K
nt
)'s,
nn
m.
in.
N°. 8205
Woensdag 10 Juli 1018.
81st0 Jaargang.
uws- en
ste
m
ea
vs
Binnenland.
sist
n.
soo
Van week tof week
ie
:k
n
i Bii
I
behoi
IMS blad verschijnt Woensdag;- en Zaterdagmorgen
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Borg 40 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 55 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verhooging der porto'».
Advertentiëa daags voor de uitgave vóór 4 unr nam.
Prijs der Adverlcnlidn.
Van 1 tot S regels 40 Cts. Iedere regel meer Ct
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 8 Cts. per nummer.
B0NNEMENTEN en ADVERTENTIEN worden aangenomen brj de Uitg. Pihma LAN0EVÏ1L3 DE R O O IJ, Parkstraat, Buna op Texel,
39 Juni—6 Juli.
Ie
rerw
ISSjb
3n
ibr
nt.
opl
Is inzonderheid de uitslag der Tweede
nerverkiezingen, waarmee we ons in
laatste dagen hebben bezig gehouden,
we hebben de vraag van meer dan
zijde gehoord en zeker zelf ook ge-
wat er nu gebeuren zal. 't Is niet
lakkelijk daaromtrent met eenige zeker-
ïets te voorspellen. De Kamer is op
doode punt gekomen, er is geen meer
heid voor rechts, waaimee iets kan
den uitgevoerd en de linkerzijde is aan
ote en kleine stukken uiteengeslagen,
werden 50 leden gekozen van de vroe-
gêcoaliseerde partijen en daarnaast
christen democraat, de heer A. P. Staal-
die reeds vroeger blijken gat niet bij
oalitie te willen zyn ingedeeld, als-
de christelijk sociale, de heer Mr.
der Laar, die zich steeds een felle
mstander van de coalitie-politiek toonde
de Christen-socialist Ds. Kruijt. Dat
mt niet wat men een regoeringsmeer-
leid zou kunnen noemen. En als de
00 ïterzijde op dien grond mocht weigeren
IJE :eugels van het bewind in banden te
,Jien - indien eventueel het verzoek
rtoe mocht worden gedaan, dan zal
daarop niets kunnen aanmerken. De
ner is op het doode punt gekomen,
iet Kabinet-Cort-v.d. Linden heeft zyn
slagaanvrage ingediend en H.M. de
lingin heeft deze aanvaard. Het Kabi-
blijft zoolang de zaken waarnemen,
lat een nieuw Ministerie is samenge-
d. Zij, die H.M. in deze moeilijke aan-
egenheid van raad hebben te dienen,
Jiben een verre van gemakkelijke taak.
5 belangstelling wordt afgewacht, in
Ike richting de Kroon de oplossing van
e parlementaire crisis zal zoeken.
Iet ontbreekt intusschen geenszins aan
irlei adviezen en vingerwijzingen. Over
algemeen kan men zeggen, dat aange-
sen wordt naar do vorming van een
ionaal Kabinet. Men weet, dat het denk-
ld daaromtrent onlangs door niemand
ider dan door oud-minister Heemskerk
laar voren gebracht. Als we zijn denk-
lden omtrent eea zoodanig Kabinet
d hebben begrepen, dan zou hij wen
en een Kabinet, overeenkomende met
van Cort van der Linden, maar dan
t enkel van mannen uit de linkerzijde,
ar van alle richtingen, maar toch liefst
t een rechtsche tint. De verwezeniij-
g van een dergelijk denkbeeld zou thans
sachien mogelijk zijn. Alleen staat te
ezen, dat voor een dergelijk nationaal
binet niet de medewerking zal worden
•O. kregen van de zeer sterke S.D.A.P. Mr.
