N° 3040
Zaterdag 2 December 1916
30ste Jaargang.
Nieuws- en
Advertentieblad.
LOTTE LORE.
Binnenland.
Gemengd Nieuws.
Van week tof week
FEUILLETON.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagmorgen
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Burg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
lenden met verhooging der porto's.
Idvertentlën vóór acht uur op den dag der uitgave
Prps der Advertentién.
Van 1 tot 6 regels 30 Cts. Iedere regel meer 3 Ct
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 3 Cts. per nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIEN worden aangenomen bij de üitg. Firma LANGEVELD& DE R O O IJ, Parkstraat, Bd rg op T k x k i
VERLICHTING.
Burgemeester en Wethouders der gemeente
Texel
Overwegende, dat ten gevolge van onvol
doenden aanvoer van grondstoffen op de gas
verlichting te den Burg noodzakelijk bespaard
moet worden
Doen een erhstig beroep op de medewerking
der inwoners van den Burg om met betrekking
tot het gebruik van aërogeengas de uiterste
zuinigheid te betrachten, en noodigerv
de burgerij met aandrang uit zich stipt over
eenkomstig de aanwijzingen van de Directie
der gasfabriek te gedragen.
Texel, 30 November 1916.
Burgemeester en Wethouders voorn.,
BUYS1NO DAMSTE.
De Secretaris, JONKER.
Losloopen van honden.
De Burgemeester der gemeente Texel brengt
n herinnering, dat het krachtens artikel 90 der
Verordening van politie in deze gemeente ver
boden is buiten de kommen der dorpen, of
tonder behoorlijk toezicht in de kommen der
Borpen, honden te laten losloopen van 1 Novenf-
per tot 1 Mei.
I Overtreding wordt gestraft met geldboete
an ten hoogste f 25,— of hechtenis van ten
poogste 6 dagen.
Texel, 1 December 1916.
De Burgemeester voornoemd,
BUYSING DAMSTE.
18-25 Nov.
Vervolg.
Iu de landen der Donaumonarchie
leerscht thans de nationale rouw Diüsdag-
jvond te 9 uur is Keizer Koning Frans
3zef zacht en kalm op Schönbrunn ont-
lapeD, meer dan 86 jaren oud, waarvan
bijna 68 jar6n de zware keizerskroon
tedragen heeft.
Een hooge leeftijd een zeldzamen
laat van arbeid een veel bewogen leven.
Den 18 Augustus 1830 werd Frans Jozef
iboren. Van zijn jeugd is weinig meer
ikend dan dat hij e6n uitstekende op-
peding kreeg en al spoedig de lieveling
[as van zijn grootvader den to6n regee-
mden keizer Frans I. Onder den invloed
in zijn moeder, die in haar Frans Jozef
jn toekomstigen heerscher zag werd ook
foote zorg besteed aan de politieke vorming
tn den jongen man en ook een Metter-
ich behoorde tot zijn leermeesters. Nau-
[elijks 18 jaar oud werd Frans Jozef be-
jemd tot gouverneur van Bobemen, maar
>rt daar.op kreeg hij het bevel om aan het
lïlaar het Duitsch van W. Heimburg.
IZie, op de bergen zitten de vogels des
mela en zongen onder de takken. Ze
leg het boek dicht en schoof het ter-
Ie. Zo stennde het hoofd met de ban-
n en dacht: Alles wat mij tot nu toe
t en heilig was, moet ik verlaten
in dominee en mijn boeken Lotte Lore
mijn kleine zu6je. En wat zou zij daar-
or in de plaats krijgen Een vorsten-
on aan de zijde van een zwakzinnige.
i zwakzinnige zou baar kwellen en be-
gstigen. Een last zou zij op zich nemen,
ii ontzaglijken, zwaren last. Zij huiver
en keek naar deu loodgrijzen hemel,
it schoen haast, alsof die op haar wilde
irdalen langzaam.
Den eenenmale onafwendbaar kwam het
leil ach, al» oe hemel eens goed
3 en een bliksemstraal op haar neerzond,
ir dat de andere smart haar langzaam
idde.
!oms had lm haar droomen een hoog
gegolden heet scherts wilde zij
i naast den mat, die als zij tehuis was
hooge reine sieren ootmoedig zou
hoofd van een legercorps tegen de Italianen
op de rukken. Bij Custozza en Santa Lucia
ontving bij den vuurdoop.
