N° 3029
Donderdag 26 October 1916.
30ste Jaargang.
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
Van week tot week.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Advertentlën vóór half negen op den dag der nltgave
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIEN worden aangenomen bij de Uitg. Firma LAN8EVELD DE ROOIJ, Parkstraat, Borg opTexki.
dat op den duur geen enkele veldverster-
sterking bestand is tegen de troepen der ge
allieerden en hun geconcentreerde artillerie.
Ook de Duitschers maken af en toe de
balans op en tegenover de beschouwingen
van de „Times* en generaal Haig zouden
Duitsche overzichten kunnen worden ge
steld waarin precies het tegenovergestelde
beweerd wordt. Het groote offensief der ge
allieerden is een groote mislukking ge
worden, beweert men in Berlijn. De be
doeling was het Duitsche front te door
breken, maar het is by ,een deuk gebleven
en de ontzaggelijke offers aan menschen-
leveps overtreffen ,ver in beteekenis het
verkregen resultaat.
Ondanks de grootste krachtsinspanning
der geallieerden heet het verder, is hun
vooruitgang aan de Somme nog maar
nauwelijks op de oorlogskaart aan te geven
een onbeduidend klein stukje in ver
gelijking met de groote uitgestrekte ge
bieden die de Duitsche troepen nog steeds
bezet houden.
troepen aan land gezet, die het spoorweg
station en andere voorname gebouwen
bezetten. De gezanten lieten de regeering
te Athene weten, dat er nog meer jtroepen
zullen worden gezonden indien er opnieuw
wanordelijkheden voorkomen.
Uit alles blijkt dat d6 Entente zich heer
en meester voelt in Griekenland en dat de
bevolking in twee groote kampen is ver
deeld, waarvan de een den Koning trouw
is en de andere Venizelos aanhangt. Na
tuurlijk stelt de Duitsche pers Venizelos
voor als een hoogverrader die de strop
verdiend heeft, maar de Kretenzer zal zich
daardoor wol niet ongerust laten maken.
Onder de bescherming der Entente-kanon
nen voelt hij zich zeer zeker wel veilig.
14-21 Oct.
Ons land maakt tbans wel buitengewoon
gewichtige dagen door. Gelukkig geen dagen
van spanning zooals in den eersten mobi
lisatietijd, maar toch ook dagen die in onze
Staatkundige geschiedenis met een bijzonder
teeken zullen worden gemerkt.
De Tweede Kamer is bezig met de be
handeling van de gewichtige Grondwets
herziening, die ten opzichte van tweeërlei
zaken een bevrediging beoogt te brengen.
Het kiesrechtvraagstuk zal worden opgelost
en de Onderwijsbevrediging zal tot stand
worden gebracht.
De eerste week van behandeling is thans
voorbij. Tal van sprekers hebben over de
voorstellen het woord gevoerd, de voorste
mannen uit verschillende partijen en als
er .reeds iets valt te constateeren, dan mag
het zeker wel dit zijn, dat de beraadslaging
op hoog peil stonden en de kans groot lijkt
dat de regeeringsvoorstellen een vol
doende meerderheid zullen verwerven.
Voorzoover op grond der redevoeringen mag
worden aangenomen staat de zaak van het
algemeen mannenkiesrecht zeer goed. Be
halve een enkele uitzondering hebben de
woordvoerders die tot heden gesproken
hebben, allen het algemeen kiesrecht als
een politieke noodzakelijkheid aanvaard. Ten
opzichte van het vrouwenkiesrecht kan
zulks niet worden gezegd en het zal wel
zeer de vraag zijn of de Kamer verder zal
gaan dan het regeerings voorstel beoogt,
n.l. uit de Grondwet weg te nemen den
I ilagboom die de vrouwen voorgoed uit-
I sloot en ze het passief kiesrecht te ge7en.
