S#. <1339
Woensdag 22 October 1919.
S3st' Jaargang.
- en
Advertentieblad.
Spoor- ea Bootdienst.
Van week tot week
Dit blad verschijnt Woensdag;- en Zaterdagmorgen
Abonnementspry» per 3 maanden.
V oor dem JBitdg 40 Cts, Franco per post door go.
heel Nederlamd 58 Cts. Naar Amerika en andere
i widen met rerhooging dei porto's.
COURANT.
Advertentiën daags voor de uitgave vóór 4 uur nam.
Pro's der Advertentièn.
Van 1 tot 5 regels 40 Cts. Iedere regel meer 8 Ct., met
20 Crisistoeslag. Qroote letters en Vignetten worden
naar plaatsruimte berekend.
ABOJS fEMENTEN en ABVERTENTIEN worden aangenomen bij do Uitg. Fkka LAN8EVELD St DE ROOIJ, Parkstraat, Boa» op Taxar.
LICHT OP t
fan Woendag 22 tot en met Dinsdag 28 Octo-
ier
roor rijwielen 5.10 uur, voor rijtuigen 5.40 uur
HOOGWATER Reede van Texel.
Donderdag 23 Oct. v.m. 8,16
Vrijdag 24 8,48
Zaterdag 25 9,19
Zondag 26 9,51
Maandag 27 10,23
Dinsdag 28 10,56
Woensdag 29 „11.32
Des namiddags is het ongeveer een halfuur
later hoogwater.
Beperkte dienstregeling
van 30 October 1010
Vertrekuren van de Boot.
ran Texel: 7,45 v.m. 2,— n.m.
van Nieuwediep9,15* 3.40
Zondags v.m. 8,45.
Vertrek en aankomst der treinen
van den Helder naar Amsterdam.
Vertrek Helder. Aankomst Amsterdam
624 914
7^29 sneltrein 9^14
10,24§ 1,07
12,20f 3,28
1.56+f 4.46
4,11** 6,25
6,54 9,39
Bovendien loopt op alle werkdagen een trein
van Helder naar Alkmaar
van Helder 4,26 te Alkmaar 6,15
Van Amsterdam naar Helder.
Vertrek Amsterdam. Aankomst Helder
5,25§ 8,35
9,17 11,39
12,28§ 3,07
3,05 6,02
6,09§ 9,18
8,305 10,29
10,45f 12,36
5 Niet op Zon- en feestdagen,
r Alleen op Zondag.
;t Alleen op Zaterdag
Niet op Zaterdag, Zon- en Feestdagen.
11—-18 Oct.
Er ia geen gebied waar in meer voetangels I
en klemmen liggen, dan op dat der buiten-
landsche politiek. Dat beeft de behandeling
vau de Van Groenendael kwestie in de
Kamer opnieuw bewezen. De kwestie is
daar inderdaad aan de orde geweest en de
heer van Groenendael zelf heeft daar zyn
eigen pleit verzorgd. Hij heeft in een rede
met veel fraDje en veel omhaal verklaard,
dat hy niet de booswicht is. waarvoor men
hem uitgekreten heeft. Hy weet zelfs van
den prins geen kwaad en ztf, die tegen
hem de pen hebben opgenomen,, zyn ge-
meene verdachtmakers. Hy verzekerde,
dezen zomer slechts één dag in Brussel
geweest te zijn en er absoluut geen propa
ganda voor een volksstemming in Limburg
te hebben gemaakt.
De Kamer liet den heer Groenendael
rustig praten, niemand hinderde hem. Haar
wel-moest mr. Kooien, de president van
de Kath. Kamerclub, den spreker aan zijn
verklaring, aan de kath. fractie gegeven,
herinneren. Daarin toch had de.heer Van
Groenendael, erkend dat hij den 20 Juui,
„op een plaats, die daarvoor in de allerlaatste
plaats geschikt is", over de wenschelijk-
en noodzakelijkheid van een peblisciet in
Limburg gesproken had.
