N°. 3110,
Zaterdag 8 Augustus 1917.
30ste Jaargang.
Nieuws- en
Advertentieblad.
Van week tot week
Gemeenteraad van Texel.
Dit blad verschijnt Woensdag:- en Zaterdagmorgen
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Borg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Nur Amerika en Andere
landen met rerhooging der porto's.
Advertentiön daags voor de uitgave vóór 0 uur nam.
Prijs der Adverlentièn'.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Ct.
Groote letters on Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 3 Cts. per nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIEN worden aangenomen btj de XJitg. Fibma LANGEVELD& DE R O O IJ, Parkstraat, Bürq of Tex bi.
Gemeeuterekening.
Burgemeester en Wethouders derge-
[meeDte Texel brengen ter openbare
IkeDnis, dat de Rekening van de inkom-
Isten en uitgaven der gemeenté, over het
■dienstjaar 1916, is overgelegd aan den
■Baad, en gedurende veertien dagen, van
|den 6 Augustus 1917 tot en met den
Il9den Augustus aanstaande, ter gameen-
Isecretarie voor een ieder ter lezing ligt
■en, tegen betaling der kosten, algemeen
Iverkrijgbaar is gesteld.
Texel, 4 Augustus 1917.
Burgem. en Weth. voornoemd,
|De Secretaris, De Burgemeester,
JONKER. BUTSING DAMSTE.
^38 Juli—4 Aug.
Set vierde oorlogsjaar is begonnen.
.ugustus is weer in 't land met zijn
■rste dagen vol herinnering aan de ver
schrikkelijke oorlogsuitbarBting, die Europa
in vuur en vlam zou zetten en andere
werelddeelen zou doen schudden op hun
grondvesten. Dezelfde klachten als een
jaar en twee jaar geleden worden gehoord,
dezelfde wenschen en verlangens geuit.
Klachten over het verschrikkelijke van
onzen tijd, wenschen en verlangens ten
opzichte van den vrede. En het klinkt
alles nog klemmender dan een jaar geleden.
Geen wonder, de breede bloedstroom, die
Europa rood kleurt, is in het derde oorlogs
aar verbreed en v.rdiept, bjj duizenden en
duizenden zijn de jeugdige levens gevallen
in den waanzinnigen krijg, de haat en
verbittering zijn met d6 ellende en het
leed gestegen, de klove tusschen de oorlog
voerenden is eer breeder dan smaller ge
worden. Ongeveer een jaar geleden pu
bliceerde een der groote bladen een wereld
kaart, waarop alle landen die in den
oorlog warén gewikkeld zwart gekleurd
waren. Er was veel zwart op die kaart,
maar er waren toch ook nog groote plekken
Wit de Vereen. Staten, China. Zie
hoe weinige en hoe kleine plekjes wit er
thans slechts te vinden zijn.
Het vierde oorlogsjaar is begonnen en 't
is of de „tikkertjes daar binnen", bij de lei
dende personen in het oorlogende Europa,
bij de gedachte daaraan weer eens luide ge
sproken hebben. Men heeft weder over en
weer beschuldigingen hooren uitspreken be
treffende de verantwoordelijkheid van den
oorlog. De bladen noemden het „onthul
lingen". Zoo wist de „Times" een heel
relaas te geven, omtrent het voorspel van
den oorlog in 1914. De strekking ervan was,
om t'e toonen, dat drie weken voor het uit
breken van den oorlog, in een bijeenkomst
L Postdam, waaraan de Duitsche keizer en
verschillende Duitsche en Oostenrijksche
hoogwaardigheidsbekleeders deelnamen, het
ultimatium opgesteld werd, dat aan Servië
zou worden gezonden en waarvan men wist,
dat ze Rusland in het harnas zou jagen.
Volgens deze „onthullingen" zou dus te
Potsdam het complot gesmeed zjjn tegen
een vrede in Europa.
Een niet minder opzienbarende onthulling
kwam van de andere zijde. Ze werd ge-
'D'! daan door niemand minder dan den Rijks
kanselier. Volgens de mededeelingen van
Miehaëlis zou, terwijl de Entente de leus
toBhief te strijden voor cle vrijheid de
volken tegen de Pruisische annexatieplan
nen, Frankrijk zich, nog maar enkele dagen
geleden, in een geheim verdrag met Rusland
belangrijke gedeelten van Duitschland
hebben laten toewijzen. Niet alleen Elzas-
Lotbaringen, maar ook het Saarbekken,
alsmede ingrijpende gebiedsuitbreiding aan
aan den linker Rijnoever, zouden voor
Frankrijk gereserveerd zijn. Deze „ont
hulling" moest strekken om aan te toonen
dat de Entente verantwoordelijk moet wor
den gesteld voor het voortzetten van den
verschrikkelijken oorlog. De Fransche
minister-president heeft deze beschuldiging
tegengesproken, in zoover althans, dat er
geen geheime overeenkomst gesloten werd,
doch dat de Czaar destijds Frankrijk voor
de onverdiend geleden verliezen wilde
schadeloosstellen door het Saaibekken.
