1 «2060
Donderdag 24 Februari 1916.
29sU Jaargang
escj
Nieuws- en
Advertentieblad.
Bn» aenland.
li
Jan week tot week
1
int.
is om
I, tot
klopt
kelbi
oo n
d *..V.
d dec
Oit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Bubo 30 Cts. Franco per post door ge-
45 Cta. Naar Amebiia en tindore
Voor BB*
heel Nïdïblakd
lunden met verhooging der porto's
Advertentiën vóór half negen op den dag der uitgave
Prijs der Adverlentiin.
Van 1 tot 5 rogels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Ct.
Qroote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 3 Cts. per nummer.
NNEMENTEN en ADVERTENTIEN worden aangenomen bij de Uiig. Firma LANGEVELD& DE ROOIJ, Parkstraat, Euro op Trx hl.
desd 13-19 februari.
ܧiderw6rpen, die in de laatste dagen
Bndacht bezig hielden, stonden byna
bet teeken van den strijd. Boven-
nd als altijd nog „Do Oorlog", maar
pst was er ook in velerlei ander
strijd. Wie denkt er daarbij niet al
weer aan den vernieuwden strijd,
treden wordt in de reeds eerder
^aar geteisterde streken van Noord-
l en elders. Opnieuw kwam het
de element met zijn legioenen van
de en bruisende golven aanrukken
ttoo.e bedijkingen en op meer dan één
sloeg het de hechtste hindernissen
ïdzakken en paalwerk weg, om met
asten triumfkreet het veroverde ter
men te stormen. Tot in Purmerend,
im, Monnikendam en Zaandam
j het zijn golven en zeeën en op-
rameide het huizen neder en ver-
het wat door nijvere handen was
bracht. H. M. de KoniDgin die in 't
der week naar Amsterdam getogen
n vandaar uit de moeilijke tochten
e plaatsen des onheils te herhalen
jeuw de geteisterde streken van haar
Ven te doen blijken, zag thans met
ogen, hoe de elementen woedden en
Jjila8chelijke kracht en zelfs koninklijke
-phet daartegen moeten afleggen.
'l was er ook in ons Parlement, strijd
aIn Eedskwestie. Reeds me6r dan een
is er door de Volksvertegenwoordi
an het desbetreffende wetsontwerp
I en de eene zitting na de andere
strijd. Vooral van de rechterzijde
iSBhet verzet. Nog steeds kouhetont-
I»Aiet bevredigen aan een aantal spre-
aaian di6 z(jde, speciaal wat betrof de
,T^arden waaronder vrijstelling van
3erid kan worden verleend. Het debat
n |,eze kwestie is nog niet ten einde
bjj.it en de mogelijkheid dat nog door
jraf van amendeering een compromis
>rden verkregen is niet uitgesloten,
jttet de kans daarop niet bijster groot
n»
U t de beide bovengenoemde onder
in valt nog van een ander onderwerp
1U5rvjd melding te maken. We bedoelen
ltj>6,r\jd dien onze regeering te voeren
bffoor de handhaving van onze inter
file rechten. De strijd die zich in de
j dagen weer moest keeren tegen het
zjj.geomacbtig optreden van het mach-
,bion jegens onze scheepvaart. Vrijdag
'^Memorie van antwoord op het voor-
verslag der Eerste Kamer omtrent
.atsbegrooting 1916 voor Buitenland-
diaken verschenen en daarin worden
r{1 [.afregelen medegedeeld, die de regee-
't0(ieeft moeten nemen naar aanleiding
ljfet optreden der Britsche autoriteiten.
fl(het de regeering bekend werd, dat
0jgtan verschillende Nederlandsche sche
nen'
PD.
eI1(lwyze door tusschenkomst van den
t te Londen met klem geprotesteerd,
jijieroepende op de bepalingen van het
Verdrag van Den Haag van 1907,
n s zekere beperkingen van de uitoefe-
t van het buitrecht in den zeeoorlog.
Britsche regeering antwoordde, dat
jt in l>6slag nemen van de brieven-
i niet met bedoeld Verdrag in strijd
j, daar de in beslag nemiDgen alle
p hadden binnen het Britsche water-
lieuw zond onze regeering daarop een
pn aantal postzakken in beslag hadden
a en, heeft ze terstond tegen deze
U'
betoog tot de Britsche om uiteen te zeften
dat niettegenstaande de aangevoerde re ien
de iubeslagnamen toch met bedoeld Verdrag
in strijd wareD, omdat dit ten doel heeft
de onschendbaarheid van de over zee ver
voerde post zonder beperking te waarbor
gen en er tegen te waken, dat op die on
schendbaarheid inbreuk worde gemaakt.
Wat betreft de inbeslagnamen in Britsche
wateren wees de regeering die te Londen
er op, dat de Britsche autoriteiten bij Duins
over de geheele breedte der open zee een
mijnenveld hebben gelegd, waardoor de
schepen gedwongen worden door de Brit
sche territoriale wateren te varen en dat
deze dwang gevolgd door inbeslagname
van de .aan boord aangetroffen post in be
ginsel met verschilt van den dwang, uit
geoefend bij inbeslagname in volle zee,
welke door het Verdrag uitdrukkelijk wordt
verboden.
