N° 3018
Zondag 17 September 1916.
30ste Jaargang.
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
Gemengd Nieuws.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Advertentlën vóór half negen op den dag der uitgave
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIEN worden aangenomen bij de JJitg. Firma LANGEVELD «fc DE R O O IJ, Parkstraat, Burg op T ex e i.
Zaaigranen.
De Burgemeester der gemeente Texel
breDgt het volgende ter kennis van de
landbouwers, in deze gemeente
lo. De landbouwers, die het door hen
geteelde zaad als zaaizaad wenschen te
verkoopen, moeten opgave doen van de
soorten en de hoeveelheden, die zij daar
voor beschikbaar hebben. Deze opgave
moet door hen worden verstrekt zoowel
aan den Burgemeester als aan de Hol-
landsche Maatschappij van Landbouw;
2o. Landbouwers, die zaaizaad wenschen
te koopen, moeten aan den Burgemeester
opgave doen van de verlangde soort en
hoeveelheid en eventueel ook van den
teeler.
3o. Onder toezicht van den Burge
meester is plaatselijke ruiling van zaai
zaad tegen gebruiksgraan met verreke
ning van eventueel prijsverschil toege
laten. Indien de kooper geen zaaizaad
uit eigen oogst heeft gehouden zal met
toestemming van den Burgemeester
zaaizaad mogen worden gekocht zonder
dat eene evengroote hoeveelheid gebruiks
graan aan den verkooper in ruil wordt
geleverd.
4o. voor zaaigraan gelden niet de
vastgestelde maximumprijzen.
5o. Onder zaaigranen wordt verstaan
zaad van gewassen, die vanwege de
Hollandsche Maatschappij van Landbouw
te velde als voor den zaai geschikt zijn
goedgekeurdvercjer ook het zaad van
uitnemende kwaliteit ter beoordeeling
van den Burgemeester.
6o. De gemelde opgaven behooren te
geschieden voor 1 October 1916.
Texel, 11 September 1916.
De Burgemeester voornoemd,
BUTSING DAMSTE.
TEXEL, 16 September 1916.
De WelEerw. ZeerGel. Heer Dr.
Norel, predikant der Ned. Hervormde
flemeente alhier, is als zoodanig beroepen
te Vlissingen.
De Noordhollandsche Schapenfokkerij.
Onder bovenstaand opschrift treffen
wij in de Veldpost van 2 Sept. j.l. een
artikel aan dat in hoofdzaak gewijd is
aan het Texelsche schapenras. Wij vin
den het blad geïllustreerd met een 8-tal
foto's, waarvan 5 genomen op ons eiland
en achten het artikel belangrijk genoeg,
daarvan een gedeelte over te nemen.
Na de „Vereeniging tot verbetering
van de Schapenfokkerij" bij de lezers te
hebben ingeleid, zegt de schrijver van
het Texelsche schapenras het volgende:
...„De Texelaar is zoover wij hebben
kunnen nagaan sterker dan andere rasdie
ren en neemt ons wisselend klimaat, onze
vochtige weiden en ook onze minder
gunstige omstandigheden op armere gron
den voor lief, terwijl hij daarbij op
vruchtbare gronden en onder goede om
standigheden verplaatst, een schaap
wordt, dat in zwaarte, kwaliteit van wol
en als moederschaap gerust tegen vele
buitenlandsche rassen kan worden ge
zet. Voor den landbouwer, die op vrucht
haren, hoogen grond woont, die een
zorgvuldige verpleging van zijn schapen
toepast, de dieren eenigszins tegen ons
liefelijke weer behoedt, enz., moge een
Wensleydale of een Lincoln beter dier
zijn, wij voor ons getuigen hier gaarne,
tót voor de gemiddelde omstandigheden
zooals ze in Noord-Holland en in vele
andere provincies heerschen, wjj den
voorkeur aan den verbeterden Texelaar
geven. Het is dan ook merkwaardig,
dat vele in Noord-Holland hoe langer hoe
meer sympathie voor dit ras gaan voe
len en de beweging zuiver Engelsche
schapen te fokken, zeer weinig veld
wint, ja, op ons heeft het den indruk
gemaakt, veld verliest.
Nu willen wij heelemaal niet ontken
nen, dat deze schapen veel goeds hebben,
doch schijnt ons het rasfokken van der
gelijke dieren onder onze omstandig
heden weinig aan te bevelen, tenzij op
hoogere gronden, die minder van water
hebben te lijden en bij zorgvuldige ver
pleging.
Wij hebben altijd meenen op te mer
ken, dat bij onze Texelsche larhmeren
de beenen minder hard en de romp
harder groeit dan bij de Engelsche ras
schapen, speciaal bij de Wensleydale en
hoorden dan ook dikwerf de opmerking,
dat een Engelsch rasschaap misschien
de meerdere was als hij twee {jaar oud
was, maar op jongen leeftijd niet tegen
een Texelaar aankon, terwijl zo dan ook
te zwak voor ons klimaat waren. Nu
bedenke men echter, dat als bij de var
kens, veel afhangt van den stal, waaruit
de schapen in Engeland komen.
