Gemeenteraad van Texel.
Onze vroegere plaatsgenoote, mej.
Jacoba Kortenhoeven, leerliDg-verpleeg
ster in het Ziekenhuis te Helder, deed
vorige week met goed gevolg verpleeg
sters-examen.
Dr. Jac. I'. Thijsse.
De SeDaat der Universiteit van Am
sterdam, heeft Maandagnamiddag beslo
ten het eere-doctoraat in do natuur
wetenschappen te verleenen aan oen
heer Jac. P. Thijsse, den bekenden
schrijver ove'r de dieren- en planten
wereld.
Frankrijk als veelcooper.
De veehandel met Frankrijk neemt
dagelijks grooter afmetingen aan. Lei ter -
lijk van alles wordt gekocht.
Voor de consumptie speenlammeron,
vette overhouders, en vleezige oude
schapenbiggen van 90 tot 150 poDd,
vleezige oudere varkens; nuchtere en
vette kalveren en vette koeien
Voor het bediijf: die soorten jong vee
melk- en kalfkot ion en jonge stieren.
Voor deu ha idol eu de markten is
zoo'n rdV"rnor non uitkomst Hij voor
komt te lage püjzon en houdt don han
del mvendig.
Een ernstig geval van corruqtie.
De Gemeenteraad van Gouda heeft
den gemeente-bouwmeester, den heer
L. Koole, met algemeeno stemmen ont
slagen, omdat deze gemeente-ambtenaar
zich aan ernstige corruptie heelt schuldig
gemaakt.
Bij den bouw van arbeiderswoningen
met rijkssteun, voor een bedrag van ruim
9 ton, heeft hij zich door eene overeen
komst met d' n aannemer, een bedrag
van t 35,000 laten uitbetalen.
Dit feit is na onderzoek bewezen en
tenslotte door den schuldige erkend. Wat
het geval nog te meer ergerlijk maakt,
is, dat Koole aan den Gemeenteraad
voor extra-werk bij dezen huizenbouw
69n toelage had gevraagd van 1 pCt.
van de aanneemsom, dus ruim f9000
Maar toen hij dat vroeg, had hjj de
f35,000 vau den aannemer reeds in dea
zak.
Eoe moeten wij eten?
„Laugzaam eten, goed kauwen" dat
is een vermaning, die menige patiënt
van den arts te hooren krijgt. Zij is ook
uitstekend, maar hoe kan men goed
kauwen, als het voorgezette voedsel zoo
week en pappeiig is, dat het zonder
kauwen als 't ware van zelf naar binnen
glijdt? De huisvrouw verleidt odsdik
wijls bovengenoemd verbod te overtreden
door ons te weeke spijzen voor te zet
ten. Zij doet het zonder booze bedoeling
en denkt er niet aan, dat weeko of
vloeibare spijzen met harde vaste tege
lijk moeten worden gebruikt.
Melk b.v. die zooveel wordt verordend
bij bleekzucht en bloedarmoede, moet
meer gegeten dan gedrouken worden.
Men ete bij de melk een stuk brood of
beschuit en kauwe dit zoolang tot beide
zich innig vermengd hebben. Eet men
bij eenvoudig toebereide groenten een
stuk brood of beschuit, dan wordt dit
gerecht door de zwakste maag goed ver
dragen, terwijl te week gekookt moes,
zelfs met de verlokkende botersaus, dik
wijls maagzuur en oprispingen veroor
zaakt De oorzaak ligt in het ontbreken
van het belangrijkste element van het
speeksel, ptyaüce genaamd, in den spijs
brij. Bij het ioslikken van vloeibaar
voedsel wordt weinig of geen speeksel
afgescheiden, bij flink k"uwen des te
meer.
De dokter in huis.
De slaap van den menscli.
Medici van naam klagen er «bij voort
during over, dat met name het kind
van dezen tij i te weinig slaap krijgt.
Om een goede regeling van den slaap
te krijgen opdat ieder mensch zijn noo-
dige rust zal krijgen, publiceert dr Cle
ment Dukes de volgende tabeltot 1
jaar heeft het kii.d 23 uren slaap'pet-
dag noodig.
1—2 jaar 20 uren 9 10 jaar 11 uren
2-3 18 10-13 11
34 16 13 15 11
4- 5
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
105
5-6 14 17-19 I 106
15 15-17
13
19
boven 19
9
Overreden tengevolge van onvoor
zichtigheid.
Te Zaandam sprong de heer G. A,
Kamphuijs uit een j.og in beweging
zijoden trein, waardoor hij kwam te
vallen en de wielen hem over het
lichaam gingen. Toen hij kon bevrijd
worden bleek de rechterarm geheel te
zijn afgeknepen.
De ongelukkige is inmiddels aan de
gevolgen overleden.
onrust, gejaagdheid, overspanning.
