N°. 3223,
Woensdag 11 September 1918.
31st0 Jaargang.
ienws- en
m
Advertentieblad.
as
Van week tof week
311
en
BONNEMENTEN ea A3VERTSNTIEN worden aangenomen bij de Uitg. Fibma LANGEVELS& DE R O O IJ, Parkstraat, Bona op Tixit.
Bit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagmorgen
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Bdbo 40 Cts. Franco per post door go-
heel Nederland 55 Cts. Naar Amerika en andere
Unden met verhooging der porto's.
Advertentiön daags voor de nitgave vóór 4 uur nam.
Prys der Advertentièn.
Van 1 tot 5 regels 40 Cts. Iedere regel moer Ck
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers S Cts. per nummer.
VEILIGHEIDSWET.
Burgemeester van Texel brengt
er de aandacht van belanghebbenden,
van 1 Januari 1919 af de veilig-
Iswet onder fabrieken en werkplaat-
verstaat
o. alle zoowel open als besloten ruim-
waar in of voor eenig bedrijf pleegt
lerkt te worden aan het vervaar-
veranderen, herstellen, versieren,
erken ofjop aüdere wijze tot verkoop
gebruik geschikt maken van voor
pen of stoffen, of waar in of voor
ig bedrijf voorwerpen of stoffen een
rtoe strekkende bewerking plegen
ondergaan een en ander voor zoover
ar een krachtwerktuig of een oven
tilt gebezigd of vijf of meer personen
en te verblijven.
,ar, waar de werkzaamheden ten
leve van eenzelfde bedryf worden
licht in afzonderlijke, doch met el-
der in gemeenschap staande ruimten,
den de afzonderlijke ruimten geacht
onafgescheiden geheel uit te maken
besloten ruimten, waar in of voor
ig bedrijf vlas pleegt te worden ge-
ikt of gezwingeld
electrisehe centraalstations en elec
tie onderstations, voor zoover aldaar
Ivoor eenig bedrijf electrisehe energie
t opgewekt, getransformeerd of
rd
bemalingsinrichtingen.
enteDgevotge wordt de wet met
anuari 1919 ook van toepassing op
lolgende inrichtingen
fabrieken en werkplaatsen, als boven
lo. bedoeld, zonder krachtwerk-
ot oven, waarin vijf tot en met
in personen plegen te verblijven
bemalingsinrichtiDgen.
wet is echter o.m. nietvan toepassing
8bedrijven van laodbouw, tuinbouw,
lbouw en veehouderij, op het schip-
of visscharsbedrijf. Deze uitzonde-
geldt iutusschen in geen geval voor
teken, waarin voortbrengselen van
liedrijven van landbouw, tuinbouw,
bouw en veehouderij worden ver-
lt, zooals fabrieken vaD zuivelpro
en, aardappelmeel-, stroocarton- beet-
telsuiker-, cichorei- en conserven-
0 ieken, graanmalerijen, graan- en
!J. jel Ischoonderijen en -zeefterijon.
b'j[|8 uitbreiding van de werkicgsfeer
wet beeft tot gevolg, dat alle hoofden
estuurders van reeds bestaande, eerst
I Januari 1919 af onder de wet
adasifnde inrichtingen voor 1 Februari
een opgave, als in artikel 14 be-
behooren in te zenden. Nauw-
ege naleving van de uit art. 14
tvloeiende verplichting, zoowel ten
thto van de even gonoemde, reeds
jaande inrichtingen, als ten opzichte
cte nieuwopgerichte fabrieken en
iplaatsen en inrichtingen, die reeds
enden, maar door uitbreiding van
oneel, door plaatsing van een kracht-
Ituig of andere omstandigheden onder
'et komeD te vallen, acht de Minister
Landbouw, Nijverheid en Handel
bet meeste belang,
nor het doen der opgave ingevolge
II is een nieuw formulier vastge-
Deze opgave moet aan den bur-
'ester worden ingezonden. Formu-
a zijn voor belanghebbenden koste-
'er gemeentesecretarie verkrijgbaar,
©tingen aldaar te bekomen.