De werkzaamheid der Nederlandsche
vrouw gedurende den oorlog.
Op initiatief van den Nederlandschen
bond voor Vrouwenkiesrecht is een
enquête naar bovenstaand ingesteld.
Het rapport is thans in brochurevorm
verschenen en werd ons dezer dagen ter
bespreking toegezonden.
De inleiding roept ons allereerst de
dagen van Augustus 1914 nog eens voor
den geest, toen vooral in de steden, zoo-
velen zonder hoofd schenen rond te loopen,
daarna wordt gewaagd van de oprichting
van het Kon. Nat. Steuncomité.
Het rapport behandelt eerst de ver
vanging van mannen- door vrouwen
arbeid, waarbij uit de ingekomen vragen
lijsten bleek, hoe in vele gevallen de man
door vrouw, moeder of zuster werd ver
vangen, daarna de hulpverleening door
vrouwen, in steuncomités, het Roode
Kruis, vluchtelingencomités, enz., maar
overal spreekt uit het kunnen en willen
der vrouw.
Bij de gisteren te 's Gravenbage
gehouden examens slaagde voor derden
stuurman groote stoomvaart, de heer
G. J. L. Freund, leerling van de Zee
vaartschool alhier.
In de dezer dagen gehouden be
stuursvergadering [van Texels Belang,
afdeeling den Burg, is inplaats van den
heer P. Dalmeijer, tot penningmeester
benoemd de heer C. G. Gude.
Gisteren is aan het strand alhier
bij paal 14 aangespoeld het lijk van een
Franscheu vliegenier.
Met belangstelling zullen velen der
lezers vernemen dat gisteren 15 Sept.
het 12V2-jarig bestaan der alhier geves
tigde Coöp. Boerenleenbank is herdacht,
temêer daar gebleken is dat met de op
richting dezer nuttige instelling in een
bepaalde behoefte is voorzien.
Dat de werkjpg der Bank alle ver
wachtingen heeft overtroffen pleit voor
haar deugdelijkheid en goed beheer.
Moge ook in de toekomst de Bank
steeds blijven bloeien en ten zege der
bevolking van Texel zijn. (Ingez.)
Waal15 Sept.
Heden js het 35 jaar geleden, dat de
heer J. de Jongb, hoofd der school alhier
zijne betrekking als zoodanig te Midden-
Eierland aanvaardde..
De verbouwing aan de school na
dert hare voltooiing. Maandag a. s. kun
nen de lessen weder aanvangen. Do
H. H. L. Bruin en Zoon, Gebr. Geus en
Jb. Dekker hebben eer van hun werk.
Alles ziet er keurig uit.
Oosterend15 Sept.
Tot het stichten van een kaasfabriek
alhier heeft men besloten. Een dozijn
veehouders heeft zich daartoe verbonden,
terwijl op melk van 100 koeien gerekend
kan worden, welk getal spoedig grooter
staat te worden.
De fabriek zal loopen op aandeelen
van f500.
De Inspecteur der Visscherljen
vraagt opgave van benoodigdheden voor
de visscherij, daar berichten ingekomen
zijn omtrent gebrek.
Artikelen, waarvoor een geschikt ver
vangingsmiddel is te verkrijgen, behooren
niet te worden vermeld.
Zoo kan b. v. cachou door schors en
hennep door katoen vervangen worden.
Vlieland.
Op de Vliehors is een langwerpig-ronde
mijn aangespoeld.
Bij de candidaatstelling voor een
lid van den gemeenteraad (vac. Swart)
zijn candidaat gesteld de heeren R. W.
Daalder en J. F. Rab.
Opruiming van kippen.
Nu de kleine boeren en landarbeiders
bijna niet meer aan de noodige voeder
artikelen kunnen komen, zijn de men-
schen in de Meierij op groote schaal hun
hoenderstapel aan het opruimen, 't Is te
voorzien, dat in het voorjaar 1917 het
totaal aantal hoenders niet meer dan de
helft zal bedragen van dit voorjaar. Daar
het kuikenvoer schrikbarend duur was,
fokte men ook veel minder bij dan voor
heen. Die sterkte vermindering wordt
voor ons land een gevaar in de toekomst.
Een mooie droom
Onder bovenstaand opschrift leest men
in het Nieuws van den Dag
Er zijn wel droomen, die van tijd tot
tijd terugkeeren, en tot deze behoort de
vaderlandsche droom van de droogge
malen Zuiderzee. Nederland droomt
dien nu reeds sedert 1849, en telkens
keert dit visioen in duidelijker belijnde
gestalte en aantrekkelijker vormen weder.
