310
Zaterdag 12 Juli 1919.
328t6 Jaargang.
Nieuws- en
Advertentieblad.
Dienstregeling 9 Jali 1919.
WITTE KOZ EN.
De Raden van Arbeid.
Bitioenland.
FEUILLETON.
Dit Msd verschijnt Woensdag- en Zaterdagmorgen
idvertentlön daags voor de uitgave vöórl aur nam.
Prijs der Advsrtentifn.
ABOÏ fEMENTEN en ADVERTENTIE N worden aangenomen bij de Uiig. F/rka LANGEVELB& DE R O O IJ, Parkstraat, Büro» op T« x in
HOOGWATER Recde van Texel.
Spoor- en Bootdienst.
Beperkte dienstregeling.
Vertrekuren van de Boot.
Op werkdagen
van Texel6,— v.m. 2,45 n.m.
Regeeringswaren.
Abonnementsprijs per 3 maanden.
7 oor Das Bueg 40 Ct?, Franco per post door ge
heel Nsdbrlasvd 55 Cta. Nioir Amerika en andere
hinden act verhooging dei porto'»,
Van 1 tot 5 regels 40 Cts. Iedere regel meer 8 Ct., met
23 Crisistoeslag. Oroote letters en Vignetten worden
naar plaatsruimte berekend.
(Zomertijd.)
Donderdag 10 Juli v.m. 7,42
Vrijdag 11 8,32
Zaterdag 12 9,13
Zondag 13 9,50
Maandag 14 10,25
Dinsdag 15 „11,—
Woensdag 16 11.37
Des namiddags is het ongeveer een halfuur
later hoogwater.
van Nieuwediep9,15 6.35
Op Zon- en Feestdagen
van Texel: 6,— y.m. 5,15 n.m.
van Nieuwediep: 8,30 6,35
Vertrek en aankomst der treinen
van den Helder naar Amsterdam.
Vertrek Helder. Aankomst Amsterdam
6,24 9,14
7,29 sneltrein 9,14
10,24§ 1,07
12,20f 3,28
4,11§ 6,25
6,54 9,39
Bovendien loopt op alle werkdagen een trein
van Helder naar Alkmaar
van Helder 4,26 te Alkmaar 6,15
Van Amsterdam naar Helder.
Vertrek Amsterdam. Aankomst Helder
5,25§ 8,35
9,17 11,39
12,28§ 3,07
3,05 6,02
6,09§ 9,18
8,30§ 10,29
10,45+ 12,36
Niet op Zon- en feestdagen.
Alleen op Zondag.
Burgemeester en Wethouders van Texel
-nakenbekend.dat van 14 Juli tot enmet20Juli
a. s. bij de winkeliers alhier verkrijgbaar zal
zijn
op elke witte bon gemerkt S 7 3'/> ons
Suiker a 30 cent per pond.
Bovenstaande goederen mogen niet anders
dan tegen afgifte van bons worden verkocht.
Texel, 12 Juli 1919.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
BUYSINü DAMSTE.
De Secretaris, JONKER.
JACHT.
De Burgemeester der gemeente Texel maakt
bekend, dat de volgende publicatie is aange-
plakt
De Commissaris der Koningin in de Provincie
Noord-Holland,
Gelezen het besluit van Gedeputeerde Staten
dier provincie dd. 18 Juni 1919 no. 158;
Naar het Hoog-Duiteeh van
Gravin E. von Adlersfeld-Baliestrero,
36.)
„Wil ik de banden losmaken?" vroeg
ze, en Iris knikte weer al3 oeu automaat
den blik ttijt op do doos gevestigd, de
handen met den geopeoden briet in den
Bohoot, als had geen maoht ter wereld
haar aieD kunnen doei aanrakea ol bewe
gen. Haar hait bocsde geweldig en haar
gedachten waren in een dichten, grauwen
nevel gehuld anders zou het haar zija
opgevallen, dat Sigrid heel9maal dea briot
tcheen te vergeten, na een oplossing van
het raadsel zoo i.&bij was, een raadsel,
waarnaar ze zoo dikwijls had gezocht. Zij
maakte de zwarte linten los, deed hot
dekeel er af eu onthulde vier pakjes van
verecaibtnie grootte, m wit gesatineerd
papier gewikkeld. Beveuop lag Sen kie n
verzegeld pakje in ruw, sterk papier,
w-isrii zioh esfiiga kostbare sieraden be
vonden eea broöha, bestaande uit drie
paarlen van bijzondere grooïie, ia den vorm
v*iï e;n klaverblad geret, voorts verschei
den d .nne arm 'arden van ma: goud, een
nieJinUpj van glas, zwact email aan esn
Gelet op art. 11 der Jachtwet;
Brengt ter kennis van belanghebbenden
dat de jacht op waterwild in dit gewest zal
worden geopend op Zaterdag 19 Juli 1919 met
zonsopgang.
