m
3476.
Woensdag 16 Februari 1921.
Sé81' Jaargang.
Mienws en
Advertentieblad.
Spttr- on lootdicnst.
Ifs5 IS
Binnenland.
Van week tot week-
[ÊT—13 Febr.
6 it bUd verschijnt Woensdag- en Zaterdagmorgen
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Burg 50 Cts. Franco per post door geheel
Nederland 65 Cts. Naar Amerika en andere landen
met verhooging der porto's. Losse nummers23 cent.
COURANT.
Advertentlëu daags voor de uitgave vóór 4 uur nam.
Prji der Aditrltnliini
Van 1 tot 5 regels 50 Cts. leder, regel meer 10 Ct. Oroote
letters en Vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
ABONNEMENTEN en ABVERTENTIEN worden aangenomen btj de Vitg. Fimha LAN9EVILB BE ROOIJ, Parkstraat, Bu*« op Tnxt
LICHT OIM
Van Zaterdag 12 Febr. tot en met Vrijdag
18 Febr.
voor rijwielen 5,30 uur, voor rijtuigen 6,— uur
""^ÜOOGWATBR Reede van Texel.
Donderdag 17 Febr. v.m. 2,41
Vrijdag 18 4,03
Zaterdag 19 5,34
Zondag 20 6,48
Maandag 21 7,47
Dinsdag 22 8,35
Woensdag 23 9,18
Des namiddags is het ongeveer een half uur
later hoogwater.
Post- «n telegraafkantoor l)en Burg
geopend.
Op Zon- en feestdagen
Vm. 8 tot 9 uur n.m. 1 tot 2 uur
Op werkdagen
voor Telegrammen
Vm. 8 uur tot n.m. 8 uur";
voor Postzaken
Vm. 8 uur tot n.m. Tl, m>r-
Voor postwissels, kwitantiën en Rijks
verzekeringsbank
Vm. 8.30 uur tot n.m. 3 uur
Voor R^kspostspaarbank
Vm. 9 uur tot n.m. 7,30 uur
Voor postcheque- en girodienst
Vm. 9 uur tot n.m. 3 uur.
Zaterdagavond na 6 uur voor postdienst gesloten
Beperkt, dienstregeling
van 6 December 1940
Vertrekuren van de Boot.
Op Werkdagen
Vertrek Texel 7,45 v.m. 11 •- v.m. 2.45 n.m
Nleuwediep 9,15 12,10 n.m. 4,
Op Zon- en Feestdagen
van Texel: 7,45 v.m. 2,45 nm.
van Nieuw.diep: 8,45 4.
Vertrek en aankomst der treinen
van den Helder naar Amsterdam.
Vertrek Helder. Aankomst Amsterdam
6,30
7[28 sneltrein 9.06
10,2S§ 1-30
12,37 3,25
1-54+t
4,08** 6,30
'Van Amsterdam naar Helder.
Vertrek Amsterdam. Aankomst Helder
5,28§ 8,36
8,°1
915 ll»40
12!24§ 3,11
3 03 Ö»U1
1048
O K7 10,48
n'.iit 12,54
Niet op Zon- en feestdagen,
t Alleen op Zondag,
ft Alleen op Zaterdag
Niet op Zaterdag, Zon- en Feestdagen.
De Tweede Kamer heeft Dinsdag haar
werkzaamheden hervat en het eerste vrat
ze na haar Kerstvacantie te hooren kreeg,
was een verrassing. Een briefje n.l. van
Jhr. de Savornin Lohman, waarin deze
mededeelde, dat hu ontslag nam als lid
der Kamer. Het bericht was in zoover
een verrassing, dat men vooraf niets om
trent het voornemen van den heer Lohman
om af te treden, in de bladen had gelezen.
En weer niet heelemaal onverwacht kwam
het, als men zich herinnert, dat de grijze
staatsman reeds een jaar geleden wilde
heengaan, maar tenslotte op aandrang van
zijn vrienden en onder instemming by
zijn politieke tegenstanders, op zijn voor
nemen teruggekomen is. Thans is de heer
Lohman dan heengegaan en met hem is
uit het parlementaire tournooiveld een
ridder zonder vrees of blaam en met onbe
smet blazoen heengegaan. De Kamerpre
sident Mr. Kooien heeft hartelijke woorden
ten afscheid gewijd aan den scheidenden
nestor, woorden getuigend van veel waar
deering voor alles wat de heer Lobman
voor land en volk gedaan h6eft. En na
mens de regeering heeft minister de Graaft
zich bij deze huldebetuiging aangesloten.
De beer Lohman is thans 84 jaar en
ondanks zijn hoogen leeftijd nog bezield
met jeugdig vuur, zooals nog kort geleden
in de Kamer bleek. Lichaamszwakte
dwiogt hem niet tot heengaan, maar nu
de schoolstrijd ten einde is gebracht, acht
hij zyn levenstaak volbracht, Bijna 42jaar
heeft hy het land als Kamerlid gediend.
