E
N°. 3219,
Woensdag 28 Augustus 1918.
31ste Jaargang.
Nieuws- en
Advertentieblad.
Van week tot week
leli
Bovendien loopt een trein op Donder-
igmorgen van Helder naar Schagen,
in Helder 8,- te Schagen 8,40
Van Amsterdam naar den Helder.
Vertrek. Aankomst,
msterdam. Helder.
5,28§ 8,47
9,20 11,34
2,32 5,31
9,20 12,05
10,40 12,30
Niet op Zon- en feestdagen,
alleen op Zondag.
Dit blad verschijnt Woensdag:- en Zaterdagmorgen
Abonnementsprijs per 8 maanden.
Voor den Bdeg 40 Cto. Franco per post door ge
heel Nederland 55 Cts. Naar Amerika en andere
lt.nden met rerhooging der porto's.
Advertentlën daags voor de nltgave vóór 4 nar nam.
Prijs der Advertentiin.
Van 1 tot 5 regels 40 Cts. Iedere regel meer Ct
Qroote letten en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewfjinammen 3 Cts. per nnmmeri
ABONNEMENTEN en ABVERTENTIEN worden aangenomen b£ de Uiig. Firma LANSEVEL® DE ROOIJ, Parkstraat, Bobo op Tbx it.
Spoor- en Bootdienst.
Beperkte dienstregeling.
Vertrekuren van de boot van Texel
5,15 v.m. 2,45 n.m.
ertrekuren van de boot van Helder
9,30 vm. 6,10 n.m.
Vertrek en aankomst van treinen
van den Helder naar Amsterdam.
Vertrek.
Helder.
6,45
11,45
4,12
6,47
Aankomst.
Amsterdam.
9,12
2,34
6,21
9,41
Aardappelcnverbouwers.
De Burgemeester van Texel brengt
r kennis van hen, die in opdracht van
deren aardappelen hebben gepoot,
ITl arvan kennis behooren te geven aan
it plaatselijk Landbouwkantoor (adres
otel Texel) op Maandag 2 Sept. a. s.
Onder opgave van de namen hunner
stgevers, de beteelde oppervlakte en
plaats van ligging der gronden.
fifllTexel, 27 Aug. 1918.
De Burgemeester voornoemd,
BUYSING- DAMSTE.
!n" t
zij
Ier
t Dl
ir K
W|n
is ir
is bi
n?
A
raken
iht
17—24 Aug.
Is met de Kabinetscrisis anders ge-
open dan we hadden verwacht. In de
■erkomst van Jhr. van Nispen meenden
het bewijs te mogen zien, dat de op-
ng nabij was. In stee daarvan kwam
bericht, dat mgr. NoIsds ontheffing
zijn opdracht gevraagd en verkregen
en dat H. M. de Koningin eerst Jhr.
Savornin Lohman en vervolgens den
ir Coltjn in audiëntie ontvangen had.
heer Lohroan meende voor een opdracht
een Kabinet te vormen te moeten be-
en de heer Colijn heeft H. M. ver-
de opdracht niet te behoeven aan-
iarden. Dit laatste beteekent nog niet dat
heer Colijn niet als Kabinetsformateur
optreden. De algemeene meening is
ook, dat hij zijn best zal doen om aan
wensch van H. M. de Koningin gevolg
geven. Intusschen kan met vrij groote
ikerheid de conclusie worden gesteld, dat
:s niet in staat is een Kabinet te vor-
Het is dan ook iwaarschijnlijk, dat
oplossing gezocht zal worden in andere
Wellicht zal er een nationaal
komen, misschien een zuiver za
kenkabinet.. Zelfs lijkt de mogelijkheid niet
esloten, dat er een voortzetting komt
het kabinet-Cort v. d. Linden, misschien
wel met Cort zelf aan het hoofd,
crisis ;duurt nu al eenige weken en
einde is nog niet te zien. Geduld komt
te pas.