De Britsche regeering zal spoedig op deze
laatste uiteenzetting antwoorden.
Verder wordt door deD Minister in de
memorie van antwoord ook o. a. nog mede-
gedoeld, dat tegen de verkeerde opvatting
die men zich nopens den smokkelhandel
ten onzent in het buitenland vormt, reeds
is opgekomeu. De bestrijding van den smok
kelhandel is intusscben een onderwerp van
internen, niet van internationalen aard.
Dat Nederland het recht en de plicht heeft
zjju eigen verordeningen in casu uitvoer
verboden te makeu, zal niemand be
twisten. Van strijd met de onzijdigheid zou
alleen dan spiake kunnen zjjD, wanneer
zulke veiordemngen ten opzichte van de
oorlogvoerenden, met eeu partijdige bedoe
ling gemaakt of op partijdige wijze uitge
voerd werden.
Wij hebben alleen even bet voornaamste
gereleveerd van de mededeelingen van den
Minister. Het doet voldoende zien, dat
zooals ook in bet Parlement reeds van
meer dan een zijde erkend is de "zorg
voor de buitenlandsche aangelegenheden
met groote waakzaamheid geschiedt en in
bekwame, krachtige handen berust,
—o—o—o—
Het belangrijkste oorlogsnieuws der laat
ste dagen was stellig wel de val van de
Turksche vesting Erzeroem. Daarmee heeft
grootvorst Nicolaas een belangrijk succes
op de Turken behaald. Men herinnert zich
dat de grootvorst na de gedwongen terug
tocht vau het Russische ieger uit Galicie
en Polen van het Oostelijke front verdween.
Hij kreeg do onderscheiding van Rus
sische zijde aldus genoemd om het
opperbe"el van de Russische troepen in den
Kaukat-us in handen te mogen nemen. Een
aantal nieuw gevormde divisies werden ter
zijner beschikking gesteld en al dadelijk
begon hij een krachtig offensief. Door de
groote moeilijkheden van het terrein en de
ongunetige weersgesteldheid ging het
slechts langzaam vooruit, maar in den
laatsten tijd waren er toch voldoende aan
wijzingen, waaruit bleek, dat de Turken
niet voldoende in staat waren weerstand te
bieden aan den zwaren druk van het
Russische offensief. De Turken die aan
vankelijk in Kaukasie waren opgerukt wer
den steeds verder achteruit gedrongen en
ten slotte geheel binnen de grenzen van
het district Erzeroem teruggeworpen, waar
op de hoofdmacht zich vastzette in de
vestinawerken waarmede deze belangrijke
stad is omgeven. De Russen hebben de
vesting met onweerstaanbre kracht aange
tast en spoediger dan menigeen had ver
wacht moesten de Turken den strijd op
geven en bevondeu alle forten zich in
handen der Russod. De stad zelf schijnt
ernstig geleden te hebben en staat op tal
van plaatsen in brand. De Turken zjjn
overhaast moeten vluchten, voor zoover ze
niet op bet slacht veld bleven of gevangen
genomen werden. Door de Russen werd
een groote krijgsbuit veroverd.
De val van Erzeroem is een zware slag
voor Turkije. Het is een belangrijk strate
gisch punt en wanneer grootvorst Nicolaas
er in slaagt nog verder naar het westen
door te dringen dan zal hjj een ernstige
bedreiging worden voor de Turksche ver
bindingen tusschen Konstantinopel, Perzië
en Mesopotamia. Door de verovering van
Erzeroem hebben de Russen hun supru-
matie in dit oorlogsgebied bezegeld en dat
de beteekenis daarvan voldoende in Kon
stantinopel gevoeld werd. kan blijken uit
het feit, dat op het laatste oogenblik nog
ijlings troepen uit het westen en zuiden
aangevoerd werden om den val van de
belangrijke vesting zoo mogelijk te voor
komen.
De Turken zullen thans krachtige maat
regelen dienen te nemen ora den succes
vollen opmarsch van de Russen in Arme
nië tot staan te brengen en het gevolg
daarvan zal allicht zjjn, dat op andere ge
vechtsterreinen de terugslag daarvan zal
worden ondervonden. Mogelijk wel het
het eerst in Mesepotamië, wat dan de En-
gelschen ten goede zal komen, wier toestand
aldaar nog steeds niet rooskleurig is. Naar
luid der berichten werden reeds eenige
Turksche divisies, die naar Mesepotamië
op weg waren teruggeroepen om thaos
deel te nemen aan de actie tegen de op
dringende Russen.
In Tiflis, waar grootvorst Nicolaas zijn
hoofdkwartier heeft is de val van Erzeroem
met groote geestdrift gevierd. En ook in
Rusland en in de landen dér geallieerden
heeft het aan vreugde uitingen niet ODt-
broken. Van alle zijden ontving de Czaar
gelukwenscben -met het behaalde wapen
succes.