Na de studie van den ingenieur Van
Diggelen, die ook de IJsel in het polder
land wilde opnemen na het practischer
plan Van den inspecteur Beyerinck in
1866, dat, door Stieltjes omgewerkt, den
grondslag legde voor het eerste regee-
rings-ontwerp (1877), dat ingetrokken
werd zonder ooit in behandeling .te zijn
gekomen Friesland viel er buiten.
Overijsel liep gevaarvele belangen
zouden ernstig geschaad worden
bleef het denkbeeld leven, vooral nadat
de Zuiderzee-vereeniging zich daarvan
meester had gemaakt.
Van haar stichter, het Kamerlid A.
Buma, is de gedachte der volkomen af
sluiting door een dijk van Enkhuizen
dwars-over naar Friesland. Noem na
hem Van der Houven van Oordt en mr.
G. Vissering, die het beeld van een bin
nenmeer ontwikkelden, en W. F. Lee
mans, die dat beeld retoucheerdenoem
de staatscommissie der 27, die in 1894
getuigde, dat het plan der Zuiderzee-
vereeniging „in 's lands belang behoort
te worden ondernomen" en gij hebt
in een notedop het historiek van het
ontwerp, waarmede het rainisterie-Cort
van der Linden zichzelf thans eert.
En Nederland droomt weer den
droom vau zijn prilste jeugd. Het meer
Flevo keert als het IJsel meer terug.
Maar getemd, opdat zijn golven niet
weder wijde landstreken verzwelgen
gevangen tusschen hooge dijken, opdat
Friesland en Noord-Holland voortaan
hun kanalen met zoetwater zullen kun
nen ververschen, terwijl het brakke
water door de sluizen bij Wielingen
wij zien ze al I voortdurend naar zee
stroomteen boezem vormende, zóó laag
dat zelfs als de stormvloed tegen den
noordelijken buitendijk slaat, de binnen
wateren nog op dien boezem zullen
kunnen loozen.
De Zuiderzeedijken binnendijken, de
polderdijken slaperdijken geworden, met
alle voordeelen van dien. Het onder
houd der zee- en havenwerken langs de
afgesloten Zuiderzee en op de eilanden
Schokland, Urk en Marken belangrijk
vereenvoudigd. Overstroomingen laugs
die zee ondenkbaar gemaakt. De scheep
vaart veiligerde spoorwegverbinding
Amsterd. Leeuwarden met 56 K.M.
verkort. En tenslotte bijua tweehonderd
duizend hectaren vruchtbaar land aan
den Nederlandschen bodem toegevoegd
ziedaar een winst, zoo groot, dat zij
ten volle het offer van vooreerst 110
millioen, over 15 jaren verdeeld, schijnt
te rechtvaardigen, dat de regeering
thans van ons volk wil vragen.
De vorming van een fonds voor de
afsluiting en droogmaking van de Zui
derzee, zooals er indertijd een fonds voor
de kustverdediging werd aangelegd, wil
de regeering bij afzonderlijk wetsont
werp. voorstelleneen centrale commis
sie zal haar van advies "dienen en eeu
deel der uitvoering van het werk aan
vaarden.
Straks graast het vee en golft het
graan; straks punten de "boerderijen op
uit een net van groene lanenstraks
snort de IJselmeer-electrische naar Flevo-
dorp en stoomt de Urker-express over
het land waar nu nog de golven
heerschen. Straks
Is dit plan meer dan een mooie droom
Zoolang de oorlog duurt kan het zelfs
niet word9n voorbereid, omdat, naar do
regeering te kennen geeft, eerst de stra
tegische beteekenis volledig dient te
worden onderzocht en dit onderzoek niet
kan geschieden vóijr men de lessen uit
den oorlog ten volle zal hebben begrepen.
Daar ligt dus al die heerlijkheid 1
Of mogen wij in het feit der in
diening zelf een belofte zien Toont het
dat de regeering het einde van den
gruwelijken strijd ziet komeu
Waarom ons anders met een verhaal
uit Droomenland verblijd?
Verkeer met E/igeland.
(Officieel). Blijkens mededeeling van
het Engelsche gezantschap zijn vanaf
12 uur in den nacht van 12 op 13 Sep
tember alle Engelsche havens gesloten
voor zoowel inkomende als uitgaande
neutrale schepen.
De dirpcteur-generaal der Posterijen
en Telegrafie maakt bekend, dat de ver
zending der post naar en over Engeland,
•tot nader bericht, is gestaakt,
Sedert halféén gisternacht, werden hier
te lande geen telegrammen uit Londen
meer ontvangen. Ook de Amerikaansche
beursnoteeringen zijn uitgebleven. Vol
gens mededeelingen van het Rijkstele
graafkantoor is de telegraafverbinding
met Londen normaal. Evenals toen in
Maart j.l. de telegraafkabel gestoord was
wordt ook thans getracht1 de oorlogs
berichten, die anders uit Londen worden
ontvangen, over Berljjn te doen seinen.
TEXELSCHE COURANT.
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Borg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
londen met verhooging der porto's.
Prijs der Advertentièn.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Ct
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 3 Cts. per nummer.
I