NTU 3499
Woensdag 11 Mei 1921.
34^ Jaargang.
en
Advertentieblad.
Spoor- en Bootdienst.
SS
Binnenland.
Van week tot week
Dit blad verschijnt Woensdag;- en Zaterdagmorgen
Abor.nemenlspryt per 8 maanden.
Voor den Burg 50 Cts. Franco per post door geheel
Nederland 75 Cts. Naar Amerika en andere landen
met verhooging der porto's. Losse nummers 3 cent.
URANT.
idvertenttëu daags voor de uitgave vóór t uur nam.
Priji der Adverlentiinj
Van 1 tot 5 regels 50 Cts. Iedere regel meer 10 Ct. Oroote
letters en Vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
ABONNEMENTEN oh ABVERTENTIEN worden aangenomen b(J do üitg. Emma LAN9SVÏL# A P B R O OII, Parkstraat, Bona or T ix «l
LICHT OP!
Van Zaterdag 7 Mei tot en met .Vrijdag
13 Mei
voor rijwielen 9,10 uur, voor rijtuigen 9,40 uur
HOOGWATER Reede van Texel.
Zomertijd.
Donderdag 12 Mei v.m. 12,44
Vrijdag 13 MO
Zaterdag 14 2,06
Zondag 15 3,10
Maandag 16 4,23
Dinsdag 17 5,40
Woensdag 18 Mb
Des namiddags is het ongeveer een half uur
later hoogwater.
Post- en telegraafkantoor Den Burg
geopend.
Op Zon- en feestdagen
Vm. 8 tot 9 uur n.m. 1 tot 2 uur
Op werkdagen
voor Telegrammen
Vm. 8 uur tot n.m. 8 uur.
voor Postzaken
Vm. 8 uur tot n.m. 7'/s uur-
Voor postwissels, kwitantiën, Rijks
verzekeringsbank, postcheque en girodienst.
Vm. 8.30 uur tot n.m. 3 uur
Voor Rijkspostspaarbank
Vm. 9 uur tot n.m. 7,30 uur
Zaterdagavond na 6 uur voor postdienst gesloten
Dienstregeling
van 15 Maart 1921,
Vertrekuren van de Boot.
Op Werkdagen;
Vertrek Texel 6,- vm 11- vm 2.45 nm 5.1Einm
Nieuwediep 9,15 12,10 nm 4,- 6,35
Op Zon- en Feestdagen
van Texel: 6,-v.m. 5,15nm.
van Nieuwediep8,45 o.so
Vertrek en aankomst der treinen
van den Helder naar Amsterdam.
Vertrek Helder. Aankomst Amsterdam
6,30 -W?
7,28 sneltrein
10,25§
12,37
1.54ft I'S
4,08**
'Van Amsterdam naar Helder.
Vertrek Amsterdam. Aankomst Helder
5,28§
8,01§ ,Ho
Q 1 K 1 I
12245 ^'I1
i'cn 6,01
6075 9.04
o'c<7 10,48
n'.nt 12,54
?NIet op Zon- en feestdagen.
Alleen op Zondag.
Alleen op Zaterdag
Niet op Zaterdag, Zon- en Feestdagen.
30 April-7 Hei.
Van de vele duizenden, die, uitgelokt
door de goudglanzende Meizon, op den
Hemelvaartsdag genot zochten in de schoone
lentedreven 0f samenkwamen in de tempels
van ongekorven hout, met de heerlijk
groene bladertooi,om hun festivals, meetings
zendingsfeesten of andere openluchtbijeen
komsten te houden, zullen er wel niet
velen gedacht hebben aan den man, die
juist op dien dag een eeuw geledeD, als de
Dal ling van St. Helena, voor altfld de oogen
S'°Er' kan in de herdenking van Napoleon
voor het Hollandsche volk geen vreugde
gelegen zijn. Nederland heeft ook de
greep gevoeld van den geweldenaar, die
half Europa aan zich onderwierp en ten
slotte het slachtoffer geworden is van zijn
ongebreidelde beerscbzucbt. De jaren van
1810 tot 1813 zijn wel mee van de somberste
uit de geschiedenis van ons land. Jaren
waarin we uit de ri) der naties verdwenen
waren en slechts een provincie vormden
van het groote Keizerrijk, dat Napo.eon
zich bad gesticht. Ook over ons land
heeft de dwingeland, die heel Europa met
zijn geesel teisterde, geheerscht.
