3394
Woensdag 5 Mei 1920.
33'" Jaargang.
i«b
leuws- ©n
Advertentieblad.
Spoor- en Bootdienst.
Gemengd Nieuws.
Van week tot week
nneii
tm—t
ïtws*
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagmorgen
Abonneirentsprijs per 3 maanden'.
Voor den Burg 50 Cts. Franco per post door geheel
Nederland 65 Cts. Naar Amerika en andere landen
met verhooging der porto's. Losse nummers 3 cent.
Adverteutiën daags voor de uitgave vóór 4 our nam
Prijt der Advertentiin.
Van 1 tot 5 regels 50 Cts. Iedere regel meer 10 Ct. Qroote
letters en Vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
ABONNEMENTEN en ASVEBTENTIEN worden aangenomen bQ d» öitg. Fmka LANGEVEL® DE ROOIJ, ParkstraatBüaaorTux.
LICHT OP
Van Woensdag 5 Mei tot en met Dinsdag
11 Mei:
voor rijwielen 9.— uur, voor rijtuigen 9.30 uur
HOOGWATER Reede van Texel.
(Zomertijd.)
Donderdag 6 Mei v.m. 11,33
Vrijdag 7 12,08
Zaterdag 8 12,45
Zondag 9 „1,04
Maandag 10 1,47
Dinsdag 11 2,37
Woensdag 12 3,38
Des namiddags is het ongeveer een halfuur
later hoogwater.
Beperkte dienstregeling
van 25 April 1920
Vertrekuren van de Boot.
Op Werkdagen
van Texel: 7,45 v.m. 2,45 n.m.
van Nieuwedlep9,15 4.15
Op Zon- en Feestdagen
Van Texel: 7,45 v.m. 5,n.m.
Van Nieuwediep8,45 v.m. 6,35 n.m.
Vertrek en aankomst der treinen
van den Helder naar Amsterdam.
Vertrek Helder. Aankomst Amsterdam
6,24 9,14
7.29 sneltrein 9,14
10,24§ 1,07
12,20+ 3,28
1.56ft 4.46
4,11** 6,25
6,54 9,39
Bovendien loopt op alle werkdagen een trein
van Helder naar Alkmaar
van Helder 4,26 te Alkmaar 6,15
Van Amsterdam naar Helder.
Vertrek Amsterdam. Aankomst Helder
5,25§ 8,35
9,17 11,39
12,28§ 3,07
3,05 6,02
6,09§ 9,18
8.30 10,36
10,45+ 12,36
Niet op Zon- en feestdagen.
t Alleen op Zondag.
Tt Alleen op Zaterdag
Niet op Zaterdag, Zon- en Feestdagen.
24 April—1 Mei.
Vlagvertoon. Men kan het woord weer
lezen in de bladen tegenwoordig. Weer voor
het eerst na den oorlog. Vóór de kr^g
losbrak, het groote drama, dat op al het
vlagvertoon volgde, gebeurde het herhaal
delijk, dat oorlogseskaders werden uitge
zonden, om aan vreemde havens een be
leefdheidsbezoek te brengen. Dat vlagver
toon had ten doel, om te zeggen: „wij ?.fjn
er ook nog, onze vlag wappert nog fier
langs den vloed. Kom laten we eens gaan
drinken en klinken op mekaars gezond
heid," En dat geschiedde dan en er werd
vaak luidruchtiger bij geklonken, en meer
bij gedronken, dan wel goed was. Nog
niet zoo lang geleden heeft men in de
gepubliceerde keizerlijke brieven van
Wilhelm kunnen lezen,van den vriendelijken
raad om de Engelsche gasten van het
Britsche eskader eens extra te tracteeren
en „onder de tafel" te drinken, teneinde
wat gewaar te worden van de Engelsche
plannen.
Ons land opent thans de nieuwe rijen na
den oorlog met bet oude gebruik van het
vlagvertoon. Er gaat een Indisch eskader
naar Japan. En naar de berichten uit
Tokio melden, bereidt men de onzen daar
een schitterende ontvangst voor. De
officieren zullen de gast zijn van den
Japanschen kroonprins, er zullen feestmaal
tijden gegéven en tuinfeesten gehouden
worden en wat er verder op het feestpro
gramma moge voorkomen.
