8° 3308
Zaterdag 5 Juli 1919.
32st' Jaargang.
Nieuws- ©n
Advertentieblad.
dienstregeling 3 Mi 1919.
I
WITTE KOZEN.
Binnenland.
FEUILLETON.
Dit blad verschijnt Woensdag1- en Zaterdag-morgen
Advertentlën daags voor de uitgave vóór 4 uur nam.
01 TEMENTEN en ADVERTENTIEN worden aangenomen by de üitg. Firma LANGEVELD& DE R 0 0 IJ, Parkstraat, Burg op Taxet.
HOOGWATER Reede van Texel.
Spoor- en Bootdienst.
Beperkte dienstregeling.
Regeeringswaren.
Kohier Hondenbelasting.
Wwdt verwit*,)
Abonnementsprvs per 3 maanden.
Voor dbk Burg 40 Cta. Franco per post door ge
heel Nedïrlakd 56 Cta. Naar Amerika en andere
Unden met rerhooging dei porto'i.
Prps der Advertenliin.
Van t tot 5 regels 40 Cts. iedere regel meer 8 Ct., met
20 Crisistoeslag. Oroote letters en Vignetten worden
naar plaatsruimte berekend.
lB
(Zomertijd.)
Donderdag 3 Juli
v.m.
1,09
Vrijdag 4
n
1,53
Zaterdag 5
n
2,37
Zondag 6
n
3,25
Maandag 7
n
4,22
Dinsdag 8
rt
5,32
Woensdag 9
n
6.43
Des namiddags is het ongeveer een
half uur
ater hoogwater.
Vertrekuren van de Boot.
Op werkdagen
an Texel6,— v.m. 2,45 n.m.
an Nieuwediep9,15 6.35
Op Zon- en Feestdagen
an Texel: 6,— v.m. 5,15 n.m.
an Nieuwediep8,30 6,35
Vertrek en aankomst der treinen
van den Helder naar Amsterdam.
rertrek Helder. Aankomst Amsterdam
6,44
11,45
4,12§
6,44
Bovendien
9,11
2.33
6.34
9,38
Donderdag-
loopt een trein op
norgen van Helder naar Schagen,
van Helder 7,42 te Schag.n 8,36
Van Amsterdam naar Helder.
/ertrek Amsterdam. Aankomst Helder
5,28§ 8,43
9,17 11,35
2,30 5,31
5,20§ 8,04
7,50 10,36
10,40f 12,34
Niet op Zon- en feestdagen.
Alleen op Zondag.
Burgemeester en Wethouders van Texel
aken bekend, dat van 7 Juli tot en met 13 Juli
s. bij de winkeliers alhier verkrijgbaar zal
;ijn
op elke witte bon gemerkt S 6 3'/, ons
Suiker a 30 cent per pond.
Bovenstaande goederen mogen niet anders
l'dan tegen afgifte van bons worden verkocht.
Texel, 5 Juli 1919.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
BUYS1NG DAMSTE.
De Secretaris, JONKER.
Burgemeester en Wethouders van Texel
brengen ter algemeene kennis, dat het kohier
van de hondenbelasting dienstjaar 1919 vanaf
heden gedurende vijf maanden voor een ieder
ter inzage ligt.
Texei, 2 Juli 1919.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
BUYS1NQ DAMSTE.
De Secretaris, JONKER.
Naar het Hoog-Duitsoh van
Gravin E. von AdlerBfeld-Balleatrem.
31.)
Spoedig daarna nam men von elkaar
afscheid om te gain slapeD daar het echter
nog niet laat was. wipte Lis cog even in
de kamer van Sigrid, met het doel om
eens uit te voraohen, wat toch wel de
oorzaak kon ztjn, dat zij röozesr veranderd
was. Zij sloeg haar slanke armen om dön
hals hirer zuster en drukte eou kus op haar
zaohte wangen.
„Niet woar, Sigrid, nu is toch alles weer
tusschen ons ala vroeger P* vroeg ze har
telijk.
„Wat zouden wij dan met elkander
hebben?" antwoordde Sigrid droogjes,ter
wijl ze het boo.'d uit de armen harer znater
losmaakte. „Laat ona liever een over wat
anders praten, bij voorbeeld over papa's
naiatensohap. H eft 'tja ook niet bevreemd
dat papa zoo'n groota sodq kon nalaten.
Wjj hebban altijd, van de renten van een
derde van dat kapitaal geleetd. Waarom
Dat weet jij natuurlijk evenmin als ik
misschien heeft papa daar opheldering
over gegeven iu den brief, dien hg aan
TEXEL, 5 Juli 1919
De Kermis.
De kermis is in vollen gang en al is de
drukte nu niet overgroot, de verschillende ver
makelijkheden hebben tot nu over gebrek aan
belangstelling niet te klagen.