En toch zouden we het Napoleonistiscb
tiidpeik uit onze geschiedenis niet willen
missen. WaDt de vlam. die pijn deed,
louterde ook en de maatschappelijke samen
leving, die door de revolutie uit elkaar
gerukt was, werd door het straffe Napo-
leonisti8ch regime weer In haar voegen
gebracht. Tal van hervormingen op het
gebied van onze wetgeving, rechtspraak
en staatsleven zijn aan dat strenge regime
te danken.
Al moge er in de Napoleonherdenkipg
voor ons vreugde noch heerlijkheid zijn,
het goede door den strengen meester ge
wrocht, om ons volk weer zich zelf te
doen hervinden, mag stellig met dankbaar
heid worden herdacht.
De tijden van de Napoleon's zyn voorbij.
Voor wereldveroveraars is er in onzen tijd
geen plaats meer. Maar wel heeft het
neergeslagen Europa thans -den sterken
arm en den stoeren wil noodig van mannen
als Napoleon er een geweest is.
o—o—o—
De conferentie te Londen, die haast een
week heeft geduurd, is wel het meesteen
succes geworden voor Briand. Dat is wel
goed gebleken uit de eischen, die aan
Duitschland bij wijze van ultimatum zjjn ge
steld. Eipchen die niet beneden die van
Parijs zijn gegaan, doch ver daarboven,
v.at vooral de kwestie der schadevergoe
ding geldt. De Commissie van Herstel heeft
de Duitsche schuld vastgesteld op 132
milliard gouden mark en dat cijfer is door
den Oppersten Raad aanvaard, waartoe ze
ingevolge de bepalingen van het vredes
verdrag ook al verplicht was. Om deze
ontzaggelijke schuld te kwijten, zal Duitsch
land, volgens het plan van de Commissie
jaarlijks hebben te betalen, 2 milliard
gouden marken plus een som gelijkstaande
met 25 procent van de waarde van den
Duitscben uitvoer, voorloopig op H/a millard
per jaar geraamd. Om de betaling moge
lijk te makeD, zal Duitschland obligaties
uitgeven, docb mocht DuitscblaQds uitvoer
toenemen, zoodat de 25 pet. daarop meer
dan lVa milliard opleveren, dan zal Duitech-
land meer moeten aflossen. Die 25 pet. is
dus bedoeld als waardemeter voor Duitsch-
lands welvaart.
De Opperste Raad had aan de Commissie
van Herstel opdracht gegeven een bereke
ning op dien grondslag op te maken, ten
einde vast te stellen, hoelang Duitschland
ongeveer zou hebben te offeren, voordat de
schulden afbetaald zijn. Deze berekening,
die met oog op de wisselende rentebere
keningen, verre van eenvoudig was, is
den 6en naar Duitschland verzondeD, nadat
vooraf door den Oppersten Raad een nota,
het z.g. ultimatum, de komst aangekon
digd had. Dit ultimatum was door alle
geallieerde Opperhoofden geteekend. Er
wordt in geconstateerd, dat Duitschland
zijn verplichtingen ten opzichte van de
ontwapening, de betaling van de door de
commissie van Herstel gevorderde 12 milli
ard en andere bepalingen van het vredes
verdrag niet nagekomen is, ondanks alle
waarschuwingen eu sancties. Daarom is
besloten tot de bezetting van het Roerge
bied, als de Duitsche regeering niet on ver
wijld, in elk geval vóór 12 Mei, en onvoor
waardelijk verklaart, dat zij de door de
Commissie van HerBtel -gestelde eischen
aanneemt. En de waarschuwing wordt er
aan vastgeknoopt, dat de sancties van
kracht zullen blijven, totdat Duitschland
aan al zyn verplichtingen zal hebben vol
daan.
Ziedaar het resultaat van do conferentie
te Londen. Dat aan Duitschland nog tijd
gelaten is tot den 12 Mei om te beslissen,
moge Lloyd George zich aanrekenen als een
overwinning op Briand behaald, docb dat
hij door de bezetting van het Roergebied
toe te staan, de vlag voor [den Franscben
premier heeft gestreken, is wel duidelijk.
Temeer, als men in aaumerkiDg neemt,
dat er in Engeland zelf ernstige waarschu
wingen zyn gehoord, tegen een toegeven
aan de verregaande eischen der Franscben,
speciaal wat het bezetten van bet Roer-
geb ed betreft. Vooral het beroep van de
voornaamste bankiers der City op bet ge
zond verstand van Lloyd George, moet bij
deze wel eenig gewicht in de schaal hebben
gelegd. Maar.... Briand had zwaardere
gewichten.