Natuurlijk heeft dit vlagvertoon ietsten
doel. 't Is er niet enkel om te doen, om
de driekleur eens te laten wapperen in de
Japansche wateren. De beteekenis is, dat
Nederland officieel een groet van vriend
schap wil brengen aan Japan, dat men de
banden, die er tusschen beide landen be
staan, wat nauwer wil aanhalen..
't Is nog niet zoo lang geleden, dat men
in onze pers af en toe heel wat kon lezen
over het z.g. „gele gevaar". Er waren er
hier te lande, die zich zeer bezorgd gingen
maken over de gebeurtenissen in het
verre Oosten. De kleine gele natie daar
in het verre Oosten, had de Westersche
beschaving aanvaard en begon zich op te
werpen als de beheerschsr van het Oosten.
Rusland kreeg hevig klop van de geeltjes.
China kwam zoowat onder Japansche voog
dij en Korea werd zoo goed als een Ja-
pansch bezit. Het ging zoo snel, die op
komst van Japan en men begreep, hoe
dat kleine eilanden volk streefde naar de
alleenheerschappij in het verre Oosten. En
onze koloniën lagen zoo gevaarlijk
dicht in de buurt. Men kan nooit weten.
We mochten oifloieel op goeden voet
staan met de Japansche natie, al te vriend
schappelijk was de verhouding overigens
niet. Dat kwam ook, omdat in Japan
zelf menig begeerig oog op onze koloniën
geslagen werd en men dit soms openlijk
liet blijken ook. En vooral in de oorlogs
dagen achtte men hier onze Insulinde in
groot gevaar.
De oorlog is uit en er is een betere
stemming gekomen. Men wenscht in
Tokio m6er toenadering met het volk, dat
in de oudheid vóór alle anderen zijn
Niphonvaarders had. En in Japan spreekt
men thans openlijk uit, dat een nauwere
vriendschap beide landen slechts ten goede
kan komen. Voor Japan is Nederland de
koloniale mogendheid, waarmee rekening
moet worden gehouden en waarmee wel
licht zaken te doen zijn.
Onze regeering zendt er nu een paar
oorlogsschepen heen om een openlijk be
wijs te geven, dat ook zij nauwerebetrek-
kingen op prijs stelt. En in de eens zoo
bezorgde kringen begint men te gelooven,
dat de tijden wat gunstiger geworden zijn,
nu Japan zijn oogen gericht heeft op Mant-
sjoerije en Oost Siberië, zooals uit de ge
beurtenissen van den laatsten tijd voldoende
valt af te leiden.
o—o—o—
Er werden in de laatste dagen nog aller
lei naklanken gehoord van de staking in
de transportbedrijven. Het behoeft geen
betoog, dat er in de kringen der arbeiders
ernstige verbittering bestaat over den
nederlaag. Wel tracht men zich nog te
troosten met de gedachte, dat de scheep
vaartmaatschappijen niet veel pleizier aan
hun overwinning zullen beleven, maar dat
is toch al een zeer schrale troost. Het
feit, dat millioenen aan loon etc. verloren
zijn gegaan, de strijdkassen uitgeput raak
ten en de strijd volkomen verloren is, valt
niet te ontkennen, Zelfs de loonsverhoo-
ging,'die de arbeiders zonder strijd hadden
kunnen krijgen, zal thans achterwege
blijven, omdat ze weigerden een collectief
contract te sluiten. En met ergernis moe
ten ztj toezien, hoe te Amsterdam eenige
tientallen van hun kameraden niet weer
tot den arbeid toegelaten werden een
daad der directies, die het gebrek aan
grootmoedigheid bij die werkgevers wel
duidelijk in het licht stelt.
De internationale boycot is vrijwel ge
heel opgeheven en het werk hervat. De
werkwilligen zijn afgereisd, maar er is
geen arbeidsvrede en arbeidszekerheid ge
komen in de havenbedrijven. En daardoor
blijft de atmosfeer daar steeds drukkend.
o—o—o
Naklanken werden er in de laatste
dagen ook nog veel gehoord over de con
ferentie te San Remo.
Lloyd George gaf o.a. in het Lagerhuis
onomwonden toe, dat het er eerst te San
Remo gespannen heeft. Er waren aan
vankelijk ernstige meeningsverschillen,
maar ten slotte werd volle overeenstem
ming bereikt en eind goed, al goed.
