Gemengd Nieuws. bewoner, hoewel hij ^in geenen deele atgesloten is van den vasten walvier malen daags gaat een stoombootje uit de aardige visschershaven van Oude Schild naar Den Helder en onderhoudt aldus de verbinding met den vasten wal. Aankomende vindt men in genoemde havenplaatsje een ouderwetsche diligence of omnibus, die steeds gereed staat om de bezoekers te brengen naar de Burcht, het voornaamste dorpje van het eiland, dat bewoond wordt door 7000 menschen, verdeeld over een zestal kleine plaatsjes en een groot aantal hofsteden. Geheel Texel vormt één gemeente. Wil men het eiland bezichtigen van zuid Daar noord en oost naar west, dan is een fiets een bijna noodzakelijk vervoer middel. Men kan natuurlijk ook wan delen, doch dan moöt men zijn een uit muntend voetganger, want de afstand van ae Burcht naar bet noordelijk ge legen Koxdorp is vier uur gaans. Men kan de reisjes tusschen de dorpjes ook maken op de ouderwetsche manier, met den postwagen elke postiljon kan op de kleine karretjes roet één paard slechts één reiziger medenemen. Deze ontbreekt in den zomer nooit. De Burcht is een zeer bijzonder plaatsje De naam drukt den oorsprong uit. Hier is vroeger het grafelijk slot geweest, waar volgens de overlevering, de onge lukkige Ada van Holland gevangen heeft gezeten. Men zegt dat een deel van het kasteel nog bestaat en teruggevonden wordt in het voornaamste hotel dat „Texel'' heet. Een feit is, dat dit ge bouw prijkt met een zeer fraaien poort ingang, dagteekenend uit de 17de eeuw, voorts een groote zaal, die vroeger voor de ridders zou gediend hebben, die hier kwamen jagen, en dan ontdekt men er nog uiterst dikke muren met nissen en een zeer fraaien kelderingang geheel bezet met blauwe tegels. Het merkwaardigste is de geheel eenige bouworde van het plaatsje. Om een klein marktplein liggen de straten, die zeer smal zijn in drie cirkels, zeer regel matig. Men kan als het ware elke uitbreiding volgen, evenals te Amsterdam met de half cirkelvormige grachten, om den Dam als middelpunt. Als bijzonder heid vermeld ik de Dijzondere netheid van het dorpje. Men kent den naam, die in dit opzicht heeft het dorpje Broek in Noord-Holland, welnu hier treft men aan geheel hetzelfde verschijnsel. Het is of het geheel zooeven uitgepakt is uit een speelgoeddoos. Alle huizen zijn laag van verdieping en dragen het ken merk van welstand. Dit plaatsje en trouwens zoo is 't op het geheele eiland, toont niet het gewone verschijnsel van grooten rijkdom naast afschrikwekkende armoede. Er is natuur lijk bij verschil, een zekere gelijkheid en men treft dan ook niet aan openlijke armoedo, hoewel ik het eiland in vele richtingen doorkruiste ontdekte ik geen enkele bedelaar. Op de Burcht vindt men een oude mannen- en vrouwenhuis voor het ge heele eiland en ook een weeshuis, waar over ik hier onder een enkel woord wensch te zeggen. De bevolking is voor een derde roomsch katholiek, verder protestant en voor een groot deel doops gezind. Aankomende op Texel treft dadelijk het aantal schapen dat men allerwege in de weide ziet. Deze weiden zijn voor een deel omwald, daar ze to hoog liggen om er slooten om te graven. Die wal letjes schenken een zeer eigenaardig beeld aan het landschap. Het Texelsche schaap is beroemd om zijn buitengewone hoedanigheden en vormt een der grootste rijkdommen van het eiland. Men noemde mij een enkel cijfer, dat sprekend is. Dit voorjaar werd uitgevoerd voor een bedrag van negen maal honderd duizend gulden aan lammeren. Sedert een vijftien tal jaren heeft de staat een grcot deel van Texel beboscht en de dennenaanplantingen, die zeer ge slaagd zijn, staan onder toezicht van bet staatsboschbeheer. Ettelijke hectaren heidegrond zijn omgezet in bosscben, die hier geheel verdwenen waren. Overigens ziet men op Texel weinig hout. De Hollandsche boer, ziet gaarne opgaand hout om zijn hofstededeze gewoonte treft men hier slechts aan bij hooge uitzondering. Eenige