4> 3064
Woensdag 28 Februari 1917.
30ste Jaargang.
AL
Nieuws- en
Advertentieblad.
,ef
Binnenland.
boi
Van weck tot week.
isea
[.L.
KOS
OR.
Uit blad verschflut Woeosdaj?- en Zaterdagmorgen
Advcrteutiën vóór aelit uur op dendas der uitgave
NEMENTEN en ADVERTENTIEN wordeu aangenomen by de Üitg. Firma LANGEVELD& DE ROD IJ, Parkstraat, Borg op Tex bi.
i Gort, Erwten en lïoonen.
gemeester en Wethouders derge-
jjte Texel brengen ter openbare
is, dat binnen enkele dagen voor
J gemeente zal worden afgezonden
partij Regeeringsgort, groene erwten
fume boonen, welke uitsluitend op
J mogen worden verkocht,
vjnkeliers, die deze artikelen wen-
Tl te vorkoopen, behooren hun be
liljetten, na deze vooraf ten gemeente-
h te hebben doen afstempelen, bij
^er te Helder wonende grossiers in
veren.
sel, 27 Februari 1917.
Burgem. en 'Weth, voornoemd,
BUYSING DAMSTE.
De Secretaris, JONKER.
Verbouw van gewassen.
i j) Burgemeester der gemeente Texel
erwegende, dat de Minister van
IVJbouw, Nijverheid en Handel nader
i bepaald
dat de oppervlakte, dit jaar in het
ijel met geel mosterzaad, bruin mos-
ïlltaad, karwijzaad, kanariezaad, blauw-
nzaad, spinaziezaad en zaaiuien te
len, niet giooter mag zijn dan 70
ent van het gemiddelde der opper
sten, welke in het betrokken bedrijf,
jaren 1913, 1914 en 1915 met
—dezer gewassen zijn beteelden
dat de oppervlakte, dit jaar met
TV en suikerbieten te betelen, niet
ter mag zijo voor vlas dan liet ge-
lelde en voor suikerbieten dan 80.
JJtent van het gemiddelde der opper
sten, welke in het betrokken bedrijf,
*le jaren 1913, 1914 en 1915 met elk
>r gewassen zijn beteeld;
llO'engt ter kennis van belanghebbenden;
d. dat alle door hem verleende ver-
ningen tot het verbouwen van een
meer der bovengenoemde gewassen
?ezonderd vlas) zijn vervallen;
3'lo.' dat de afgegeven vergunniogsbe-
en ten spoedigste ten gemeentehuize
n ooren te worden ingeleverd, in ieder
n al vóór 10 Maart a s.en
naio. dat de nieuwe vergunningsbewijzen
let spoedig doenlijk ba de inlevering
,8tti het vervallen bewijs zullen worden
,be.^even-
ei]:exel, 27 Februari 1917.
,J De Burgemeester voornoemd,
nt BUYSING DAMSTE.
lor 17—24 Febr.
ddet buitengewone van onzen tijd heeft
e, h in de laatste dagen wel buitengewoon
•mtespiegeld in de zeer buitengewone ge-
rdrrtenissen.
aöaar was allereerst die eigenaardige
benisterieele crisis, evén plotseling opgelost
ze ontstond. Den eenen dag pakt minis-
P van Gijn zijn portefeuille onder den
rgcn, stapt het departement van financiën
af, om er niet weer terug te keeren en
Bds een dag later komt de nu weer actief-
nnister geworden oud minister Treub bezit
iüimen van het departement, dat de heer
nin Gijn een jaaft- geleden van hêm had
iimrgenomen.
irDat alles ging weer verrassend vlug in
lijn werk en dat er allerlei conclusies wer-
iU- geboord, ligt voor de hand. Er war.en
die dachten en het ook uitspraken, dat
i/;t heer Van Gijn eigenlijk slechts opge-
eden was ais „bewaarder" vau de schat
kist zoolang de heer Treub om welke
reden dan ook zich buiten het Kabinet
mo68t houden. Men weet wat destijds den
heer Treub ten val bracht, maar volgens
sommigen was er eigenlijk „een vrouw in
het spel* geweest, Minister Treub leefde
volgens hen een jaar geleden als een ge
scheiden man, maar is thans hertrouwd en
ze brengen die verandering van Staat thans
in verband met de jongste Kabinetscrisis.
Intusschen heeft minister Cort van der
Linden in de Tweede Kamer bet een en
ander gezegd omtrent de reden van het
heengaan van den heer Van Gyn. Deze zou
zijn een verschil vant gevoelen in den Raad
van Ministers, inzake de uitgaven voor de
distributie van levensmiddelen, waartoe de
regeering had besloten. Het meeningsver-
scbil betrof niet het bedrag en evenmin
het stelsel, doch de heer Van Gyn was van
meening, dat hem over de doelmatige be
steding van het toegestane crediet. een
overwegenden invloed toekwam. Dit ge
voelen was in strijd met dat van de overige'
leden van den Ministerraad en daarom
verzocht de heer Van Gyn van zijn ambt
te worden ontheven.
