NTJ 1432
Woensdag 15 September 1920.,
34st* Jaargang.
fieuws» en
Advertentieblad.
Spoor- en Bootdienst.
Gemengd Nieuws.
Van week tot week
«sbrsmsp
Uit blad verschtynt Woensdag- en Zaterdagmorgen
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Burg 50 Cts. Franco per post door geheel
Nederland 65 Cts. Naar Amerika en andere landen
met verhooging der porto's. Losse nummers 3 cent.
URANT.
idvertentiëudaag:» voor de uitgave vóór 4 nar nam.
PrtJi der Adverlenlién
Van 1 tot 5 regels 50 Cts. iedere regel meer 10 Ct. Qroote
letters en Vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
ABONNEMENTEN ea ABVERTENTIEN worden aangenomen bQ de Uiig. Firma LAN0EVBL1 BE ROOIJ, Parkstraat, Bür» orTïiib
LICHT OP!
Van Woensdag 15 Sept. tot en met Dinsdag
21 Sept.:
voor rijwielen 7.45 uur, voor rijtuigen 8.15 uur
HOOGWATER Reede van Texel.
(Zomertijd.)
Donderdag 16 Sept.
Vrijdag 17
Zaterdag 18
Zondag 19
Maandag 20
Dinsdag 21
Woensdag 22
v.m.
11,51
12,28
1-
1,26
2,10
3,05
4,21
Des namiddags is het ongeveer een halfuur
I ater hoogwater.
Post- en telegraafkantoor Den Borg
geopend.
Op Zon- en feestdagen
Vm. 8 tot 9 uur n.m. 1 tot 2 uur
Op werkdagen
voor Telegrammen
Vm. 8 uur tot n.m. 8 uur.
voor Postzaken
Vm. 8 uur tot n.m. 7'/? uur.
Voor postwissels, kwitantiën en Rijks
verzekeringsbank
Vm. 8.30 uur tot n.m. 3 uur
Voor Rijkspostspaarbank
Vm. 9 uur tot n.m. 7,30 uur
Voor postcheque- en girodienst
Vm. 9 uur tot n.m. 3 uur.
Beperkte dienstregeling
van 1 Juli 1920
Vertrekuren van de Boot.
Op Werkdagen:
van Texel6,— v.m. 2,45 n.m. 5,15 nm.
van Nieuwediep: 9,15 4.— 6,35
Op Zon- en Feestdagen
Van Texel6,— v.m. 5,15 n.m.
Van Nieuwediep: 8,45 v.m. 6,35 n.m.
Vertrek en aankomst der treinen
van den Helder naar Amsterdam,
Vertrek Helder. Aankomst Amsterdam
6,30 9,05
7,28 sneltrein 9.05
12,37 3,25
1.54ft 4.42
4,08*» 6,30
4,29§ 8,45
7- 9,40
7,53§ sneltrein 9,40
Van Amsterdam naar Helder.
Vertrek Amsterdam. Aankomst Helder
5,28§ 8,36
8,02§ 9,43
9;i5 11.40
12,24§ 3,11
3,03 - 6.01
6,07 9,04
8 57 10,48
11,11+ 12.54
Niet op Zon- en feestdagen.
Alleen op Zondag.
Alleen op Zaterdag
Niet op Zaterdag, Zon- en Feestdagen.
4—11 Sept.
De tuinhark moet alweer voor den dag
worden gehaald, want de eerste herfst
bladeren beginnen te vallen. Ze ritselen
al weder onder den voet van den wande
laar en vullen de hoekjes van onzen tuin.
De eerstelingen van den herfst.Maar,
na de donkere regenachtige weken, praalt
eindelijk ook weer eens de. zon aan den
hemel en een stevige koele wind heeft
haar meegeholpen, om de sporen van de
vele regens W6g te vagen. Zullen we nu
een tijdperk van wat zon en droogte krijgen
Wie zou het niet wenschen.