582 mistra althans, schijnt er niet aan te
aken, onder de huidige omstandigheden
aan de regeering te nemen. In een te
isterdam gehouden bijeenkomst, ver
arde de leider der S.D.A.P., dat naar
ïrufi meening de rechterzijde thans een
binet behoort te vormen. De uitslag der
f"" :ki6zingen is, dat de linkerzijde aan
lerven ligt en dat niet gedacht kan wor-
aan de vorming van een liDksch mi-
erie, waaraan de sociaal-democraten
SWfuden kunnen deelnemen. Nu is een linksch
binet geen nationaal Kabinet, maar we
Tnjj twijfelen toch of de sociaal-democraten,
1 ze zoo'n sterke ppsitie in de Kamer
iurj rkreger. hebben, bereid zijn den Gods-
ir
'E
ï-l
Hl ite
t lei
exel
ede die toch al niet zoo beel stevig
er was te bestendigen en te verster-
n. De uitlating van Mr. Troelstra, dat
een in langen tjjd niet gebüzigd instru.
ment, de „zweep van Troelstra" weer ter
hand zal nemen, geeft omtrent de toekomst
plannen van den leider der Roode partij
genoeg te denken.
Een Kabinet van links is ondenkbaar
en als er geen nationaal Kabinet komt,
dan moet rechts zich aan het roer plaat
sen of het extra-parlementair Kabinet van
Cort v. d. Linden moet nog weer voor vier
jaar worden „ingehuurd".
Er schijnt in Katholieke kringen W6l
eenige neiging om aan een Kabinet uit de
rechterzijde deel te nemen. Volgens be
richten liet oud-minister Kolkman zich
reeds in dien geest uit. In een vergadering
te Rotterdam verklaarde hij, dat naar zijn
meening de rechterzijde de opdracht om
een Kabinet te vormen, dient te aanvaar
den.
Afgewacht dient te worden of H.M. de
Koningin zich met een dergelijke opdracht
tot de leiders der rechtsche partijen zal
wenden en mocht dat höt geval zijn, dan
zal van die zp'de zeker niet dadelijk met
een weigering worden geantwoord. Op het
programma der rechterzijde kwam één
punt voor, dat bij rechts zeer zwaar weegt,
n.l. de onderwijskwestie. Art. 192 der
Grondwet moet uitgevoerd worden en al
verzekerden de vrijzinnige partijen ook.
dat zij voornemens waren dit artikel loy
aal uit te voeren, in de vergadèrïngeo der
rechtsche kiezers kon men toch telkens
hooren, dat men links op dit punt weinig
vertrouwde en dat het zaak werd geacht
te zorgen „dat men er zei! bij was". Dezs
kwestie maakt het vormen van een Kabi
net voor de rechterzijde wel aanlokkelijk
Men kan niet weten, met de stemmen van
Staalman en Mr. van Laar er bijMaar
daarnaast zou een Rechtskabinet wel -een
zeer zware taak op zich nemen, want aan
oppositie zal het niet ontbreken. Mr.
Troelstra dreigt nu al met de zweep en
dan zullen er ook Wijnkoop en zijn vriend
zijn, alsmede de vertegenwoordigers van
speciale groepsbelangen.
De algemeene verkiezingen hebben wel
groote parlementaire moeilijkheden opge
worpen en met belangstelling mag dan
ook de verdere loop der gebeurtenissen
worden tegemoet gezien.
Op de oorlogsfronten heerschtnog steeds
betrekkelijk rust. De groote aanvallende
bewegingen zijn noch in het Westen, noch
op het Italiaansche front herhaald en in
de afgeloopen week viel er dan ook alleen
melding te maken van plaatselijke gevech
ten. Enkele daarvan waren nogal van he-
vigen aard. Zoo vielen de Franschen de
Duitsche stellingen aan tusschen de Oise
en de Aisne en werd door hen een ter-
reinetrook veroverd, waarbij tevens een
1000 tal gevangenen in hun handen vielen.
Ook de Eogelschen deden zoo'n krachtig
doorgevoerden aanval tusschen de Somme
en Ancre.waarbjj ook zij 1000 Duitschers ge
vangen namen en e6nig terrein veroverden.
