U, 3171
Woensdag 13 Maart 1918.
318t0 Jaargang.
."t
O
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
za
Van week tot week
BE;
liem
pier,'
I
weri
te oi' N
301
n.
bied;
ie JL
Aamv
tect.
d. i
f oit blad verschoot Woensdag- en Zaterdagmorgen
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor dim Burs 40 Cta. Franco per post door ge-
i heel Nedirlakd 35 Cta. Naar Amerika en andere
Innden met rerhooging der porto's.
Adfcrtentiön daags voor de uitgave vóór 4 uur nam
Prijs der Advertenlièn.
Van 1 tot 5 regels 44 Cti. Iodare regel meer Ct
Groote letters on -Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers Ct«. per nummer,
EMENTENen ADVERTENTIES worden aangenomen bij de Uitg. Fxrma LANSEVELD ft DE P. O O IJ, ParkstraatBurg op T k x e l.
udt
11 g,i Kostelooze Vaccinatie.
e dt
rE8.rgemeester der gemeente Texel
™»óekond, dat gelegenheid zal be
{gy|t kostelooze inenting en lierinen-
volgt:
M lag, 18 Maart a.s. des nam. 1 uur
L. School te Den doorn.
lokolag, 18 Maart a.s. des nam. 4 uur
p. School, te Oudeschild,
racttg, 19 Maart a s. des nam. 37a liur
ausjt. School Midden-Eierland,
sdag ZO Maart a.s. 'smiddags 12
en le op. School te Den Burg,
q ,rdag 21 Maart, a.s. des namid.
öc% de op. School, te Zuid-Eierland.
Hag, 23 Maart a.s. des nam. 2 uur
i. School te De Koog,
esolag, 23 Maart a.s des nam. S uur
ij School De Waal.
lag, 23 Maart a.s. des nam. 3 uur
soe van den geneesheer te De Cocks-
ilZliag, 23 Maart a s. des nam. 4 uur
deoie van den heer IJ. Koppen te
id. d.
de 1, 11 Maart 1918.
De Burgemeester voornoemd,
BUYS1NG DAMSTE.
"burgemeester der gemeente Texel
f Nogmaals in herinnering, dat be-
TEbenden geen verhuisbiljet
00tf bekomen wanneer niet
IR$]le betrekkelijke distributie-
ij n ingeleverd.
12 Maart 1918.
De Burgemeester voornoemd,
BUYSINGr DAMSTE.
Aardappelen.
1 burgemeester der gemeente Texel;
rzvvegende, dat het gewenscht is
lieserzicht te hebben hoeveel aard-
>rdfc in deze gemeente voor de con-
loe4 benoodigd zijn tot den nieuwen
ree!
iekt een ieder, die over onvol-
pi"i voorraad aardappelen beschikt
;iDde behoeften Vkn zich en zijn ge
nii den nieuwen oogst te kunnen
it, a, hiervan u i t e r 1 ij k Haan-
ei Maart a.s. kennis te geven,
ijlen gemeentehuize te den Burg,
|en huize van een der gemeente-
g^chters op de andere dorpen, hetzij
■bas der aardappelhandelaren, onder
oi van de hoeveelheid, welke men
1 dit te ontvangen en door wiens
t Inkomst bij voorkeur,
rijtlie geen opgave indienen, worden
3D twd over voldoenden voorraad te
?et'ken.
o0'eval van toewijzing is men ver
fde aangevraagde hoeveelheid te
'eren, ongeacht de kwaliteit en
gft.
dt J, II Maart 1918.
De Burgemeester voornoemd,
)gf BUYSING DAMSTE.
ïti
Aardappelen.
2ó.Jurgemeester van Texel brengt ter
rn, van verbouwers van aardappelen,
*t. uiterlijk Maandag 18 Maart a.s.
isiften gemeentehuize te deD Burg,
ten huize van de gemeenteveld-
Vers op de andere dorpen behooren
Vli te geven hoe groot hun voorraad
Vejpelen bedraagt, welke niet voor
G. gebruik benoodigd zijn.
^,0l, 11 Maart 1918.
De Burgemeester van Texe!,
SS' BUY SING DAMSTE.
3-9 Maart.
Nog altijd zit de Tweede Kamer midden
in de beraadslagingen over het Levens-
iniddelenontwerp en de aankleve ervan.