0—0—0
Zoo is aao het ultimatum verzonden en
voordat de conferentie uiteenging, heeft
Briand Lloyd George met mooie woorden
gehuldigd, als de man „wiens erkend gezag
de besprekingen tot een goed oiide heeft
gebracht". Nu, het kon er op staan. En
Lloyd George toonde zich ook zeer voldaan,
nu de moeilijkheden, „die aanvankelijk on
overkomelijk schenen,14 door eensgezind
heid waren opgelost. In het Lagerhuis
heeft de eerste minister een uiteenzetting
van de zaken gegeven en zelfs Clyoes, van
de arbeiderspartij en Arquith, de leider der
oppositie, verklaarden zich over de getrof
fen regeling te verheugen Asquith noemde
de regeliDg zelfs de meest redelijke en
practische, die zich denken laat,en ver
klaarde, dat Duitschland door te.weigeren
„een misdadige tout" zou begaan.
Ia Frankrijk zal de houding van Briand
ongetwijfeld eveneens worden goedgekeurd
en in België zal dat stellig ook het geval
zijn met de regeering, al dreigen ook de
socialistische ministers uit het kabinet te
zullen treden, wanneer tot de bezetting
van het Roergebied mocht worden over
gegaan.
Duitschland behoeft niet te rekenen op
oneeuigheid aan de zijde der geallieerden.
En daaröij evenmin op den steun en de
hulp van de Vereen. Staten. Dat is wel
gebleken uit het antwoord, dat president
Harding eindelijk naar Berlijn gezonden
heeft, op de Duitsche voorstellen. Hij heeft
eerst afgewacht, wat de geallieerden zouden
doen en toen hem bleek, dat deze niets
van de voorstellen wilden weten, liet hij
de Duitsche regeering weten, dat hi) niet
inzag, dat de voorstellen iets zouden uit
werken. Waarom hij de Duitsche regeering
in overweging gaf, zich onmiddellijk en
dan regelrecht tot de geallieerden te wen
den, met nieuwe voorstellen, „die in alle
opzichten in overeenstemming zijn met de
rechtvaardig aan Duitschland opgelegde
verplichtingen."
Het beroep van Duitschland op president
Harding is wel op een groote teleurstelling
uitgeloopen.
—o—o—o—
Te Berlijn staat men thans weer eens
voor zware beslissingen. Er is de regeering
slechts 6 dagen tjjd gelaten, om haar be
slissingen te nemen. Dat is een heel kort
tijdsbestek, kort vooral, omdat ook eerst
nog een g6heel nieuw Kabinet zal moeten
worden gevormd. Von Fehrenbach heeft
het ontslag van zjjn Kabinet aan Rijks
president Ebert aangeboden. Reeds de
vorige week waren er aanwijzigingen, dat
het Kabinet zich gereed maakte om af te
treden. De regeering begon in te zien,
dat zij niet met de geallieerden tot overeen
stemming zou komen. De laatste hoop
was gevestigd op president Harding, maar
nu deze niet bereid werd bevonden, om
ten gunste van Duitschland in te grjjpen,
bleef von Fehrenbach niets ander over,
dan he6n te gaan.
Briand heeft dat genoemd, het eerste
succes van de conferentie te Londen. De
geallieerden zullen eindelijk betaling ont
vangen.
De tijd van het ultimatum dringt
tot spoed, maar wie zal bereid worden ge
vonden, de erfenis van von Fehrenbach
ov6r te nemen De liefhebberij zal wel
niet heel groot zijn, nu de aHereerste taak
van het nieuwe Kabinet zal moeten zijn,
een beslissing te nemen op de eischen der
geallieerden. De allereerste en ook de
allerzwaarste taak.