Een korten tyd was hij lid der Eerste
Kamer en in het Kabinet-Mackay had hy
zitting, maar overigens was de Tweede
Kamer zijn plaats. En al die jaren was
hij daar een figuur van beteekenis, wiens
woord gezag had en die zich mocht ver
heugen in de waardeering van schier allen.
Met hem is weer een der weinige groote
figuren uit ons parlement heengegaan en
hij laat er een ledige plaats achter.
Als opvolger van den heer Lohman zal
optreden de heer B. J. Gerretson te Rotter
dam, oud-lid der Kamer.
0—0—0—
De Duitsche regeering heeft de uitnoo-
diging van do geallieerden voor de confe
rentie te Londen, die thans op begin Maart
gesteld is, aangenomen. Zij heeft echter
het vertrouwen uitgesproken, dat de door
Duitschland in te dienen tegenvoorstellen
een punt V3n behandeling zullen uitmaken.
Dit laatste raakt de kwestie, of de Duitsche
delegatie iets op de conferentie zal hebben
in te brengen, dan wel er „voor spek en
boonen" zal moeten meedoen. Lloyd George
heeft in dit opzicht in zijn verklaring te
Birmingham reeds eenige geruststelling aan
de Duitschers gegeven. Natunrltjk mogen
ze tegenvoorstellen indienen, heeft de
Engelsche eerste minister gezegd en daaruit
volgt als vanzelfsprekend, dat deze voor
stellen ook onder de oogen zullen worden
gezien. Briand, de Fransche promier, is
nog niet zoover en hij kan ook niet zoo
ver gaan, omdat hij te zeer rekening moet
houden met de openbare meeniDg in de
republiek en de sterke oppositie onder
Poincaré, die geen duimbreed verder wil
gaau dan door de nota van Parys aange
geven. Die nota geeft de minimum eischen
der entente weer en de Duitschers zullen
te Londen dus niets kunnen afdingen.
Maar Brisnd heeft een achterdeurtje open
gehouden en gezegd, dat de definitieve
beslissing aan de conferentie te Londen
moet worden overgelaten. Daartoe heeft
de Fransche Kamer dan ook besloten, door
het aannemen van een motie van ver
trouwen in de regeering. Briand heeft
zich tot niets verbonden.
De Duitsche regeeriDg is thans bezig
met hot ontwerpen van de tegenvoorstellen.
Zij heeft daarvoor de medewerking inge
roepen van een aantal deskundigen op
financieel 6n economisch gebied. En
onderwijl zitten de Fransche bladen uit
te rekenen, wat .Duitschland wel betalen
kan en rekent de Duitsche pers het buiten
land voor, tot hoever slechts haar beta
lingscapaciteit r6ikt. Tusschen deze beide
gaapt, dat spreekt als vanzelf, een diepe
milliardenklove.
Natuurlijk worden ook allerlei veronder
stellingen geuit over wat de Duitsche re
geering zal doen, als het te Londen eens
mis loopt. En aan adviezen aan de re
geering ontbreekt het ook niet. Zoo wist
de „Deutsche Zeitung", het orgaan der con-
servatieven, dezer dagen als vry zeker
mede to. deelen, dat 0I3 het te Londen
verkeerd loopt eu de g dlieerden tot het
bezetten van nieuw Duitsch grondgebied
mochten overgaan, de Duitsche regeering....
den oorlogstoestand zal afkondigen, 't Is
te dwaas om te denken, dat de regeering
zooiets overweegt en vermoedelijk heeft
het conservatieve orgaan alleen maar de
regeering van advies willen dienen. Niet
met dreigementen en groote woorden valt
er te Londen iets te bereiken. Alleen
gemotiveerde cyfers zullen daar tegen de
eischen der entente eenig gewicht in de
schaal kunnen leggen. Dat weet een' man
als von Simons maar al te goed.
Dit wat betreft de kwestie der schade
loosstelling, waarover alle partijen het in
Duitschland volkomen eens met elkander
zijn. Maar ook de kwestie van de ont
wapening is er nog en daarover zal te
Londen eveneens de beslissing vallen. De
kwestie is niet minder moeiiyk, omdat
juist daarover de meeningen in Duitschland
zeer uiteenloopen en vooral Beieren zich
verzet tegen de entente-eischen tot ont
binding der burgerwachten. De Rijksre-
geering heeft echter besloten in hootdzaak
aan de te Parijs opgemaakte voorwaarden
tegemoet te komen, nadat in dien geest op
de vergadering van de minister-presidenten
der verschillende bondstaten een uitspraak
gevallen was. Beieren bleef zich echter
eerst nog krachtig verzetten, doch zal ten
slotte wel toegeven. De regeering heeft
althans in een nota aan de Ryksregeering
doen weten, dat zy wel haar opvattingen
staande houdt, maar zich ten slotte by het
besluit der Ryksregeering zal neerleggen,
waarby echter de rijksregeering ook ver-
antwoordeiyk blijft voor het handhaven
van de orde. Met die kwestie zal het dus
wel losloopen.
—0-0—0—
Lloyd George heeft in de laatste dagen
weer voldoende gelegenheid gehad, om zich
bezig te houden met de Iersche kwestie.