Op 1 December 1848 deed Keizer Ferdi
nand wieDS gezondheid geschokt was af
stand van de regeering en aanvaardde Frans
Jozef het bewind over de veeltalige zeer
verdeelde monarchie. Het was niet onder
gunstige voorteekenen, dat hij de troon
beklom. Er heerschte opstand iD Oostenrijk
zoowel als Hongarije en met Italië was de
vrede nog niet gesloten. LaDger dan een
half jaar duurde de burgeroorlog en pas
toen Rusland tusschenbeide gekomen was,
kon de rust terugkeeren. Weldra hield hij
nu als de overwinnaar te Weeuen zijn in
tocht. Zelt toog hij naar Hongarije om den
opstand te bedwingeu en ook slaagde hij
er weldra in met Italië tot overeenstem
ming te komen. Van toen af kon hij met
krachtige hand zich wijden aan de ont
wikkeling van Oostenrijks politiek en de
verwezenlijking van zijn ideaal.
Dat ideaal, reeds dadelijk in zijn
eerst6 proclamatie ter gelegenheid van
zijn troonsbestijging uitgesproken, was de
vereenigiug van alle rassen tot één staats
lichaam.
Dat ideaal heeft den Keizer steeds voor
oogen gestaan en tot aan zijn dood toe
heeft hij geleefd voor de instandhouding
van die wankele éenbeid, die hij ten slotte
verkrijgen koD. Wat geen zijner voorgan
gers gedaan had, deed hjjmeeleven met
zijn veeltalig volk en zich op do hoogte
stellen van elks bijzondere begeerten en
belangen, hun taal, zeden en volksleven.
Den 24 April 1854 trad de Keizer in het
huwelijk met prinses Elisabeth vah Beieren
met wie hij in 1853 ter gelegenheid van
een jachtpartij te Possenhofen in kennis
kwam. Ze was zijn nicht, maar hij had
haar nog niet eerder ontmoet.
Het huwelijksleven heeft den Keizer velö
uren van verdriet gebracht. Het geluk
was zoo kortstondig, de eene harde slag
volgde in de familie op den anderen. Ont
zaggelijk zwaar trof den Keizer het verlies
van zijn eenigen zoon Rudolf die iu 1889
te Meyerling onder zoo geheimzinnige om
standigheden overleed maar nog zwaar
der was de slag van het noodlot dat hem
trof in den dood van zijn gemalin, de be
minde Keizerin Elizabeth, die in 1898 onder
moordenaarshand viel.
Groot waren ook de regeeringsmoeielijk-
heden die zich op den weg van den Keizer
plaatsten. Meer dan eens werd Oostenrijk
in den oorlog gewikkeld, in 1863 met
Denemarken in 1866 met Pruisen, en in
1914 onderteekende de stokoude monarch
nog de oorlogsverklaring aan Servie,.welkè
het sein werd voor den grootsten aller
wereldoorlogen.
Maar ook waren er tal van binnenlaDd-
sche moeilijkheden te bekampeD. Niet overal
zij zich door iemand laten onderrichten,
die een held in het rijk van den geest
zou zjjn, ah en nu wilde men haar
aan een zwakzinnige ketenen
Ze zou iedere geringe vrouw uit het
volk benijden, die een gezonden man den
haren noemde. Was er geen redding
geen uitweg moet zij dit offer der ge
hoorzaamheid brengen!
Was er iemand die haar met raad ter
zijde stond. Er was Diemand. Voor het
eerst in haar leven had ook de dominee
haar teleurgesteld.