De heer Van Groenendael ontkende dat
niet. Zeker, hij had over de zaak gesprokep,
doch er geen propaganda voor gemaakt.
Sterk droDg nu de vraag naar voren w&ir
en met wie heeft de heer Van Groenendael
te Brussel gesproken. Hyzelf weigerde
het antwoord op die vraag, zeur pertinent
zelfs. Alleen verzekerde hy, te Brussel
niet te hebben gesproken met de Belgische
regeering, noch met eenige andere B. lgische j
autoriteit, noch met een journalist. OadaDks
allen aandrang bleef hy bij zyn weigering
En ook de Kath. fractie, die hem als lid
royeerde, juist op grond van zijn gesprek
te Brussel, en die dus met de zaken haar
fijn op de hoogte is, achtte zich biykbaai
niet geroepen in dezen het zegel der ge
heimhouding te verbreken. Ja, zelfs de
regeering, die naar aangenomen mag
worden, met de zaak op de hoogte is,
wenschte zich er niet over uit te laten.
De Kath. fractie zoowel als de regeeriDg
zullen zich zeker herinnerd hebben, dat er
op het gebied der buitenlandsohe politiek
heel veel voetangels en klemmen liggen.
Biykbaar is hier de een of andere buiten-
landsche diplomaat in betrokken ver
schillende bladen denken van den een of
anderen gezant maar zy die het weten,
houden zich op een eerbiedigen afstand.
Zoo moet men er dus maar naarradeD,
wi6 die groote onbekende ie, waarmee de
heer Van Groenendael een plebisciet in
Limbuig besprak en waar dit gesprek
plaats vond.
Intusechen blijkt uit het royement met
algemeens stemmen voldoende, dat de Kath.
fractie de zaak van zeer ernstigen aard
acht en zoo. zal de Kamer het ookbiyven
beschouwen. De heer Lohcuan heeft den
heer Van Groenendael in overweging ge
geven, niet weer in de Kamer te ver
schenen, zoolang by onder verdenking
staat, maar deze zal zich daar waarschyn-
lyk wel niet veel aan storen. Hy verklaarde
zelfs, dat hjj door zyn uitsluiting, „meer
vrijheid van beweging* heeft gekregen.
Maar de Kamer zal hem zeer zeker laten
op zyn eenzamen post. En den een of
anderen dag, zal men het wel te weten
komen, wat er nu nog achter den sluier
der geheime diplomatie verborgen is. Thans
schynt men nog wat te veel vrees te koes
teren voor de voetangels en klemmen.
o-o-o—
Ondanks alle vertoogen van de staatslieden
en economen biyveu de werkstakingen aan
de orde van den dag. Nu hier, dan weer
daar breekt de stakingziekte uit en byna
ieder land krygt daarbij zyn beurt. Vooral
Duitschland werd er door geteisterd en
ook in de afgeloopen week moesten van
daar omvangrijke stakingen worden ge
meld. Zoo duurt de werkstaking derBer-
lijDSche metaalbewerkers nog maar voort.
Meer dan 100,000 arbeiders loopen nu al
eenige weken met de handen in de zakken
rond, heUy als stakers of als uitgeslotenon.
Alle pogingen, ook die van den Minister
van Arbeid, welke ondernomen werden om
een einde te maken aan het conflict, liepen
op niets uit.
Daarbij kwam in de afgeloopen week
nog een uitgebreide staking onder het ge-
meenteperaoDeel, waaraan zoowel door be
ambten als werklieden werd deelgenomen.
Daar ook de machinisten en stokers zich
bij de beweging aansloten, werd het verkeer
zeer bedreigd, maar de regeeriDg trad krach
tig op. Noske liet alle bureaux en werk
plaatsen door soldaten bewaken en voort
durend patrouilleerden militaire afdeeliogen
door de strateD, om samenscholingen tegen
te gaan. Daarby kreeg de regeeriDg
krachtigen steun van de studenten, dis
zich ten getale van 18000 man aanboden
om de stakers te vervangen. Blykbaar
hebben de stakers het tegen dezen tegen
stand niet kunnen bolwerken en volgens
de latere berichten wordt thans do arbeid
door het geinsentepersoncel gaandeweg
hervat.