Intusschen zijn deze gevechten enkel van
plaatselijk belang. Ze dienen hoofdzakelijk
om de waakzaamheid der troepen gaande
te houden, zwakke gedeelten van het front
te versterken en gevaarlijke hoeken in de
gevechtslinie weg te nemen. Ook kunnen
Z6 het voorteeken zijn van grootere bewe
gingen en dikwijls reeds kondigden zij een
naderend vijandelijk offensief aan.
Zooal3 we gemeld hebben is de Duitsche
Rijksdag weer bijeen er. in de afgeloopen
week werden door dezen verschillende be
langrijke onderwerpen behandeld. Zoo werd
ook het vredesverdrag met Roemenië goed
gekeurd. Verder werd 6r breedvoerig be
raadslaagd over allerlei zaken, die met
den oorlog in nauw verband staan, waar
bij ook de kwestie-von Külhmann niet
onbesproken bleef. Bij die gelegenheid
werd door den leider der sociaal-democra
ten, de heer Scheidemann een scherpe rede
gehouden over het optreden der militaire
gezaghebbers, die naar zijn meening, het
voortdringen van de vredesgedachte trach
ten tegen te gaan en zich daarbij niet het
minst storen aan de denkbeelden, die in
de burgerlijke kringen heerschen. Von
Payer, de vice kanselier, had daarbij gele
genheid er tegen op te komen, dat men
onrust ging stoken tusschen het militaire
en het burgerlijke gezag en voorts om
Von Kühlmann tegen do rechterzijde in
bescherming te nemen. De rede van Schei
demann heeft zeer de aandacht getrokkeD,
omdat ze een waarschuwing was voor de
militaire en burgerlijke oorlogsdrijvers. In
aansluiting met de woorden van Scheide
mann, schreef do „Vorwiirts" den volgen
den dag, dat het verlangen van het Duit
sche volk naar een spoedig, eervol einde
van den oorlog thans zóó sterk is, dat een
verzoenend tegemoetkomen van vijandelijke
zijde zeer stellig tot een beslissing zou
leiden. Duitschlands tegenstanders kunnen,
zoo verzekerde de Vorwhrts den vrede
krijgen, die niet wordt voorgeschreven
door de oorlogskaart, 'maar gebaseerd is
op het evenwicht der wederzydsche mili
taire en economische krachten. Een eervol
einde, zooals de sociaal-democratie wenscht,
beantwoordt misschien niet minder aan do
belangen van de tegenstanders als aan
die van Duitschland zelf.
Als de Duitsche regeering nu eens het
zelfde zei Tot nog toe echter kon het de
geallieerden met ziju vredesaanbiedingen
ni6t bevredigen en wat bet sedert in Rus
land deed heeft nieuwe hinderpalen aan
den vrede in den weg gelegd.
In de Fransche hoofdstad heeft men
met zeer veel geestdrift den Amerikaanschen
natiooalen feestdag gevierd. De feestvie
ring gewijd aan de herdenking van de
Amerik. onafhankelijkheid, droeg zelfs
een volledig officieel karakter. Bij het
standbeeld van Washington kwamen Poin.
caré en Clemenceau met een stoet van
hoogwaardigheidsbekleders, alsmede van
Araerikaansche militaire en civiele verte
genwoordigers bjjeen, om den Amerikaan
schen onafhanfelijkheidsdag luister by te
zetten. Er werden geestdriftige redevoerin
gen gehouden en de Amerikaansche troepen,
die aan de plechtigheid deelnamen, werden
zelfs met bloemen bestrooid en uitbundig
toegejuicht.
Deze geestdrift is te verklaren. De Ame
rikanen zyn de redders, die Parys uit de
Duitsche vuisten moeten houden. Op Ame
rika is de hoop der Franschen gevestigd.
