N°. 8090
Woensdag 30 Mei 1917.
30ste Jaargang.
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
Vau week (of weet
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagmorgen
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Burg 30 CU. Franco per post door ge
heel Nederland 45 CU. Niuir Amerika en andere
landen met verhooging der porto's.
Advertcntiëu daags voor de uitgave vóór 0 uur nam.
Prijs der Advertentie».
Van 1 tot 5 rogels 30 CU. Iodoro regel meer 6 Ct
Qroote letters en Vignotton worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 3 CU. por nummer.
BONNEMENTEN en ADVERTENTIEN worden aangenomen bij de Uitg. Fihma LANGEVELD& DE R O 0 IJ, Parkstraat, Bons opTexel.
De Burgemeester van Texel brengt
ir kennis van niet beroepsmilitairen,
at zij, die van Rijkswege van boven-
d onderkleeding, schoeisel en uitrusting-
lukken worden voorzien, is, zoo zij in
et genot van onbepaald (klein) verlof,,
an wel van een der verloven, bedoeld.
de sedert gewijzigde L. O. 1916 B
31, zijn of worden gesteld, het dragen
au die kleeding, dat schoeisel en die
(rustingstukken tijdens dat verlof -
Bbalve gedurende de reis vau het korps
aar de woonplaats en terug ver--
oden,
Eveneens is bet uitleenen van militaire
eleding en uitrustingstukken, alsmede
et gebruik maken van geleende kleeding
Dz. verboden.
Texel, 25 Mei 1917.
De Burgemeester voornoemd,
BUYSING DAMSTE.
KEURING LANDSTORM.
De Burgemeester van Texel brengt
er kennis van belanghebbende, dat de
euring van de ingeschrevenen voor den
jaudstorm der jaarklassen 1905 en 1904
oor de gemeente Texel zal gehouden
lorden te den Helder op 9 Juni a.s.
,m. 9 uur in het Casinogebouw.
Texel, 25 Mei 1917.
De Burgemeester voornoemd,
BUYSING DAMSTE.
10—26 Mei.
Het parlement is uiteengegaan. In naam
er Koningin heeft minister-president Cort
ran der Linden de Vereenigde Zitting der
itaten-Generaal gesloten. Onder normale
imstan dig heden zou in dezen tijd in het
and de groote verkiezingscampagne aan
len gang zijn, maar thans kunnen we
;a!me Junidagen tegemoet zien. De ver-
iiezingsstijjd is uitgesteld tot een volgend
aar, als de Kamera de Grondwetsherziening
n tweede instantie zullen hebben afge-
landeld, Uitgezonderd in enkele districten
iraar door minderbeidspartijen candidaten
inlleu worden gesteld tegenover het af
tredend lid, mag verwacht worden, dat de
iftredenden bij enkele candidaatstelling
:ullen worden herkozen.
Er is thans ontegenzeggelijk een belang-
■jjke parlementaire periode afgesloten. Toen
het Kabinet-Cort van der Linden optrad
kwam het met een program, dat weliswaar
door den oorlogstoestand biet in alles kon
worden uitgevoerd, maar waarvan toch het
belangrijkste, de Grondwetsherziening, tot
stand kwam. Het Kabinet heeft in dat
opzicht zijn belofteu ingelost en het zal in
onze parlementaire geschiedenis blyven
voortleven als het Kabinet, dat algemeen
kiesrecht .en ond6rwijsbevrediging bracht.
Er is in het nu afgesloten 4 jarig tydperk
buitengewoon groote inspanning gevraagd
van Regeering en parlement beide. De ge
weldige wereldoorlog plaatste zich op hun
weg en schoof hun schier tallooze moeilijk
beden voor de voeten, die echter steeds uit
ben weg geruimd konden worden, dank zij
be goede samenwerking, De buitengewone
omstandigheden noopten de Kamers tot
êroote meegaandheid. Daardoor was het
v. alleeu mogelijk, dat één minister
we bedoelen de heer Treub na door een
'otum tot aftreden to zijn gedwongen, na
verloop van enkele maanden kalmpjes de
portefeuille weer kon overnemen.
Ook daaraan alleen mag worden toege
schreven, dat de in de laatste weken aaD de
orde geweest zijnde landstormkwestie zoo'n
zonderling verloop heeft gehad. Minister
Bosboom moest aftreden, omdat h(j niet
voor den wil van het parlement het hoofd
wenschte te buigen. Het Kabinet laat hem
stilletjes gaan, maar gaat tegelijkertijd de
gewraakte plannen van den t6n val gebrach-
ten minister uitvoeren, alsof dat als van
zelf sprak. In normale omstandigheden zou
zooiets niet mogelijk zijn geweest. En ware
het geschied, de toon van den leider der
oppositie, mr. Marcbant, zou nog veel
scherper geklonken hebben dan thans en
een krachtig votum van de Knmer ware
allicht niet achterwege gebleven. Thans
woog echter het behoud van het Kabinet
bij de Kamer zwaarder dan de belangen
van de landstormers. Ook bij mr. Marcbant
die dan ook bij zijn interpellatie in de af-
geloopen week, geen votum tegen de regee
ring wilde uitlokken, om de Grondwets
herziening niet in gevaar te brengen en
zich tot een, zij het dan ook scherp, protest
tegen de handelwijze der regeering, be
paalde.