jaren geleden heeft een onder nemend man het aaugedurfd, bij 't plaatsje Koog aan de Noordzee gelegen een badhotel te borwen. De onder neming mag geslaagd genoemd woideD. Menschen, die willen genielen van een heerlijk strand, kunnen hier hun hart ophalen. Doch de gewone zeeplaats verstrooiingen van den tegenwoordigen tijd, vindt men er niet. Feitelijk geen enkele. Maar toch is er iets zeer bij zonders voor den natuurliefhebber. Texel namelijk heeft in de duinen niet alleen een zeer opmerkelijken plantengroei, maar men treft er aan een van de voornaamste vogelbroedplaatsen uit ons land. In het logement was te zien een verzameling eieren van vogels, die op het eiland broeden. Vooral in den broed tijd vormt deze rijkdom een bijzondere aantrekkelijkheid voor hen, die het dierenleven besturen. Onze beroemde vogelkenner Jac. Thijssen, is onderwijzer geweest op de Burcht en thans sprak ik nog personen, die voorheen les van hem hadden en mij vertelden hoeveel liefde hij hen geschonken had voor de natuur. Men begrijpt, hoe dankbaar de menschen daarvoor z\jn, die feitelijk al hun geluk vinden in die natuur, omdat zij verder bijna geen enkele afleiding hebben. Behalve met de kermis is Texel nog niet be- of vergiftigd met de bioscoop, hoe men 't noemen wil. Texel bezit weinig gelegenheden om zich te verstrooien, daaraan schijnen de menschen daar geen bijzondere behoefte te hebben. Misdaden komen er zeer zelden voor en ook over dronkenschap wordt niet geklaagd. Men zou meenen, dat in een dergelijke stille omgeving weinig zenuwzieken voorkomen. Doch dat is niet zoo. Op de 7000 menschen zijn 500 zenuwziek, naar men mij mede deelde. De oorzaak hiervan is de vooral voorheen veel voorkomende- huwelijken van de eilandbewoners onderling. De geslachten trouwden te veel onder elkander. Door de goede verbinding met den vasten wal is hierin eenige ver betering gekomen. Indien ik misschien den indruk ves tigde, dat de schapenteelt de eenige groote bron van inkomsten is, moet ik er op wijzen dat in het midden van het eiland in den zoogenaamden Eierland- schen polder eou zeer rijk landbouw bedrijf wordt uitgeoefend.IDaar ontmoette ik de prachtigste nieuwerwetsche machines op het gebied van maaien, dorschen, enz. Ik wenschte een kleinen indruk te geven van een buitengewoon rustig, vreedzaam oord in ons vaderland, dat nog vrij is van het gewoel dezer dagen. Dit ziet men vooral aan het strand bij Koog, waar vele menschen en padvinders tenten opgeslagen hadden, waar zij hun eigen huishouden deden. Doch op een zaak in het bijzonder wensch ik nog de aandacht te vestigen. In het plaatsje de Burcht bezocht ik het weeshuis, hopende daar eenige oud heden te vinden. Deze vond ik niet, maar ik trof er iets anders aan, dat mij buitengewoon boeide. In de eerste plaats een weeshuis waar weezen werden opgevoed van alle ge zindten. Dat reeds is in onze dagen van algemeene verdeeldheid een wonder, doch wat mij het meest trof was de ouderlijke liefde, die ik daar vond. Die weesvader en weesmoeder waren geen ambtenaren, neen ik ontmoette daar een liefderijk ouderenpaar, te midden van hun kroost. Ik ging er heen met de gedachte een klein geschenk te brengen aan het weeshuis, maar i k ontvingj daar iets, toen ik met mijn echtgenoote mede moest aauzilten tusschen vader, moeder kinderen en dienstboden. Daar was aan wezig een hoogere liefde, die misschien alleen mogelijk is in een omgeving als Texel, biedt. Die vader en moeder weten Diet, wien zij een kop koffie bieden, maar ik ben hun dankbaar vuor het genot6ne, want zij schonken ons werkelijk een gevoel van de hoogste rust. Ik bleef slechts enkele dagen op Texel maar steeds zal ik mij blijven herinneren het schoone eiland, dat zooveel biedt, en tcch zoo ver afstaat van ons gewone dagelijksche drukke leven. Varen met kleurlingen. Onze vroegere plaatsgenoot de heer C. W. Visser, gezagvoerder van het s.s. „Rindjani", deelt in het N e d e r 