yNe 2953
Éondag 30 Januari 1916.
29sU Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
^nd- en Tuinbouwbrievcn.
m ian«ï
rp
3C
B(
Jee
rjj'
00
Oit blad verschijnt Woensdag:- en Zaterdagavond
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor dik Borq 30 CU. Franco per post door ge
heel Nkdïrland 45 CU. N&ar Amerika en imdere
hinden met verhooging der porto's.
Advertentiën vóór half negen op den dag; der uitgave
Prijs der Advertentièn.
Vsn 1 tot 6 regels 30 CU. Iedere regel meer 6 Ct.
Groote letters en Vignetton worden muur pliu»Uruimto
berekend. Bewijsnummers 3 CU. per nummer.
_B ONNEMENTEN
t nf-
en ADVERTENTIEN worden aangenomen bij de üitg. Firma LANGEVELD& DE ROOIJ, Parkstraat, Bona op Tbx il.
LXVIII.
Beter dan liet oude?
»dt>e wijze, waarop de „Normaalmest" in
"raio. handel wordt gebracht en het standpunt
urë de kooper daarbij zou moeten gaan
/jaemen, volgde men den zin van den
enirkooper, wijkt zóó af van wat we tot
utf.den als regelmatig, als gewoon, als nood
zakelijk beechouwden, dat een nadere be-
leMking gewenscht ia.
t In de reeds genoemde brochure wordt
jts minder gedaan dan een poging om
tegenwoordig gangbare beoordeeling van
jRn meststof, ja eigeulijk den geheeleu
ondslag van onze bemestingsleer omver-
A1 werken. Over den inhoud van dit ge
grift het volgende
Mn grond van feiten en beweringen,
a iarvan de draagwijdte eensdeels erg
;hfelachtig anderdeels niet te beoordeelen
wordt de tegenwoordige grondslag der
mestingsleer kort en bondig en met alle
/juistheid voor onhoudbaar verklaard en
yjordt verder onder zoodanige verwijzing
,ar weer andere feiten, dat het geheel o.i.
1st anders dan als drogredenen kan worden
.ngeduid, de verzekering geven, dat vroeg
laat, maar zeker de reactie zal komen
er,n het „met geweld en tegennatuurlijk
'^'ndrjjven van den plantengroei dooreen
°/digen toevoer van kunstmest."
^'Vervolgens wordt medegedeeld, dat men
in den „Normaalmest" het middel heeft
»«n „gezonde en goede oogsten te krijgen
tol den grond bovendien te verbeteren," 't
tefflk dan een gevolg moet zijn van de
'"ter speciale samenstelling. De mest
M>vat n.l. volgens de brochure planten-
'«jedingsstoffen en stoffen, die het voedings
wees bevorderen en welMinerale, Orga
nische en Katalytische stoffen, Fermenten,
%cteriën, Radioactieve en Stikstofbiudende
'föoffen. Het op de verpakking aangebrachte
•indelsmerk is de eenige garantie van
neugdelijklieid, terwijl met verwijzing naar
fterschillende attesten beweerd wordt, dat
3 practijk reeds uitspraak heeft gedaan
^:er den „Normaalmest," natuurlijk in
hgnstigen zin. Tot het nemen van proeven
ordt ten slotte opgewekt. Hiermede
'%bben we den inhoud van de brochure
!t r^jwel aangehaald. We wenschen er nog
Ijkn toe te voegeD, dat het geschrift, dat
3doeld is als direct gericht aan de land
ed; tuinbouwers in zoodanige bewoordingen
gesteld, alsof alle beweringen daarin ge-
Q aan voor geen tegenspraak vatbaar zijn.
nfaar dit nu allerminst het geval is, schuilt
i deze geschiedenis niet het minst ook door
ie autoriteit van den „uitvinder" (de heer
„ezemer is immers gediplomeerd landbouw-
undige) een gevaar, waarvoor wij hier
rillen waarschuwen.
