnlijk gebeurt dat, om den
aftocht der terugtrekkende troepen te
dekken.
De Russen zijn tot nog toe slechts voetje
voor voetje voor de Duitschers en Oosten
rijkers geweken eD men moet aannemeD,
dat het offensief der bondgenooten in de
laatste weken ontzaggelijke offers aan
menschenleveas zal hebben gevorderd.
Niettegenstaande dat echter blijft de ver
cvering van Warschau een wapenfeit van
zóó -groote beteekenis, dat in de beide
landen voor het oogenblik de stem van
alle leed en van de angst omtrent het lot
van de dierbare verwanten zwijgt en de
vreugde over den roem van het leger zich
zoekt te uiteD.
Die beteekenis valt ook den buiten
staander in het oog. Het groote strategische
plan van von Hindenburg of von Fal-
kenhayn is een groote stap nader ge
komen tot algeheele uitvoering. Galicië is
bijoa geheel van Russen bevrijd en War
schau met de aanleunende fortenlinies zijn
genomen of staan op het punt om genomen
te worden. Dat mogen uit een krijgskundig
oogpunt met recht schitterende resultaten
worden genoemd. Maar de zaak krijgt
nog grooter beteekenis als men wat verder
ziet. Wel trekken de Russen zich op een
nieuw front terug, waar zy zich zooals de
Russische berichten verkondigen, zullen
voorbereiden op „een nieuw onbedwingbaar
offensief", doch wie waarborgt ons, dat de
verbondenen ze daarvoor den tijd zullen
laten.
In Kurland en aan het Njemenfront oefe
nen de Duitschers al een zeer zware druk
uit op den Russischen rechterflauk terwijl
de Russische linkerflank nu al weer ernstig
bedreigd wordt door het voortrukken van
de Oostenrijksch-Duitsche troepen onder
Mackenzen, waarbij deze reeds bij Gokal de
Bug overschreden. Het laat zich reeds
duidelijk aanzien, dat met de verovering
van Warschau en Westpolen de rust op
het oostelijk oorlogstooneel niet gekomen
is. Integendeel, de verbonden troepen
zullen het groote strategische plan dat blijk
baar ten doel heeft de Russische hoofd
macht samen te dringen en te omvatten
volkomen trachten uit te voereD.
De naaste toekomst zal moeten leeren of
ze ook hun krachten overschatten. Wel
hebben de Russen in de laatste meanden
reusachtige verliezen geleden doch achter
het leger staat thans de Russische industrie
die nacht en dag werkt om het van nieuwe
oorlogsvoorraden te voorzien. En nieuwe
reservelegers zijn onder de wapens ge
roepen.
Doch hoe ook het verdere verloop van
den geweldigen strijd moge zijn in het
oosten, wat de verbonden troepen in de
laatste weken gepresteerd hebben is be-
wonderingswaardig en de verovering van
Warschau blijft een grootscb feit in de
geschiedenis van dezen oorlog. Een roem
voor de Duitsche en Oostenrijksche wape
nen en voor de strategische leiding niet
minder.
Even verheugd als de Duitsche en Oosten
rijksche bladen zich in de laatste dagen
over het behaalde succes uitten, even
somber gestemd was de pers der geallieerden.
Vooral de toonaangevende Engelsche bladen
konden hun teleurstelling en zorg Diet
verheelen. De „Standard" noemde zelfs
de val van Warschau een vreeselyke slag
voor de Russen en de geallieerden, dien
grootvorst Nicolaas niet heeft kunnen voor
komen, omdat zijn strijdkrachten in aantal
zoowel als in artillerie en machinegeweren
hopeloos bij den vijand ten achter stonden.
En de „Daily Tel." vreest dat nu spoedig
voor het westen een critieke tijd zal aan
breken. Een Duitsche overstrooming op
het westelijk Iront. De Rus moge zich in
zijn onbegrensd gebied zoover kunnen
terugtrekken als hij wil, in Frankrijk is
aan zoo'n beweging een grens gesteld.
o—o—o
Mag men verschillende berichten uit
Duitsche bron gelooven, dan zal een der
eerste gevolgon van den val van Warschau
zjjn, de herstelling van een zelfstandig
koninkrijk Polen. Over enkele dagen zouden
daaromtrent belangrijke besprekingen plaats
hebben te Berlijn onder leiding van den
Keizer. Het zou de bedoeling zijn het
veroverde gebied te vereenigen met Galicië
en een deel van PoBen, dus ooge-reer bet
oude koninkrijk Polen weer te herstellen,
onder suzereiniteit van de Hohenzollems
of de I-Iabsburgers. Volgens een der be
richten zou er reeds een koning aangewezen
zijn n.l. de Oostenrijksche aartshertog
Karei Stephanus; volgens een ander
bericht echter zou het nieuwe koninkrijk
voorloopig komen onder een Poolschen
stadhouder, met een Raad van State,
samengesteld uit Polon, Duitschers en
Oostcni ijkers.