Reeds twee weken duren thans de alge-
meene beschouwingen en van de lange rij
der sprekers in eerste instantie, is nog maar
nauweljjks de helft „afgewerkt". Het laat
zich dus aanzien, dat ook nog in de komendé
week de minister niet aan het woord zal
komen, Is het eenmaal zoover, dan zal hij
zeer zeker een paar zittingen noodig hebben
om de talrijke redevoeringen te beantwoor
den, de nog talrijker klachten te bestrijden
en de felle critiek het zwijgen op te leggen.
Of hij daarin slagen zal moet de tijd leeron.
In elk geval zal het een heel zwaar karwei
zijn, dat staat wel vast.
Het is een slechte week geweest voor
minister Posthuma, deze tweede. Zijn poli
tieke barometer, die na de eerste ledevoe-
riügen nog zoo slecht niet stond, is in de
laatste dagen hard achteruit geloopen. Met
zekerheid kan worden aangenomen, dat de
sociaaldemocraten, die tot nog den minis
ter meer of minder gesteund hebben, dezen
thans zullen loslaten. De redevoeringen
door de heeren Duijs en Troelstra iD do
afgeloopen week gehouden, laten daar
omtrent niet den minsten twijfel. Beide
hebben met ronde woorden gezegd, dat de
heer Posthuma van het ministerieele tooneel
verdwijnen moet. Hun critiek was buiten
gewoon fel. Bg hen heeft zich ook het
invloedrijke Unieliberale lid Van Doorn
meer of min aangesloten. Dij zal tegen de
aanvrage stemmen, tenzij juist mocht zijn,
dat minister Treub door middel van een
heel nieuw stelsel uitkomst mocht breogeD.
Er loopt d. 1. een gerucht, dat reeds vasteren
vorm heeft aangenomen, dat minister Treub
met het plan van zoo'u geheel nieuw stelsel
in den zak rondloopt.
Gaf het algemeen debat van de eerste
week den imiruk, dat de zaken „dood-
gepraat" zouden word6n, de wending, die
het in de laatste dagen heeft genomen,
geeft te denkeD, dat het ministerieele leven
van den heer Posthuma ten einde snelt.
Zijn zetel wankelt bedenkelijk en mot zekere
spanniog mag uitgezien worden naar wat
de komende Kamerweken zullen brengeD.
Verkwikkende lectuur leveren de H inde
lingen .intusschen niet op. Voor de trouwe
lezers is bet echter maar gelukkig, dat de
Kamer ook nog over aangenamer en ver
heffender onderwerpen in deze dagen te
beslisien krijgt. De avondvergaderingen
toch zijn speciaal daarvoor aangewezen.
Zoo werd 'favonds de Indische begrooting
afgehandeld en is de Kamer thans in de
avondbijeenkomsten begonnen met de be
handeling van 't belangrijke wetsontwerp
tot droogmaking der Zuiderzee.
Omtrent de Indische begrooting willen
we niet nalaten even aan te stippen, dat
de Kamer met één stem meerderheid een
motie-Gerhard heeft aung nomen, strek
kende om een algeheel alcoholverbod voor
de inlacdsche bevolking van Indié in het
leven te roepen. Zeer zeker een uitspraak
waaraan een booge ethische gedachte ten
grondslag ligt. Laat men aan onze bruine
broeders gerust „het vergift der blanken"
onthouden. Alteen zal men ze
daarbij niet moeten vertellen, dat in 't
blankenlaud zelf nog, ondanks den schrei-
enden graannood en het voedselgebrek,
dagelijks honderden mudden graan voor
jenever worden verstookt.
Ook is thans, zooals we boven opmerkten
een aanvaDg gemaakt met het behandelen
van het wetsontwerp tot dempiog van de
Zuiderzee. Een ontwerp van buitengewone
boteekenis. Zooals men misschien weet, zal
de droogmaking van de Zuiderzee tenge
volge hebben, dat ons laüd vergroot zal
worden met ongeveer 209,000 H.A. land,
meerendeels vruchtbaar kleiland. ErzulleD
vier breede strooken van de Zuiderzee wor
den ingepolderd, ffie samen aanmerkelijk
grooter zijn dan de proviDcie Zeeland Er
zal een stevige afsluitdijk worden gelegd
van de Friescbe naar de Noord-Hollaadscbe
kus', waarvan de kosten worden geraamd
op 66J/s millioen. Vervolgens zal begonnen
worden met de inpoldering van de beide
westelijke polders, waarvan do kosten op
44 millioen worden begroot. De totale kosten
vóbr de geheele droogmaking worden op
222 millioen geraamd. Daar echtor deze
raming al eenige jaren oud is en sedert
dien de algemeene kosten van dergelijke
werken zeer gestegen zim, valt te verwach
ten, dat er nog wel „een kap" zal bekomen.