De derde landstorminterpellatie heeft dan
ook geen baat gebracht aan de landstormers
van 1908, wat voor de betrokkenen zelf
wel een bittere teleurstelling zal zijn.
't Is niet de schuld van de Kamer die
thans heengegaan is.
—o—o—o—
De krijgsbedrijven werden in de afge-
loopen week krachtig voortgezet, doch ver
andering brachten ze in den algemeenen
toestand niet. Zwaar wordt thans inzonder
heid gevochten op het zuidelijk frout,
Donderdag was het twee jaar geleden, dat
Italië zijn oude bondgenooten den rug toe
keerde, zich aansloot bij de Entente en de
ellende van den oorlog binnen de eigen
grenzen haalde. Het Italiaansche leger viel
het Oostenrijksch gebied binnen en bet
stelde zich als naaste doel voor oogende
vermeestering van Triest en het Dalma-
tische kustgebied. Italia irredenta moest
van vreemde overheersching worden bevrijd.
Men herinnert zich welk een indruk de
toetreding van Italië tot de oorlogvoeren
den allerwege maakte. Algemeen was men
van gevoelen, dat dit de beslissing zou
brengen. Op de gevechtsfronten was de
toestand van evenwicht bereikt en Italië
zou nu aan de Entente hbt overwicht geveD,
noodig voor een overwinning.
Voor hen, die dat hebben gehoopt, moet
de uitkomst wel zeer teleurstellend zijn
geweest. Thans, na twee jaren oorlog voeren
ziet Italië nog steeds niet zijn we^schen
vervuld. Wel werd een klein stukje van
het kustgebied van Dalmatie veroverd, wel
kon ook na zware offers en buitengewone
inspanning Görz bezet wordeD, maar Triest
is nog ver en het doel, dat Italië zich stelde
is nog bjj lange na niet bereikt.
Ondanks het weinig bemoedigende van
deze feiten is de gedenkdag van de Itali
aansche oorlogsverklaring toch niet onop
gemerkt voorbijgegaan, zooals men dat met
een versleten term noemt. De koning heeft
niet kunnen nalaten om een dagorder tot
het leger te richten, waarin'hij eropwjjst
dat het zegevierend vooruittrok enüieuwe
overwinningen aan jle reeds behaalde zal
toevoegen. Van het eerste is nog weinig
gebleken en het laatste zal nog moeien
blijken. -
Of is de wijze waarop Cadorna, de
Italiaansche legeraanvoerder, de oorlogs
verklaring herdacht heefr, misschien als het
begin van Italie's zegevierende opmarsch
aan te merken? Na twee jaar zwaar
vechten zou het niet te vroeg zijn.
Men weet dat het Italiaansche leger zjjn
tiende offensief begonnen is. Een kleine
14 dagen is er nu dag en nacht aan het
Isonzofront op de verschrikkelijkste wjjze
gevochten, zonder dat de Italianen veel
dichter bij het doel zijn gekomen. De aan
vallen moeten worden uitgevoerd in een
buitengewoon moeilijk terrein, dat door de
Oostenrijkers in een geweldigen staat van
verdediging is gebracht. De stellingen
loopen van bergketen tot bergketen en
iodere tjorgtop is in een vesting veranderd.
Toch geeft Cadorna den moed niet op en
de tweede verjaardag van do Italiaansche
oorlogsverklaring werd door hem uitgekozen
om een krachtiger aanval dan ooit op het
Karstplateau te ondernemen. Na een
bombardement waarbij ook de nieuwe uit
Engeland ontvangen kanonnen meehielpen,
zetten de stormcolonnes zich in beweging
en na een verbitterd gevecht konden deze
er in slagen do vijandelijke stellingen
op enkele plaatsen binnen te dringen. Vol
gens het Italiaansche legerbericht werden
daarbij 9000 man w.o. 300 officieren ge
vangen gemaakt. Het legerbericht uit
Weenen erkent, dat de troepen bjj Jamiano
een K.M. terug moesten, maar verzekert
voorts, dat de Italiaansche aanval overigens
een mislukking was, Het doel van Cadorna
om den weg naar Triëst te openen, werd
verijdeld, alle inspanning was vergeefs en
bij massals werden de ItalianeD, die tegen
de Oostenrijksche verschansingen storm
liepeD, neergemaaid. Tegenover de door
Cadorna gemaakte gevangenen stellen de
Oostenrijkers er hunnerzijds ook eenige
duizenden.
Toch zet Cadorna zijn aanvallende be
weging voort. Al is bet dan ook maar
over een kleine afstand, toch zijn de Oosten
rijkers op het Karstplateau teruggedrongen
ondanks hun schitterende verdedigiug.