Ribot had echter niet meer gevraagd dan
Elza8-Lotbaringen, dat in 1870 aan Frank
rijk is ontstolen.
Het zijn niet enkel beschuldigingen ge
weest, die aan het einde van het derde
oorlogsjaar van het westen naar'toosten en
omgekeerd werden geslingerd er zijn
pok andere woorden gehoord. Men zou ze
kunnen noemen het antwoord der Centra-
len op de redevoering van Lloyd George.
De Duitsche kanselier heeft in een aan
de vertegenwoordigers van de pers afge
legde verklaring voor een verduidelijking
van zijn standpunt gezorgd. En daarbij
heeft hij zich ééu verklaard met de reso
lutie vau den Rijksdag, ook wat een vre
de zonder annexaties of schadeloosstelling
betreft, onder het voorbehoud echter, dat
ook de tegenpartij van de veroveringsplan-
Den zal afzien. Zeer zeker mag dat een
belangrijke verklaring worden genoemd, al
valt het tebetreuren, dat ze niet eerder
uitgesproken werd.
E&n nog gullere, openhartige vredes-
verklaring legde de Oostenrijksche Minis,
ter graaf Czernin af- Hij verklaarde plech
tig, dat hetgeen Michaëlis heeft gezegd
volkomen te vertrouwen is, dat de centra-
len bereid zijn tot een vrede zonder an
nexaties en oorlogsschatting en dat de
Entente in dat opzicht volkomen gerust
kan zijn.
Helaas, hebben deze vredeBklanken tot
nog toe geen weerklank aan de overzijde
gevonden. De Engelsche minister Balfour
heeft het nog eens weer in het Lager
huis gezegd, dat de strijd zal worden
voortgezet totdat Duitschland bevrijd is, d,
w. z. een democratischen regeeringsvorm
gekregen heeit, ot tot. dat het ten onder ge
bracht is. En in ieder geval moet Elzas-
Lotharingen aan Frankrijk worden terug
gegeven en moet de mogelijkheid dat een
rijk, een oorlog als deze kan doen ont
ontstaan, voor altijd worden belet,
Churchill, de Engelsche munitieminister
heeft het nog krasser gezegd, „wij willen,
zei hij „het komende jaar granaten,
kanonnen, tanks, enz. als nooit hebben
te voren. Wij zullen den prijs, waar onZe
soldaten zoo dicht bij zijn, niet verwerpen
op het oogenblik, dat we hem zullen
grijpen.
Ze klinken waarlijk niet hoopvol, deze
woorden, gesproken aan den vooravond
van dén derden verjaardag van den vree-
seljjken oorlog.
—o—o—o—
Het heeft t6r gelegenheid van den oorlogs
jaardag weer proclamaties en gelegenheids
telegrammen „geregend".Vooral de Duitsche
keizer had het er druk mee, want niet
alleen moest hij proclamaties op stellen
voor zijn volk en zijn legtr, maar ook
moesten de „Duitsche overwinningen" in
oosten en westen met opgetogen telegram
men luister worden bijgezet.
Hindenburg kon seinen, dat de opmarsch
in het oosten met kracht voortgezet werd,
dat Czernowitz door de Centralen was ge
nomen, dat Galicië op een klein brokje na
van de Russen bevrijd was en Boekowina
weldra weer heroverd zou zijn. De keizer
had dus reden te over om Hindenburg ge
luk te wenschen en te bevelen de vlaggen
uit te steken. En niet minder gaven de
gebeurtenissen op het westelijk front den
Keizer aanleiding tot een hooggestemd
telegram aan den prins van Beieren, die
den stormloop der geallieerden in Vlaan
deren zoo snel tot staan had gebracht.
Inderdaad is het wel snel gegaan met
het groote offensief dat in de afgeloopen
week ondernomen werd. Na een artillerie
voorbereiding, die alle beschrijving tarten
alles overtrof wat tot dusver op dat gebied
te zien gegeven werd, gingen de Engelschen
en Franschen op het front in Vlaanderen
in de omgeving van Yperentotden aanval
over. De totaal in elkaar geschoten eerste
linie der Duitschers werd gemakkelijk ver
overd, maar verder ook konden de gealli-
eerdén hun succes niet voortzetten. Voor
een deel was dat ook het gevolg van
storm en regen, die in ruime mate losbraken
over het westelijk front, maar voor een
ander doel was het ook een gevolg van
den taaien tegenstand der Duitschers, die
hier en daar zelfs tot den tegenaanval over
gingen. Ze trachten het verloren terrein
te herwinnen, wat hun echter niet gelukte
Bet groote offensief is niet tot de tweede
linie bunnen doordringen. Wellicht zal
het spoedig worden hervat, maar eerst
zullen dan weer eenige dagen achtereen
honderden kanonnen duizenden kilos staal
en ijzer moeten uitbraken over de Duitsche
stellingen, voordat de infanterie weer een
sprong voorwaarts kan ondernemen.