De toestand schijnt in Ierland eerder minder
dan beter te worden.
Er hebben niet alleen weer in Dublin
ernstige ongeregeldheden plaats gehad,
waarby dooden en gewonden gevallen zyn,
maar ook elders. En tevens gewagen de
berichten van een meer georganiseerd op
treden der Sinn Feiners dan tot nog toe.
Men kan in de berichten zelfs lezen van
heele legers ven rebellen, honderden mannen
sterk, goed bewapend en die volgen3 sen
vast krygsplan optreden. Zoo biyft moord
en doodslag er aan de orde van den dag.
0-0—0—
Ook de Wilnakwestie is weer eens aan
de orde gekomen. De Sovjetregeering te
Moskou heeft eindelijk haar verzet opge
geven t6gen het plan, om de volksstemming
te Wilna onder toezicht van internationale
troepen te doen plaats hebben. Alleen zal
zy niet dulden, dat er Fransche of Engelsche
troepen worden heengezonden.
De Volkenbondraad zal nu wel spoedig
de noodige maatregelen nemen voor het
zenden der troepencontigenten. Maar een
nieuwe moeiiykbeid heeft zich al weder op
zijn weg geplaatst, want nu heefc Zwitser
land geweigerd do internationale troepen
door te laten. Men heeft zich over dit
besluit zeer verwonderd, en het moet op
den Volkenbondraad wel een eigenaardigen
indruk maken, dat Zwitserland, dat den
zetel van den Volkenbond in zyn midden
heeft, den arbeid van den Volkenbond
tegenwerkt. De Zwitsersche bondsraad
nam het besluit, omdat hy het doorlaten
van troepen in atryd achtte met de hand
having der Zwitseriche neutraliteit. In-
tusscben verwacht men, dat de Zwitersche
Bondsraad nog wel op haar besluit zal
terugkomon.
—0—0—0
In Zuid-Afrika hebben de verkiezingen
plaats gehad voor het parlement der Unie
en de uitslag werd met eenige belangstel
ling verbeid, omdat deze een antwoord
zou geven op de vraag, of de meer agres
sieve, dan wel de gematigde elementen
het roer in handen zouden krygen.
In het ontbonden parlement had men
vier partijende Zuld-Afrikaansche party
van Smuts met 41 leden, de Unionisten
Smartt met 25 leden, de Nationalisten onder
Hertzog met 44 leden en de Arbeidersparty
met 21 leden. Verder maakten 3 onafhan-
kelijken of wilden de ry vol. Voor deze
parlementsverkiezing was er een fusie
tot stand gekomen tusschen de partyen
van Smuts en Smartt. In het laatste
zittingsjaar hadden beide partyen elkander
ook reeds trouw gesteund, doch thans
werd de samenwerking tusschen Zuid-
Afrikaansche partij en de Unionisten, d.i.
de Engelschen en voornameiyk conserva
tieven officieel. Daar tegenover stond
voornamelijk de partij van Hertzog, daar
de Werkliedenparty zich minder op de
politiek, dan wel op lotsverbetering voor
de arbeiders richt. Hertzog voert de
eigeniyke Boeren aan, en men weet, dat
by geen vriend is van Engeland en het
liefst de oude zelfstandige republieken
weer zou herstellen, ook al had by dat
niet uitdrukkelijk in zyn verkiezingspro
gramma geschreven. Smuts daarentegen
volgt zyn voorganger Botha getrouw na
en wil een gematigde politiek in eensge
zindheid met Engeland en geon Afrikaner
tegen EngelBchman. By de vorige ver
kiezing kreeg Hertzog zooveel aanhang,
dat zijn partij de sterkste werd in het
parlement en men verwachtte, dat hij by
deze verkiezingen nog weer een flinke
sprong vooruit zou doen.
Die verwachting is echter beschaamd
geworden. Wel zal de Nationale party
misschien met een paar zetels versterkt
worden, maar de coaltie van Smuts heeft
het toch gewonnen. Hoewel de volledige
uitslag nog niet bekend ie op het oogen
blik, dat wy dit schryven, staat het toch
wel vast, dat Smuts over een voldoende
regeeringsmeerderheid zal kunnen beschik
ken. Daaruit volgt, dat het roer van het
regeeringsscheopje in Zuid-Afrika in zyn
handen blijft en de steven dus niet zal
worden gewend.
TEXEL, 15 Febr. 1921.
De eerste tractor.
Dezer dagen is de oerste tractor met
bijbehoorende driescharigeploeg op ons
eilaod aangekomen.
Witte Kruis.
By den penningmeester is als gift
iugekomon een bedrag van f2,50 van
J. L. den Hoorn.;
Texclsclic Algcmecne Wijkverpleging.
Vrijwillige bijdragen in Januari:
K. M. Spang f 7,50
M. T. Oosterend f2,—
J. M. f 2,50
Mevr. K., den Burg f5,
Een 90-jarige voorzitter.
Te Medemblik werd da 90-jarige tmer
P. Berkhout als voorzitter van een be
grafenisfonds herkozen, welke functie hij
reeds bijna 40 jaar waarneemt.