m
3321
Woensdag 20 Augustus 1919.
32st# Jaargang.
Nieuws» en
Advertentieblad.
Dienstregeling 9 Jnli 1919.
Van week tof week.
Dit blsd versclignt Woensdag- caZsteröagmorgen
Abonnementsprijs per 8 maanden.
Voor den Bdro 40 Ct«. France per post door ge
heel Nederland 55 Cts. Ntint Amerika en andere
Unden set rerhooging dei porto'i.
Adverteutiën dangs voor de uitgave vóór 4 uur nam.
Prys der Adverlcntiin.
Van 1 tot 5 regels 40 Cts. Iedere regel meer 8 Ct., met
20 Crisistoeslag. Qroote letters en Vignetten worden
naar plaatsruimte berekend.
AB
Of- 4EMINTEN ea ABVERTENTIEN worden aangenomea bQ de Uiig. Fiska LANSEVSLS DE ROOIJ, Parkstraat, Boaet or Tax at
IIO0GWATER Reede van Texel.
(Zomertijd.)
Donderdag 21 Aug. v.m. 5,02
Vrijdag 22 6,31
Zaterdag 23 7,41
Zondag 24 9,25
Maandag 25 10,03
Dinsdag 2(L 10,39
Woensdag 27 11.13
Des namiddags is het ongeveer een halfuur
later hoogwater.
Spoor- en Bootdicnst.
Beperkte dienstregeling.
Vertrekuren van de Boot.
Op werkdagen:
van Texel6,— v.m. 2,45 n.m.
van Nieuwediep: 9,15 6.35
Op Zon- en Feestdagen
van Texel: 6,— v.m. 5,15 n.m.
van Nieuwediep8,30 6,35
Vertrek en aankomst der treinen
van den Helder naar Amsterdam.
Vertrek Helder. Aankomst Amsterdam
6,24 9,14
7,29 sneltrein 9,14
10,24§ 1,07
12,20+ 3,28
4,11§ 6,25
6,54 9,39
Bovendien loopt op alle werkdagen een trein
van Helder naar Alkmaar
van Helder 4,26 te Alkmaar 6,15
Van Amsterdam naar Helder.
Vertrek Amsterdam. Aankomst Helder
5,25§ 8,35
9,17 11,39
12,28§ 3,07
3,05 6,02
6,09§ 9,18
8,30§ 10,29
10,45f 12,36
Niet op Zon- en feestdagen,
t Alleen op Zondag.
De Burgemeester van Tex9l brengt
ter algemeene kennis, dat het kohier
schoolgelden over het 3e kwartaal 1919
gedurende de eerstvolgende vijf maanden
voor een ieder ter inzage ligt.
Texel, 19 Augustus 1919.
De Burgemeester voornoemd.
BUYSING DAMSTE.
Steun voor gedemobitiseerden.
De Burgemeester van Texel maakt
bekend
Met ingang van 1 September 1919 is
de gelegenheid gesloten tot het indienen
le van bezwaarschriften over beslis
singen, welke ziju genomen ten aanzien
van de tegemoetkomingen welke zijn
vastgesteld bij de steunregeling van
einde December 19:8 nopens militairen,
die huiswaarts zijn gezonden in het tijd
vak 1 Augustus 1918-31 Maart 19 9;
2e van aanvragen om uitkeering
voor kleeding, gereedschappen of verhuis
kosten ingevolge punt 4 der onder le
genoemde steunregeling of ingevolge
3 der steunregeling van 21 Maart 1919
afd. Dionstplicht no. 184 L nopens
militairen, die huiswaarts zijn gezonden
in het tijdvak 1 April-3l Juli 1919.
Bezwaarschriften, als onder le bedoeld
en aanvragen, als onder 2e bedoeld,
welke niettemin na 31 Augustus 1919
mochten worden ingediend, zullen door
de „beroepscommissie ondersteuning ge-
demobiliseerden" en door het hoofdbe
stuur der afdeelingen of correspondenten
der Koninklijke Nationale VereenigiDg
tot Steun aan Miliciens buiten behande
ling worden gelaten.
Texel, 18 Augustus 1919.
De Burgemeester der gemeente Texel.
BUYSING DAMSTE.
16 Aug.
De zomer is dan toch eindelijk gekomen.