I Het zou jammer zijn voor de vrouwen
I die thans dag aan dag bij de ingang van
het Binnenhof zich een paar koude voetpn
en wat er bij komt getroosten om te mani
festeeren voor hun eischalgemeen vrou
wenkiesrecht. De politieke noodzakelijkheid
ian dit laatste wordt blijkbaar echter door
de meerderheid der Kamer niet erkend^
Ook de onderwijskwestie geeft nog wat
moeilijkheden, al dient te worden gezegd,
[dat het door de Bevredigipgscommissie
ontworpen en door de regeering aanhangig
gemaakte plan, warme verdedigers vond in
de woordvoerders van verschillende partijen.
Ook in dat opzicht schijnt de kans opeen
[bevredigend resultaat groot te zijn. Alleen
Ide kwestie der waarborgen geeft nog eenig
gewrijf- Intusschen mag gezegd, dat het
Imet de herziening als van een leien dakje
lloopt.
I Van verschillende oorlogsfronten kwamen
lin de laatste dagen berichten omtrent slecht
■weer, waardóór de krijgsoperaties zeer be-
Ifemmerd werden. Dergelijke mededeelingen
jlwllen in den eerstkomenden tijd wel meer
■worden gedaan, want het is herfstde
Ipoiiode van guur, regenachtig weder met
lle noodige najaarsstormen staat voor de
lieur. Het eigenlijke vechtseizoen behoort
||»eer tot het verl6deD,
|l Op grond van een en ander zou men
jliaast durven voorspellen, dat er in den
IvBisten tijd geen belangrijke krijgsoperaties
■Jüillen plaatsvinden, dat er in de oorlogs-
H mart van 1916 wel weinig of-geen wijziging
I peer komen zal. Toch is het alsof de
llieallieerden een laatste krachtige poging
llwernemen om. nog een flinke winstpost
Bn de oorlogsbalans van 1916 te brengen.
®Aan de Somme zetten de Franschen en
liagelschen hun offensief voort en maakte
■K opnieuw een kleine vordering.
flOp het oostelijke front doen de Russen
■bier wanhopige pogingen om door te
breken tot Wladimir Wolynski in Wolhynie
en Lemberg de hoofdstad van Galicie. Al
hun pogingen mislukten echter en alle
Russische aanvallen liepen te pletter tegen
dö ijzeren muur der Duitsch-Oostenrijksche
verdediging.
De Italianen zetten met niet minder
groote hardnekkigheid hun aanvallen voort
om zich langs de kust een weg naar Triest
te banen, al werd ook reeds zoo menigfe
aanval in bloed gestuit.
Op het front in Zevenburgen hebben de
Roemeniers stellingen bezet in het grens
gebergte. De hitte van den strijd is er nu
wat geluwd en 't is de vraag of generaal
von Falkenhayn voor den winter nog be
slissende resultaten zal kunnen bereiken.
Daarentegen vallen do geallieerden op
het Macedonische front krachtig aan. B(j
de Servische greDS werd in de laatste dagen
verbitterd gestreden. Belangrijke resul
taten wist generaal Sarrail evenwel nog
niet te bereiken.
Nog wordt er dus op verschillende fron
ten een krachtige actie gevoerd, doch de
winter staat voor de deur en de tijd van
groote aanvallende ondernemingen is spoe
dig weer voorbij.
Daarmee is de tijd gekomen, waarin de
resultaten worden overzien, en men de
cijfers gaat rangschikken voor de eindreke-
ning. We merken er al het een en ander
van in de laatste dagen. Zoo werd er nog
al veel geschreven over de beteekenis van
den strijd aan de Somme en de daarbij
verkregen resultaten.
Generaal Haig, de aanvoerder derBrit-
sche strijdmacht in Frankrijk zond in de
afgeloopen week een lang telegram naar
Londen waarin een overzicht gegeven werd
van den stand .van zaken een soort
proefbalans. Daarin zei de generaal o.m.
Wij Z6tten onze aanval voortdurend voort.