Kei, 9 September 1918.
De Burgemeester voornoemd,
BUYSING DAMSTE.
srspif
;e wa
nlicbt
rscbfji
klim
jadei;
ihelijk
Ie
t troc-
liip
r den
lar de
stnjd
t
rente
i van
meer.
Niels
rmel.
'relcB
.teren
a bet
Kohieren schoolgelden.
Burgemeester eu Wethouders dei-
gemeente Texel maken bekend, dat de
kohieren van schoolgelden over het 3e
kwartaal 1918 door Gedeputeerde Sta
ten zija goedgekeurd en gedurende vijf
maanden na heden ter secretarie voor
een ieder ter lezing zijn neergelegd.
Texel, 9 September 1918.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
De Secretaris. "De Burgemeester.
JONKER. BUYSING DAMSTE.
Aardappelen.
De Burgemeester der gemeente Texel
brengt ter openbare kennis, dat de in
deze gemeente gedistribueerd wordende
aardappelen tegen geen hoogeren prijs
mogen worden verkocht dau 57a cent
per K.G.
De verkoop van aardappelen bij de
maat is verboden.
Klachten kunnen worden ingediend bij
de politie.
Texel, 10 September 1918.
De Burgemeester voornoemd.
BUYSING DAMSTE.
31 Aug.—7 Sept.
De Koningin heeft officieel afscheid ge
nomen van de raadslieden, die Haar gedu
rende een 5-tal jaren onder buitengewoon
moeilijke omstandigheden hebben ter zijde
gestaan. Donderdag werden de ministers
door H. M. in afscheids audiëntie ontvangen,
Over eDkele dagen hebben Cort van der
Linden en zijn ambtgenooten „uitgediend".
Jhr. Ruijs van Beerenbrouck zal dan het
oppercommando op het schip van Staat
overnemen en verwacht mag worden dat
hem van alle zijden de oud-Hollandsche
zeemansgroet „Vaar-wel!" zal tegenklinken.
Wel is op het oogenblik dat wij dit schrij
ven de samenstelling van het nieuwe
Kabinet nog niet volledig bekend er wordt
blijkbaar nog gezocht naar iemand, die den
moed heeft de zware sleutels van 's lands
schatkist uit de handen van mr. Treub over
te nemen, doch men kan toch gerust
zeggen, dat het Kabinet-Ruijs er is.
Naar luid der berichten hebben de recht-
sche partijen in de afgeloopen week ver
gaderd, teneinde tot een program van
werkzaamheden te komen, dat door hei;
nieuwe Kabinet zou kunnen worden aan
vaard. Als een der onderwerpen, die daarin
zouden zijn behandeld, wordt ook de Ouder-
'domsverzekering genoemd. Het moet de
bedoeling zijn, te trachten met links tot
een vergelijk te komen. Daarvoor zijn in
den laatsten tijd trouwens aan beide zijden
stemmen opgegaan. De heer Marchant, lei
der der Vryz." Dem., liet zich ten gunste
van een compromis uit en van de Chr.
Hist, was het de heer Snoeck Henckemans
die in dezelfde richting stappen wil doen.
Hoe een compromis zal moeten luiden, valt
nog moeilijk te zeggen, maar het is niet
onwaarschijnlijk, dat naast de verzekerings
wetten van Talma een zeker soort Staats
pensioen zal worden aanvaard. Beide par
tijen zouden dan wat geven en nemen en
allicht tot de.gewenschte overeenstemming
komen. Niemand zal ontkennen, dat een
dergelijke overeenkomst gewenscht is. Al
te lang zijn thans de arme ouden van dagen
ten speelbal geweest van de politiek. Het
wordt waarlijk tyd dat daaraan een eind
komt
Er zullen natuurlijk nog verschillende
andere belangrijke onderwerpen behandeld
zijn, waaromtrent de pers ons Jatsr wel
uitvoeriger zal inlichten. In elk geval staat
het wel vast, dat het nieuwe Kabinet geen
vrees voor gebrek aan werk behoeft te
koesteren. Er zal veel en zeer belangrijk
werk zijn te verrichten.