De heer Van Gijn heeft in een interview
vrijwel hetzelfde gezegd, alleen veel uit
voeriger. H ij meende zich niet neer te
kunnen leggen bij besluiten van den Minis
terraad die met een behoorlijk beheer van
de financiën naar zijn opvatting in strijd
zouden zijn.
De heer Treub is thans aan het departe
ment van financiën teruggekeerd. Na een
jaar vacantie te hebben gehad is „de sterke
man" weer in het drukke en zware leven
teruggekeerd, dat een minister van finan
ciën in ODze geldverslindende dagen heeft
te leiden.
Ter geruststelling van hen, die in de
terugroeping van den heer Treub zooiets
zagen als een reactie tegen het votum der
Tweede Kamer in Jan. 1916, waardoor do
heer Treub toen tot hoengaan werd ge
dwongen, zijn door den Minister-president
gerust gesteld. En die verklaring kon des
te gemakkelijker worden afgelegd, omdat
de Verzekeringswetten die in Januari van
het vorig jaar den heer Treub ten val
waren, sedert naar het departement van
Waterstaat overgebracht 'en thans onder
de hoede van Dr. Lely zijn.
Niemand zal ontkennen, dat de keuze
van de regeering, waardoor de heer Treub
de opvolger van d6n heer Van GLjn werd,
een zeer gelukkige isa geweest. Treub is
een der meest krachtige figuren gebleken
een man met groote geestesgaven, door
zicht en doorzettingsvermogen. Als er
iemand in slagen kan nog eens weer het
evenwicht in onzefinanciën zooveel mogelijk
te herstellen, dan zeker de heer Treub.
Zijn benoeming beteekent dan ook meer
een versterking dan een verzwakking van
het Kabinet, niettegenstaande de afgetreden
bewindsman, de heer Van Gijn, zich heeft
doen kennen als een persoonlykbeid waar
voor men alle respect heeft te hebben.
Het is geen lichte taak in dezen tyd, nu
zoo zware offers van de schatkist gevraagd
worden, minister van financiën te zijn en
die taak zal nog steeds zwaarder worden,
boelahger deze welvaart en schattenver-
slindende oorlog duurt, maar het geeft
een rustig gevoel een man als de heer
Treub te weten aan het hoofd van het
belangrijke departement.
oo—o
Niet alleen en niet het meest in de boven
aangehaalde ministerieele crisis spiegelde
zich af bet buitengewone van onzen tijd.
Er valt melding te maken van veel ernstiger
gebeurtenissen.
Als een schok is Zaterdagmorgen de
tjjding gegaan door ons land, dat niet
minder dan zes Nederlandsche schepen ten
offer waren gevallen van den meedoogen-
loozen duikbootoorlog.
Zes Nederlandsche schepen getorpedeerd
waarvan twee met tarwe geladen, een
derde met stukgoederen uit Indie de
anderen op weg naar Amerika om graan te
halen voor 'onze regeering. Een zevende
stoomschip ontsprong aanvankelijk den
dans, doordat het Wegens defect aan de
machines naar de haven moest terugkeeren,
voordat de ontmooting met de Duitsche
onderzeeër, die de wandaad pleegde, plaats
had.
De getorpedeerde schepen waren onder
weg toen de verscherpte duikbooloorlog
werd aangekondigd en werden opgehouden
door de Engelsche autoriteiten, die aan
vankelijk de schepen niet wilden laten
gaan. Blijkens een offtcieele mededeeling
van de regeering heeft deze dadelijk na het
afkondigen van den verscherpten duikboot-
oorlog er by de Duitsche regpering op aan
gedrongen, zorg te dragen dat geen op dat
oogenblik onderweg zijnde Nederlandsche
schepen vaü de nieuwe maatregelen het
slachtoffer zouden worden. De Duitsche
regeering verklaarde zich bereid, aan dat
verlangen tegemoet te komen, onder toe
voeging evenwel, dat het haar onmogeiyk
was absolute veiligheid te garandeeren.
De schepen zouden gelegenheid krygen op
22 Februari de Engelsche havens te ver
laten, waarna zij te zamen blijvend, zich
westwaarts uit het gevaarlyke gebied
moesten verwyderen om verder buiten dat
gebied blyvende, hun weg te vervolgen.
Hoewel ze daaraab voldeden werden ze
getorpedeerd.
Tot zoover over de byzonderheden, die
op het oogenblik dat wij deze regels schry-
ven bekend zyn. Elders in dit blad vindt
de lezer nadere mededeelingen omtrent dit
zoo ernstige incident. 1
Ernstig, omdat er maar al 'te duidelijk
uit blijkt waar het heengaat met de neu
tralen in dezen verschrikkelijkere, beest-
achtigen oorlog. Wat ouze regeering zal
doen, valt nog niet te zeggen. Met
spanning mogen nadere berichten worden
afgewacht Dat ze tegen een zoo ernstige
schending van onze rechten, tegen een zoo
infame wandaad, niet werkeloos kan blijven
ligt voor de hand.