In de Kamer is daarop reeds gewezen.
Hoeveel dat groote werk ook moge kosten
doet ten slotte niet ve6l af. En de kosten-
bezwaren gelden zeker allerminst in onzen
tjjd, waarin de minieter vau financien aan
het werken met millioonen heelemaal ge
wend is geraakt. Het zal een gelukwensch
voor RegeeriDg en Kamer waard zyn, indien
ze dit groote werk des vrodes, in deze
wereld vol oorlog en vornietiging, met
krachtige hand aanvatten Een schooner
monument uit de crisisdagen zal later niet
denkbaar zjjn.
—o—o—o—
De verwachting, in ons vorig overzicht
neerschreven, is niet beschaamd geworden.
Nog in dezelfde week is de vrede in het
ooston tot stand gekomen. Het is haast iD
galop gegaan, zoowol wat het tot stand
komon van het vredesverdrag tusschon
de Centralen en Rusland, als de overeen
komst met Roemenië betreft. „Toen de
Russische delegatie te Brest Litowsk kwam
had ze niets te doen dan te teekenen. Er
werd niets anders van haar gevraagd, üet
vredesverdrag lag kant en klaar en het
werd haar voorgelegd met een „Teekenen
astublieftl" De militaire toestand was wel
van dten aard, dat tegenspraak niets zou
baten. De Duitscbe opmarsch werd met
kracht voortgozet en Petersburg werd erns
tig bedteigd. De Russische gedelegeerden
besloten dan ook na eeD korte bespreking
de vredesovereenkomst t.e onderteokenen,
zooals deze hun voorgelegd werd door de
Centralen. Ze verzetten zich tegen geen
enkele bepaling en daalden niet eens in
byzonderheden af.
Er zou anders wel heel wat zijn te zeg
gen geweest over de hun voorgelegde vre
desvoorwaarden. De vrede, die daarbg aan
Rusland werd opgelegd, was een Duitsche
on daardoor een voor Rusland vernederende
vrede. Uit het lange vredesverdrag blijkt,
dat de Russische beer heel wat pluimen
uit zyn harige vacht heeft moeten missen.
Rusland heeft niet alleen afstand moeten
doen van Koerland, Finland, Lyfland, Eilh-
land, Oekraïne en de Poolsche provincies,
welke als zoovele bufferstaten zullen wor
den tusschen groot-Rusland en Midden-
Europa, maar ook heeft de Vierbond het
nog eeniga Kaukasiscbe gewesten, waarbij
vooral Turkije geïnteresseerd is, afhandig
gemaakt. Aan Turkge zullen de door de
Russen veroverde Anatolische provincies
teruggegeven worden, terwgl de Kauka
siscbe districten Kars en Batoem van Rus
land losgemaakt en zelfstandig zullen wor
den.
Door bet vredesverdrag is het vroegere
begrip „Rusland" vervallen. Het oude ge
bied vau „Vadertje" zal vooitaan naar het
westen ongeveer de gronzen van het oude
Moscovische rgk hebben. Daaromheen zal
zich bevinden een kring van nieuwe sta
ten, die samen de dubbele grootte van
Duitschland hebben. Meer fian 50 millioen
menschen worden van Rusland afgesneden.
Het oude Rtjk heeft wel een zwaar' offer
moeten brengen.
Aanvankelijk scheen het vredesverdrag
in Ruslaod groote verontwaardiging te
wekken. Men las van pogingen om een
nieuw Rood Leger te vormen, dat tegen
de Duitschers zou optrekken, doch Lenin
heeft over de meentog der Bulsjewiki
gezegevierd. Het Centrale uitvoerende Co
mité der Soviets te Petersburg heeft met
meerderheid van stemmen besloten, de af
gevaardigden naar het buitengewoon con
gres der Soviets te Moskou op te dragen,
het vredestractaat te ratifieereu. Het heeft
daaraan echter de openlijke verklaring
verbonden, dat de door Duitschland aan
Rusland gestelde voorwaarden, die van
„politieke bandieten" zijn. Daaruit spreekt
voldoende, met welk een verbittering deze
Duitsche vrede door de Russen wordt aan
vaard.