En zal deze in het Provinciaal Blad worden
geplaatst en voorts in elke gemeente van
Noordholland worden aangeplakt.
Haarlem 25 Juni 1919.
De Commissaris der Koningin in de
provincie Noordholland,
A. RöELL.
Texel, 10 Juli 1919.
De Burgemeester voornoemd,
BUYSING DAMSTE.
Maisblocm cu -gries voor houders van
normaal margarine kaarten.
Burgemeester van Texel maakt bekend dat
blijkens ministerieele beschikking van 7 Juli j.l.
aan ieder houder van een normaal margarine-
kaart gratis zal worden verstrekt een hoeveel
heid van 750 gram maisblocm of maisgries.
Aangezien de distributie van normaal marga
rine in deze gemeente heeft opgehouden kunnen
houders van bovengenoemde kaarten dezen
vanaf heden tot 19 Juli a.s. bij de verschil
lende wijk-Commissies inleveren, aan welke
commissies alsdan een overeenkomstig aantal
papieren zakken met maisgries en of bloem zal
worden verstrekt ter distributie zoódra dit
artikel in deze gemeente zal zijn aangekomen.
Burgemeester voornoemd,
BUYSING DAMSTE.
Aan een artikel in het Leidsch Dagblad over
de taak van de Raden van Arbeid, met be
trekking tot de uitvoering van de Invaliditeits
wet, ontleenen wij het volgende
De taak van deze Raden komt in het kort
hierop neer, dat zij behulpzaam zullen zijn bij
de uitvoering van de wetten op het gebied van
de Arbeidersverzekering. Deze wetten zullen
den arbeider inkomsten verzekeren voor het
geval zijn arbeidsgeschiktheid door ongeval,
ziekte, invaliditeit of ouderdom geheel of ten
deele blijvend of tijdelijk is verloren gegaan;
alzoo vier gevallen: lo. ongeval; 2o. ziekte;
3o. invaliditeit en 4o. ouderdom.
In 1913 is aangenomen de Ziektewet. Bepaald
werd, dat zij in werking zou treden op een
nader te bepalen tijdstip. Dit tijdstip werd
steeds verschoven door den wereldoorlog, die
allen vooruitgang op het gebied der sociale
wetgeving tegenhield. Thans is het vrij zeker,
dat de ziektewet in den loop van 1920 in
werking zal treden. Zij zal uitgevoerd worden
door de Raden van Arbeid. Van meer belang
is voor het oogenblik Invaliditeit en ouderdom.
Wij willen de gevallen van Invaliditeit en
Ouderdom te zamen behandelen, omdat zij ook
te zanien in één wet vervat zijn en wel in de
Invaliditeitswet.
De kern van de Invaliditeitswet is, dat ieder
arbeider verplicht wordt zich te verzekeren.
Onder arbeider wordt verstaan ieder, die in
loondienst arbeid verricht en daarmede niet
meer verdient dan f2000 per jaar. Alle, zoowel
ragfjjj hotti g je, en ten slotte vier ringen
voor zeer dunne vingers gemaak», ten
trouwring met de inscriptieF. Frh. v.
R, 17 Juni 1867 en drie kostbare diaman-
len ringen vaa verschillenden vorm. waar
van eon met eea langwerpigen, wonder-
sohoonon turkoois was versierd en de
invoriplie droeg i F. Frh. v, R. 15 Maart
1866 een veilovingsriog.
„A'a gomaa'rt voor je vingers mij
zouten ze te n.uw zijn," z-ids Big iter
wijl ze do ringen op de tatcl legde en het
inedaüloa opende. H*t bevatte het ininia-
tumportret van oen kin jwelks aoof'Jje
met de groote, wjjl geopende blauwe oogen
in c-t n met ksnt afg zrt kussen lag, onge
veer van der Zelfden teeltijd als de kleino
Siegfried, wiens portret het heel gord had
kunnen zqa. Dit denkbeeld wekte
Ins een weUig uit haar mtjenerhg op
zQ wilde naar het msdaillon grijpen, naar
hare haoden weigerden baar cueost.
Sigrid cam nu het volgende pakijs uit
het koflofije; uit een zaoh), wie papier
baalde ze een streng ine-ingevlochtc, af
gesneden, blood vrouwenhaar, vaa eene
zelJtama, zil erachtige vLtskleur, evenals
het haar van Iris haar, da' door Sig'ias
handen zo g«aidig losgemaakt, lang als
een sluier ce-riüsg prachtig, ia'e'aehtig
sohoou v.-ouwe ihaar, dorzi* golvend eu
zacht als zijde.