De huidige bemestingsleer is toch niet
ntstaan door het instampen van bewerin
gen, maar het resultaat van talrijke onder
zoekingen, waardoor welalles lang niet is op
gehelderd, maar die de opstelling van een
•rondslag hebben veroorloofd, die in de
°iractijk zeer betrouwbaar is gebleken en
svaarop o.a. onze heele handel in kunstmest
rls: gebaseerd. Slechts door nieuwe oube-
h 'ooroordeelde proeven is deze leer omver
e werpen. Het ligt niet aan ons aan te
oonen, of de beweringen van den heer
Gïezemer juist zijn of onjuist, neen, de heer
i. had moeten beginnen zijn beweringen
vaar te maken. Eerst had hij moeten
'lantoonen, dat bij de bemesting een geheel
liid'ere richting moet worden ingeslagen en
lan, maar ook dan eerst, dat zijn „Nor-
iinaalmest" inderdaad aan de nieuwe eischen
aoeantwoord Zoolang geen van beiden is
Jeschied, houden wij ons natuurlijk aan de
lude beproefde wetenschap en beoordeelen
^ie waarde van een meststof en ook de
irijs ervan naar het gehalte aan de voor-
laamste plantenvoedingsstoffen en naar de
ijverbindingen, waarin deze in de meststof
.-.voorkomen. Het zou eenvoudig dwaas
zijn alleen op het gezag van het woord
van een mijnheer Bezemer door geen enkele
fcfloor hem genomen proef gesteund, van
'onzen ouden weg af te wijken. Zoo doen
unatuurlijk ook onze proefstations: In het
Verslag over 1913/14 van deze inrichtingen
lezen we
aNormaalmest. Eeae meststof, waarvoor
vrij wat reclame wordt gemaakt en
welke volgens den fabrikant uit een
natuurlijk gesteente door een versneld
verweeringsproces zoude bereid zijn.
De onderzochte moDsters bevatten on-
veer 0,1—0,15 pCt. stikstof, 2,8-3 pCt.
in mineraalzuur oplosbaar phosphor-
zuur en 0,1 0,2 pCt.in mineraalzunr
oplosbare kali, voorts 11,2 13,6 pCt.
kalk, in hoofdzaak als carbonaat aan
wezig. Het vochtgehalte der monsters
bedroeg ongeveer 25 pCt., terwijl meer
dan de helft der stof in mineraalzuur
onoplosbaar was en als zwak humus-
houdend zand gekarakteriseerd kan
worden."
Over onpartijdige proeven met deze kos
telijke stof in den volgenden brief.
S. H. V.
1
TEXEL, 26 Januari 1916.
De collecte voor het Hoefijzerverbond
heeft aan den Hoorn opgebracht f 14,87'.
Toelaagfonds en Hulpbetoon.
Waaraan het te wijten is, dat de plaat
selijke vereenigingen te den Burg, de
vereeüigingen van het kleine werk der
naastenliefde zouden wij ze willen noe
men, die vroeger 100 tot 130 leden telden
op hunne aigemeene vergaderingen, thans
geen belangstelling meer wekken, wij
zouden het niet kunnen zeggen. Wij
constateeren het feit slechts en kunnen
ons best indenken, dat de voorz. zich
gedrongen gevoelde die goede dagen van
weleer nog eens te gedenken. Het is
voor het bestuur toch een niet aange
naam verschijnsel zoo weinig belang
stelling van de zijde der leden te zien.
Woensdag was het dan met het bezoek
al heel treurig gesteld, op het aanvangs-
uur was er heel geen publiek en bij de
opening waren de gewone leden ver
tegenwoordigd door één persoon de bode
en de verslaggevers der plaatselijke pers
rekenen wij niet tot de gewone leden.
Van het bestuur waren 6 van de 8 leden
opgekomen.
Na opening van de vergadering door
den voorz. die mededeelde dat het jaar
1915 voor de vereeniging een gunstig
jaar was te noemen, worden de notulen
van het Toelaagfonds gelezen en onver
anderd vastgesteld.
De rekening door den penningmeester
gelezen, sluit met een batig saldo van
f23,16, dat met het kassaldo van het
vorige jaar f 758,24, het bezit der vereen,
verhoogde tot f 781,40, ongerekend de
rente over 1915, die ruim f 20,- zal
bedragen.
Het aantal leden bleek stationair te
zijn gebleven (137), 3 leden waren ge
wonnen, 1 lid overleden en 2 geroijeerd
wegens wanbetaling.
De rekening wordt nagezien door een
commissie bestaande uit de heeren
Brouwer, Reij en Kooiman, die bij monde
van eerstgenoemde verklaart alles in
volmaakte orde te hebben bevonden.