1. Zeewezen zijn ervaring mee i over het varen met kleurlingen, inzonderheid Javanen, Cbineezen en Lascaren. Zijn 10-jarige kennismaking met die soort van zeelieden heeft hem geleerd, dat er met die kleurlingen wel wat te beginnen is, wanneer de Oceaan zoo helder en glad is als een spiegel, maar als er iets ernstigs gebeurt en er werkelijk iets aau den knikker zit, worden er maar hoogst zelden eenige „branies" onder hen gevonden. Hij deelt die ondervinding mee en vertelt er eenige staaltjes van, om dat men meer en meer aan kleur lingen de voorkeur schijnt te geven boven blanke zeelieden. Z.i. zou 't te betreuren zijn, wanneer de blanke equipage en in de allereerste plaats de dekbemanning, het veld zou moeten ruimen voor een gekleurde. Hij zou het hoogst nuttig achten, als andere gezag voerders en chefs van dienst, zooals eerste officieren, en hoofdmachinisten, hun meomng ten deze eens mededeelden. Den Hoorn, 22 Aug. Terwijl eenige arbeiders bezig waren aan het graven van een tochtsloot, stieten zij op een ledig vat en kwamen bij hunne verdere werkzaamheden tot de ontdekking, dat zich op eene geringen afstand negen vaten en twee groote manden in den bodem van de sloot bevonden. Of ze vroeger voor bergplaats gediend hebben of met welk doel ze daar geplaatst zijn zal wel een raadsel blijven. Oudeu van dagen herinneren zich niet, van de aanwezigheid daarvan óóit iets yernomen te hebben. De Koog. In de Maandagavond gehouden alge meene vergadering van de feestcommissie te Koog, is besloten, dit jaar wederom een volksfeest te organiseeren. Bij de bestuursverkiezingen werden in de plaats van de heeren I. Bonne, R. Smit en A. J. Zutphen,, die niet herkies baar waren, gekozen de heeren C. Kuip, Joh. Kuip en R. Kikkert. De voorzitter bracht den aftredenden leden een woord van dank en sprak de hoop uit dat de nieuw gekozenen met evenveel ambitie hun moeielijke taak zouden vervullen. Daar de tijd om het féést op 31 Aug. te houden te kort was, werd besloten om het op half September te houden. Alsnu kwam aan de orde, welke spelen gehouden zouden worden. In de eerste plaats zal wederom een wedstrijd gehouden worden in 't schoon- rijden met paard voor tweewielig rijtuig, waarvoor weer een aparte commissie benoemd zal worden, welke de prijzen zal toekennen. Verder zullen er weer karretjes rijden, ringsteken op fietsen, en allerhande andere spelen plaats hebben, zoodat het geheel weer een gezellige dag belooft te geven. Duizend zilverbons gestolen. Let op de gaatjes. Het Departement van Financiën is, naar men weet, reeds eenige maanden bezig met het onttrekken van zilver bons aan de circulatie, gezien het feit, dat het zilvergeld steeds meer en meer ontvangen en uitgegeven wordt. Da Rijksbetaalmeesters houden dan ook de zilverbons in en sturen ze van tijd tot tijd in ijzeren kisten naar de Algemeene Rekenkamer, welke met de vernietiging van deze kostbare papieren is belast. Zoo heeft Donderdagochtend de Rijks betaalmeester te Amsterdam een verze gelde ijzeren kist, gevuld met zilver bonnen van f 2,50 naar de Algemeene Rekenkamer gezonden, welke wel Don derdagmiddag is gearriveerd, maar na onderweg te zijn opengebroken en waarbij 10U0 zilverbODS bleken gestolen. Intusschen zullen de dieven geen ge makkelijke taak hebben om de bons aan den man 'te brengen, daar alle bons reeds gemerkt zijn met het vernietigiDgs- teekeD. In eiken bon zijn vier gaatjes gesla gen, in elk van de vier hoeken één. ®e onbruikbaarmakiDg is alzoo duidelijk zichtbaar. Men zij dus voorzichtig bij het ont vangen van zilverbons van f 2,50. W. P. G. Helsdingen. Na een langdurig ziekbed is in Den Haag 71 jaar oud, overleden het lid der Tweede Kamer en lid van den Haagschen Gemeenteraad, Willem Pieter Gerard HelsdingeD, een der veteranen van de S.D.A.P. Regeling van het Levensverzekings- bedrijf. Naar de N. Ct. verneemt is door den Minister van Binnenlandsche Zaken een Dieuw wetsontwerp tot regeling van