1
3317,
Woensdag 6 Augustus 1919.
32s" Jaargaug.
en
Advertentieblad,
Dienstregeling 9 Jali 1919.
Van week tot week
S,o
Dit '?I*d verschQnt Woensdag- en Zaterdagmorgen
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor dik Boes 40 Cta. jfranco per post door go-
heel Nidbblakd 55 Cts. N»ar Ameeixa en undero
lenden met rerhooging dei porto's.
ABOï
Advertentiën daags voor de uitgave vóór! nur aam.
Prijt der Advertentiin.
Van I tot 5 regels 40Cts. iedere regel meer8Ct., met
20 Crisistoeslag. Groote letters en Vignetten worden
naar plaatsruimte berekend.
CEMENTEN en ABVERTENTIEN wordea aangenomen b# de üitg. Fijjka LANGEVELD&DEROOIJ, Parkstraat, Bub<3 op T*x «r.
IIOOGWATEül Recdc van Texel.
(Zomertijd.)
Donderdag 7 Aug. v.m. 5,52
Vrijdag 8 7,07
Zaterdag 9 8,06
Zondag 10 8,52
Maandag 11 9,30
Dinsdag 12 10,05
Woensdag 13 10.39
Des namiddags is het ongeveer een half uur
later hoogwater.
Spoor- en Uootdieust.
Bepcrkté dienstregeling.
Vertrekuren van de Boot.
Op werkdagen
van Texel6,— v.m. 2,45 n.m.
van Nieuwediep: 9,15 6.35
Op Zon- en Feestdagen:
van Texel: 6,— v.m. 5,15 n.m.
van Nieuwediep: 8,30 6,35
Vertrek en aankomst der treinen
van den Helder naar Amsterdam.
Vertrek Helder. Aankomst Amsterdam
6,24 9,14
7.29 sneltrein 9,14
10,24§ 1,07
12,20t 3,28
4,11 6,25
6,54 9,39
Bovendien loopt op alle werkdagen een trein
van Helder naar Alkmaar
van Heider 4,26 te Alkmaar 6,15
Van Amsterdam naar Helder.
Vertrek Amsterdam. Aankomst Helder
5,25§ 8,35
9,17 11,39
12,28§ 3,07
3,05 6,02
6,09§ 9,18
8.30 10,29
10,45f 12,36
?Nlet op Zon- en feestdagen.
Alleen op Zondag.
26 Juli—8 Aug.
We sohrllven Augustus de laatste van
de zomermaanden, 't Stemt eenigszins
weemoedig, temeer waar zoo'n groot stuk
van den zomer reed9 heen is, waarin het
weder aan den herfst herinnerde en we
van zomerweelde en zomervreugde zoo
goed als niets bemerkten. We hebbon
meelij met de vacantie„lijdersu, die hun
geld in armoede moeten vertereD, zooals
dit heet en hebben weken achtereen al
uitgezien naar verandering van weer. Zy,
die waarde hechten aan het oude volksge
loof," hebben ons de gure weken voorspeld,
want het weer sloeg om met den langsten
dag en den inzet van de hondsdagen was
al even droevig. En de heele hondsdagen
ttjd uit, zegt onze oude buurman, zal het
zeker koud en guur blijven. Men zou hem
haast moeten gelooven.
Over een paar weken schrijven we de
R in de maand, krijgen we weer de herfst
maand. Dan is het officieel met den zomer
gedaan. Maardeze Augustus
dagen wekken niet op vooruit te rekenen.
Eerder voelen we ons geneigd eeDs terug
te denken aan water achterligt. Augustus
heeft in de geschiedenis der laatste jaren
een rol gespeeld, om niet weer te vergeten
Van keizer Octavarius, die destijds de zesde
maand, Textiles, naar zich zelf liet noemen
en den naam Augustus gaf,wordt verteld,dat
hij dit deed, omdat die zesde maand hem
zooveel zegen had gebracht, het consulaat-
schap, drie gewonnen veldslagen. Wij
hebben andere herinneringen aan Augustus,
want vijf jaar geleden bracht ze aan de
wereld de verschrikkelijkste aller oorlogen.