—o—o—o—
Het is te begrijpen, dat-de houding van
president Harding door de geallieerden
zeer wordt gewaardeerd. Wel heeft de
Ameriaansche Senaat besloten afzonderlijk
vrede te sluiten met Duitschland waardoor
Amerika het verdrag van Versailles aan
den kant heeft gelegd, maar nu president
Harding de Duitschers in hun hemd heeft
laten staan, heeft hij van den Oppersten
Raad dadelijk de uitnoodiging gekregen,
om de Vereen. Staten te doen vertegen
woordigen in den Oppersten Raad, de
gezantcnconferentie en de Commissie van
Herstel. Harding heeft niet bedankt, maar
bsslot6n zich te laten vertegenwoordigen,
doch niet offieieel. Waaruit blijkt, dat bij
wel gaarne ïuet de Europeesche aangele
genheden op de hoogte wil blijven, docb
voor de daden en besluiten der geallieerden
geen enkele aansprakelijkheid wenscht te
aanvaarden,
—o—o—o—
Ernstige berichten komen er uit Opper-
Silezie. Het gerucht, dat de intergeallieerde
commissie voorgesteld heeft geheel Opper-
Silezie aan Duitschland toe te kennen,
met uitzondering van de mjjndistricten
Pless en Rybuik en een stukje van het
district Kattowitz, heeft al dadelflk een
Poolsche opstand tengevolge gehad. Natuur
lijk beweert de Poolsche regeering heolc-
maal onschuldig aan den opstand te zijn
en om daarvan het bewijs te geven heeft
zij dadelijk Korfanty, den Poolschen com
missaris in Opper-Silezie, teruggeroepen.
Korfanty ging echtor niet heen, integendeel
hij volgde het voorbeeld van Zeligowskl,
die met Poolsche uoldaten naar Wilna
oprukte en dit „verovorde". Gemeld wordt,
dat het Poolsche deel der bevolking
ia de verschillende mijudistricten in op
stand gekomen is. Zo beschikt over
kanonnen, machinegeweren en allerlei
ander oorlogstuig en heeft de meeste groote
steden met geweld van wapenen bezet.
Hevige gevechten zijn er reeds tusschen
de opstandelingen eu de Italiaansche en
Fransche bezettingstroepen geleverd,
waarbij tal van dooden en gewonden zjjn
gevallen. En Korfanty heelt zich nu zelf
uitgeroepen tot civiel en militair gou verneur
van Opper-Silezie. Hij vaardigde een
proclamatie uit, waarin hi) verklaarde, als
broeder met de Polen te zullen vechten
voor de vrijheid, en als opperbevelhebber
van alle opstandelingen de geheele leiding
op zich te nemen.
De Duitsche regeering heeft dadelijk aan
de intergeallieerde commissie medegedeeld,
dat zij haar veiligheidspolitie ter harer be
schikking stelt, waarop de „Rote Fahne*
alvast de algemeene werkstaking uitge
roepen heeft, wat wel niet veel succes zal
hebben.
De gevechten in Opper-Silezie zijn thans
in vollen gaDg en de opstandelingen hebben
reeds aan Lloyd Georgö laten weteD, dat
zi) liever alio mijnen zullen vernielen, dan
ze in handen der Duitschers over te geven.
D3 Opperste Raadsbeeren, die Europa als
een taart verdeelden, kunnen weer eens
daarvan de resultaten zien.
TEXEL, 10 Mei 1921.
Gcinecntedug Wieringen.
De Held. Ct. meldt van Wieringen
J.l. Donderdag (Hemelvaartsdag) werd
alhier een Doopsgezinde gemeentedag
gehouden.
Alhoewel het weer zich io den vroe
gen morgen slecht liet Aanzien, hagel-,
sneeuw- en regenbuien, helderde de
lucht later op en liet het zonnetje haar
warme stralen tot op do aarde door,
zoodat de gemeentedag wegens het weêr
wel kon doorgaan. Tegen 10 uur arri
veerden de Texelsche en tegen half
twaalf, de Medemblikker en Twisksche
doopsgezinden. Dat gaf in Hyppolitus-
hoef een heele drukte, daar allen per
flets of rijtuig aankwamen van da haven.
Er waren echter te weinig deelnemers,
velen waren om het buiige weêr thuis
gebleven. Van Texel waren er ruim
120 en van Medemblik en Twisk ruim 60.
De ontvangst der Texelaars had plaats
in de Ned. Herv. Kerk, do andere waren
toen nog niet aanwezig. Te ongeveer
half twaalf, toen de Mademblikkers en
Twiskenaren ainkwamen werd een
samenkomst gehouden in de Doopsgezinde
Kerk. Daarna ging men aan den maal
tijd bij gastheeren en gastvrouwen en
toen allen theedrinken onder koorzang
in de Ned. Herv. Kerk. Na afloop
wederom samenkomst in de Doopsge
zinde Kerk. De samenkomsten werden
gelei 1 door ds. Leendertz. van hier, ds.
de Maar van Texel en ds Keuter vao
Twisk, terwijl een dame uit Medem'olik
en de heer Keijser van Texel, ook nog