- o—o—o
Het ontbrak in de laatste dagen niet aan
allerlei beschouwingen omtrent het offensief
der geallieerden, dat nog maar steeds wordt
voortgezet. Men hoort allerlei veronder
stellingen uiten en voorspellingen ten beste
geven. Stelt de Ententepers het voor, alsof
de eindbeslissing met rassche schreden
nadert en de ineenstorting van de Duitsche
kracht aanstaande is, de Duitsche pers blijft
haar lezers moed en vertrouwon inspreken.
Ook de oorlogsleiders laten zich niet on
betuigd. Zoo bevatten de Fransche bladen
dezer dagen een verklaring, door Clëmen-
c'eau afgelegd, waarin hij gewaagde van
zijn geloof in de „onmiddellijke" over
winning,\velke zoo volkomen mogelijken
binnen een jaar behaald zal zijn. Clemen-
ceau grondt zijn geloof inzonderheid op de
steeds toenemende ^hulp der Amerikanen.
De „tijger" is dus welgemoed.
Daar tegenover staat, dat de Duitsche
oorlogsleiders den moed nog evenmin ver
loren hebben. Hindenburg en Ludendorff
zelf hebben dez6 week daarvan nog ge
tuigenis afgelegd en tevens heeft ook de
Duitsche Kroonprins zijn meening daarby
gevoegd. Waarschijnlijk om de hier en daar
verontruste gemoederen tot kalmte te stem
men, heeft ook de Kroonprins zich laten
interviewen. Hij stelde daarbij voorop, dat
Duitschland den verdedigingsoorlog voert
zoowel op militair als politiek gebied. Wel
sprak men in Duitschland vaak van over
winning, maar het woord overwinning mag
niet zoo worden opgevat, dat Duitschland
zijn tegenstanders wil vernietigen, maar
slechts zoo dat het ziGh wil handhaven.
Ook de Duitsche Rijkskanselier, Von
Hertling, die .van zijn bezoek aan het Duit
sche Hoofdkwartier te Berlijn terugkeerde,
liet zich in dien geest uit. In antwoord op
een huldebetuiging hem ter gelegenheid
van zijn 75sten verjaardag door de R. K.
studenten gebracht, hield von Hertling een
toespraak en daarin verklaarde bij o. m.:
„Wij hebben den oorlog van den eersten
dag af aan als verdedigingsoorlog gevoerd.
Wij hebben die naar 's vijands land over
gebracht om daar oDze grenzen te verdedi
gen 6n den vaderland9chen bodem te be
schermen. De troepen zullen daar stand
houden, totdat de vTjand zal inzien, dat hij
Duitschland niet vernietigen kan en hij tot
een vergelijk bereid is.
De Rijkskanselier verklaarde tevens, dat
de Duitsche aanvoerders over den toestand
volkomen gerust en vol vertrouwen zijn,
al hebben zjj zich ook genoopt gezien hun
linies op verschillende punten achteruit te
brengen.
De Kroonprins zei vrijwel hetzelfde.
Ingevolge de elastische verdediging weken
de Duitschers op verscheidene punten terug,
zooals dat bij een bewegingsoorlog mogeljjk
is. In de kringen der bevolking legt men
dit terugtrekken echter verkeerd uit. Dat
komt, omdat de Duitschers al te zeer ge
wend geraakt zijn aan voortdurend vooruit
gaan. Daardoor wordt de situatie thans niet
al te best begrepen.