het LevensverzekeriDgsbedrijf aan den Raad van State ingezonden, waarbij tevens wordt ingetrokken de Levens- verzekeriugsnooüwet. Op 13 November a.s. zal de leider der Katholieke Kamerfractie mgr. dr. Nolens zyn zilveren jubileum als lid der Tweede Kamer vieren aldus de „Res bode." Het zal op dien dag n.l. 25 jaar geleden zijn, dat mgr. Nolens voor het eerst als lid der Tweede Kamer voor district Venlo gekozen werd, voor welk district hij steeds, tot de invoering der Evenredige Vertegenwoording, in de Kamer bleef zitting nemen. Historisch, Een onderwijzer uit het kanton Scha gen maakte met een klein gezelschap een tochtje naar Bergen en vertrok vandaar per auto naar Schoorl. Meester nam plaats naast den chauffeur. De drukte op straat verlokte hem de opmer king dat er zeker nogal bezoek te Bergen was. De chauffeur antwoordde daarop „Allemaal kale schoolmeesters, die 11 maanden krom hebben gelegen om 1 maand in armoede te Bergen door te brengen. Aan dergelijke kale bezoekers hebben wij niets. Sch. Ct. Trekmusschen. Wie op dit oogenblik de dorpen in Hollands Noorden bezoekt, zou zeer zeker de opmerking maken, dat daar geen musschen zijn. Komt hij dan in de graanpolders, dan zal het hem blijken dat achter de machine, op den akker, of in de te velde staande tarwe, duizen den zonder ophouden aan hunne vraat zucht voldoen. Dat zijn de dorpsmusschen die in groote scharen naar het graanveld zjjn getrokken en het rijpe graan als hun eigendom beschouwen. In de provincie Drente heerscht de z. g. varkenspest, een ziekte veel gelijkend op vlekziekte, die doorgaans eindigt met den dood van het aangetaste dier. Daar vele boeren, die ziekte onder hun varkenskoppel bemerken, vaak trachten zich zoo gauw mogelijk van hun dieren te ontdoen, verspreidt de ziekte zich over een grooter gebied. Naar „de Tel." meldt, zal het Yallcriusplein te Amsterdam binnen af zienbaren tijd in een plantsoen worden herschapen. Op de begruoting, die deze maand zal worden ingediend, komt een post voor betreflende de kosten van dezen plantsoenaanleg. Bijwijze van proef, zullen, nabij het ValeriuspleiD, ondergrondsche toiletten worden gemaakt, zoowel voor mannen als voor vrouwen. Als de proef slaagt, wil men allengs meer van deze onder grondsche inrichtingen maken en de urinoirs geleidelijk doen verdwijnen. De hoeveelheid bloembollen, die in Duitschland mag worden ingevoerd is verhoogd van 600,000 Kg. tot 750,000 kg. Herziening Jachtwet. De Res. bode verneemt dat de regee ring bezig is het wetsontwerp tot her ziening van de Jachtwet geheel om te werken, waarbij meer rekening zal wor den gehouden met de klachten van de boeren. Een ondankbaar varken. De ruim 70-jarige E., dip een slager bij het slachten van een varken geheel belangeloos hielp, werd door dit varken zoodanig gebeten, dat hij geneeskundige behandeling heeft moeten inroepen. Zonder aanzien des persoons. Dinsdagmiddag op het kruispunt van Hoogstraat, Plaats en Papestraat in Den Haag. Een verkeersagent voorkomt door ijverig zwaaien en wenken de mogelijk heid van een verkeerschaos en waakt er bijzonder voor, dat elke fietser, die de Papestraat wil inslaan, te voren van zijn voertuig afstapt. Er komen twee agenten op de fiets voorbij één stapt af, de ander meent dat zijn positie dit niet noodig maakt en rijdt de Papestraat iD. Maar dit komt den verkeersagent zjjn eer te na. Hij ijlt met lofwaardige snelheid zijn collega achterna, dwingt hem tot afstappen, geeft hem een schrobbeering en keert daarop naar zijn standplaats terug. Flink zoo, merkt een voorbijganger op. Ja meneer, orde moet er zijn, en al was het mijn vader zelf geweest.... Vad. Overdaad schaadt. Een geneesheer te Zandvoort heeft iemand moeten behandelen, die driemaal per dag een zeebad nam, plus zonne baden. De huid van dezen patient was zoo gemaltraiteerd, dat ernstig gevaar voor zijn leven dreigde. Vad.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1921 | | pagina 2