In plaats van den aftredenden com
missaris den heer J. van Heerwaarden,
die wegens hoogen leeftijd, 83 jaar, voor
herbenoeming niet'? in aanmerking
wenscht te komen, wordt na eenige be
sprekingen bij eerste stemming met alge
meens stemmen gekozen de heer S. Gomes
die, niet ter vergadering tegenwoordig,
met zijne benoeming in kennis zal wor
den gesteld.
Hierna neemt de voorz. het woord en
spreekt den afgetreden commissaris toe.
Er is een tijd van komen, er is een
tijd van gaan zegt spr. Uw gaan van
ons is vrijwillig ue jaren zijn voor U
gekomen, wij allen billijken de redenen,
die U tot be-ngaan nopen. Er is een
jonge krac a in Uw plaats gekozen. Wij
spreken hi-ubij den wenacü uit, dat die
evenveel voor de vereeniging zal gevoelen
als gij altoos gedaan hebt.
Spr. memoreert daarop, hoe Van Heer
waarden vanaf 1889 mede-oprichter en
bestuurder was van Hulpbetoon en hoe
ervaringen opgedaan bij het aanbieden
vau de hulp dier vereeniging hem en
zijn collega's, spr. herinnert hierbij aan
de overledene bestuursleden Slaman en
Moojen, er toe hebben geleid in 1891
het Toelaagfonds op te richten.
De aanvankelijke uitkeering ad f 12
is onder uw bestuur gestegen tot f 20
zegt spr. Met gerustheid kunt u terug
zien op uw werk in de vereeniging,
met liefde hebt gij steeds de taak ver
vuld, die gij thans hebt neergelegd. Wij
hebben met u steeds een aangename
omgang gehad, gij waart voor ons steeds
den humanen van Heerwaarden. Wij
brengen u dank voor wat gij in die vele
jaren voor de vereeniging hebt gedaan,
voor de vriendschap steeds van u ge
noten, wij kunnen u aan onze tafel
niet missen en stellen daarom aan de
vergadering voor, u te "benoemen tot
eere-bestuurslid.
De heer van Heerwaarden dankt har
telijk voor de woordeu toegesproken,
doch meent de eer om als eere-bestuurs
lid zitting te nemen te groot. Ik ver
lang dat niet, zegt spr.
Na herhaald aandringen van publiek
en bestuur neemt hij de bénoeming aan
en ontvangt daarop de gelukwenschen
van de aanwezigen.
De behandeling van de zaken van
Hulpbetoon is nu aan de ordede no
tulen worden gelezen en overanderd
vastgesteld.
Uit het jaarverslag dat hierna volgt,
stippen wij aan, dat tweemaal van de
diensten der vereeniging werd gebruik
gemaakt, dat het kassaldo thans f 10.08
bedraagtdat de heer, P. Lieuwen, in
bestuursvergadering, als directeur her
kozen is.
Hierna deelt de voorz. mede, dat het
bestuur besloten heeft wanneer bij de
teraardebestelling door de vereeniging
van de lijkkoets wordt gebruik gemaakt,
niet 12, doch 10 dragers zullen dienst
doen en tevens dat het loon voor een
plaatsvervanger-drager, dat tot dusver
f 0,50 bedroeg, thans is gesteld op f0,76.
Nog deelt de directeur mede, dat door
hem bij een bezoek aan den heer Bur
gemeester gewezen is op het hinderlijke
volgen van den begrafenisstoet door kin
deren, waarop ZEd. Achtb. politietoe
zicht heeft toegezegd.
Na gezellige gedachtenwisseling over
allerlei de vereeniging betreffende wordt
de vergadering te ongeveer 10 uur ge
sloten.
V. P. BI.
Ook de vergadering bovengenoemd
was zuinig bezochtbehalve het bestuur
was slechts een viertal leden tegen
woordig.
In z'n openingswoord drukt de voor
zitter zijn spijt er over uit, dat de heer
Langenhoff door zaken verhinderd is de
vergadering bij te wonen. Het gewoon
jaarlijksch overzicht van de werking van
de onderafdeeling Texel moeten de leden
daardoor thans missen.
De notulen van de vorige algemeene
vergadering worden na voorlezing goed
gekeurd, voor een daarna door den se
cretaris gelezen verslag wordt hem door
den voorz. dank gebracht.