Aan deze dingen denken we in d6ze dagen.
Hoe vijf jaar geleden ons leger gemobili
seerd werd, boe Duitachland de oorlogsver
klaringen zond naar rechts en links. We
leveu nog eete weer met "onze gedachten
in die dagen v .n spanning, van opgewon
denheid en verslagenheid.
Maar we voelen ons ook dankbaar ge
stemd thans, want een maand geleden is
de vrede geteekend. We gaan nieuwe tijden
tegemoet, weten niet hoe ze zullen zijn,
maar denken ons blij over het eene, het
groote: de oorlog is uit. En we wachten
op de vrede, die toch eens zal moeten
komen.
Het gaat met den yrede als met onzen
zomer. Het is zomer eu geen zomer, vrede
en geen vrede. Zware wolken dreigen nog
dag aan dag van alle kanten en de zon
is er niet. Zoo dreigen rondom ods aan
den politieken hemel nog altijd donkere
wolkgevaarten, waarachter de zon van den
vrede nog steeds schuil gaat.
o—o—o
De onrust en de ontevredenheid duren
oodanks den vrede, voort in allo landen.
De ontevredenheid ook over de bepalingen
van de vredesverdragen. Niet alleen in de
centrale landen, maar ook in die der ge
allieerden, kan men telkens weer de teeke-
neu van onvoldaanheid waarnemen.
Ook in Belgie is men ontevreden. Wij
hebben daarvan reeds meetmalen melding
gemaakt. Belgie is vooral ontevreden, omdat
het door de groote broers bij de vredes
onderhandelingen aan de kaDt geduwd is,
nieltegenstaande de groote offers door het
land in den oorlog gebracht. In de afge-
loopen week werd in de Belgische kamer
uiting gegeven aan een van de Belgische
grieven van den laatsten tijd. Het betrof
de bezetting van Malmedy, het kleine stukje
Duitsch gebied, dat met Eupen, by het
vredesbedrag aan BeJgie toegewezen is. De
Belgische grief nu is, dat Malmedy nog
steeds door de Engelsche troepen bezet
blijft en dat Marschalk Foch het niet in de
Belgische bezetting-zóue heeftopgenomen.
Daarbij schijnen de Engelsche bezettings
troepen een zoo neutrale houding aan te
nemen, tegenover de Belgische aanspraken,
dat de pangermanisten in Malmedy, maar
ongestoord kunnen voortgaan met het op
stoken van de bevolking tegen Belgie. Ook
heeft zich een incident voorgedaan, dat de
Belgen het bloed naar het hoofd heeft ge
jaagd. Niemand minder dan de Eogelsche
bevelhebber te Malmedy heeft de Belgische
vlag gehoond. Deze was geheschen op het
officierscasino, maar nauwelijks had de
bevelhebber dat gezien, of hij gaf last „dat
ding daar" neer te halen. Wat ook ge
schiedde.
De Belgische bladen hebben er schande
van gesproken en in de Belgische Kamer
is de kwestie ter sprake gebracht. Minister
Destré deelde daarbij mede, dat de regeering
reeds herhaaldelijk bij generaal Foch en de
bondgenooten aangedrongen had, om Mal
medy in de Belgische bezettingszone op
te nemen. Misschien, dat het nu wel spoe
dig het geval zou worden, maar vóór alles
achtte de minister een spoedige ratificatie
van het vredesverdrag geweDscht, omdat
Belgie dan sterk zou staan.