Het geluk wordt beproefd bij werp-en schiet
tent, van de gelegenheid om te dansen wordt
gebrutk gemaakt, er wordt geschommeld en
gedraaid.
Alle voorstellingen van de [biscoop Regter
en de Jong zijn uitstekend bezocht en dat is
te begrijpen, de directie beijvert zich om het
beste te geven, Donderdag ging een nieuw
programma met „De Zigeunerprinses".
De paradetent, directie Jean Klein trekt volle
zalen en de roep, die van die inrichting uit
gaat, wettigt dat, vooral de verrichtingen van
de twee Volendammers hebben de algembene
bewondering, ook de toeren op het koord
worden hoog geroemd.
De krachtmensch Zuidema en zijne echtge-
noote „De boeienkoningin" mogen zich in de
algemeene belangstelling verheugen en naar
wij vernemen hebben ook de kramers geen
reden tot klagen.
Aan de Binnenburg is geplaatst de kraam
met Thüringer Wederhuizen en Schwarzwalder
klokken. Wij raden onze lezers aan, het vele
bezienswaardige, o.a. groote koekoekklokken
met muziekwerk, eens te gaan zien en het
voorbeeld van de vele tevreden koopers van
elders te volgen en daar een wederhuis of klok
te koopen.
Wij kunnen verzekeren dat daar de echte
Thüringer wederhuizen verkocht worden, welke
steeds gelijk de beste barometers, het weer
aangeven. Wij verwijzen verder naar de adver
tentie in dit nummer.
Het weer is langzaam aan beter gaan worden
en belooft uitstekend te worden. Voor de lief
hebbers van het kermisvermaak is er dus alle
reden tot tevredenheid.
Voor hen die niet van het kermisvermaak
gediend zijn, werden in Eben Haëzer een tweetal
avonden georganiseerd, Donderdag een gezellige
avond met zang, Vrijdag een muziekuitvoering
van „Excelsior'' van Oosterend met een rede
van den heer G. Lievaart over „de kermis",
l'ast op do zakkenrollers.
7e leerjaar.
Met het oog op onze plaatsruimte gaven wij
van de vergadering van N. O. G. afd Texel, op
21 Juni gehouden slechts een zeer beknopt ver
slag. Op verzoek van belanghebbenden en in
verband met een te voeren actie, geven wij
hieronder alsnog een meer uitgebreid overzicht
van hetgeen door den heer B. Weersma te dier
zake werd gezegd, zooals dat ons werd toe
gezonden
Ail. De inleiding over deze belangrijke zaak
ten opzichte van de kleine volkscholen knoopte
de spreker vast aan den wensch van den Mi
nister van Onderwijs, om n.l. de algemeene
volksschool met een 7de leerjaar uit te breiden.
2. De weg tot de vervulling van dien wensch
geeft ons echter te denken.
Marcsllus heeft uagelaten P'
„Ik weet hot niet," antwoordde Iris.
„Marcoilua heeft mij cooit iets over den
inhoud vau dien brief gtzegó."
„O ik dacht dat er tueachon man en
vrouw geen geheimen bestoadan," zeide
Sigrid taïJ.
„Neen, die bestaan er ook nietmaar
wair de wil van eea doodo zwijgen gebiedt
mag cismand apreken," antwoordde Iris
ernstig.
„Zwügen waa'Otn zwijgen herhaal
de Sigrid nadenkend. „Om het even. Het
tweede raathel ia de ongenoemde peettante
die je tot erfgename van baar geld, ja woe
len en C6Q gesloten cassette beeft gemaakt.
A propos, wat heb je daarin gerOaden
„Ik neb nog niet gekeken."
„Wat Sigrid eprorg op. „Wil je daar
mee zeggen, dat je het koffertje werkelijk
uog niot hebt geopend. Nreo. Nn, dot
getuigt waarlijk van zoo wöinig nieuws
gierigheid, dat men bet haast onverschil
ligheid zou noemen. Ot vermeldt de brief
dien papa je hec-it nagelaten, wat er zich
in d°n koff r bevindt?"
„Ook den brief hob ik nog riet gelezen
Sigrid. Marcóllus verzccbt me dsstijds er
mede te wechtea, tot de eeisto smart een
weinig gelenigd zou zijn, en ik heb bem
den brief toen io bewaring gegeven. Mar
coilua was van uieening, riet do brief mets
persoonlijke zoa ba»atten, misechien hoog
stens een paar woorden, clj j op Set koffertje
a. Waarom de gemeenten er toe te verplich
ten en de ouders vrij te laten omtrent het al
of niet doen volgen
b. Waarom nog te denken aan het voort
bestaan van de 2-mansscliolen, hoewel een
7de leerjaar aan zulke inrichtingen onmogelijk
is.
c. Waarom legt de minister dan zijn wensch
niet neer in zijn nieuw artikel 24 Daarin
vinden we geen syllabe van de mogelijkheid
van een 7de leerjaar.