De daad is niet streng genoeg af te
keuren. We kunnen met de tegenwoordig
beschikbare scbeepsruimte ternauwernood
voorzien in onze behoeften aan graan en
levensmiddelen en als nu ook nog de
Duitsche onderzeeërs onze schepen in den
grond boren liefst bij zessen te gelijk
schepen geconsigneerd aan de Nederland
sche regeeriDg, geladen met voedsel voor
het Nederlandsche volk zonder eenige
schijn van recht, zelfs zonder eenige mode
ratie en zonder dat de vraag gesteld wordt
of van de vernietiging ook- eenig practisch
nut kan worden verwacht dan is de
toestand toch wel bitter ernstig geworden.
Tot nog toe zyn inzonderheid de neu
tralen de dupe geworden van den ver
scherpten duikbootoorlog! Proceritsgewyze
werden de neutrale BChepen het meest
vernield. Misschien boezemen de thans ge
wapende koopvaarders der geallieerden den
duikbootcommandanten meer eerbie'd io,
dan men te Berlijn wel wilgelooven. Ook
bleek een Amerikaansch scbip dé reis door
het gevaarlyke gebied te kunnen doen,
zonder een duikboot gezien te hebbeD, wat
te veronderstellen geeft dat den duikboot
commandanten wel eenige eerbied schynt
te zyn ingeprent voor de Amerikaansche
sterren en streepen. Maar de schopen der
kleine neutralen worden niet ontzien, tegen
deze yvordt de duikbootenoorlog minstens
even soherp gevoerd als tegon die van
Duitschlands vijanden.
o—o—o
Over do andere krijgsbedry ven van de
laatste dagen kunnen we kort zyn. Op
verschillende punten werden do schermutse
lingen voortgezet, hier meer, ginder minder
hevig, doch verandering kwam er iu den
algemeenen toestand niet. Allen zijn bezig
zich gereed te maken voor de groote be
slissende slagen, die in de komende lente
verwacht worden ou zoo du en dan komt
het een of ander bericht daarover Iets mode-
deelen. Zoo kou men dezer dagen lezen
van de groote toebereidselen, die thans
achter het Russische front wordeu getroffon.
Naar luid van die berichten hebben er
troepenverplaatsingen plaats op uitgebreide
schaal en wijst alles er op dat in het Oosten
binnenkort een nieuw offensief der Russen
moet worden verwacht. De voorbereidingen
daarvoor moeten van zeer uitgebreiden aard
zyn, terwyi grootvorst Nicolaas genoemd
wordt als degene dio inzonderheid de Duit-
schers eu Oostenrijkers in de Karpaton en
Roemenie, aan den tand heeft te voeleD.
Het plan voor het groote offensief is op
een militaire conferentie onlangs te Peters
burg gehouden nauwkeurig vastgesteld,
zoo weet de EDtentepers althans mede le
deelen.
—o—o—o—
De gebeurtenissen te land zyn intusschen
nog niet in staat, die op zee in de schaduw
te stellen en zoo bleef ook in de laatBte
dagen de duikbootoorlog het alles over»
heerschende onderwerp. Ea daarby werd
dan ook weer eens met redevoeringen ge
vochten. In den Duitschen Rijksdag gaf de
staatssecretaris van MariDe een uiteenzet-
omtrent de resultaten van den strijd en hy
verklaarde, dat do verscherpte duikboot
oorlog niet slechts aan de gestelde ver
wachtingen hoeft voldaan, maar deze reeds
heeft overtroffen.
Daartegenover staat echter weer een byna
op hotzelfde oogenblik afgelegde verklaring
van den Engelschen Marineminister, die
betoogde, dat de duikbootactie gedoemd is
om te mislukken. Natuurlijk ontkende de
spreker niet dat de onderzeeers Engeland
heel wat last en schade berokkenen, maar
al te oDgerust behoefde men zich daarover
niet te maken.
Boide ministers hebben gemakkelijk
praten, Ze kunnen zöggen, wat ze willen,
en als er maar voor wat knaleffecten ge
zorgd wordt, dan valt hun redevoeringen
ook nog gejuich ten deel.
En dan is er ook maar heel weinig noodig
om een nieuw oorlogscrediet te verkrygen,
of een' nieuwe oorlogsleening volteekend
te krijgen.
De Duitsche Ryksdag hechtte zyn goed
keuring aan een nieuw oorlogscrediet van
van 15 milliard. En in Engeland werd
voor meer dan 750 millioen pond sterling
op de nieuwe oorloesleenin? ingeschrevpn.
TEXEL, 28 Februari 1917.
Het vei keer te water lier vat.
Moge de invloed van- den dooi op de
ijsmassa's, die iu de weken van vorst
gevormd werden, al' niet héél gróót zijn,
toch h-ieft do veranderde weersgesteld
heid. het mogelijk geu^aakt, dat vele
ard tt
ik.
ivelk;
ier
'ijk
Abonnementsprijs per S maanden.
Voor d?s Borg SO Cts. Franco per post door ge
heel Nbdsrland 45 Cta. Naar Ambrika en andere
l'inden mot verhooging der porto'a.
Pr\js der Adverlentièn.
Van 1 tot 5 regels SO Cta. Iedere regel moor 5 Ct
Groote lettors en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers Cts. per nummer.
tOj