—■O—o—o
Du tschland heeft den oorlog verloren en
een heel andere vrede verkregeD, dan bet
ooit had durven denken. Aan wie de schuld
dat het zoo verkeerd geloopen is Zietdaar
de strijdvraag tusschen twee groote groepen,
die elkander wederkeerig de schuld in de
schoenen trachten te schuiven. De 6ene
groep en daartoe behoorou atle aan
hangers vau hit oude regime en ook nog
tal van ander .n geeft de schuld aan de
sjcnl'sten en di pacifislen met Erzberger
aan het hoofd, lie ontjoig voor den vrede
habbtn geijVcJil ta door het op die wjjze
gereed maken van den bodem voor do
revolutie, de kracht der wapenon hebben
verlamd. De andere groep zouanen de groep
van Erzberger kunnen noemen, waartoe
het Centrum en de meerderheidssocialisten
behooren en die Duitschland's ondergang
alleen toeschreven aan het trotsche mili
tarisme en het domme conservatisme, die
het gunstige oogenblik om tot een eer-
volleu vrede te komen niet benut hebben,
integendeel od het gewenschte tydstipden
vrede verijdeld hebben.
Die beide stroomiDgen zjjn in de Natio
nale Vergadering met elkaar in .botsing
gekomen. Misschien zou dat niet het geval
zijn geworden, als de Centrumleider Erz
berger niet achter de regeeringstafel zat.
Erzberger we wezen er reeds io ons
vorig overzicht op staat bij al wat con
servatief is, in een slechten reuk. HU is
het geweest, die in 1917 in den Rijksdag
do regeering het leven lastig maakte, die
den Rijksdag zelfs zich voor een „Ver-
standigingsfriede" deed uitspreken. Ea dat
niet alleeD, die ook achter de coulissen
hard gewerkt heeft om den vrede tot stand
te brengen. De oud-regeerders Helfferich,
graaf Wede!, Michaölis en anderen hebben
hem dat tot een zware zoade aangerekend
er is in de pers een opzienbarende campagne
tegen hem gevoerd, men heeft hem ver
weten .dat hl) diplomaatje heeft willen
spelen, ja nog erger, dat hij de Fransche
regeeriog in bennis bracht met het rapport
van Czernin, waarin Oostenrijk Hongartje's
toestand als hopeloos werd geschetst en
waarop de geallieerden onmiddellijk alle
vredesgeneigdheid lieten varen. Erzberger,
de ijdeltuit, de landverrader.
Maar Erzberger heeft van zich afgeslagen
op felle wijze en zijn aanvallors zullende
laatste bijeenkomsten der Nationale Ver-
gaderiug stellig niet spoedig vergeten. Hy
heeft de tegen hem ingebrachte beschul
digingen niet weerlegd, maar wel heeft hy
stelling genomen tegen het verwyt van
den Duitsch nationalen woordvoerder Graefe
dat door de actie voor den vrede, Diritsch-
lands kracht gebroken is geworden. Aan
de hand van verschillende documenten, die
thans alle gepubliceerd worden, beeft Eiz-
berger aangetoond, dat in den zomer van
1917 de kans op een voor Duitschland eer
vollen vrede vernietigd geworden is, omdat
een troepje militaire machthebbers de ge
dachte aan een Duitschen vrede niet wilde
prysgeven. In 1916., reeds, werd de vredes-
actie van Wilson, door de kliek van hooge
militiiren verijdeld, en in 1917 geschiedde
hetzelfde, met de poging doer het Vaticaan
aangewend om d6n oorlog te doen eindigen.
Men herinnert zich stellig nog, de span
nende gebeurtenissen van die dagen. De
pauselijke nota, weliswaar door Frankryk
niet beantwoord, had vau Eogeland een
antwoord uitgelokt, waarin duideiyk door
schemerde, dat als op het punt van Belgie
door Duitschlaud bevredigende toezeggingen
werden gedaan, de kans op vrede geopend
zou zijn. Hindenburg. Ludendorff en Micha
ölis hebben echter geweigerd het Belgische
vuistpand los te laten. Integendeel, de
legerleiding sprak zelfs van annexatie van
Luik en de Maashoogten en van econo
mische dwang jegens Belgie De Vlaams'che
kust wilde men Dauwelijks prijs goveD.