Nadere bevestiging moet worden afge
wacht. maar een ige schijn van waarheid
krijgen de berichten wel door het feit, dat
ze van verschillende zijden komen en vrjj
stellig en uitvoerig zijn.
o—o—o
't Was waarlijk geen wonder, dat in de
laatste dagen onder den indruk van de
spannende krijgsoperaties in het oosteD, de
belangstelling voor wat er elders in of
buiten de oorlogswereld voorviel niet zeer
groot was.
Wel kwamen daar weer eens berichten
uit Mexico waaruit bleek dat de toestand
or nog steeds zoo verward mogelijk is en
de Vereen. Staten zich er mee moeten be
moeienwel vernam men dat Portugal,
dat weer eens een critieken tijd doormaakte
Bernardino Machado voor het president
schap der republiek uit verkoor; wel las
men van nieuwe nota's tusschen Amerika
en Duitschland of Engeland en Amerika
gewisseld over den zeeoorlog; wel bracht
de telegraaf nog verschillende gelegenheids
woorden gesproken bij de herdenking van
het eerste oorlogsjaar, o.a. een van minister
Asquith en van Poincarémaar wie
had er nog eigenlijk aandacht voor, nu
aller belangstelling uitging naar de ge
beurtenissen in het oosten.
Ten opzichte van de andere oorlogsbe
richten sprak dat gemis aan belangstelling
als van zelf. Er viel zoo weinig nieuws
van de andere fronten te vermelden.
Wel werd er overal bitter gestreden
op het westelijk front, het zuidelijk oorlogs
tooneel en ook bij de Dardanellen maai
de toestand onderging nergens een wijziging
van belaug en belangrijke feiten deden zich
niet voor.
Ook de zeeoorlog bracht weinig nieuws.
Daarentegen trokken de berichten uit
Zuid-Afrika nog eenige belangstelling. Niet
omdat er gewichtige gebeurtenissen voor
vielen, maar omdat onze gedachten zoo
gemakkelijk zich richten tot het stamver
wante volk in het verre zuiden. Botha
keerde in de Vrijstaat terug van zijn
veroveringstocht tegen Duitsch Zuid West
Afrika en werd als een nationale held, als
een koning gehuldigd.
En Piet Grobel en Ds. Van Broekhuizen
werden veroordeeld tot 2 jaren gevangenis
straf wegens landverraad. Ea de Wet
zucht al langin den kerker.
Zal er geen droppel bitterheid zijn ge
weest in den vreugdesbeker van Botha
Er is een groote beweging gaande om
gratie te krijgen voor de Wet en de andere
veroordeelden. Zelfs ondernamen 5000
vrouwen uit alle deelen van Z. Afrika een
bedetocht naar den gouverneur.
Misschien is er kans dat de oude vecht
generaal spoedig weer vrij is. Welk Hol
lander zou het niet wenschen
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Borg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verhooging der porto's.
COURANT.
Prijs der Adverlentién.
Van 1 tot 5 regols 30 Cts. Iedere regel meer 6 Ot.
Grooto letters on Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewysnummors 2 Cts. per nummer.
Jargemeester en Wethouders der gemeente
iel brengen ter openbare kennis
e. dat de gewone Rijkskeuring van tot dek-
g bestemde hengsten in dit najaar zal worden
louden in deze gemeente op 21 September a.s.
voorm.
Ie. dat tot. deze keuring worden toegelaten alle
gsten, die tenminste 2 jaar oud zijn;
e. dat de eigenaar of houder, die een hengst
keuring wenscht aan te bieden, verplicht is
jvan tenminste drie weken voor de keuring
chtvrij eene schriftelijke en onderteekende
gifte te zenden aan den Secretaris der pro-
eiale regelingscommissie (den beer J. J. DE
Elt te ASSEN DELFT) met opgave van:
naam eD woonplaats van deD eigenaar en
ider;
I, naam, ouderdom, ras, kleur en bijzondere
teekenen van den hengst, benevens, indien
e in een stamboek is ingeschreven stamboek
stamboeknummer;
zoo mogelijk afstamming van den hengst
wel van vaders als van moederszijde, en naam
woonplaats van den fokker;
ie. dat een hengst, na bovengemclden termijn
igegeven, van de keuring is uitgesloten, tenzij
commissie geen bezwaar tegen toelating heeft
de eigenaar of houder voor den dag der keu-
g een som van tien gulden bij den genoemden
rctaris stort
ie. dat inschrijvingsbiljetten voor de keuringen
vrachtvrije, schriftelijke en onderteekende
maag van eigenaars of houders van hengsten
den secretaris der regelingscommissie voor
imd zullen worden verstrekt,
fesel, den 0 Augustus 1915.
Burgemeester en Wethouders vnd.,
METS, Lo.B.
De Secretaris, JONKER.