Onze oude buurman, die voorspelde dat
we voor het einde der vermaarde honds
dagen geen mooi weer zouden trijgen,
heeft niet beelemaal gelijk gekregen. Her 1-
veel scheelde er echter ook niet aan, want
het is nog maar enkele dagen „stand van
weer." Een Duitsche krant schreef dezer
dagen, toon het nog maar steeds koud en
donker weer bleef, dat men daar dol was
op Amerikaansch spek, maar dat men er
ook graag een beetje van de Amerikaan-
sche hitte bij had. Nu als het er thans
zoo is als bij ons in de laatste dagen, dan
heeft men er een staartje van. Misschien
ook noemt men het wel een Engelsche
warmte, Want Engeland werd in de afge-
loopen week bezocht door een hittegolf,
waar wfj nu misschien een beetj6 van over
gekregen hebben. Hoe het z(j, we mogen
dankbaar zijn voor de heerlijke zomer
warmte, waar we zoo reikhalzend Daar
uitgezien hebben. Vooral onze landbou
wers komt het zonnige droge weder van
pas, nu de oogst moet worden binnenge
haald. En hoe weert het thans op onze
tuintjes, waar de vruchten zoo achterlijk
waren van de koude. Er kan du nog veel
terechtkomen, wat vooral met het oog op
het opslaan van onze winterprovisie een
ding van belang is. Het staat er toch
met de voedselvoorziening in het algemeen
niet zoo heel schitterend voor. Wo wezen
daarop vroeger al eens. Er is in het ont
redderde Europa zoo'n groot tekort aan
voedsel, dat de oogst niet groot genoeg
kan zijn en de grootste zuinigheid in acht
moet worden genomen. Men schijnt zelfs
naar het oordeel van den Amerikaanschen
voedselregelaar Hoover, iD Europa nog laDg
niet zuinig genoeg te zjjn. Hoover heeft
een inspectiereis gemaakt naar verschil
lende landen en de toestand schijnt hem
niet mee te zyn gevallen. Vandaar zijn
waarschuwing, dat als er in Europa geen
betere regelingen worden getroffen, Ame
rika de vöedselaanvoeren zal stop zetten.
En zonder de voedselaanvullingen van over
zee, zou het er in Europa, vooral in de
berooide middenrijken en zuidelijke staten,
al heel slecht uitzien.
Ook ons land is op Amerika aangewe
zen om do onvoldoende voorraden aan te
vullen. Hoe grooter de opbrengst bier te
lande daarom is, hoe beier. Zoodat we
dubbel dankbaar kunnen zijn voor het
mooie zomerweder, waardoor de hoop van
den landman weer verlevendigd is gewor
den. 'c Is te hopen, dat we nog maar
geruimen tijd het prachtige weder van
thans mogen houden.
—o—o—o—
Voor onze zuidelijke buren waren de
laatste dagen dagen van spanning. België
toch wordt ernstig bedreign door een grooie
algemeene werkstaking. De vakbonden
van de spoorwegambtenaren, die der poste
rijen, telegrafie en telefonie, alsmede die
van de ministrieele departementen, kondi
gen tegen den 18sn de groóte staking aan,
indien niet de gestelde looneischen wer
den ingewilligd.
De regeering nam een tegemoetkomende
houding aan en bdoofde tegen 1 October
een algemeene herziening der loontarieven
te zullen ontwerpen, in overleg met de
organisaties.
Aanvankelijk scheen die toezegging de
de leiders niet te hebben bevredigd. Ze
verklaarden, dat de staking zou worden
doorgevoerd. Maar later schjjaen zij zich
toch te hebben bezonnen ea hal er een
onderhoud plaats' met den socialistischen
minister van de Velde, die de toezegging
der regeering bevestigde. Daarbij kozen de
leiders der christelijke vakverenigingen
tegen de „direc.e actie* eD publiceerden
zjj een oproep tot de christelijke ambtenareD
en allen die de orde liefhebben, om geen
gehoor te geven aan den oproep tot staken
van de moderne bonden. Hoewel op
het oogenblik dat wij dit schrijven nog
geen officieel bericht iDgekomen is, mag
worden aangenomen, dat de plannen voor
een algemeene staking eerst weer opge
borgen zijn.
—o—o-o—
Ook in Engeland maakte de algemeene
werkstaking in de afgeloopen week een
punt van algemeene bespreking uit. De
groote Driebond, welke gevormd wordt
door de vakverenigingen van mijnwerkers,
spoorwegpersoneel en transportarbeiders,
had plannen ontworpen voor een „directe
actie", teneinde een drietal politieke
weDschen verweienlykt te krijgen, n.l.
staking van de Britsche interventie in
Rusland, opheffing van den dienstplicht
en onthouding door de overheid van militair
ingrijpen bij stakingen. Reeds onlangs had
minister Churchill in het Lagerhuis er
opgewezen, dat die wenschen eigenlijk on
gemotiveerd waren, omdat de regeering
reeds druk bezig was ze te vervullen, Er
is reeds last gegeven om de Britsche troepen
tegen het najaar uit Rusland terug te
trekken, de demobilisatie der troepen wordt
snel uitgevoerd, waarmee de opheffing
van den dienstplicht nauw verband houdt
en tevens was reeds last gegeven, de
uitgevaardigde circulaire betreffende het
gebruik van troepen by stakingen buiten
werking te stellen.
Ondanks deze uiteenzetting hebben eenige
mot bolsjewistische neiging behepte leiders
der vakbonden, toch nog getracht de „directe
actie" voortgang te doen hebben. De meer
bezonnen elementen hebben echter de
overhand weten te houden, zoodat door de
bonden zcdf met overgroote meerderheid
vau slemmen het plan voor een „directe
actie" verworpen is. Aau de regeering werd
medegedeeld, dat met het oog op de ge-
wyztgde omstandigheden en de veranderde
houdiDg der regeering, de „directe actie"
uitgesteld is geworden.