Ook nu vraagt de minister weer„Hoeveel
leerlingen zijn er aan die school Juist, dan
moeten er zooveel leerkrachten zijn, .die door
het Rijk worden bezoldigd.
Ons dunkt
a. dat een 7de leerjaar verplicht moet wor
den en de leerplichtige leeftijd van 13 op 14
jaar moet worden gebracht.
b. dat de 2-mansscholen in de eerste plaats
dienen te profiteeren van de f2,100,000 welke
de minister disponibel stelt voor de vervulling
van zijn wenschen.
c. dat het aantal (leerkrachten afhankelijk
moet zijn van de vraag, hoeveel klassen we
onder één leerkracht mogen combinceren. In
de laagste mag-liet hoogstens 2 zijn. Beter is
het de aanvangsklas aan één leerkracht toe te
vertrouwen, vooral waar het bewaarsschool-
onderwijs mocht ontbroken. Dan moet die
aanvangsklasse immers op een Fröbelklas ge
lijken.
In de hoogste kan een combinatie van 3
kleine klassen mogelijk zijn. 't Kan toch niet
de bedoeling zijn, het hoofd van een 2-mans-
school met 4 klassen -op te schepen en de
onderwijzers maar met 3 klassen te doen voort
sukkelen. Ook als de kinderen onbeholpen
in woord en daad zonder eenige manieren de
school binnenstappen op 5'/,-jarigen leeftijd.
De minister wil immers verbetering? Maar
dan zijn er aan een school minstens 3 leer
krachten noodig. Het oog van de regeering
diene dus gericht naar de scholen „in druk".
De groote centra hebben geen behoefte. Daar
is het onderwijs al lang in orde.
Spreker kon op eenige lichtpunten wijzen
1. Door het nieuwe art. 24 zou Oost een
tweede leerkracht krijgen.
2. Door de aanneming van het amendement
Ossendorp zouden zelfs enkele andere scholen
er ook een leerkracht bij krijgen.
3. De heer A. Boon heeft reeds in den
Gemeenteraad gepleit voor de uitbreiding van
den leertijd.
4. Waarom een 7e leerjaar voor de Texel-
sche plattelandsscholen noodig is
a. Omdat daardoor de taak, die zonder be
waarschool-ouderwijs vooraf onmogelijk in 6
jaren kan worden volbracht, in 7 jaren meer
kans van slagen heeft.
b. Omdat de 2 manscholen daardoor een
leerkracht meer krijgen.
c. Omdat de verlenging van den leeftijd
vooral ten goede komt van de zwakzinnigen
en van hen die tengevolge van den landbouw
en het veehoudersbedrijf, door weer en wegen
en door de groote afstanden veel verzuim hebben.
d. Doordat de kleine scholen nog steeds
dienden als de vormschool voor de jonge leer
krachten, ten koste van het onderwijs.
en do sleutels betrekking taaiden."
Sigrid kruiste de artueu en zag hare
zuster met een onbésohrglelijk spottend
luoLj s aan.
„liet is merkwaar'ig, dat karakters als
dat vac jou, zulk een bardo, gevoellooze
zijde kunnen hebben," zoiiie Sigrid scherp.
„Had papa mjj oen regeltje nugelaten, God
weet waarover, met een laa'steu groot eau
mij, ik z<)H gedorst hebben naar deze regels
ze als oen reliquie hebben vereerd en
mij in hun bezit veel minder een wees
Hebben gevoeld. Maar natuurlijk bij
mg „meest" ook geen Marcellus iets. Je
bent zoo rijk aan liefde en geluk, dat de
laatste woo-den van een' ovorleden vader
van nul en geener waarde voor je zijn
geworden
I,is was zeer bleek gewerden. Nu stond
ook z(j op en sneed met ééa blik haar
zuetor het woord of.
„Zwijg," gebood zo ^zonder toorn, zonder
rcherpte in baor stom, maar met eea kalmte
ea waardigheid, die Sigrid dadelijk deden
verstommen. „Je hebt nis.» het minste
reoht zoo te spreken. Mnceliu9 weet, dat
ik tegen dit koff irtje een soort van afkeer
heb. Ik weet zoli met waarom, misschien
ie het heel dwaas van me, aa:r men kso
daar nu eenmaal niets tegen doen. Goed n
nacht."
E-i zij giug heen, zonder d.it S gr deen
poging deed om haat tf-gete hou-Ln.