Gebruik rilJNHAROT'S
Zen u w-ia biet ten
Een vreemde wereld.
Dertig jaar geleden las men in een
dagblad het volgende:
„Geen lamp geeft thans meer lichtgenoeg
Geen brandkast is meer dicht genoeg,
Geen woning is meer mooi genoeg,
Geen kellner krijgt meer fooi genoeg,
Geen spoortrein gaat gauw genoeg,
Geen taille is mooi genoeg,
Geen geldbeurs is vol genoeg,
Geen uitgaansdag meer dol genoeg,
Geen mode is er duur genoeg,
Geen knecht is meer baas genoeg,
Geen kind is meer brutaal genoeg,
Geen werkman krijgt meer loon genoeg,
Geen reclame maakt vertoon genoeg,
Geen bruid heeft meer fortuin genoeg,
Geen kluchtspel is meer gek genoeg,
Geen dienstmeid is meer chic genoeg,
Geen clown is meer komiek genoeg,
Geen winkel is meer fraai genoeg,
Geen orgel maakt lawaai genoeg,
Geen sportman is meer wild genoeg,
Geen aalmoes is meer mild genoeg,
Geen meisje is thans geleerd genoeg,
Geen vrouw geëmancipeerd genoeg,
Geen dagblad heeft meer slof genoeg,
Geen straattaal is meer- grof genoeg,
's Is 't onvolmaakte op deez' aard,
Dat zooveel stof tot mopperen baart."
Lezeressen en lezers Wat kan er toch
ia dertig jaar veel veranderen 1
Analphabeten.
liet aantal werkelijke analphabeten
blijkt in ons land zeer gering. Tijdens
den duur der mobilisatie, zegt [het Re-
geeriugsverslag lager oaderwjjs, bleek
het niet mogelijk, hiernaar een onder
zoek in te stellen bij de landmilitie.
Van de zeemilitie 1920 konden allen
lezen ou schrijven. Alleen één dienst
plichtige, een schippersknecht uit Gro
ningen, bleeu zeer weinig te kunnen
lezen en schrijven.
Teu aanzien van het absoluut analpha-
betisme zegt dit niets. Onderzoek hier
naar bij vrouwon zou noodig ziju.
In 1865 bedroeg het aantal analpha
beten onder de ingelijfden bij de militie
18,2 pet, in 1911 was het 0,8. Ver
moedelijk is het thans voor de mannen
niet meer dan 1 per 10 000; bij de
vrouwen iets meer
6- 7
7-8 12
8-9 12
i onr
Per koker 75d bijApothen dmqisten.
Gehouden Dinsdag 30 Mei 1922
's voormiddags half elf.
Voorzitter de heer Buysing Damste, burge
meester.
Secretaris de heer Jonker.
Aanwezig f 1 leden, aanvankelijk afwezig de
heer Epe één vacature.
De voorzitter opent de vergadering en heet
de aanwezigen welkom, in het bizonder de heer
Vlaming, die door ongesteldheid enkele malen
afwezig was. Van het bericht van overlijden
van de heer Floris Dekker, als lid van de Raad
doet de voorz. mededeeling, zoomede dat B. en
W. meenende te handelen in de geest van de
Raad, door het inzenden van een schrijven van
rouwbeklag, en de Gemeente bij de ter-
aardébestellingl te doen vertegenwoordigen.
1. Onderzoek geloofsbrief.
Ingevolge het overlijden van de heer Dekker
is een vacature ontstaan, waarvoor de heer
Hemelrijk, van Oudeschild thans is aangewezen.
D» voorzitter stelt voor de vergadering te
schorsen, voor onderzoek van de betreffende
geloofsbrieven.
De heer de Graaf meent, dat de voorz. goed
zou doen mede te deelen, waarom de .vacature
op deze wijze wordt vervuld. Omdat de lijst
van de heer Dekker was uiigeput, was de alge-
meene opinie, dat de vacature niet zou worden
aangevuld.
De voorz. deelt hierop mede, dat het aan
vankelijk ook het geval was, maar door wijziging
van kieswet en gemeentewet behoort thans de
aanvulling op deze wijze plaats te hebben.dat
is, dat de zetel wordt toegewezen aan die partij
wier lijst het grootste overschot had, in
dit geval de S, D. A. P.
Trouwens het geval is in de practijk van de
wet niet het eerste, dat op deze wijze wordt
opgelost, zegt de voorz.
Tot leden van de commissie inzake onderzoek
van de geloofsbrieven worden aangewezen, de
heeren Koning, Boon en de Graaf, terwijl de
vergadering voor dat onderzoek eenige tijd
wordt geschorst.