Do vijand biedt hardnekkigen tegenstand,
doch de Britsche troepen omsingelen dorp
na dorp en het aantal gevangenen dat
daarbij in onze handen valt is groot. Wel
deden de Duitschers in de laatste 14 dagen
verschillende tegenaanvallen, doch slecht»
eenmaal gelukte het hun een van onze
loopgraven binnen te dringen. Het aantal
sedert Juli door ons aan de Somme ge
maakte gevangenen klom reeds tot 28,918.
Zoo gaat de generaal voort. Vol lof
toont hij te zijn over het werk der Britsche
artillerie en dat der vliegers. Uit op krijgs
gevangenen gevonden documenten blijkt
dat de Duitschers onder den indruk zjjn
van de uitwerking van het Britsche artil
lerievuur, de onstuimigheid en de tucht
der Britsche infanterie en de deugdelijkheid
van den Britschen soldaat.
Ook eenige Engelsche bladen toonden
zich in de laatste dagen zeer tevreden over
de tot nog toe verkregen resultaten. Zoo
schreef de „Times* o.m.: Toen Haig in
Juli zijn eerste slag toebracht leek de toe
stand voor de geallieerden op het westelijk
front niet bemoedigend. Men geloofde dat
Verdun in doodsgevaar was. DieopvattiDg
was niet overdreven, want de vijand was
tot dicht aan de laatste verdedigingswerken
genaderd. Thans echter is niemand meer
bezorgd over het lot van Verdun. Het
groote offensief, bracht de Duitschers een
reeks verpletterende nederlagen toe, ver
spreidde vele van hunne divisies en afge
rekend werd met de grootspraak derPrui
sên op hun militaire meerderheid. Het
moreele overwicht van de troepen der ge
allieerden over die van den vijand werd
gevestigd. Het offensief heeft de Duitschers
vele stellingen ontrukt waaraan, hij twee
jaar laug bad gearbeid en het is bewezen
—o—o—o—
De regeering van Noorwegen, heeft kort
geleden bepaald, dat oorlogsduikbooten niet
in de NoorSche wateren geduld zullen
worden. Daarover is men in Duitschland
zeer ontstemd, want men beschouwt die
maatregel als eeD onvriendelijke daad jegens
de Duitsche marine. Men wenscht de duik-
booten geljjk te zien gesteld met aDdere
oorlogsvaartuigen. De Dnitsche regeeiing
heeft nu door haren gezant te Christiania
protest tegen den genomen maatregel laten
aanteekenen.
—o—o—o
Nog steeds blijft do toestand in Grieken
land in sterke mate de aandacht vragen.
Het kan toch niet worden ontkend, dat de
situatie er met den dag bedenkelijker wordt.
In Macedonië en op de eilanden breidt de
z. g. nationale beweging zich gaandeweg
uit, terwijl in Athene de Koning en zijn
nieuw Kabinet dat nog steeds niet door
de Entente erkend is krachtig voet bij
stuk houden.
- Venizelos doet thans precies of er geen
Grieksche regeeriDg meer bestaat. Hij
vormde een eigen Kabinet en regeert zoo
ver zijn macht maar reiken kaD.
In Athene is de bevolking nog geheel
op de hand van den Koning en dat is zeer,
zeker een der redenen dat deze in zijn
houding volhardt. In Ententekringen heeft
men dan ook vrijwel de hoop laten varen,
dat Koning Konstantijn nog van standpunt
zal veranderen. Dat biykt ook uit het steeds
krassere optreden der Entente tegen den
Koning en zfjn getrouwen.
Den meesten 'tijd vertoeft Koning Kon
stantijn op zijn zomerverblijf te Tatoi,
maar ge'durig komt hij te Athene om be
sprekingen te hebben met de regeering.
Ook was hjj er dezer dagen om de be
manningen van de door de Entente in be
slag genomen oorlogsschepen toe te spreken.