Dat juist in de hoofdstad des Rijks de
stakingsbewegingen zooomvangiyictn veel
vuldig voorkomen, is voornameiyk een
gevolg van het feit, dat de meerderheid der
Beriyn8che arbeiders tot de onafhaDkeiyk
socialisten, communisten of spartacisten
behoort. Daardoor krygen de stakingen ook
een politieken achtergrond.
Dit laatste schynt ook het geval te wezen
met de beweging ODder de spoorwegman
nen te Frankfort. Er werden aan de spoor
wegdirectie allerlei eischen gesteld en toen
deze niet op staanden voet ingewilligd
werden, werd eenvoudig een aanval onder
nomen op de directie-bureaux, waarby deze
door de manifestanten bezet werdeD. Dat
een groot deel der spoorwegmannen vyandig
staat tegenover deze beweging, die 6en
politieken achtergrond heeft, bewyst het
feit, datinoeD massavergaderiDg van spoor
wegpersoneel, te Dessau gehouden, verklaard
word, dat men niet wilde staken en een
beroep op de regeering werd gedaan om de
werkwilligen te beschermen.
In een dezer dagen te Beriyn gehouden
vergadering heeft Noske een feilen „aanval
gedaan op de onafhankeljjken. Hij deelde
mede, dat, tengevolge van de staking der
metaalbewerkers, thans in de ziekenhuizen
geen operaties kunnen worden verricht.
Hy kondigde scherpe maatregelen aan tegen
de stakers en verklaarde, het leven en de
gezondheid van zoovele duizenden te zullen
beschermen. Ook zei hij, dat honderd
duizenden arbeiders reikhalzend verlangen,
om van het terrorisme van deonafbanke-
Ijjken verlost te worden en dat hjj dezen
daarin kraohtig zou steunen.
—o—o—o—
In België heeft men nog steeds de staking
der trambeambten, tengevolge waarvan in
tal van steden het tramverkeer geheel stil
ligt. De Minister van Arbeid heeft getracht
de pariyen zamen te brengen, maar hy
bereikte dat doel niet, omdat de directies
weigeren de vakvereem'giDg van het tram
wegpersoneel te erkennen.
—o o—o
In do Vereenigde Staten gevoelt men in
den laatsten tijd jook de stakingsweeën.
Naar dezer dagen gemeld werd, kon men
er op eenmaal niet minder dan 70 verschil
lende groote en kleine stakingen tellen.
En het meerendeel daarvan waren nog wel
z. g. „wilde stakingen*, die door de besturen
der vakvereenigingen niet waren erkend,"
maar voornameiyk een gevolg waren van
de agitatie van de revolutionaire elementen
in de Amerikaansche arbeiderswereld.
Gelukkig behoort de groote staking in de
hav6n van New York thans tot het verleden.
De stakers hebben genoegen genomen met
de toezegging, dat de loonen aan een her
ziening zullen onderwerpen worden, indien
vóór December de algemeens kosten voor
levensonderhoud niet verminderen. De meer
dan 500 schepen, die in de haven van New-
York opgehoopt lagen, kunnen nu geladen
of gelost worden.
-o-o-o—
De afkondiging van den Vrede van Ver
sailles laat nog op zich wachten, ofschoon
Engeland, Italië en Frankryk het verdrag
thans volledig geratificeerd hebben. Er
schynen nog meer formaliteiten noodig te
zijn geweest, dan aanvankeiyk was gedacht.
Toch zal de afkondiging nu wel niet lang
meer worden uitgesteld en als deze regels
ia druk verschijnen wellicht reeds hebben
plaats gevonden.