Zoo Jiep de vrcdesactie van den Paus op
niets uit. Door tai van documenten, heeft
Erzberger dat io de Nationale Vergaiejing
iD het licht gesteld. Duitschland bad eeD
eervollen vrede kunnen krijgen, maar de
regeerders v^n toon hebben dat niet ge
wild. En het Duitsche volk heeft daarvoor
ontzettend moeten booten.
De onthullingen van Erzberger hpbbon
in 6n buiten het parlomont een diepen
indruk gemaakt. De conservatieven, die
Erzberger hebben willen afmaken, zyn met
de kous op het hoofd thuis gekomen en
de positie van Erzberg6n en de huidige
regeering ia Dooit zoo sterk geweest als
thans. De Nationale Vergadering besloot
de redevoeringen van Erzberger aan te
plakken en verwierp met een verpletterende
meerderheid van stemmen een motie van
wantrouwen, welke door de conservatieven
tegen de regeeriDg was ingediend.
De Duitsche bladen brachten opgewonden
artikelen over de gebeurtenissen der laatste
dagen. En van meer dan één zyde werd
de eisch gesteld, dat een Staatsgerechtshof
vonnis zal vellen over de vorantwoordeiyke
personen, die in 1917 den vrede verhinderd
hebbeD.
Natuuriyk zullen Erzbergers tegenstan
ders niet zwijgen. En is ook nog heel'wat
van het „diplomaalje spelen* van den minis
ter, toen hy nog geen verantwoordeiyke
positie bekleedde, onopgcholderd gebleven.
Zelfs de zware beschuldiging van land
verraad, door de uitltvering van het
rapport van Czernin aan de Franachen,
heelt hij niet weerlegd. Daarbij komen
ook Michaölis, Von Külmann, Ludendorfl
en anderen met hüa onthullingen.
Zoo.is men thans in Duitschland druk
bezig met de vuile wascb. Verheffend is
de indruk niet.
Maar Erzberger is thaoB de man en de
Nationale Vergadering staat achter hem.
De mannen van het oude regime beleven
moeilijke oogeDblikken. En het einde is
er nog niet, want de regeering is voor
nemens nog veol meer vuil uit de wasoh-
mand te halen. Alle documenten, die be
trekking hebben op de schuldvraag zullen
worden gepubliceerd.
Met dat alles wordt echter de vrede niet
drageiyker eu wordt Duitschland's positie
niet sterker.
oo o
't Is in Weenen gegaan als verwacht was
Minister president Bau6r heeft het bijltje
er bij neergelegd. De hoofdoorzaak van
zyn aftreden ligt vooral in de aan Oosten-
ry k opgelegde vredesvoorwaarden. Bauer
kon deze niet aanvaarden.
Als zijn opvolger is opgetreden de voor
zitter der vredesdelegatie Renner. Zyn
eerste werk is geweest een veizoek naar
Parijs te zeoden om verlengiDg van den
aan Oostenrijk gestelden bedenktijd van 10
dagen. Het uitstel is toegestaan.
o—o—o
In Hongarije heeft do poljtieke toestand
een algemeene verandering ondergaaD.
Bela Kun is heeDgegaan. De Radenregee-
ring is afgetreden en de Radenregeering
heeft een einde genomen. De oorzaak van
deze verandering is vooral gelegen in de
binnenlandsche nood, die hooggestegen is,
doordat do blokkade gehandhaafd bleef en
alle voedseltoevoer oamog6iyk maakte.
Daarbij leed het Hongaarsche leger een
zware Dederlaag tegen de RoemoDon, zoodat
het roode leger geheel uit elkaar geslagen
werd.
Er is du een socialistisch-burgeriyke
regeering opgetreden. Naar uit Boedapest
gemeld wordt is de nieuwe regeering met
gejuich door bet volk ontvangen. De blok
kade zal nu door de geallieerden worden
opgeheven en misschieD dat Hongarije nu
wat betere dagm tegemoet gaat.