Er kan dan ook niet gesproken worden
van een Verzoeningsvrcde. Integendeel,
de aan Rusland opgelegde voorwaarden
vormen een Goweldvrede. Wel mogen de
Duitsche bladen thans allerlei geestdriftigo
artikelen wijden aan don vrede in het
oosten en moge de Iveirer naar gowoonte
allerlei hoogdravende telegrammen ver
zenden naar rechts on links, de vrede mot
Rusland is er een die de kii^r van nieu
we oorlogen in zich draagt.
Als Ruslaud eens het zware revolutie-
ziekteproces te boven en weer op krach
ten gekomen is, misschien versterkt en
verjongd
—o o—o—
Ook de vrede met Roemenië is schier
op stel en sprong tot stand gekomen. Er
werd de Roemeniërs geen tyd gelaton om
zich nog eens te bedenken. Toen ze draal-
doü begon Mackenzen eens flink met de
sabel te rammelen en zeide hy d«n wapen
stilstand op. Het vredesverdrag lag kant
en klaar en do Roemeenscho vertegen
woordigers hadden geou andere keus, dan
to teekenen of hun land onder de Duitsche
on Oostenryksche hielen vertreden te zien.
Harde en vernederende vredesvoorwaarden
werden Roemenië opgelegd, Bulgarije had
zyn eischen en die moesten vervuld wor
den. Dat het do Dobroedzja terugvorderde
is verklaarbaar, maar dat het nu ook nog
een stuk meor neemt, moet op rekening
van „den democratischen vrede" geschre
ven worden. Oostenryk-IIODgarye, welks
staatslieden in don laatsten tijd, do vurig
ste betuigingen van hun liefde voor een
vrede zonder annexaties aflegden, maakt
thans meteen van de gelegenheid gebruik
om „zijn strategische positie te verbeteren"
in de streek van de IJzeren Poort, het
bovendal der Jin en dat van de Bistritsa.
Roemenie verkeert thans nog op voet
van oorlog met Rusland en mogelijk, dat
het er in slaagt een stuk van Besarabiö
terug te krggen, als vergoeding voor het
verlies van de Dobroedsja, maar ook van
den vrede met Roemenië kan Diet worden
gezegd, dat het een Verzoeniügsvrede is.
De „Vorwilrts" heeft misschien nietgoheel
en al ongeiyk als ze beweert, dat als de
oorlog in het westeu op dezelfde wijze moot
eindigen als die in het oosten is geschied,
Duitschland na afloop iu een nog vyande-
lijker wereld zal staan, dan vóór den oorlog
en dat deze dan zyn voornaamste doel zal
hebben gemist.
o- o
Over de -andere oorlogsaangelegenheden
konoen we kort zyo. Er valt nog geen
meldiog te miken van groote gebeurte
nissen. Wel echter begint op het westelijk
front de actie levendiger te worden, Wel
licht mag men daaria do voorteekenen zien
van de komende groote worsteling, waar
van de Duitschers de beslissing verwachten.
De Duitsche pers, en vooral die der conser-
vatioven, juicht over den vrede in het
oosten, vooral omdat de Centralen nu de
kans krijgen, om in het westen het „Duit
sche zwaard" te doen zegevieren en ook
daar den vrede te dicteeren Enonmogeiyk
is het niet, dat dit gebeurt, al verzekerde
Bacar Law nog deze week in het Lagerhuis
dat de toestand, hoewel ernstig, toch niet
hopeloos is. De geallieerden zijn vol goeden
moed en durven de Centralen afwachten.
Op zee werden weer duizenden tonnen
scheepsruimte vernietigd en mede werden
door de Duitschers weer bommenaanvallen
ondernomen tegen Londen en Parijs, met
het bekende gevolg.
Zoo duurt de strijd voort.
TEXEL, 13 Maart 1918.
Tot assistent bij da heelkundige
leervakken aan de kliniek der Veeartsenij
kundige hoogeschoo! te Utrecht werd
dezer dagen benoemd onze vroegere
plaatsgenoot, de heer E. Noordijk.
Varkensfokvereeiiigiug.
Ouder weinig belaugsteliiDg werd het
stoffelijk overschot van haar, die zoo-
velen ten zegen was Maandag ia de
Oranjeboom aan den schoot der aarde
toeyertiouwd.