—o—oo—
reek
ge'1 a
ij f an
at 1
vooi p0
r W et
litdfaed
i
Wij hebben er reeds meermalen op ge
wezen, dat in dezen oorlog door de ver
schillende partijen meer dan eens ernstige
vergissingen zjjn begaan. De Entente ver
giste zich o.a. toen ze meende door uit
hongering Duitschland tot onderwerping te
kunnen brengen. Niet minder vergiste zij
zich, toen ze dacht de Dardanellen te kun
nen forceeren, of door het meelokken van
Italië en Roemenië den oorlog te kunnen
winnen. En als de Duitschers zioh erg
vergist hebben, dan is dat wel het geval
geweest ten opzichte van hun verwach
tingen omtrent de resultaten van den duik
bootenoorlog. En vooral niet minder ten
opzichte van de militaire prestaties der
Ver. Staten.
Omtrent de juistheid van dit laatste heeft
men zich in de laatste dagen maar al te
zeer kunnen overtuigen. Dat het groote
Duitsche offensief mislukte, is vooral een
gevolg van de versterkingen, die de ge
allieerden uit het Verre Westen ontvingen.
Daardoor is het Foch thans zelfs mogeiyk
geworden een krachtig tegenoffensief te
beginnen en aanvankelfjk met veel succes.
De enorme toevoer van menschonmateriaal
heeft Foch in staat gesteld het initiatief te
nemen en tot nog toe te behouden. Voor
de derde maal heeft hij in de laatste dagen
den stormram tegen het Duitsche front in
werking kunnen brengen en opnieuw
wareD de resultaten niet gering. Wel
trachtte Wolff ook nu weder de beteekenis
der verkregen resultaten te verkleinen,
doch het feit, dat in eenige dagen tusschen
Oise en Aisne duizenden Duitschers gevan
gen werden genomen en weer op e6n breed
front de Duitsche stellingen konden wor
den veroverd, bewijst voldoende, dat deze
derde klap weer hevig is aangekomen. De
Amerikaansehe hulp biyft generaal Foch in
staat stellen nu eens op dit punt, dan weer
daar een krachtige stoot uit te voeren. Hij
beschikt thans over ruime reserves, die
voortdurend nog grooter worden. Want in
Amerika laat men er geen gras over groeien.
Dat kon men wel duidelijk opmaken uit
de mededeelingen van March, den chef van
den Amerikaanschen staf. Deze deelde in
het Huis van Afgevaardigden mede, dat er
op 1 Augustus reeds 1.301.000 man in
Frankrijk of op weg daarheen waren en
dat er nog 1.480.000 man in Amerika onder
de wapens z(jn. Er komen nu nog elke
maand nieuwe lichtingen op en daardoor
zal het mogelijk zijn 250.000 man per
maand naar Frankrijk te zenden. Naar de
meening van March zou een leger van 3
millioen wel voldoende zijn om de over
winning op de Duitschers te behalen.
De tijd, dat men in Berlijn d6n draak
stak met Amerika's hulp, is wel voorgoed
voorby. Hindenburg moet thans bij zijn
berekening wel ter dege rekening houden
met de wassende kracht der geallieerden.
Men heeft zich te Berlijn ten opzichte van
de Amerikaansehe militaire prestaties wel
zeer vergist.
—o—o—o—
De vraag dringt zich naar voren, of ook
de geallieerden niet bezig zijn weer een
ernstige vergissing te begaan. Men weet,
dat ze bezig zijn in Rusland, of eigenlijk
in het geheele Oosten, hun invloedsfeer
trachten uit te breiden en die der Centralen
te verkleinen. Ze hebben zich niet ontzien
daartoe de hulp van Japan in te roepen.