Het ongunstige weder heeft de oogst
reeds veel schade berokkend. Uit de land
bouwende deelen van ons land komen be
richten, die melding maken van groote
verliezen. En er staat nog zooveel te velde,
nog bijna de geheele aardappeloogst. En
daarom is men al dankbaar als zon en
wind den strfjd aanbinden tegen de zware
bewolking en overwinnen.
Een goede oogstbet is een van de
factoren, waardoor de wereld zich kan her
stellen. Er is een groot tekort ook aan
voedsel. Hoe beter het eigen land
in de eigen behoefteD kan voorzien, hoe'
beter. De toestand liet zich ten onzent
zeer gunstig aanzien en hij kan nog be
vredigend worden genoemd, al hebben de
veelvuldige regen3 van de laatste weken
ook veel schade veroorzaakt.
En ook de wereldoogst laat zich goed
aanzien, beter dan in de laatste jaren het
geval was. En dat is een zeer voornaam
ding. De beriohten uit de verschillende
landen toonen aan, dat overal de oogst-
vooruitzichten gunstig zfjn. Men verwacht,
dat de totale oogstopbrengst juist voldoende
zal zjjn om aan de wereldbehoefte te vol
doen. Er wordt een zeer belangrijke rogge-
oogst verwacht, 131 procent van het g:-
middelde der laatste 6 jaren. De tarw-
opbreDgst zal even blijven beneden d t
gemiddelde, de haver zal iets meer op
leveren. De gerst zal 130 procent van de
opbrengst van het vorig jaar opbrengen.
De cijfers stemmen hoopvol, 'want er
blijkt uit," dat de landbouwproductie bezig
is zich te herstellen en de kansen stijgen,
dat het voedseltekort gaandeweg geringer
zal worden. De prijzen zullen waarschijn
lijk hoog blij ven, want alle prijzen zijn
hoog, maar ook daarin zal gaandeweg ver
lichting moeten komen.
De eerste herfstbladeren vallen al wel,
doch de zon schijnt en een goede oogst
wordt of is binnengehaald. Dat geeft
eenige gerustheid nu we weer herfst en
winter tegeDgaan.
—o o—o
De besprekingen, die in de laatsto dagen
in de pers gevoerd zijn, omtrent onze leger-
sterkte, hebben thans nieuw voedsel ge
kregen, door de indiening van de wets
ontwerpen tot tijdelijke afwijkingen van
de militiewet en tot het treffen van land
stormvoorzieningen. Deze ontwerpen heb
ben vermindering van de legersterkte ten
doel en gelden voorshands alleen de lich
ting 1921.
Thans vraagt de militiewet 20 lichtingen
van 23C00 man ieder, terwijl de ingediende
ontwerpen deze willen brengen op 20
lichtingen van 13000. Dat zal dan worden
het kernleger, de z.g. vaste troepen, terwijl
daarnaast zal worden gezorgd voor een
reserve, te vormen door de overige voor
den krijgsdienst geschikte personen, die
daartoe gedurende enkele jaren en enkele
urën per week, zullen moeten deelnemen
aan de militaire oefeningen. Deze lasten
zullen zoo licht mogelijk worden gemaakt,
door deze oefeningen te houden buiten de
school- en werktijden en in de woonplaat
sen der jongelieden zelf. De minister
meent, dat hierbij de vrijwillige landstorm
uitstekende diensten zal kunnen bewijzen.
Voor de staande militie zal tevens de
eerste oefentijd worden verkort: voor de
onbereden troepen 6 maanden12 maanden
voor hospitaalsoldaten en bereden artillerie
en 18 maanden voor de cavalerie. De
onbereden troepen zullen in drie, de be
reden troepen in twee gedeelten opkomen.
We hebben hiermede de voornaamste
bepalingen van de ingediende wetsontwer
pen aangestipt. Er spreekt ongetwijfeld
een streven uit, om te komen tot vermin
dering der militaire lasten en dat zal stel
lig op prijs worden gesteld.
