ÏÖ56
Woensdag SI Januari 1917.
30ste Jaargang.
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
ii week tof week
Bit blad verschijnt Woensdag;- en Zaterdagmorgen
Abonnementsprys per 3 maanden.
Voor den Bürg 30 Cta. Franco per post door ge
heel Nedeeland 45 Cts. N«i[ Amerika en Andere
binden met rerliooging der porto's.
Advertentiën vóór acht uur op den dag; der nitgave
Prys der Adverienlièn.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Ct
Groote letters on Vignetton worden near plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 3 Cts. per nummer.
fEMENTEN en ADVERTENTIE N worden aangenomen bij de TJitg. Firma LANGEVELD& DE R O O IJ, Parkstraat, Burg op Tbx bi..
20-27 Jan.
ngewon6 omstandigheden waar-
thans leven drukken ook hun
den arbeid der Tweede Kamer.
daar reeds eerder op. Niet het
kt dat ook uit het feit, dat nog
1 klein gedeelte van het begroo-
voor 1917 is afgedaan, Diettegen-
bijna reeds een maand van het
'Sjaar verstreken is. En niet enkel
behandeling van de belangrijke
herziening is deze achterstand
ct, maar mede ook door de vele
maatregelen die in verband met
malen toestand de aandacht der
rter of langer tijd bezig hielden,
er in de afgeloopen week weer
mtwerp tegen de huuropdrijving
beslag kreeg en het ontwerp,
der regeering de macht verleend
jpen op te vorderen, dat eveneens
ien werd. Reeds eerder was de
gemachtigd beslag te leggen op
uimte der schepen, maar in de
"leek dat niet voldoende en werden
ir bepalingen noodig geacht. In
omstandigheden zou er zeer zeker
sering aan denken om zoo ingrij-
te treden, en deed ze het al, ze
g op hevig verzet stuiten.,
.engewone omstandigheden hebben
m het heilig huisje van onze per-
rijheid meedoogenloos aangetast
fjhikken ons in alles en laten ons
,maszregeln", omdat algemeen ge-
i erkend wordt, dat deze buiten-
- omstandigheden buitengewone
g[j plen noodig maken.
mer heeft behalve aan het boven-
le werk in de afgeloopen week, ook
ichten gewijd aan den begrootiogs-
Vooral die voor Buitenlandscbe
gaf nogal stof tot algemeene be-"
ngeD, waarbij het voornaamste
rp „de vrede" was. Door verschil-
deJ^rekers werd de regeeriug hulde
,st (jf voor haar houding inzake ver-
el lie buitenlandsche aangelegenheden
ieid,gaar gedragslijn inzake de vredes-
an Dgen van den laatsten tijd kon over
een aanspraak maken op de instem-
sr Kamer. Eenige strijd gaf de vraag
de toekomst heil mag worden ver-
Ivan een vred6 onder bescherming
jilitairen dwang, zooals president
zich dien denkt, dan wel van een
diö gewaarborgd wordt door inter-
'lè tractaten. Een vraagstuk waar-
i staatslieden het nog wel niet zoo
ens zullen zijn. Door een der sprekers
r by d6 regeering op aangedrongen,
eventueele deelname aan eenige
ie tie, voeling met het parlement te
de kwestie van de deportatie der
'P< kwam ter sprake. Het was de af-
digde van Zaanda,m, die daarover
3- regeering van gedachten wisselde,
veet, dat uit Antwerpen en andere
;be steden" honderden burgers naar
bland zijn gebracht om daar voor de
he overheid te werken. Daaronder
jok velen, die dsstij'ds uit Holland
tOSèlgië zijn teruggekeerd, nadat ze van
•egeering de verzekering hadden ont-
q, dat hen geen leed zou geschieden
i niet gevangen zouden worden ge-
jen.^ eeQ verzekering die ODze regeering
ÏÖjeven, op grond van de toezegging
litsche Overheid in België. Nu ondanks
tëzegging de Belgen toch.weggevoeid
iet
werden, achtte onze regeering zich ten op
zichte van hen verplicht, daartegen bij de
Duitsche regeering te protesteeren en het
gevolg is dan ook geweest, dat een deel
der gedeporteerden'naar Antwerpen hebben
mogen terugkeeren. Blijkens de mededee-
ling van den minister is thans bjj de
Duitsche regeeriDg aangedrongen, om ook
de anderen weer te laten gaan. De heer
Duijs wilde de regeering er voor spannen
om met andere neutralen gezamenlijk her
stel te krijgen van wat hij volkenrecht-
schending noemde, doch minister Loudon
za^ daarin geen heil.
Behalve met de begrooting voor buiten
landsche zakerr, maakte de Kamer ook een
aanvang met die van Justitie en Water
staat. De algemeene beschouwingen waren
echter niet van veel beteekenis. Voor de
behandeling van deze begrootingen waren
de beide avondvergaderingen aangewezen.