„Hst heelt naar geiroff n,' fl ris eida k,
De Ruud van Arbeid,
Om de belangen van lezeressen en lezers te
dienen had de redactie van deAlkm. Courant
een onderhoud met den voorz. van den Raad
van Arbeid te Alkmaar en geeft daarvan een
uitgebreid verslag In liet nummer van 2 Juli.
Wij laten hieronder om dezelfde reden een
kort uittreksel volgen.
De Invaliditeitswet treedt in werking 3Dec.
van dit jaar. Wordt het nieuwe ontwerp wet,
hetgeen zeer waarschijnlijk is, dan wordt de
de leeftijdsgrens 65 jaar en de verzekering
voor de arbeiders premievrij.
Art. 357 van de thans geldende wet luidt
als volgt
„Ieder arbeider is verplicht, indien hij op
„het tijdstip voor het in werking treden van
„artikel 31 bepaald, den leeftijd van 70 jaar
„nog niet bereikt zal hebben, zich aan te mel-
„den en de hem gevraagde inlichtingen noo-
„dig om te beoordeelen of hij vermoedelijk bij
„het in werking treden van dat artikel ver-
„zckeringsplichtig zal zijn, te geven."
Iedere arbeider moet zelf voor zijn aanmel
ding zorgdragen.
Arbeider in de bcteekenis van de wef is leder
die den leeftijd van 13 jaar heeft bereikt, niet
in werkelijken militairen dienst is en in loon
dienst arbeid verricht binnen het Rijk en tegen
een loon van f1200,— voor de thans volgende
2 jaar f2000,— 'sjaars.
Aangezien de verzekering in het algemeen
ingaat op den dag, waarop de eerste rentekaart
aanvangt geldig te zijn en de rentekaart
aanvangt geldig te zijn op den datum waarop
zij wordt aangevraagd, is het voor de arbeiders
van het grootste belang zich vóór 3 December
te doen inschrijven.
Wordt immers een arbeider invalide en heeft
hij verzuimd zich te doen inschrijven, dan is
het mogelijk, dat hij geen 150 premiën in reke
ning kan doen brengen en |moet zijn verzoek
om een rente worden afgewezen.
Zooals bekend zal zijn behoort onze gemeente
onder den Raad van Arbeid te Alkmaar.
Tot correspondent voor onze gemeente is
benoemd de heer P. C. Koorn, bij wien for
mulieren voor aanmelding zijn te bekomen.
Oosterend, 4 Juli.
Gisteravond gaf de heer yrugt, Decla
mator (Humorist) een voorstelling in „Het
Wapen van Amsterdam."
Men heeft veel genoten en er was veel
publiek. Het applaus was telkens luide
en langdurig.
Na afloop vermaakte men zich nog eenige
uren met dansen. De avond is naar wensch
geslaagd.
Den Hoorn, 3 Juli.
Voor een volle zaal gaf gisteren detooneei-
vereeniging „Thalia" een uitvoering in Loods-
mans Welvaren. De beide stukjes welke werden
opgevoerd zijn keurig gespeeld en met de tot
slot gegeven voordracht „Wij kinderen van den
orgelbaas" heeft men een reuzensucces behaald.
Op aanhoudend verzoek werd dit tweemaal
voorgedragen, aan het applaus scheen geen
einde te komen. Het talrijk opgekomen publiek
heeft zich dan ook uitstekend geamuseerd.
fosn de deur zioh achter de jonge vrouw
sloot. „Om het even ik moet ecktir
het geheim van die anonieme peettante
komen. Ea wat mijn trouwen vereerder,
den markies in de Maremtna, betreft, die
zal me helpen dat zal hij."
Nadat Iris baar zuster bad verlaten,
was ze, na nog oven den kleiaen Siegfried
met een kus goeden nacht to hebben gezegd
naar haar kleedkamer gegaan, wear de
vorst reods op haar zat te wachten. Een
laobje als een zonnestraal door eea regen
wolk, kreeg hg als groet, maar tooh zag
hij dadelijk, dat er iets aan haperde,
„Wat scheelt er aao, mijn liefje P* vroeg
hg, nog eer Iris wat had gelegd.
„O, boe gosd kun je in mijn ziel leven,"
z iIe zo verheugd. „Nu ik aan je zijde
ben, scheelt er niets meer aao, maar zoo
even had ik zoo'n gevoel over me, alsof
mijn geduld en verdraagzaamheid, om
S'grid's bezoek en nabijheid te dulden,
nu reeds ton einde waren. Dat was slecht
en boos vaa mij, want ik moet sohuldig
zija aan hare vorar;deilng, al is hot dan
ook onwet9nd. Neen ach, waarom te
herbalen, wat zo heeft gezagd P T«q laatste
verweet ze mij, dat U* liefdelooseo onver
schillig was, omdat ik papa's brief nog
niet had geiozan je weet wel, die den
sleutel van het zwarte koffertje bova'.