—o—o—o
Met den val van Erzeroem hoe be
langrijk dit feit op zich zelf ook moge
zijn - is echter nog geen verandering ge
bracht in den stand op de Europeesche
oorlogsterreinen, waar, naar het oordeel
der militaire deskundigen toch de eindbe
slissing zal moeten vallen. De strjjd op
het westelijk, oostelijk en zuidelijk front
blijft uog steeds onveranderd al valt erin
de laatste dagen dan ook schier overal een
verhoogde activiteit waar te nemen, die
waarschijnlijk bet voorspel is van nieuwe
groote en ijzingwekkende gebeurtenissen.
Manschappen, die van het front komen en
kennis hebben gemaakt met de uitgebreide
en massieve versterkingen verzekeren wel
„Wij komen er nooit door, maar zy ook
niet bij ons" doch de militaire aanvoer
ders schijnen daarvan nog niet overtuigd.
Wel is het tot nog toe niet mogelijk ge
weest, een beslissing van beteekeni3 te
verkrijgen, niettegenstaande, een overstel
pend artillerievuur en het gebruik maken
van verstikkende en vergiftigende gassen
doch het moet nog maar eeiis
weer beproefd en dan niet met één maar
mot twee milüoen projectielen en met
nieuwe massa's levende strijdkrachten.
Vooral op de arttillerie schijnt men zijn
betrouwen te stellen en niet zonder reden
hebben de goallieerden juist ten opzichte
daarvan afzonderlijke besprekingen gevoerd
en nauwe samenwerking gezocht en ver
kregen.
Naar luid der berichten zullen nu over
enkele dagen in een te Parijs te houden
oorlogsraad de laatste maatregelen worden
getroffen voor een nieuw een breed opgezet
offensief tegen de Centralen. De plannen
heetten met groote zorg voorbereid tez(jn
en omtrent de samenwerking en de deel
neming er aan zijn overeenkomsten ontwor-
peu, die de grootste krachtsconcentratie en
krachtontplooiiDg zullen mogelijk maken.
En van andere zijde wordt gemeld,
dat Duitschland uitgebreide maatregelen
neemt voor een kraohtig offensief op het
westelijk front. De krachtige aanvallen
der Duitscbers in de laatste dagen in de
omgeving van Yperen en de hevige artille
riegevechten in den Elzas worden als de
voorboden aangemerkt van een nieuwe
poging van de Duitschersom een beslissing
te verkrijgen, die voor het verdere verloop
van den strijd van beteekenis zal kunnen
zijn.
o-o—o—
De onderhandelingen tusschen de Ver-
eenigde Staten en Duitschland inzake den
duikbootenoorlog duren nog steeds voort.
Ofschoon nog weinig definitiefs daaromtrent
is gepubliceerd, schijnt de Amerikaansche
regeering toch van plan stelling te nemen
tegen het voornemen der Duitschers om de
oorlogvoering tegen gewapende koopvaar
ders te verscherpen. Wel heeft de regeering
te Berlijn de toezegging gegeven, dat het
niet in de bedoeling ligt de schepen van
stoomvaartlijnen aan te vallen, doch Lansing
deelde aan Bernstorff mede, dat dit uitge
breid dient te worden tot alle handels
schepen. Het zonder waarschuwing in den
grond boren van schepen mag niet plaats
hebben. De Amerikaansche regeering ie
dan ook van meening, dat de mededeeling
van Duitschland ten aanzien van de cam
pagne der onderzeeërs in strijd is met de
vroeger door Duitschland gegeven mede
deelingen.
Van niet officieele zijde wordt gemeld, dat
de Amerikaansche regeering van de Entente
mogendheden niet de toezegging heeft
kunnen verkrijgen, dat ten opzichte van de
bewapening der koopvaardijschepen eenige
wijziging overwogen zal worden. Echter
ook niettegenstaande dat acht Lansing het
torpedeeren van koopvaardijschepen, zelfs
al zijn ze bewapend, in strijd met de door
Duitschland reeds eerder aan de Vereen.
Staten gegeven toezeggingen. Lansing
wenscht dan ook in de Lusitania-overeen
komst die verzekering uitdrukkelijk her
haald te zien, ander3 kan hl) die overeen
komst niet aanvaarden.
TEXEL, 23 Februari 1916.
Donderdag 10 Februari hield de
afd. Texel der V.V.V. haar jaarverga
ring De presidente heette met een kort
woord allen welkom en opende do ver
gadering. Daarna gaf zij het woord aan
de secretaresse, die de notulen voorlas,
welke na een kleine wijziging werden
goedgekeurd. De ingekomen stukken
werden behandeld en daarna kwam het
jaarverslag aan de orde, waaruit in 't
kort het volgende bleek:
Het ledental is stijgende, de flnanciön
zijn vooruitgaande, Afgevaardigden zijn
gezonden naarden Haag (petitionne
ment) Arnhem (zomervergadering) Am
sterdam (landelijke meeting) en Gronin
gen (jaarvergadering). Een vaandel
werd aangeschaft, en een reiskas samen
gesteld voor de komende betooging.
Hierna volgde het uitvoerige verslag
v. d. afgevaardigde voor Groningen, het
welk met de meeste aandacht werd