In Siberië zijn thans de eerste Japansche
afdeelingen op marsch en deze naderen
meer en meer de grens van Europa. Weldra
zal meD kunnen zeggen, dat „h6t gele ge
vaar" nabij gekomen is. De Staatslieden
der Entente hebben echter uitgebreide
plannen in het Oosten. Duitschland moet
ook van die zijde van „de wereld* worden
afgesneden en als het mogelijk is moeter
een nieuw oostelijk front worden gevormd.
Of dit zal gelukken moet de tijd leeren.
In elk geval wordt het beproefd en is de
hulp van Japan een factor van beteekenis.
Maar dat ze op hevigen tegenstand mogen
rekenen wordt door de gebeurtenissen van
thans wel bewezen. De Tsjecho Slowaken
hebben zich reeds genoodzaakt gezien om
een dringende bede om militaire hulp tot
de Entente te richten. Trotsky is er in ge
slaagd, een groot leger uit te rusten, waar
mee hfj tbans de stellingen der Tsjecho
Slowaken aanvalt. Er komen niet veel bij
zonderheden omtrent de .gevechten, doch
het laat zich aanzien, dat de toestand van
de Tsjecho Slowaken niet gunstig is. Van
daar ook hun bede om gewapenden bijstand
en om spoed. Japansche troepen rukken
nu naar het westen op, maar de afstand
van Wladiwostok naar de Russische grens
is ontzettend groot en er is maar één
spooriyn, waarlangs het geheele vervoer
moet geschieden. .Het kon wel eens zijn,
dat de Japanners precies te laat komen.
De Eogelsche pers maakt zich reeds be
zorgd over den toestand in het oosten. De
bladen dringen krachtig aan op spoedige
hulpverleening. En ook in Parijs dringt
men op een spoedige en krachtige actie
aan. Er zijn bladen, die het niet onder
stoelen en banken steken, dat ze erg bang
zijn voor een herhaling van het Dardanellen-
avontuur of een tweede Saloniki. De„Times*
die steeds een krachtige voorstander i3
geweest van een nieuw oostelijk front,
maakte de regeering er reeds een ernstig
verwijt van, dat deze maar halve maat
regelen heeft genomen. Er moeten veel meer
troepen naar Rusland worden gezonden,
meent het blad, want anders gaat het daar
verkeerd en komt er niets terecht van de
mooie plannen om den ring om Duitschland
weer dicht te smeden.
Heeft men zich in LoDden weer eens
vergist? Het zal wel spoedig blijken.
o—o—o
Wat komen de Japanners in Siberië doen
Men weet dat op die vraag meer dan één
antwoord is te geven. Van Japansche zijde
zelf is verklaard, dat zy volstrekt niet met
slechte bedoelingen komen, 't Is hun niet
om veroveringen of voordeel te doen. Zy
willen alleen de Tsjecho Slowaken in hun
stryd tegen de Bolsjewiki ter zyde staan
en daardoor meteen voorkomen, dat Duitsch
land zijn invloed nog meer naar het Oos
ten uitbreidt. Ook is van die zyde er den
nadruk opgelegd, dat, de Japansche inter
ventie een gevolg is van het verzoek der
geallieerden. Japan treedt dus in Siberië
op in opdracht van anderen. En daardoor
is de vraag gewettigd of dat zoo geheel
en al belangloos geschiedt. Een vraag, die
vooral voor ons bijzondere interesse heeft,
nu, in verband met „de belooning* welke
Japan voor zyn hulp zal zyn toegezegd,
ook weer ons land wordt genoemd. Voor
wat, hoort wat, die stelregel wordt ook in
de hooge wereld der diplomatie gehuldigd
en het is dus waarschynlijk, dat Japan zyn
vriendschapsdiensten niet voor niemandal
verleent. En als die belooning nu eens zou
bestaan in de Nederlandsche koloniën
of een stuk daarvan P In dat verband toch
werd in de laatste dagen de naam van ons
land genoemd. Men weet, dat het niet de
eerste maal is, dat zooiets wordt beweerd.