Hij had haar slechts van gehoorzaamheid
kunnen spreken van het buigen onder
Gods wil
God Die het lot der menschen be
stuurt. Waarom" bestuurde hij haar lot
zoo wreed, zoo meedoogeniooB Bestond
er geen erbarming en geen ontkomen
Had de dominee gelijk, dat er voor de
uit stof geborenen niets overbleef, dan
zich te buigen onder de hand van den
Geweldige. Schikken moest zp zich in
ootmoed P Neen zij was niet ootmoedig
zij wiide zich niet scöikken haar
gezonde zinnen schreeuwden het luid uit
in grenzeloozen jammer .Haar jonge sterke
ziel stond op tegen h-t juk, dat haar zou
worden opgelegd. Zij wilde vluchten,
maar waarheen F Naar haar grootmoeder
iu het vergelegen Frankenland zonder
geld zonder geleide 't
Ea als zy daar uuHau zei aas
wilde men zijn keizerlijk gezag erkennen
en telkens weer kwam het tot botsingen,
nu eens hier dan weer daar. Hongarije gaf
voortdurend veel moeilijkheden, ook nog
na 1867 in welk jaar de Keizer tot Koning
van Hongarije werd gekroond en Oostenrijk
en Hongarije ieder een eigen parlementaire
regeering kregen, met een gemeenschappe
lijk ministerie, welke verantwoording schul
dig is aan de delegatie van beide Rijks
dagen. Men herinnert zich hoe nog tot voor
den oorlog de politieke toestand in het groote
verdeelde rijk onrustbarend was. De par
lementaire arbeid lag voor een groot deel
stil als een gevolg van de voortdurende
conflicten tusschen de Tsjechen en de Duit-
schers, de herrie in Bohcmen, de strijd in
het Hongaarsche parlement.
Thans woedt de groote oorlog en strijden
Duitschers, Oostenrijkers, Honearen, Bohe
mers, Magyaren, Roethenen, Tsjechen en
hoe ze verdei' mogen heeten schouder aan
schouder tegen den gemeenschappelijken
vijand. Zal het bloed dat vloeit het cement
zijn dat de deelen van het groote lijk stevig
aan elkander bevestigen zal De toekomst
moet daarop het antwoord geven, maar de
opvolger van den grijzen monarch, aan
wiens verstijfde vingers den scepter is ont
vallen, staat voor een zware taak, düt is
wel zeker. Want nog steeds smeult er het
vuur van verzet en tweedracht.
—o—o o
De nieuwe Keizer heeft reeds het bewind
aanvaard. Wie is hij, wat is hij? Tot nog
toe wist men van aartshertog Karei Frans
Jozef, die zich nu waarschijnlijk Keizer
Karei I zal laten noemen, heel weinig. Hij
werd als zoon van aartshertog Otto in 1887
geboren en is dus nog geen 30 jaar oud.
Het was hem „nicht in der Wiege gosun-
gen", dat hij nog eens de Keizerskroon
zou dragen, waDt toen hij geboren werd
leefde kroopprins Rudolf nog. Eo na diens
overlijden trad aartshertog Frans Ferdinand
als troonopvolger op. Eerst na den moord
te Serajewo, waarbij de troonopvolger en
zijn gemalin als slachtoffers vielen, trad
aartshertog Karei op den voorgrond. Sedert
ook trad hij in het leger meer naar voren
en kreeg hij het opperbevel over een Oosten-
njksch leger aan het front in Rusland. Daar
onderscheidde hij zich.
De Oosteurijksche pers vertelt veel goeds
van den nieuwen gebieder en van zijn ge
malin de nauwelijks 24 jarige prinses Zita
van Bourbon Parma Hij wordt geteekend
'als een eenvoudige krachtige persoonlijk
heid, die zijn landen en zijn volken kent.
De eerste daad van den nieuwen Keizer
is geweest de bestaande regeering te hand
haven en de gebruikelijke proclamaties te
richten tot zijn onderdanen en het leger.
Proclamaties vol hulde aan zijn voorganger
6D beloften voor de toekomst.
de voeten barer grootmoeder wierp.
Zij wist, dat haar grootmoeder baar ook
geeu weg tot de vrijheid zou wijzen.
D:e zou zeggen: men pakt zich zelt aan,
doet «ijn plicht en hecht zich niet aan
ziekelijke sentimenten waartoe is men
anders prirses.
Daar dacht zij weer aan Pilgermann
als die baar zou willen helpen te vluchten?
Hij had haar dikwijls gezegd, dat bij zijn
stervenden heer beloofd had over zijn doch
ters te zullen waken ..Maar de oude man
zou haar in het geheel niet begrijpen, ook
hij kende slecbts den eenen plicht... ge
hoorzaamheid... O, zij had net bem zoo
dikwijls hooren zeggen, dat wij niet voor
ons zelf op de weield z(ju. Wij, die God
over het volk plaatst, mogen slecb's bet
allerlaatst aan ons eigen wel en wee den
ken."