De Kamer houdt n. 1. ook al weer avond
zittingen, maar mogelijk dat ze nu een
beetje haast zal maken en de avondver
gaderingen van den nieuwen Kamervoor
zitter de heer Mr. Fock, cadeau krijgt.
Deze werd Donderdag geïnstalleerd en in
zijn korte redevoering, waarmee hy zijn
zware, ondankbare taak aanvaarde, deed
hij vooral een beroep op de voortvarendheid
der Kamer. Hij hoopte, dat de sprekers
zich zooveel mogelijk zullen beperken en
om ze aan te moedigen, stelde hij alvast
in uitzicht de volgende week slechts één
avondvergadering te houden. Gaat de
spreekwoede de heeren echter weer beet
pakken, dan volgen er onverbiddelijk meer
avondzittingen. Een klein beetje „masz-
regeln" door den nieuwen praeses kan zeer
zeker geen kwaad, want niettegenstaande
de buitengewone omstandigheden, blijft de
spreekzucht van de heeren der Kamer
buitengewoon.
o—o—o
Van bijna alle oorlogsfronten kwamen in
de laatste dagen- berichten over strenge
koude, ijs en sneeuw, tengevolge waarvan
de actie zeer beperkt was. De gevechten
van de afgeloopen week waren niet veel
meer dan schermutselingen, die in de
meeste gevallen vrij onbelangrijk waren.
Alleen op het front bij Riga was een paar
dagen laDg de actie nogal levendig. Aan
de rivier de Aa deden de Duitsche troepen
e6n sterke aanval op d'e Russische linies,
waarbij het hun gelukte een Russisch
regiment dat niet tijdig teruggetrokken
was, te omsingelen. /Daarbij werden vele
gevangenen gemaakt,.
Dat was echter ook al het eenige krijgs-
bedrijt van beteekenis. Overal elders lag de
actie vrijwel geheel stil,aan de verschil
lende fronten.
Intusschen is het wel zeker, dat er achter
de fronten hard gewerkt werd en nog voort
durend wordt. Thans heerscht nog de win
ter, maar straks zal de lente komen en
wie huivert niet bij de gedachte eraan
dan zal de geweldige stnjd heviger los
barsten dan ooit. t)e Ententepers verzwijgt
het niet, dat de hoop der geallieerden ge
vestigd is op de nieuwe lente. En plechtig
verzekert men van die zijde, dat de be
slissing aanstaande is, m. a. w. dat de ge
allieerden .een vast vertrouwen hebben in
den uitslag van den strijd, die in een over
winning der geallieerde troepen eindigen
moet.
Ook in den winter van 1915—1916 werd
door de Entente die schoone overwinnings-
droom gedroomd, maar de werkelijkheid
was al heel anders. En het zal nog zeer
de vraag zijn of 1917 beter zal beantwoor
den aan de verwachtingen, die men te
Londen en Parijs koestert.
Intusschen staat vast, dat or achter de
fronten hard gewerkt wordt aan de voor
bereiding voor „de laatste ronde". Niet
alleen in Duitscbland zjjn de mannen van
18 tot 45 jaren onder de wapens, in Fran
krijk ook, en daar worden reeds de mannen
tot 50 jaar opgeroepen, terwijl in Engeland
ook de 18-jarigen onder de wapens zullen
moeten komen.
De oorlogvoerenden hebben in de beide
oorlogsjaren ontzaggelijke verliezen aan
„meDscbenmateriaal" geleden miljoenen
jonge levens werden vernietigd, aan mil
joenen werd voor altijd alle levensgeluk
en levensvreugde ontroofd. Maar toch
is het eiDde er nog niet en niemand ant
woordt op de vraag: boe lang nog?
o—o—o
Door president Wilson is geantwoord op
de nota's der Entente en Centralen inzake
zijn bemiddelingsvoorstel. De president deed
dat echter niet rechtstreeks, maar in den
vorm van een boodschap aan den Senaat.
In deze verklaring wees Wilson erop,dat
z;ijn vredesbemoeiingen medegewerkt heb
ben om een stap te doen in de richting tot
staking van de vijandelijkheden. En ver
volgens zette de president uiteen hoe naar
zijn meening een duurzame vrede kon
worden verkregen. De vrede dient gegrond
te zij d op de overtuiging dat de strijd on
beslist is gebleven. Er moeten geen over
winnaar en geen overwonnenen zijn. Een
vrede die door het zwaard wordt opgelegd,
zal bij de verslagen partijen wrok achter
laten en de oorzaak van nieuwe conflicten
kunnen worden. Als een der eerste eischen
voor den grondslag van den vrede noemde
Wilson de erkenning van gelijke rechten
voor alle nationaliteiten. Polen werd
daarbij door hem tot voorbeeld genomen.
Polen, dat naar zijn meening .vereenigd en
onafhankelijk moet zijn met een eigen
bestuur. Vérder acht Wilson noodig de
vrijheid der zeeën en beperking van be
wapening, terwijl de Datien de Monroeleer
moeten aanvaarden, d.w.z. dat geen natie
zal trachten haar macht uit te breiden over
eenige andere natie.