—o—o o
Lloyd George is uit Luzern naar Londen
teruggekeerd. Aanvankelijk was zijn plan
om een dagje te Parys over te blijven,
teneinde met zijn vriend Milleraud nog eens
het een en ander te bespreken, doch daarvan
is niets gekomm. Milhrand markie ju st
een uitstapje naar het Rjjnland, zeer tot
ergenis van een deel der Duitsche pers,
die in een dergelijke reis iets provoceerends
ziet. Blijkbaar is Lloyd George ook eerder
uit Luzern vertrokken dan aanvankelijk
zijn voornemen was. Waarom hij eenige
haast had, is wel te begrijpen. De dreigende
mijnwerkersstaking en ook de Iersche
kwestie maakten de aanwezigheid van
den eersten minister dringend noodig.
Wat de dreigende staking der mijnwer
kers betreft, valt te vermelden, dat de toe
stand in de laatste dagen heelwat ernstiger
is geworden. Het congres der vakvereni
gingen heeft zich ten gunste van de
eischen der mijnwerkers uitgesproken en
ook de Triple Alliantie deed dat, maar met
de regeering schijnt overeenstemming niet
mogelijk te zjjn. Minister Horne heeft een
bespreking gehad met den uitvoerenden
raad der mijnwerkers, doch deze is totaal
in een mislukking geëindigd. De toestand
is daardoor aanmerkelijk verscherpt. Tooh
hoopt men nog, dat er een weg zal worden
gevonden, om de klove tusschen de mijn
werkers en dé regeering te overbruggen.
Verder heeft Lloyd George zijn aandacht
te wijden aan de Iersche .kwestie. De
burgemeester van Cork, die nu reeds zqo'n
30 dagen in de gevangenis verblijft, leeft
nog en blijft alle voedsel weigeren.
De aandrang, op de regeering uitgeoefend
om den man los te laten, nam in de
laatste dagen sterk toe. Niet alleen werd
ze overstelpt met allerlei scherpe protesten,
maar ook liet Asquith, de aanvoerder der
liberalen, zijn waarschuwende stem hooren.
Het laten sterven van Mac Swincy achtte
hij een groote blunder en hij bood zich
daarom aan, bemiddelend op te treden.
Ook was er een van de leiders der Iersche
nationalisten, die aanbood het gevangen
schap en het vonnis van Mac Swincy over
te nemen. Lloyd Georgo bleef echter on
verzettelijk. De schuld van Mac Swincy
staat vast. Hij heeft deel uitgemaakt van
het Sinn Feinsche complot, dat 80 Britsche
politiebeambten vermoord heeft en het
recht moet zijn loop hebben. Be Britsche
regeering moet, óf het veld ruimen voor
de Sinn Feiners en het land aan hen over
geven, öf ze moet de mannen beschermen,
die de Britsche vlag verdedigen.
De burgemeester van Cork houdt het
langer zonder voedsel uit dan verwacht was.
Maar zjjn einde schijnt thans aanstaande
te zijn. Wat de gevolgen van zijn dood
zullen zijn, dient afgewacht te worden.*
o—o o
Tsjitsjerin, de Russische volkscommissa
ris van buitenlandsche zaken, zet de dis
cussie over de Poolsche aangelegenheden
met Baifour voort. En hij is h6t natuurlijk
lang niet eens met de Engelsche politiek,
al is die Rusland dan ook nog wat gunstiger
gezind, dan die van Frankrijk. Tsjitsjerin
maakt Engeland er een verwyt van
hij deed dat ook in een intervieuw dat
Polen thans heelemaal geen haast met den
vrede schijnt te hebben. Als de Engelsche
regeering maar eens een stevige wenk gaf
aan zijn Poolschen beschermeling, dan zou
het wel anders worden. Bovendien tracht
Tsjitsjerin de Polen te overtuigen, dat zij
niet al te veel waarde moeten hechten aan
hun overwinning. De Russische militaire
kracht is veel grooter dan die van Polen
en als de Russen eenmaal weer aan den
gang zijn en opnieuw den opmarscb naar
het westen beginnen, dan zullen ze stellig
de Curzonlinie niet ontzien en met geweld
van wapenen Polen tut den vrede dwingen,
die Rusland nwdig heeft.