Naar gemeld wordt, zal ook binnenkort
de ratificatie door de Belgische en Japan-
sche regeericgen mogen worden verwacht.
Alleen de Vereenigde Staten zullen nog
wel een tijdje op zich laten wachten, want
de Senaat is [nog lang niet klaar met de'
behandeling van de ontwerpen. De oppo
sitie houdt met taaie volharding staDd,
doch moest ondanks dat in de afgeloopen
week haar tweede nederlaag boeken, door
dat de Senaat met 55 tegen 85 stemmon
het z. g. Sjantoeng-amendement verwierp.
De bedoeling van dit belangrijke amende
ment was, om de overdracht der Duitsche
rechten in Sjantoeng aan Japan niet goed
te keuren. Wilson zegevierde dus voor de
tweede maal over de oppositie en misschien
zal dat bevorderlijk zijn aan zyn beter
schap, want hy is nog steeds vrij ernstig
ziek.
Het einde van den oorlogstoestand tus-
schen Duitsohland en de geallieerden, welke
het gevolg van de afkoDdigiDg van het
vredesverdrag zal zijn, laat zich reeds
vooruit zien in de bewegingen, die er in
de EDtentelanden gaande zijn, om zoo
spoedig mogelijk de handelsrelaties met de
Duitschers weer aan te knoopen. Door
Amerika zijn al lang geleden de eerste
stappen in die richting gedaan en Engeland
is al heel spoedig gevolgd, terwijl men in
Belgie, waar men gezworen had de „Hun
nen" nooit weer te zullen toelaten, reeds
begint te begrypen, dat de haven van
Antwerpen zonder de Duitsche scheepvaart
ten doode opgeschreven is. Ja, zelfs in
Frankryk, dat kort geleden nog droomde
van een volkomen economisoho vernieti
ging van Duitschland, ,is reeds een ontwerp
aanhangig, om de Duitsche handelaren in
staat te stellen in de republiek weer de
handelsrelaties te hervatten.
Dat is een goed tetken voor de Duit
schers. Alleen is höt te betreuren, dat ze
door den oorleg en de oorlogsschatting zoo
kaal geplukt zijn en geen goud encrediet
genoeg hebben.
En dan staat tegenover het voor hen
verheugende feit, de harde, schier onmoge
lijke taak, om de bepalingen van het vredes
verdrag uit te voereD, bepalingen, die zoo
vernederend en krenkend zijn voor het
Duitsche volk.
—o—o—o -
Naar luid der berichten, onderhandelt de
Oostenry ksche regeering in Amsterdam over
het verleenen van een nieuw crediet door
Nederland van 20 millioen gulden, waar
door het totaal der credieten dan tot 60
millioen zal stygeo. Deze credieten moeten
dienen voor het leveren van voedsel, 't Is
te hopeD, dat de onderhandelingen tot een
goed einde worden gebracht, want de be
richten uit Oostenrijk gewagen van een
toestand, die onbeschryfeiyk ellendig is. Er
wordt vooral in de groote steden verschrik
kelijk honger geledeu. De Staatskanselier
Renner heeft in de afgeloopen week ver
klaard, dat Oostenryk en vooral Weenen
de hoofdstad, met zyn 2millioen in
woners, voor een ruïne staan. „De wereld
kan dezen winter een schouwspel beleven
zoo gruwelijk, als nog nimmer tijdens den
oorlog is vertoond. De ondergang van een
millioenenstad, niet vernield door den.vyand
maar te gronde gaande letterly k door hon
ger en koude."
Vruchteloos heeft OoBtenryk, dat verarmd
en berooid is, reeds getracht in verschil
lende landen credieten te krygen. Is het
niet verschrikkeiyk P
o—o—o
Duitschland begint meer en mier de
nadeelige gevolgen te gevoelen van de
door de Entente afgekondigde „kleine blok
kade", als straf voor het optreden der
Duitsche tr-.epen in Kcerlan I. De üuitsche
scheepvaart in de Oostzee ligt geheel stil,