Aan het verslag ontleenen wij, dat
tengevolge den oorlogstoestand reuzen-
prijzen werden besomd en dat door de
onderafdeeling in het kapitaal benoodigd
voor de oprichting van een proelfokstation
te Amersfoort voor f 25 is deelgenomen.
Jit de rekening over 1915 door den
penningmeester gelezen blijkt, dat is
ontvangen f 95, uitgegeven f 94,06 en
dat het kassaldo thans bedraagt f 53,63',
terwijl uit den loop der besprekingen
blijkt dat er nog een leeningsschuld is
van f 150, en het aantal leden te
Oosterend 23, te den Burg en omstreken
53 bedraagt.
Op verzoek van den voorz. wordt de
rekening nagezien door de heeren D.
Schumaker en S. Keijser Johz. die na
onderzoek tot goedkeuring ,adviseeren;
waartoe wordt besloten.
Het aftredend bestuurslid, de heer
W. J. Eelman wordt met 10 steramen,
tegen 1 op den heer 8. Kefjser Johz.
uitgebracht, herkozen; in plaats van den
heer C. Bremer, die voor herbenoeming
niet in aanmerking wenscht te komen,
wordt na voorlezing van de ledenlijst
van Oosterend en eenige bespreking, met
algemeene stemmen gekozen de heer
Jn. Brans Jz. te Zevenhuizen.
Na eenige aarzelirg neemt de heer
Eelman zijne herbenoeming aan, besloten
wordt dat het bestuurslid L. Bakker Wz.
te Oosterend den heer Brans met zijne
benoeming in kennis zal stellen.
Bedroeg de afdracht aan de afdeeling
Noordholland vroeger f 0,90 en later f 1,—
per lid, thans zegt de voorz. zal dit
waarschijnlijk f 1,25 bedragen, waarom
het Bestuur van de onderafdeeling voor
stelt de contributie met f0,25 te ver-
hoogen en te stellen op f 1,75, opdat de
kosten van administratie, enz. niet al
leen kunnen worden bestreden, maar
ook de leening kan worden afgelost.
Bjj acclamatie wordt daartoe besloten.
Komt aan de orde: houden van fok-
toornen.
Na gehouden besprekingen wordt be
sloten, het houden van foktoomen aan
het initiatief der leden over te laten,
ook wat sooit betreft en de keuring
gratiste doen plaats hebben, althans
wat de soort betreft en de keurmeesters
van de afdeeling overkomen.
De heer W. J. Eelman zal een foktoom
houden, waarschijnlijk ook de heer
Rentenaar en de heeren Bakker en
Daalder van Oosterend.
Na eenige mededeelingen over het
resultaat van coöperatieve aankoop
van voederartikelen, wordt te ongeveer
10 ure de vergadering door den voorz.
gesloten.
Texels Belang.
Donderdagavond vergaderde de afdee
ling den Burg van de vereeniging Texels
Belang in café de Oranjeboom, de opkomst
der leden liet te wenschen over, behalve
het bestuur waren slechts vier leden en
een donateur aanwezig.
Na een openingswoord van den voorz.
waarin den nood der tijden werd her
dacht, werden de notulen door den secr.
gelezenze werden onveranderd vast
gesteld.
De rekening van de afdeeling werd
door den penningmeester gelezen. Voor
de algemeene kas hadden de ontvangsten
over 1915 f 660,09 bedragen en de uit
gaven f591,266, zoodat daarbij een voor-
deelig saldo van f 68,82' was te boeken.
Minder goed was het met de hulpkas
gesteld, bedroegen daar de ontvangsten
f378,52, de uitgaven overschreden die
met een bedrag van f 9,28 en vorderden
te samen een uitgaaf yan f 385,80.
Boeken en bescheiden van den pen
ningmeester waren bereids door een
commissie, bestaande uit de heeren Jn.
Kalf, B. Houtwipper en N. v. d. Ploeg
nagezien, laatstgenoemde bracht namens
die commissie verslag uit van het onder
zoek der rekening en stelde de vergade
ring voor die goed te keuren. Overeen
komstig dat voorstel wordt besloten.
Als bestuurslid werd met op één na
algemeene (10) stemmen herkozen de
?bs
l Y^.<
TEXELSCHE COURANT.