Het voigéede pakj'*, dat Sigiiü na uit
bi.t kift'..-, je naai «.u opsa msakte, bevatte
manlijke als vrouwelijke arbeiders, dus ook de
winkeljuffrouw, de naaister, de dienstbode, de
werkster zijn verplicht zich te verzekeren tegen
de geldelijke gevolgen van invaliditeit en
ouderdomen niet alleen zullen zij uitkeering
krijgen, wanneer zij invalide of oud zijn ge
worden. maar bij overlijden zullen ook de wee
zen niet onverzorgd achterblijven en om in
validiteit te voorkomen kan gratis geneeskun
dige hulp worden verschaft.
Alle arbeiders worden dus verplicht verze
kerd tegen de geldelijke gevolgen van invalidi
teit en ouderdom.
Wat onder Invaliditeit verstaan moet worden
zegt artikel 72 van de wet.
Invalide is hij, die door ziekte of gebreken
niet in staat is om een derde te verdienen van
wat lichamelijk en geestelijk gezonde personen
van dezelfde soort en van soortgelijke opleiding
op zoodanige plaats gewoonlijk verdienen.
Wanneer dus bijv. een kantoorbediende een
been verliest, zal hij daardoor niet invalide
zijn in den zin der wet, omdat hij door dat
verlies niet minder zal gaan verdienen. Wan
neer echter een postbode een van zijn becnen
moet missen, zal hij niet tneer in staat zijn,
zijn betrekking te blijven waarnemen en dus
w e I invalide zijn in den zin der wet.
Artikel 74 bepaalt, dat de .verzekerde, die
den leeftijd van zeventig jaar heeft bereikt,
recht heeft op ouderdomsrente. Zeer waar
schijnlijk zal deze leeftijdsgrens teruggebracht
worden tot 65 jaar. Zooals bekend is, is in art.
369 een uitzonderingsbepaling gemaakt, waar
door het mogelijk werd, dat ouden van dagen
ouderdomsrente kregen zonder premie betaald
te hebben.
Weduwcnrente is in deze wet niet' opge
nomen. Echter is het zeer waarschijnlijk, dat
deze spoedig in de wet zal worden ingelascht.
Weezenrente wordt toegekend aan kinderen
beneden 13 jaar, zoowel wettige als natuurlijke
wettig erkende kinderenalsook aan pleeg
kinderen. Zij wordt gegeven in drie gevallen
1. Als de verzekerde vader gestorven is; 2. als
de verzekerde moeder gestorven is en de kin
deren vaderloos zijn of wier kostwinster de
moeder was3. als de vader (ook al was hij
niet verzekerd) gestorven is en de moeder ver
zekerd is.
Behalve een jaarlijksche bijdrage door het
Rijk zullen 'arbeiders en werkgevers premiën
moeten, betalen. Iedere verzekerde arbeider
zal een rentekaart krijgen. Op die rentekaart
moet de werkgever iedere week een zegel
plakken. De helft van de kosten van zulk een
zegel mogen door den patroon van het loon
van den arbeider worden afgehouden. Ver
wacht wordt een wijziging van de wet in dien
zin, dat de werkgevers verplicht zullen worden
de geheele premie te betalen. Hoe groot de
wekelijksche premie is, zal bij Kon. besluit
voor alle arbeidersgroepen in verschillende
gemeenten worden bepaald.
De uit te kecren rente houdt natuurlijk ver
band met het aantalen de grootte van de
betaalde premiën. Hoe meer en langer iemand
betaald heeft, des te grooter zal de invalidi-
tcits-, de ouderdoms- of de weezenrente zijn.
Thans een enkel woord over de voorberei
dende maatregelen, welke genomen worden
om de uitvoering van de wet vlot van stapel
een ddehoekigon doe1', v&n wi'te, eohte
SpaanEc'ce kast, zooals dames wel over
het hoofd dragen, wanneer ze uaar den
tc~ouwburg gaan. Hij was echter gedeel
telijk met een bruinachtige vloeistof door
trokken, die de eene slip goheel bezoedeld
on den doek waardeloos gemaakt had.
„Als in blosd gedrenkt," ztido 3:grid
huiverend, terwijl ze het kan en weefsel
op zijde 1- gde.
„Als ia bloed gedrenkt,* herhaald) Iris
werktuigelijk.
Het laa'ste pakje, dat Sigrid uit het
koffotjj aam, was heel klein. Er bevon
den zio'i drie verwelkte tozen ia, saraen-
gtbood.n tot een ruikertje, die mot de
zelfde bruine kleur waren overtogea als
de kasten doek. Meer bevatte het koffertje
niet.
S grii legde \de vorwelkte rozen op taf.-l
neder de z»ak had haar bevreemd. Geen
papier, geen brief, geen coa n alleen
deza paar voorwerpen en het vrouwen
haar engeea nadere aanwijzing daarover
aan wie ze hadden toebehoord. Waarlijk
enn zonderling legaat. Waarom grea naam.