Als de vrede geteekend is, zal het noodig
zijn een wereldbond of een wereldmacht
te vormen, tot behoud van den vrede.-
Blijkbaar denkt de president zich een zoo
sterke macht, dat deze met succes de af
zonderlijke staten er van zal terughouden
een oorlog te ontketenen. De medewerking
van de nieuwe wereld acht Wilson voor
dat doel noodzakelijk. De natiën moeten
zich voortaan onthouden van deelneming
in verbonden, maar ze moeten zich allen
vereenigen in één groote gemeenschap, allen
vrij om haar eigen leven te leiden en
onder gemeenschappelijke bescherming.
Tot zoover de hoofdinhoud van de bood
schap van president Wilson. Nieuwe denk
beelden brengt ze eigenlijk niet, anderen
hebben, zij het dan in wat anderen vorm,
hetzelfde plan voor een eeuwigen vrede
ontplooid. Maar de vraag of het uitvoer
baar is, moest ook telkens worden ge
hoord.
Daarbij komt thans een tweede vraag:
deze n.l. of de partijen het willen. En als
men kennis neemt van beschouwingen der
Ententepers, dan is een antwoord daarop
niet moeilijk. Het deel ervan hat Wilson
vriendelijk gezind is, steekt hem een veer
op den hoed, prijst zijn goede kant en het
mooie vau zijn denkbeeld, maar dat
denkbeeld wordt verder als al te utopisch
eu idealistisch ter zijde geschoven. De
president staat met zijn mooie denkbeelden
te ver buitpn de werkelijkheid zeggen ze.
Een ander deel neemt ook de beleefdheid
tegenover den president in acht, maar
komt er openlijk voor uit, dat het doel
der Entente moet zijn een overwinning,
omdat alleen dan een duurzame vrede ver
kregen kan worden. Duitschland zeggön
deze bladen zal zoo'n vredesovereen
komst toch als een vodje papier beschou
wen als het daar voordeel in ziet. En ten
slotte zijn er ook nog Ententebladen die
lichtelijk den spot drijven met de verheven
denkbeelden van den president en die voor
eerst nog van geen vrede willen hooren.
Ook de Duitsohe pers hoeft het hare ge
zegd over de boodschap van president
Wilson. Doch ook in de beschouwingen
der Duitsche bladen heeft men niet veel
hoopvols kunnen lezen. Ook van die zijde
heeft men woorden van waardeëring te
over voor de verheven bedoelingen van
president Wilson, maar aan de uitvoering
ervan wanhoopt men al te zeer. De schuld
daarvan komt voor rekening der Entente,
die zooals Theodor Wolff het uitdrukt in
het Berl. Tageblatt de mogelijkheid van
vrede heeft ondermijnd en in de lucht ge
blazen. Ook achten verschillende bladen
het denkbeeld van Wilson niet uitvoerbaar
terwijl er ook zijn, die hem den raad geven
zich alleen maar tot het Engelsche wereld
rijk te bepalen met zijn nationaliteitsbe
ginsel, omdat hij dan vooreerst genoeg zal
hebben.
Bemoedigend zijn deze persstemmen
voor Wilson zeer zeker niet.
TEXEL, 31 Januari 1917.
Vreemdelingenverkeer.
Buiten regeert de wintervorst, die met
zijn ijzigen adem de wateren deed ver
stijven, buiten vallen de sneeuwvlokken,
die de doodsche aarde met een wit kleed
bedekken, maar binnen bij het knap
perend haardvuur zit het bestuur van
de afleeling den Burg, Texel, der A.N.
V. v. V. en beraamt plannen voor het
komende reisseizoen.
Vol vertrouwen zijn die mannen voor
de komende dagen en in het vaste ge
loof,^dat na deze barre winterkoude, de
lente zal komen, die de aardkorst zal
doen ontdooien en ons eiland weer maken
tot een lustoord voor natuurliefhebbers,
smeden zij groote plannen.
En zij besluiten o.a. tot de uitgave
van een wandelkaart van Texel, in
handig zakformaat, een kaart in kleuren
druk ter groote van 25 X 35 c.M.
Die kaart zal geld moeten kosten en
het bestuur, gewoon om met weinig
middelen veel te doen, heeft daarop ook
thans iets gevonden.
Tot dekking van de kosten, althans
een deel daarvan, zal gelegenheid worden
geboden, allereerst aan neringdoenden
in onze gemeente, een reclame te laten
afdrukken op den witten rand, die de kaart
omgeeft.
Blijkens advertentie in dit nummer
worden nadere inlichtingen verstrekt
door den heer M. A. Kuijper.
Begrijpe ieder z'n eigen belang en dat
van onze gemeente.
Ons verkeer met den vasten wal.
In ons vorig nummer roemden wij
onze verbinding met den vasten wal en
heetten ons, niet zoDdar reden, gelukkig
boven onze buren de Vlieianders en
Terschei lingers, waar het verkeer m -t
ontzettende moei.jjkhoden gepaard gaat