Dat was het wachtwoord der opvoeding
die men haar gegeven had.
Hat Reist zou zij zyn ge Turven
Waarom vatte zij geen moed stapte in
gindsche boet... roeide het meer op..-,
en liet zich geluidloos aetrziuKen ia het
stille water
En daarna snikte zij het luid uitprecies
als een wanhopig kind, dut gei -u uUkoiu-t
weet
Buiten brak nu het on weer los. De storm
zweepte bet water van het meer op e
-chuüde tegen de rnuroo au het pa ïijomi
bliksemstralen als sla .a yiugeu a g»
TEXEL, 2 December 1916.
Subsidie T. E S. O.
Voor de winterzitting hebben Ged.
Staten o a. ingediend het voorstel om
aan de N. V. Texels Eigen Stoomboot-
Onderneming voor bet jaar 1917 f3000,—
subsidie uit de provinciale kas te ver-
leenen, onder uitdrukkelijke voorwaarde,
dat geen uitkeering van dividend mag
plaats hebben en de winst over 1916
moqt gebruikt worden voor afschrijving
volgens aanwijzing van Ged. Staten.
Minister v. Gijn,
Woensdag viel in de Eerste Kamer
het wetsontwerp tot wijziging der suc
cessiebelasting, met 22 tegen 18sL»mmen.
De wet, die op 18 Juli j. 1. door de
Tweede Kamer werd aangenomen met
48 tegen 29 stemmen, werd door de
Eerste Kamer verworpen en de minister
van Financiën, Mr. dr. A. van Gijn,
alzoo gedwongen been te gaan.
Het ministerie Gort v. d. Linden heeft
thans reeds z'n donien minister van
Finauciöa versleten.
Wie volgt?
Beperking van den spoorwegdienst.
In verband met de voorgenomen be
perking van dén spoorwegdienst en de
bedoeling om de rijtuigen gedurende den
winter niet of weinig te verwarmen,
geeft het „Gron. Dagblad" in overweging
tijdelijk de dames coupés te laten ver
vallen, alsmede een rookverbod uit te
vaardigen voor alle compartimenten.
Daardoor kunnen de treinen aanmerke
lijk verkort worden en ongetwijfeld zal
het reizend publiek liever afstand doen
van hst.rooken, dan van de verwarming
der rijtuigen.
Uit vrees voor inbeslagneming
werden te Alkmaar zoo goed als geen
eieren op de markt aangevoeld en die
er waren, werden voor 14'A cent per
stuk verkocht.
Plotselinge dood.
Dr. M. G. M. Sluiters te Oostorhout
zeeg. terwijl hij een patient behandelde,
plotseling ineen en was na een kwartier
overleden.
den zwarten hemelde donder kraakte
en knetterde de regen viel iu struomen
neor het water van het meer en van
den hemel, schenen elkaar te raken.
Tusschen bet-razen daarbuiten, meende
zij een menschelijke stem te hooren. Ver
keerde iemand iu nood door het weer P
Riep iemaod om hulp?
Zij stond midden in de kamer te luis-
steron voor dat zjj tot klaarheid was ge
komen, werd de deur opengerukt een
man, gehuld in een regenmantel, trad bin
nen nam zijn hoed af liet zijn door
natten mantel mleo, dien zijn begeleider
opraapte, om daarmede terug te gaan in
de voorual. Eerst hadden de iudriugej-s in
het half donkere vertrek niots bemerkt
van de aanwezigheid van een derde,
blij, o ider dak te zijn.
Maar nu hij iu de schuilplaats rondkeek,
die een gelukkig toeval bem had geschon
ken, bemerkte de eerst binnengekomene
de prins-s, dte blei k »an schrik, de handen
tegen de borst gedrukt tusschen deramen
Stond. Ren felle hlicsemsri-aHl »o-|u-htt«
enkele seconden het vertrek en liet hem
Sibyle zieu m zl u.mr scoomueid eo lief
talligheid. Twee jouge mouse n stonden
tegenover elkaar twee paar oogen
vroegen: wie zijt gij, van waar komt gij?
G.j zyt mij vieomd en toch ken ik u
gij vieemd mesjscbenkind.
Wordt vervolgd.)