Op de vraag, waardoor de Kroonprins het
einde van den oorlog verwachtte, antwoord
de deze Daardoor, dat de vijand zal inzien
dat de ontzaggelijke krachtsinspanning niet
opweegt tegen de winst en dat hij niet
zooveel kau winnen als hij er bij moet
S verliezen. De vijandelijke stormloop 2al nog
wel eenigen tijd aanhoudeD, maar ten slotte
zullen de geallieerden moeten inzien, dat
ze hun doel niet kunnen bereiken.
Zegt Clemenceau dat de geallieerden
binnen een jaar een volkomen overwinning
zullen hebben behaald, Von Hertling en
de Duitsche Kroonprins voorspellen, dat de
geallieerden wel tot het inzicht zullen
komen, dat ze hun doel niet kuünen be
reiken.
De tijd zal leereD, wie van beide partijen
gelijk heeft. Het is intusechen te hopeD,
dat de zaak beslist is eer nog een jaar iB
voorbijgegaan, hoe die beslissing dan ook
moge zijn.
o—o—o—
De Duitsoho kroonprins heeft in zijn
boven aangehaald interview ook iets ge
zegd over de hulp die de geallieerden van
de Amerikanen ontvangen. Hij vertelde,
te hebben geconstateerd, dat de Ameri-
kaansche soldaten niet weten waarvoor ze
vechten. Op een vraag, aan een gevangen
genomen Amerikaan, waarvoor zy strijden,
antwoordde dezeVoor Elzas. Maar toen
hem gevraagd werd wat Elzas was, gaf
hij ten antwoord, dat met Elzas een groot
meer bedoeld werd.
Ondanks dit alles, moest de kroonprins
toch erkennen, dat de komst der Ameri
kanen gevoeld wordt. Aan materiaal heb
ben zg zeer veel geleverd, thans leveren
ze ook veel menschenmateriaal.
De kroonprins had er gerust by kunnen
vertellen, dat het mislukken van het groote
Duitsche offensiet grooteudeels aan de hulp
der Amerikanen is toe te scbryven. Wan-
neor do sterren en streepen niet op het
westeiyk front waren verschenen, dan zou
Hindenburg geen diverso proefjes van de
„elasticiteit" van het Duitsche front hebben
behoeven te geven, in. a. w. zou de Duitsche
terugtocht wellicht niet behoeven
plaats te hebben en zouden de Duitschers
stellig niet zooveel duizenden gevangenen,
een zoo groot aantal kanonnen en machine
geweren, alsmede zoo groote hoeveelheid
oorlogsmateriaal verloren hebben.
Niemand weet daarby, tot welke krachts
ontplooiing de Amerikanen nog in s'aat
zyD. Een bericht uit Washington meldde
dezer dagen, dat de Ver. Staten thans in
staat zijn nog 13 millioen manschappen
onder de wapens te roepen en naar Europa
te zenden. De nieuwe legerwet, die Wiisoa
daartoö het recht geeft, is dooi den Senaat
aangenomen. Opgeroepen zullen worden
mannen van 20 tot 45 jaar, die in hun
gezinnen gemist kunnen worden en indien
er dan nog niet genoeg komen, kan Wilson
ook nog alle jonge mannen van 18 tot20
jaar onder de wapens roepen.
In Washington blijft men de krachtigste
maatregelen nemen, om den oorlog zoo
intensief mogelijk te voeren. De regeering
der Unie eischt van haar onderdanen, dat
ze oorlogsgezind zyn.Zydie daarvan geen
blijken geven, worden als landverraders
gekenschetst en in de gaten gehouden.
Amerika, het land der democratie, vecht
immers voor de democratie der wereld, die
dopr Duitschland bedreigd wordt en als
nu de Amerikanen zelf, die d6 zegeningen
der Amerikaansche democratie genoten
hebben, daarvoor niet willen vechten, dan
staan ze, in de oogen van de regeering te
Washington, met landverraders geiyk en
worden ze ook baast dien overeenkomstig
behandeld.
Mag men echter de berichten uit het
Verte Westen gelooven, dan worden er
niet veel van deze verraders gevonden,