Lloyd George deelde nog mede, dat de
Opperste Raad het er over eens werd, de
Duitsche rijkskanselier tot de vredescon
ferentie te Spa toe te laten en hem alle
gelegenheid te geven om aan de beraad
slagingen deel te nemen. Hieruit valt af
te leiden, dat de Duitschers op de confe
rentie e Spa als gelijkgerechtigden zullen
worden behandeld. Dat is een eerste stap
jn de goede ricbtiDg.
Overigens, heeft de Opperste Raad de
Duitsche regeering te verstaan gegeven,
dat de naleving ?an het vredesverdrag
eisch blijft en dat de geallieerden er niet
voor zullen terugschrikken, om nog meer
Duitsoh gebied te bezetten, indien de vre
desvoorwaarden niet worden nageleefd.
Millerand heeft in den Franseben Senaat
medegedeeld, dat de Duitsche delegatie hem
verzocht had gedelegeerden te benoemen,
teneinde met de Duitschers te spreken
over de economische kwesties en het her
stel der transacties, en dat hij daarop on
middellijk was ingegaan, omdat hij niets
liever zou zien, dan dat de transacties zoo
spoedig mogelijk werden hernieuwd. De
Senaat juichte deze mededeeling toe en in
de Fransche pers is zo eveneens met in
stemming begroet. Het bewast, dat de
Franschen heel goed inzien van hoe groote
beteekenis het zal zijn voor Frankrijk,
wanneer de handelsbetrekkingen weer
worden aangeknoopt. Men heeft elkander
nu eenmaal noodig in de wereld en dat
is stellig wel een der meest belangrijke
factoren voor het herstel van de oude
verhoudingen in Europa.
—o—o—o—
In Londen maakt men weer eens een
stremming in het spoorwegverkeer door
De Londensche afdeeling van den Nationalen
Boud van spoorwegpersoneel heeft voor
Londen een loonsverhooging van een pond
per week geëiecht, welke eisch door da
directies afgewezen is. De spoorweg
mannen, met die van den ondergrondspoor-'
weg, 50000 man tellende, hebben daarop
het parool uitgegeven, den dienst geheel
volgens de instructies en reglementen uit
te voeren. Geen staking dus, doch dienst
doen geheel volgens de geschreven regels
voor den dienst. De spoorwegmannen ver
klaren, dat als dit gebeurt, de dienst
spoedig heelemaal in de war zal loopen,
omdat geen enkele trein op tijd zal rijden.
Zoo zal b.v. de conducteur van iederen treiD
zich voor het vertrek nauwkeurig over
tuigen of het licht achter aan den trein
op de goede plaats hangt, of de borden van
de plaats van bestemming zichtbaar zijn,
enzoovoort. Ook de machinisten zullen
precies volgens hun boekje gaan. En nie
mand zal hen in gebreke kunnen stelleD,
want zij volgen de reglementen en instruc
ties punctueel op.
o o—o
De Duitsche Nationale Vergadering is
naar huis. Z|j heeft haar werk gedaan en
zal straks vervangen worden door den
nieuwen Rijksdag, waarvoor dealgemeene
verkiezingen 6 Juni worden gehouden. Men
kan thans in de Duitsche bladen heel wat
lezen over den naderenden stembusstrijd.
De candidaten worden gesteld en de ver
kiezingsmeetings zijn begonnen.
Over den algemeenen toestaDd in Duitscb-
land valt op het oogenblik weinig nieuws
mede deelen. Evenwel houden de geruch
ten omtrent een nieuwe putsch van rechts
en een nieuwe actie der communisten van
links aau.
TEXEL, 4 Mei 1920.
ï)e kat-uit-den-boom-liijkerij.
Het is een vrucht van onzen bezadigden
Hollandschen geest. Wij gaan niet over één
nacht-ijs. Eerst eens kijken of het gaat, en hoe
het gaat.
En het gingDe veiling is geslaagd, kooplui
waren er meer dan voldoende, eieren te weinig,
slechts 341 stuks.
Zes partijen waren aangevoerd, waarvan drie
van één inzender, die daardoor zeker de veiling
gered heeft.