Maar wacht, misschien gaf de brief van
graal Erlenstein, dien Iria nog steeda in
de fund, hield, eenig lioat in deze vreemde
nala'eusehap. Misschien wel. Deze over
weging deed Signd weer naa- haar z ister
zien, en nu bemerkte ze üoj l is ro-rloos
was ziedergcz ten en met onbewteglijken
ijskoudea blik voor ach uitsta«de.
te doen ioopen.
Op 3 December 1919 treedt de wet in wer
king. Iedere arbeider moet dan een rentekaart
hebben. Deze rentekaarten worden van - te
voren opgemaakt. Natuurlijk heeft de Raad
van Arbeid verschillende gegevens van de
arbeiders noodig. Daarom is in artikel 357
bepaald, dat leder arbeider, die den leeftijd
van 70 jaar nog niet heeft bereikt, zich aan
moet melden bij den Raad van Arbeid.
Ieder arbeider is dus verplicht een formulier
in te vullen. Die formulieren zijn verkrijgbaar
gesteld voor Texel bij den heer P. C. Koorn
den Burg.
Het is in het belang van den goeden gang
van zaken, dat met de invulling niet lang
wordt gewacht. Want de tienduizendtallen, die
door de Raden van Arbeid verwerkt moeten
worden, moeten tijdig binnenkomen.
Aanmelden moet zich iedere arbeider. Bcoor-
deelen of de aanmelder verzekeringsplichtig is,
doet niet de arbeider, maar de Raad van Arbeid.
TEXEL, 12 Juli 1219.
Een jubileum.
Naar wij vernemen, hoopt Dr. Wage-
maker dea 27sten Juli a.s. zijn 25 jarig
ambtsjubileum te herdenken.
Zijne uitgebreide pracL()k bracht Dr.
Wagemaker in veler familiekring, ter-
wjjl den jubilaris gedurende zijn verblijf
alhier ook aan het publieke leven leven
dig deelnam. Het zal hem zeker op den
27sten niet aan bewijzen van belang
stelling ontbreken.
Door de jonge dames Lize en Ine
Wagemaker werd aan het Gymnasium
te Arnhem met goed gevolg overgangs
examen afgelegd, onderscheidelijk naar
de 5e en de 2e klasse.
Met goed gevolg werd door Adr.
Bakker Kz. Hermanshoeve, leerling van
de M. U. L. O. school alhier, toelatings
examen afgelegd voor de 2e klasse der
H. B S. te Alkmaar, terwijl na afgelegd
examen tot de 2e klasse der H. B. S.
te Amsterdam werd toegelaten Geraid
Graafl' tijdelijk alhier woonachtig.
De derde wijkverpleegster.
De aanstelling vaa een 3e wijkver
pleegster is een feit geworden, met
iugaug I Augustus is benoemd, als zoo
danig, mej G. Hoeksma van Leeuwarden
Voor de vrienden van de wijkverple
ging, en dat zijn allen, die met de werk
zaamheid der zusters hebben kennisge
maakt, voorwaar een heuglijk berient.
De werkkring van de benoem ie omvat
Rt nu kwam de booz) geest weer over
Sigrid en braout haar in vorioekiuK. Wan
neer ze een» evenals toen in Florence
haar macht beproefde, om haar zuster te
bypnoiiseerei!. Iris zou dan op do baar
gedane vragen antwoorden en den samen
hang der voorwerpen verklaren, die op
tafel lagen uitgespreid. Maar, waaneer
Marcellus het eeus to weten kwam zij
hod hem immers beloofd God boware
niets bad ze hom biloold. HIJ had haar
met zija tooru geireigd, verder mots.
Hoe zou Lt) 'c tö weten kooien. H(J was
nu zeker uitgegaan.
Ea Sigrid bezweek voor de verzoeking.
Zij vestigde dtn blik vaa haar groote,
koude oogon op Iria, die met moeite haar
eigen blik naar haar zuster opsloeg, en uil
haar heider blikken zien kruisten, conoen-
tserde S grid al haar wilasraoht op den
wenscb, Iris in oen bypnotisohen slaap te
brengea. Da toenemende, onbeweeglijke
strakheid U de trekken van de jonge vrouw
bewees Sigrid, dat ze haar wecsch had
bereikt, ea daar z r zioh de handbewegingen
die de C««uitere toen bad gemaakt, niet
goed meer heiinaercie, zeide ze luid en
bavelo id, terwy; za den blik strak op het -
ble-rke geüoht voor zich gevestigd hield
„SUsp."
Toen liet Iris htt booid achter tegen de
leuriig ven d)n stoel zakkea en naar
oogleden vielen z<«ar toe.
IPgrdt vervolgd,}