Het gevaar van een algemeene staking
is daardoor bezworen, waarover de Eogel-
sche regeering zich zeer zeker van harte zal
verheugen.
Een andere reden tot verheuging gaf
haar tevens het besluit vau de mijnwerkers
bondon in Zuid- en West Yorkshire, om
de staking in de mijnen, die daar zooveel
weken de productie stil gelegd heeft, op te
heffen.
—o—o-o—
In Duitschland is in de algeloopen week
de nieuwe grondwet afgekondigd en in
werking getreden, waarmee een nieuwe
periode in de geschiedenis van Duitsch
land begonnen is. Volgens deze nieuwe
grondwet is het uitvoerend bewind opge
dragen aan den rykspresident en aan de
'Rijksregeering. De regeering wordt door
den rykspreeident benoemd, doch moet
steunen op het vertrouwen van het parle
ment. Zij vormt de schakel tusschen hot
parlement en den president. De Nationale
Vergadering is verdwenen en daarvoor in
de plaats is gekomen de Ryksdag, die de
wetgevende macht bezit en van wiens ver
trouwen de regeering afhankelijk is. Als
verbindingsorgaan tusschen hot Rijk en de
bondsstaten is in de plaats van den vroe-
ger6n Bondsraad gekomen eou Ryksraad,
waarin iedere bondsstaat door eenige leden
der regeering vertegenwoordigd is. Alleen
voor Pruisen hebben ook de provincies
vertegenwoordigers in den Ryksraad, Alle
wetsontwerpen door de regeering in te
dienen gaan eerst naar den Ryksraad. Keurt
deze ze niet goed, dan heeft de regeering
toch hot recht ze bij den Rysdag aanhan
gig te maken. Daarentegen heeft ook de
Rijksraad het recht van initiatie! voor het
indienen van wetsontwerpen. Voorts bezit
de Rykspresident het recht over elke wet,
door den Ryksdag aangenomen, een volks
referendum te doen houden. Indien J/io
van het volk over een wet een referendum
vraagt, moet dit ook gehouden worden.
Verwerpt de Rijksraad een wet; die door
den Rijksdag aangenomen is, dan gaat deze
naar den Rijksdag terug. Komt er dan
geen overeenstemming, dan schrijft de
Rykspresident een volksieferendum uit.
Doet hy dat niet, d. n is het ontwerp
verworpen.
De Rijksprosident moet minstens 35 ja^r
oud zya en worlt voor den tyd van 7 jaar
gekozen, doch is herkiesbaar. Iiy wordt
gekozen door het volk en kan worden
afgezet door een uitspraak van het volk,
op voorstel van den Ryksdag. Hij vertegen
woordigt het Ryk volkenrechteiyk en sluit
bondgenootschappen en verdragen met
andere mogendheden. Oorlogsverklaringen
en het sluitenrjvan vrede kan echter alleen
geschieden bij wet.
De Rijksregeering bestaat uit den ryks-
kanaelier en de ryksminieters. De kanse
lier is voorzitter van de regeering. Hy
draagt de ministers ter benoeming aan
den Rykspresident. voor, stelt de richtsnoer
vast voor de politiek en is daarvoor ver
antwoordelijk. De ministers zyu echter
verantwoordeiyk voor hun eigen departe
ment.
Rijkspresident Ebert zal eerstdaags den
eed op de grondwet afleggen, aan. welke
handeling een plechtig karakter zal wor
den gegeven. Ebert benoemde minister
president Bauer tot rijkskanselier.
Nu de grondwet afgekondigd is, dringen
de onafbankeiyke socialisten aan op ont
binding van den Ryksdag en het uitschry
ven van nieuwe verkiezingen. De andere
pariyen en ook de regeering verzetten
zich daartegen echter. „WaarschJJniyk
evenwel zal er in Januari een nieuwe
Ryksdag worden gekozen.
—o—o-o—
De Duitsche minister van financiën Erz-
berger heeft in den Ryksdag zijn eerste
millioenen- of liever milliardenrede gehou
den. Het overzicht, dat bij vandonfiaan-
ciealen toestand gaf, zag er niet heel hoop
vol uit. Wat na den veiloren oorlog geen
wonder is. Deze toch heeft reusachtige
kapita'en verslonden en hot land aan den
rand van den economischen afgrond ge
voerd. Er zal zoer veel geld noodig zijn
in de toekomst en Er/.berger berekende,
dat op minstens 24 milliard extra per jaar
moet worden gerekend. Dat geld moet
uit belastingen gevoDden worden. Zelfs
zonder indirecte belasting, n zal Erzberger
het niet klaar knnnen spelen om het even
wicht tusschen ontvangaton en uitgaven
te heretellen.
Verder blijft er nog de buitengewoon
belacgryke vlottende schuld, aflossingen
en rentedienst der ooriogsleeningen. Deze
wil Erzberger zooveel mogelijk verminderen
door een heffing in eens.
Onze oostelyke buren zullen heel wat
aan den fiscus hebben te offeren, maar
ge'd alleen is niet volloende, ..zooals Erz
berger deed uitkrm n. Voor dea o rlog
gild hef parool: „Geld, geld en nog eeng