Cadorna heeft dus de tweede verjaardag van
de Italiaansche oorlogsverklaring op
waardige wijze gevierd maar de
weg naar Triëst lijkt nog zoo verschrikke
lijk lang.
o—o—o—
De mogelijkheid, dat de Centralen op
de slagvelden het onderspit zullen delven
schijnt mot den dag geringer te worden.
Tot nog toe heeft het offensief der gealli
eerden nog niet den weg tot een eindover.
winning kuunen banen, niettegenstaande
de verschrikkelijke offers aan menschen-
levens, die voor dat doel gebracht zijn.
Daar' staat tegenover, dat de Duitsche
duikbootactie ook- niet de Centralen tot het
beoogde doel zal brengen. Het aantal
slachtoffers vandezen onderwater-oorlog
begint af te nemen en Lloyd George heeft
nu Vrijdag in het Lagerhuis plechtig ver
zekerd, dat de toestand op zee voor de
geallieerden thans aanmerkelijk beter is,
dan eenige weken geleden en dat de duik
bootcampagne beslist tot mislukking ge
doemd is, dank zij mede de hulp van de
Amerikaan'sche en Japansche marine.
De geallieerden hebben de overwinning
verwacht van het groote offensief, de
Centralen de hunne van de dufkbootacde
Als ze nu béide in hun verwachtingen
bedrogen uitkomen wat dan Zullen ze
misschien tot overleg bereid zijn. Of zal
Engeland nog steeds de hoop blyven koes
teren de Duitscbers door den honger tot
overgave te dwingen, een hoop die ook
wel ijdel zal blijken te zijn?
o—o-o-
Zeppoline hobbon weer eens een bezoek
aan Eugeland gebracht en hier en daar
bommen geworpen. Ze keerden behouden
terug meldt Berlijn. Londen meldt, dat
ze zoo goed als^.niets hobben kunnen
uitwerken en spoedig op de vlucht godreven
werden.
In de Middollandsoho Zee zijn Japansohe
oorlogsschepen aangekomen om jaoht te
maken op de Duitsche onderzeebooten. Ze
hebben echter niet kunnen verhoeden
dat dezer dagen weer oen Engelsch tran
sportschip getorpedeerd werd waardoor een
400-tal soldaten' omkwam.
In Hongarije is ministerpresident Tisza
afgetreden, omdat hij het met don Koning
over de kiesrechthorvorming niet ogds was.
Op den oorlog zal dit wel gocn invloed
hobben.
o—o—o
Het nieuwe Russische Kabinet, waarin
een aantal sociaal-democraten zitting ge
kregen heeft, en welks optreden vooral met
het oog op de vredesactie met zoo groote
belangstelling werd begroet, heeft reeds
zijn gedragslijn ten opzichte van de groote
vraagstukken vastgesteld en in een offici-
eele verklaring daarvan mededëeling ge-
daaD.
Met groote belangstelling mag worden
gevraagd hoe de uitwerking op Duitschland
zal zijn van do Russische verklaring,
waarbij trouw aan de bondgenooten wordt
gezworen en een afzonderlijke vrede van
de hand gewezen wordt. Zal er nu een
einde komen aan de „lieb&ugeln" van de
centralen tegen de Russen Van Russische
zijde is nu gezegd, dat do oorlog zal worden
voortgezet en men mag aannemen dat
Kerenski, de nieuwe minister van oorlog,
die bij het leger zeer gezien is, krachtige
maatregelen zal nomen om het loger weer
slagvaardig te maken. Kan by het leger
weer in beweging brengen, dan mag Hin
denburg zyn reserves maar weer gereed
houden.
TEXEL, 30 Mei 1917.
Van tic voorbije dagen.
Scherper contrast dan ^tusschen de
Pinsterdagen van het vorige jaar en die
van nu is bijna niet denkbaartoeneen
dreinende regen zonder ophouden, tbans
het liefelijkste zomerweer.
Gooide verloden jaar Natuur alle plan
nen onderstboven, ditmaal kon ieder
voornemen, wat het weer betreft, tot
uitvoering worden gebracht.
De leden van de vereenigiDg voor
Thalassotherapie brachten het aange
kondigd bezoek aan Texel.. Met belang
stelling zien wij het oordeel van de
dokters-leden tegemoet, in hoeverre het
vei blijf op ons eiland voor herstellende
zieken en rustzoekenden gewenspbt is.
Het vreemdelingenbezoek aan onze
gemeente was ook overigens beteekenend
een en ander bracht hier een gezellige
drukte.
Strand, duinen en niet het minst de
dsnnenbosschen aan de Westermient viel
een druk bezoek ten deel, jong en oud
heeft volop genoten van het alom ont
luikend 6D ontplooiend natuurschoon.
De Texelsche Zendingsdag is uitnemend
geslaagd te heeten, van heinde en ver
stroomden, de bezoekers naar het lom
merrijk plekje aan den voet van „de
Hoogeberg".
De bijeenkomst werd geopend door den
heer Ds. van Grasstek van Oostersnd,
naar aanleidiog van bet bekende woord
„Ontwaakt gij die slaapt, staat op uit
den doodo".