Er had te Athene een groote parade plaats
waarbij de minister van marine een leger
order voorlas waarin de Koning de hoop
uitsprak, dat de Grieksche vlag spoedig
weer mocht wapperen bovon 'de Grieksche
wateren. Het publiek was in dichte drom
men te Athene samengestroomd en bracht
den Koning een geestdriftige ovatie. Dit
ging gepaard met vijandige betoogingen
tegen de gezantschappen der geallieerden,
terwjjl een aanhanger der nationale be
weging, die het waagde „Leve Venizelos!"
te roepen half dood geslagen werd.
De Entente Is het antwoord op die be
tooging niet schuldig gebleven. Onmiddel
lijk werden 120J Fransche en Itaiiaansche
TEXEL, 25 October 1916.
Naar wij uit vertrouwbare bron
vernemen, is het proces, gevoerd tus-
schen J. Thomassen en de Erven S.
Bregman te Alkmaar, ten geuoege van
eerstgenoemde afgeloopen, waarop de
door Thomassen voorgestelde ^schikking
eu schadeloosstelling is aangenomen.
Wie tegenwoordig te Utrecht komt
behoort niet te vergeten een bezoek te
brengen aan het onlangs geopende mu
seum van het Staatsboscbbeheer, dat
ondergebrecht is in het gebouw „Nieu-
weroord" en dat geopend is des Woens
dags en Zaterdags van 10 uur v.m. tot
half vier n.m. en den eersten Zondag
van elke maand van een tot half vier.
't Is niet alleen de bedoeling in dit mu
seum op demonstratieve wijze te laten
zien, wat door het Staatsboschbebeer in
ons land voor onderhoud en uitbreiding
dér boschoppervlakte tot stand wordt
gebracht, maar ook wil men er meer
belangstelling en bescherming mede zien
te verkrijgen vpor onze Duttige en zeld
zame vogels.
Zoo heeft men er een diaroma ge
plaatst, voorstellende de tn het wild
levende vogels in „de Muy" op Texel
en in „de Meeuwenduineu" op Vlieland.
De artistiek uitgevoerde groep is ver
vaardigd door den bekenden heer P. L.
Steenhuizen, Conservator in „Artis" te
Amsterdam.
Zeevaartschool.
Op aandrang van de leerlingen en in
overleg met de ouders is door den heer
Directeur van de Zeevaartschool voor de
leerlingen van den 2-jarigen cursus een
uniformpet ingevoerd.
Type zeemanspet, is de uniformpet
voorzien van een keurig insigne bestaan
de uit een onklaar anker in de Texelsche
kleuren uitgevoerd, waaronder de initi
alen Z.V.S., een en ander omgeven door
een lauwerkrans in gouddraad, terwijl
ter onderscheiding de leerlingen van het
eerste studiejaar dragen een zwart
lederen stormband, die van het tweede
studiejaar eene in gouddraad koord.
't Is voor ons een nieuwigheid, doch
naar wij vernemen dragen op verschil
lende zeevaartscholen de cursusleerlin
gen complete uniformen.
Nederlandsch stoomschip gezonken,
Het s.s. „Fortuna" van de Kon. Ned.
Stoombootmaatschappij dat 20 dezer van
Rotterdam vertrok met bestemming
naar Cardiff, is gezonken.
Tien leden der bemanning zijn door
een Engelsch patrouillevaartuig aan lan-1
gezet, de kapitein en 15 andere opva
renden zijn vermoedelijk verdronken.
Grwaf Stiiriikli vermoord.
De Oostenrijksche m nister-president
Graaf Stürgkb, is Zaterdag in hel betel
TEXELSCHE COURANT
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Burs 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts, Naar Amerika en andere
Landen met verhooging der porto's.
Prijs der Adverlentiin.
Van 1 tot 5 rogels 30 Cts. Iedere regel meer 8 Ct.
Groote lotters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers i Cts. per nummer.
OO O