Maar als de overwinning op die wijze
moet worden bevochten, als de Duitschers
zoo uit Belgie weggebeukt moeten worden,
dan zal de oorlog nog lang moeten duren,
—o-o—o—
Uit Rusland komen weer onheilspellende
berichten. Wel is de opstand [gedempt, zoo
althans verzekert de regeering, maar de
militaire en vooral de economische, toe
stand laat zich ernstig aanzien. De kracht
van het Russische leger schijnt gebroken
en daarnaast worden gehèele streken „v^n
het reusachtige rijk bedreigd door den hon
gersnood.
Maar ondanks die ras naderende
ellende denkt de Russische'" regeering er
niet aan den strijd op te geven. Zè heeft
dezer dagen voor de zooveelste maal haar
bondgenooten trouw gezworen tot in den
dood.
Vergadering van Zaterdag 4 Aug.
's morgens 10,80 uur.
Voorz. de heer Buijsing Damsté, burgm.
Secretaris de heer Jonker.
Aanwezig alle leden.
Nadat de vergadering door den voorz.
is geopend worden de. geloofsbrieven van
de onlangs gekozen leden gesteld voor
onderzoek in handen van een commissie,
bestaande uit de heeren Keesorn, Dijt
en Effman en de zitting tijdelijk geschorst.
Bij de heropening van de vergadering
adviseert de commissie, bij monde van
den heer Keesom, tot toelating der ge
kozenen, waartoe met algemeene stem
men wordt besloten.
De notulen van de vergadering van
16 Juni worden gelezen en goedgekeurd.
De voorzitter doet voorlezing en mede-
deeling van
a. Dankbetuiging van den op zijn ver
zoek eervol ontslagen .gemeentebode
Monté voor het stoffelijk blijk van waar
deering hem bij zijn aftreden geschonken.
b. Verzoek van de afd. Texel der
vereen, tot bevordering van Vreemde
lingenverkeer om een subsidie van f50
uit de gemeentekas te mogen ontvangen.
c. Idem van den aannemer van den
verkorten weg, de heer J. L. Kros te
Utrecht om een vergoeding van f 1094
als tegemoetkoming in dtj verhoogde
vracht en restitutie van door hem ge-
stortte 2 pCt. van den aannemingssom,
waarvan hem niets bekend was.
d. Idem van den heer Johan Hout
wipper om de heining z. o. van zijn per
ceel voor rekening van de gemeente te
doen aanbrengen.
e. Schrijven van den heer S. C. Keyser
SJz., houdende aanneming benoeming
tot regent.
f. Idem van den heer P. de Graaf
aanneming betrekking gemeentebode.
Sub b, c en d worden gesteld in han
den van B. en W. om preadvies.
Sub a, e en f aangenomen voor kennis
geving.
g. Verzoek van moj. J. E. Sparnaay,
onderwijzeres te de Cocksdorp om eervol
ontslag tegen 1 October a.s.
Wordt verleend.
h. id. van de heeren D. P. Bakker
en J. C. Visser, aftredende leden van
den Raad om ontslag als leden van de
commissie voor reclames H. Omslag.
Wordt verleend, terwijl met goedvin
den van den Raad tot hunne plaatsver
vangers worden aangewezen, de heeren
Koning en de Graaf.
i. Afschrift van een request door den
Raad van Terschelling gezonden naar
het distributiebureau, betreffende het
aanvoeren van levensmiddelen voor het
invallen van den winter, vergezeld van
een verzoek om adhaesie met dat adres
te betuigen.
Aanvankelijk, zegt de voorzitter heb
ben B en W gemeend, dat er voor het
betuigen van instemming veel te zeggen
was, maar nader zijn zij van oordeel
dat het voor Texel in veel mindere mate
noodig is. Waar zelfs met den strengen
winter van dit jaar, de mogelijkheid om
brandstoffen aan te voeren steeds heeft
bestaan, daar heeft het geen sin om op
aanvoer van distributieartikelen, als
rijst, enz. op toezending voor het invallen
van den winter aan te dringen.
De heer Dijt deelt nog mode, dat door
de brandstoffdncoramissie voor aanvoer
van de noodige brandstoffen vóór I Dec.
is gepleit en dat daarvoor de noodige
toezegging is ontvangen.
Door den heer Mets wordt aangedron
gen te verzoeken, hetgeen hier voor
menschelijk en dierlijk voedsel geteeld
wordt, ook hier als zoodanig te mogen
gebruiken, terwijl door den heer Mets
tevens wordt ter sprake gebracht, dat
er in deze gemeente erwten en boonen
liggen te verschimmelen.
De voorz. wijst er op dat de Texelsche
tarwe op Texel is gebleven en dat daar
van ook thans wordt gebruikt, terwijl
spr. wat betreft de erwten en boonen
opmerkt, dat dit de schuld is van hoogere
autoriteiten, doch goedvindt daarop thans
niet verder in te gaan.
De rekening sluitende in ontvangst en
uitgaaf tot een bedrag van f 170565,436
en een batig saldo ad f434,93,
ÜRANT,
ld]
1. Onderzoek geloofsbrieven benoemde
leden.
2. Ingekomen stukken. Mededeelingen.
3. Ranbieding gemeenterekening ouer1916.