Vooral van Duitsche zijde hebben wemeer
dan eens de waarschuwing gehoord, dat
Japan een begeerig oog heeft geslagen op
ons Insu linde. Ook kan niet worden ont
kend, dat er hier te lande zijn die Japan
als „onze natuuriyke vyand" besohouwen
en die vreezen, dat het eleohts een guns
tige gelegenheid afwacht, om de zorg over
onze koloniale bezittingen op zich te ne
men. Voor een deel komt dat ook, omdat
sommige Japansche schryvers en militairen
zioh wel eens in dien geest hebben uitge
laten. Onlangs wist de pers te vertellen,
dat de Entente zekere afspraken zou heb
ben gemaakt met den gelen bondgenoot
en dat daarby ook de Nederlandsche kolo
niën zouden zyn betrokken. Van Japansche
zyde is zulks dadelijk voor onwaar ver
klaard en van Ententezyde werd geoor
deeld, dat men hier te doen had met een
poging der Duitschers om Nederland tegen
de Entente op te zétten. Dat er aan de
bewering zelf in ons land niet veel geloof
werd gehecht, bleek uit het feit, dat er
niet veel aandacht aan geschonken werd.
Wel echter vond de heer van Kol, die veel
in Japan gereisd heeft, in een en ander
aanleiding om een woord van geruststel
ling te spreken, Het was naar zyn mee
ning geheel en al verkeerd, om Japan te
wantrouwen. De Japansche regeering en
de Japanners zyn ons land vriendeiyk ge
zind, we behoeven ons waariyk niet onge
rust te maken. Beter zou het zyn met de
groote belangen, die wij in het Oosten heb
ben, te spreken van Japan als van onzen
natuurlijken vriend dan van onzen natuur-
ïyken vyand.
Zij die dacbten, dat de zaak daarmee uit
was, hebben zich vergist, want thans beeft
de Russische regeering voor eene nieuwe
opleving gezorgd. De „Iswestia", het blad
der Russische Bolsjewiki, publiceert al se
dert eenigen tijd documenten, die in het
politiek archief van de Russische regeering
zijn gevonden. En nu dezer dagen iets om
trent de hulpverleening door Japan. In
Febr. 1915 zond de Russische gezant te
Den Haag aan den RusBischen minister
Sasonof een telegram. Hij had in de „Temps"
een artikel gelezen, waarin heftig opgeko
men werd voor medewerking van Japan
op de Europeesche fronten en daar hij
voorzag, dat dit in Nederland „wegens bet
Japan toegeschreven streven naar de Nëd.
koloniën", bezorgdheid zou wekken, vroeg
hy den minister uitsluitsel daaromtrent.
Sasonof antwoordde, dat de Japansche troe
pen onder invloed van militaire noodzaak
zouden kunnen worden aangevoerd. „Deze
noodzaak zou zoo gebiedend kunnen zijn,
dat met de houding van Nederland tegen
over de beslissing der bondgenooten geens
zins rekening zou kunnen worden gehouden.
In d6 gewone omgangstaal zon men het
antwoord van Sasonof aldus kunnen lezen
wanneer de militaire noodzakeiykheid de
verbonden mogendheden er toe dwingt,
zullen wij de Ned. koloniën aan Japan ge
ven en ods er in geen geval om bekom
meren of de Nederlanders het willen of
niet,
Nog was de inkt van het telegram van
Sasonof niet droog aldus vervolgt het
bericht of de bondgenooten geraakten
in groote bezorgdheid hoe zy de Neder
landsche openbare meening konden doen
inslapen. Zij kwamen toen overeen het door
hen genoemde Fransche stelsel toe te pas
sende pers te muilbanden. Elk der bond
genooten zou volgens dit stelsel een der
groote bladen voor zyn rekening nemen
en Rusland kreeg in dit geval de taak het
Nederlandsche blad „De Telegraaf" tekoo-
pen. De Petersburgsche c «respondent van
ÏSXELSCHE COURANT.
v>i
i hi
Jim
)lW!
ien.
9
fl