Na heropening van de vergadering wordt op
advies van de commissie, bij monde van de
heer Koning uitgebracht, tot toelating van de
Hemelrijk als lid van de Raad der gemeente
Texe! besloten.
De notulen worden na voorlezing goedge
keurd.
2. Ingekomen stukken.
De voorz. doet voorlezing of mededeeling
van het volgende
a.Een rapport, betreffende de watervoorziening
in de gemeente Texel, van het Rijksbureau
voor drinkwatervoorziening, in tweevoud inge
komen zal bij de leden van de Raad circu-
leeren.
b. schrijven van mej. E. Kramer betreffende
aanneming benoeming onderwijzeres.
c. Proces-verbaal van opneming van kas en
boeken bij de gemeente-ontvangeralles in
orde bevonden.
d. Op de verordeningen van hoofdelijke
omslag, heffing opcenten vermogensbelasting
en heffing schoolgelden is de gevraagde goed
keuring verkregen.
Sub b. c en d aangenomen voor kennisgeving
e. Begrooting wijkverpleging 1922; wordt
staande de vergadering behandeld en goed
gekeurd.
f. Gewijzigde begrooting Algemeen Armbe
stuur 1922, staat van betalingen uit onvoorziene
uitgaven.
Eveneens behandeld en goedgekeurd.
g. Schrijven van de heer J. A. G. Stompff,
handelende in zijn kwaliteit van directeur van
T.E.S.O., waarbij ingevolge besluit van de
Algemeene Vergadering van aandeelhouders
dato 6 Mei j.l., de dienst van T.E.S.O. in haar
geheele omvang ter overname en ter exploitatie
wordt aangeboden. Een lijst betreffende de
stand der bezittingen, door ons reeds eerder
opgenomen, wordt daarbij overgelegd.
Aan de Raad wordt verzocht te willen mede-
deelen, of men in principe bereid is betreffende
de overname in onderhandeling te treden.
Wordt gesteld in handen van B en W om
praeadvies.
(De heer Epe komt ter vergadering.)
De heer Boon uit z'n teleurstelling, spr. had
verwacht, dat B en W uitspraak zouden hebben
gedaan, hoe zij er in principe overdenken.
3. Goedkeuring begrooting 1922 enz. fllg
gemeen Weeshuis.
De begrooting van het Algemeen Weeshuis
over 1922, sluitende in ontvangst en uitgaaf tot
tot een bedrag van f32.757,62 wordt goedge
keurd.
Eveneens worden goedgekeurd de staat van
af- en overschrijvingen en die van betaling uit
de post onvoorziene uitgaven over 1921.
4. Ontslag-aanurage Mej. C. Warner als
onderwijzeres aan de o I. school te
Zuid Eierland.
Eervol verleend op nader door B en W vast
te stellen datum.
5. Vaststelling tijduak, waarin uerlof
uoor ueldarbeid ingeuolge de Leer
plichtwet uerleend kan wordën.
Op voorstel van B. en W. wordt als het tijdvak
waarin, onder bepaalde voorwaarden, vergun
ning kan worden verleend ten hoogste 14 dagen
in de bedrijven van landbouw, tuinbouw of
veehouderij werkzaam te zijn, vastgesteld de
4 weken voorafgaande aan de eerste Maandag
in Augustus.
Dat is vóór de groote vacantie.
6. Beroep weigering bouwaanurage.
Ter tafel komt een beroep van C. Dros Bz.
te Eierland tegen de beslissing van B. en W.
van 11 Mei j.l., waarbij adressant vergunning
was geweigerd voor het bouwen van een houten
loods aldaar.
Adressant voert daarbij aan, dat zijn perceel
de naaste belending is, terwijl andere woningen
op minstens 11 meter van de te bouwen loods
zijn verwijderd.
De Voorz. licht toe, dat volgens art. 35 der
bouwverordening alle gevels enz. van steen of
ander onbrandbaar materiaal moeten worden
opgebouwd.
Terwijl in bizondere gevallen door B en W
voor gebouwen, buiten de kom der dorpen
ontheffing kan worden verleend.
De heer de Graaf merkt op dat het hier
betreft een zonderling geval.
De aannemers van het gebouw, de heeren
Daalder van de Cocksdorp zullen hier de dupe
worden. De heer Dros heeft indertijd een
verzoek ingediend om daar ter plaatse een
houten gebouw te mogen plaatsen. B en W
beschikten daarop afwijzend. Toen de gemeente
veldwachter, met de uitreiking van de beslissing
belast, de betreffende brief overhandigde
werd door hem gezegd„Hier is uw
bouwvergunning." Belanghebbenden hebben
geen kennis genomen van het schrijven, zij zijn
begonnen te bouwen en waren daarmede al
een heel stuk gevorderd, toen de gemeente
opzichter hen over het bouwen lastig viel.