Intusschen hebben de krachtige pogingen
der Russen, om het offensief te hernemen,
in de laatste dagen nog niets opgeleverd.
'Overal stootton zij hun hoofd op de stevige
verdediging der Poolsche troepen.
Het is echter niet onmogelijk, dat de
vredesonderhandelingen te Riga nu spoedig
een aanvang zullen nemen. De vredesge-
delegeerden zijn daarheen reeds vertrokken.
De Poolsche regeering blijft omtrent de
kansen op vrede optimistisch gestemd.
o-o—o—
De bolsjewistische beweging in Italië
blijft aanhouden. Zoo goed als alle metaal-
fabrieken zijn door de arbeiders „in bezit"
genomen en het werk wordt rustig voort
gezet. Ook naar andere bedril ven is de
beweging re6ds overgeslagen. Zoo hebben
de landarbeiders in de provincie Palermo
de meeste landgoederen in naam van het
proletariaat in bezit genomen en dreigt
deze communistische boweging over te
slaan naar de mijnstreken,
De directies nemen aan, dat de arbeiders
niet lang dit spel zullen kunnen volhou
den, omdat ze gebrek aan grondstoffen en
geld zullen krijgen. De grondstoffen moe
ten van buiten komen en het crediet is
natuurlijk opgeschort.
De regeering blijft bezig middelen te
zoeken om de partijen tot elkander te
brengen. De toestand is stellig niet zonder
gevaar.
Recht-en Vrijzinnigen
Tusschen de twee stroomingen in de
Ned. Herv. Kerk vrijz. en recbtz. is te
Tochteloo (Friesland) een fusie tot stand
gekomen. Deze beide richtingen ziju
overeengekomen te trachten te zaman
een kerkgebouw te stichten. De dienst
hierin zal dan worden waargenomen
beurtelings door den predikant van vrijz.
richting eu den predikant van rechtz.
richting.
De zaak is thans zoover gevorderd,
dat bestek en teekening zijn opgemaakt.
Men tracht de gelden, voor de stichting
benoodigd, bijeen te zamelen. Aan de
Synode is verzocht om een subsiedie
van 15000. De kerk zal worden gebouwd
op dezelfde plaats waar eenmaal het
oude kerkgebouw stond, dat in 1832 is
afgebroken, daar het bouwvallig was
geworden.
Een goed toom kippen.
Iemand te Barneveld heeft van 13
kippen en i haan in 15 maanden tijds
een gewin van ruim f340 gehad.
Ja, als men de eieren zoo duur houdt.
Door de Nederl. Vliegtuigenfabriek
Fokker worden pogingen in het werk
gesteld om in bruikleen de beschikking
te verkrijgen over de marine-vliegkam
pen te Yeere en te Souburg, ten einde
deze als burger-vliegkampen te kunnen
exploiteeren.
Walvisch of zeeslang.
In den Dollard wordt jacht gemaakt
op een daar geziene walvisch, die, 10
meter lengte zou hebben. Misschien de
zeeslang, waarvan dezen zomer nog
niets is gehoord? Zoo schreef vorige
week het Rott. Nieuwsblad, thans echter
is te Moddergat (Friesland) aangebracht
een dood exemplaar van den gevoorden
walvisch of vinvisch. Het dier was 87s
M. lang. Duidelijk waren de overlangsche
voren aan hals en borst te zien, waaraan
dit zoogdier zijn naam dankt. Natuurlijk
trok dit exemplaar, dat nog niet eens
bijzonder groot is men vii g er, du
16.5 M. lang waren veel bekijks.