Over de prijzen behoeven wij niets te zeggen,
men raadplege daarvoor het marktbericht, doch
wel willen wij melden, dat er stemmen 'op
gingen om de veiling ook voor boter, pluimvee,
enz. open te stellen.
Er was vooral vraag naar broedkippen, heette
het en het bestuur van de veiling heett gemeend
ook die uitbreiding er aan te moeten geven.
Volgende week worden dus, behalve groenten
en eieren, ook kippen, ganzen, duiven, en....
boter verwacht.
De kat-uit-den-boom-kijkerij heeft hier
afgedaan.
Voetbalsport.
Het was niet je dat! Trouwens de
uitslag 7—3 zegt dat voldoende.
Voor rust werd goed spel gegeven,
Vliegkamp was in de meerderheid en
rust giDg in met 3-0.
Of de rust Texel zoo goed had gedaan,
of Vliegkamp minder goed, wij gelooven
het laatste, zeker is dat de bordjes toen
geheel waren verhangen.
De ernst van het spel was van de
zijde van Vliegkamp verdwenen en Texel
won met 7-0.
Oudeschild 3 Mei.
Gisteravond gaf de Rederijkerskamer
„Thalia" van den Hoorn eene uitvoering
in de Zeven Provinciöa. Over de opkomst
kon zij tevreden z\jn, daar de vrij ruime
zaal flink bezet was. Opgevoerd werden
De gevolgen van een leugen, biy.spel in
4 bedrijven en Een huis met commen
saals, blijspel in één bedrijf. De opvoe
ring kan goed geslaagd genoemd worden.
De hoofdrollen waren in uitstekende
handen en bleken goed ingestudeerd,
terwijl het ensemble Diets te wenschen
overliet. Ongetwijfeld zullen velen den
wensch koesteren, dat het niet de| laat
ste maal moge geweest zijo, dat Thalia
hier is opgegtreden.
Een druk en gezellig bal besloot don
avond.
het oordeel van een deskundige.
Bij de behandeling van de Lager-
ohderwijswet in de Tweede Kamer hield
de heer Gerhard een beschouwing over
het wezen en het doel van het lager
onderwas en deze rede had zoo de alge-
meene belangstelling, dat de Kamer tel
kens den voorzitter bewoog, om den
spreektijd van den heer Gerhard te ver
lengen.
In 't algemeen bewoog het betoog van
den heer ^aihard, schiijft het HdbL, zien
in dezen zin Er is veel te weinig vrij
heid van onderwijs in de beteekenis vau
paedagogische vrijheid, er wordt veel te
weinig gelet op de noodzakelijkheid v<m
maatschappelijke vorming van het kind
in plaats van het wat parate kennis iu
te gieten, er wordt ie wtimg n k mug
gehoudoD met de inzicbien der oud r«
en men geeft, onder het mouo„Geef
het kiuü wat des kinds is," eigenlijk
alleen wat de paedagogou en de wetten-
makers des kiDds achten. Het wekken
van de belangstelling der leerlingen moest
doel van het onderwijs zijn, nier het
bijbrengen van een zekere afgepaste
hoeveelheid kennis, en het onüerwijs
moet datgene tot grondslag hebben, wat
men in de maatschappij noodig heeft
arbeid en gemeenschapszin. Zoudat, als
het kind do Lagere Scuuol verlaat, het
in staat moet zijn te gaau ieeren.
In vei baud met een en ander was de
heer Gerhard van oordeel, dat men veel
te vroeg begon met het leeren lezen,
schrijven en rekenen; dat moest pas
in de hoogere klassen der L. S. gebeureu,
wanneer het kind eerst Dad leeren Waar
nemen en begiijpen en wanneei het zelf
bageerig was geworden om lezen, schi ij-
ven en rekenen te ieeren. WaDneer men
zoo het onderwijs verband deed noudeu
met de belangstelling van het kiud, dan
kon men ook met veel minder schuol-
uren toe, vooral ook wanoeer men met
stijf vasthield aau een lesrooster en,
midden in de belangstelling van de klas,
moest ophouden om tot een ander vak
over te gaan. Dat men die iesrooster
en het vaststellen der verplichte leer
vakken nog niet geheel kon missen, be
greep de heer Gerhard. Maar hij wilde
veel meer vrijheid van inrichting. E i
die achtte hij zeei wel mogelijk en ze JL
noodig.