Ook president Wilson heeft zich op den
Amerikaanschen onafhankelijkheidsdag niet
onbetuigd gelaten. Vergezeld van de
vertegenwoordigers van alle geallieerde
landen toog hij naar Mount Vernon, de
geboorteplaats van den grooten George
Washington, om daar eene rede te houden.
Allereerst gaf hij daarin een schets van
den tegenwoordigen oorlogstoestand. Aan
den eenen kant verkiaarde bij, staan de
volken der wereld en daartegenivar staan
de beschikkers over vele legers, een geïso
leerde groep regeerders zoDder vrienden,
die niet opk;m;n voor eeu gemeenschappe
lijk doel, maar sleohts voor een zelfzuchtige
eerzucht, waarvan niemand voordeel kan
hebben dan zy zelf. Deze regeeringen zyn
bekleed met een gezag, dat volkomen uit
den tyd is en dat vreemd en vyandig staat
tegenover den tijd van het heden. Thans
zijn het heden en het verleden in een strijd
gewikkeld, op leven en dood en daar kan
één uitslag zijn, eene regeling zonder ver
gelijk. Een elkaar halverwege tegemoet
komen is ondenkbaar.
Breedvoerig besprak Wilson verder, wat
de oorlogsdoeleinden dienen te zyn en
daarover sprak hij in verheven bewoordin
gen met lange plechtige zinnen. Alle naties
moeten er toe medewerken, dat er een
regeling komt, die beheerscht wordt door
de wet, welke gebasseerd is op de toe
stemming van hen die geregeerd worden
en die gesteund wordt door de geopenbaarde
meening van de menschheid.
Turkye heeft in de afgeloopen week een
nieuwen sultan gekregen. Mahomed Ghari
Rechad Kan V is tot zijn vaderen verza
meld en de kroonprins Zia Eddinne heelt
den ouden sultanszetel bestegen, als de
87e souverein van het huis van Osman,
den emir d6r geloovigen.
De Turksche troonsverwisseling is stil
en kalm in zijn werk gegaan. De dood
van den ouden sultan en de komst van
den nieuwen zal wel geen verandering
brengen in de politiek van Turkije. Alleen
de oude was een man zonder beteekenis
en gezag, terwijl de nieuwe Padisha daar
entegen een jonge man is, van wie wel wat
meer mag worden verwacht.
TEXEL, 10 Juli 1918.
lüiddcnstandscredietbank.
Zoo is dan eindelijk de oprichting van
een middenstandscredietbank in onze
gemeente een feit geworden.
In een voor enkele dagen gehouden
.vergadering kreeg de zaak definitief
haar beslag en thans prijkt in de ad
vertentiekolommen de officieele aankon
diging.
Verschillende oorzaken hebben de
oprichting vertraagd en op de boven
genoemde vergadering werd dan ook
ter dege de vraag onder de oogen gezien
of gelet op de veranderde omstandigheden
thans d9 oprichting nog gemotiveerd
was.
Na een uitvoerige gedachtenwisseling
werd die vraag algemeen bevestigend be
antwoord en bleek men eenparig van
oordeel, dat er naast de bestaande
financieele instellingen binnen onze ge
meente, ook voor een middenstands
credietbank plaats is.
Tot directeur van de bank is daarop
benoemd, de heer J. J. van Wessem,
terwijl het kantoor is gevestigd Park
straat B. 437.
De markt.
Er was Maandag vrij groot9 aanvoer
van lammeren, wat in verband met de
heerschende droogte te verwachten was.
Al weer was de prijs iets achteruit
gaande toch was de handel vrij vlug
te noemen.
Bij de overgangsexamens aaD de
Middelbaar Technische School te Dord
recht werd bevorderd van de 2e naar
de 39 klasse G. Breman, van hier.
Mej. Jacoba Knteohoeven van
hier is geplaatst als lee ling-verplsegster
in het Diacouo-s-onhuü te Haarlem.
I
0—0—0—
—0—0—0—
0—0—0—
0—0—0—
—0—0—0