Waar de dakbedekking hier is van plaatijzer
en naar het oordeel van de heer de Graaf de
dakbedekking bij brandgevaar het meeste ge
wicht in de schaal legt, zou spr. het verzoek
willen toestaan.
Ook de heer de Vries zou het beroep willen
inwilligen.
De heeren Bakker, Beumkes, Boon en Epe
ontraden het.
Het beroep wordt gewezen van de hand met
9 tegen 3 stemmen, die van de heeren de Graaf,
de Vries en Vlaming.
7. Aankoop uan grond uoor weauerbree-
ding.
Het voorstel is slechts van administratieve
aard en betreft zaken waarvoor door de Raad
reeds de noodige credieten zijn toegestaan, te
weten voor verbreeding bij de kaasfabriek te
de Waal en aan het Schildereind te den Burg
en aan de Koogerweg bij Buitenlust.
De aangeboden besluiten worden bekrachtigd.
8. Benoeming gemeente merkman.
De gemeente-werkman P. Spigt 1 Mei jl.
een jaar tijdelijk in dienst, heeft zich in het
afgeloopen jaar als een fiink, ijverig en geschikt
werkman doen kennen, waarom B. en W. voor
stellen Spigt thans met terugwerkende kracht
tot 1 Mei j.l. op vaste aanstelling te benoemen
op een jaarloon van f 1040,—.
Met het voorstel om Spigt vast aan testellen,
zegt de heer de Vries wel accoord te gaan,
niet met de vermindering van loon, waar B.
en W. zelf erkennen, dat Spigt is een ijverig en
geschikt werkman.
Van vermindering van loon, antwoordt de
voorz., is in deze geen sprake. Als arbeider in
losse dienst verdiende Spigt vóór 1 Mei f22.
Wanneer thans Spigt een vaste aanstelling
krijgt, dan verbetert daardoor zijn positie aan
merkelijk, hij wordt daardoor gemeente-ambte
naar, met de voordeelen daaraan verbonden,
van pensioen, weduwen-pensioen, en wat dies
meer zij. Niet veel arbeiders genieten hier het
voorgestelde loon, zegt de voorz. en zij missen
dan de genoemde voordeelen.
Bij acclamatie wordt het voorstel B en W
aangenomen.
9 Wijziging reglement zeeuaartschool.
Naar de Min. van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen aan de betrokken gemeente
besturen heeft medegedeeld, beantwoordt z. i.
de schoolgeldregeling van het Zeevaartkundig
Onderwijs niet meer aan de eischen welke men
in deze tijd mag stellen.
De betrokken inspecteur heeft, als minimum
bedoeld, voor de 3-jarige cursus een bedrag
genoemd van f75.per jaar, voor aspirant 3e
stuurlieden een bedrag van f5 per maand.
B. en W. stellen voor laatstgenoemd bedrag
te stellen op f7,50 per maand. Overigens vinden
B. en W. geen reden boven de door de inspec
teur gestelde minimum-bedragen uit te gaan.
Het schoolgeld wordt als volgt vastgesteld:
Voor cursucs-leerlingen op f75,— per jaar.
aspirant 3e stuurlieden op f7,50 p. m.
2e 12,— p.m.
Ie 16,—p.m.
10. Heffing en inuordering schoolgelden
uoor hef zeeuaartkundig onderwijs.
De voorgestelde wijzigingen in hoofdzaak
noodzakelijk door de schoolgeldverhooging
worden bij acclamatie aangenomen.
11. Lagere Landbouwschool.
Betreffende en in antwoord op een schrijven
aangaande de oprichting van een lagere land
bouwschool in deze gemeente, wordt op voorstel
van B en W besloten, aan de betrokken minis
ter te berichten, dat voorloopig nog van dat
plan wordt afgezien.
Bij informatie is B en W gebleken, dat de
afd. den Burg van de L. T. B. nog haar stand
punt, te dezer zake indertijd ingenomen, blijft
handhaven.
12. Verzoek afdeeling Texel uan de Chr.
Geheelonthouderzuereeniging tot uast-
stelling tapuerbod gedurende de ker
mis.
Komt ter tafel het adres bovengenoemd en
de adhaesie-betuigingen van de Kerkeraden
van de Herv. Gemeente te den Burg, Oosterend
de Gereformeerde kerk te Oosterend, van de afd.
van de R.K. Landarbeidersbond, dat feitelijk
geen adhaesie-betuiging is en die van de afd.
Texel der S.D.A.P. dat voorstelt het verbod
vast te stellen voor de geheele gemeente.
B. en W. stellen voor afwijzend op het ver
zoek te beschikken, de drankwetgever heeft
ingrijpen bedoeld als omstandigheden, zuiver
plaatselijke, daartoe aanleiding geven. En waar
nu het drankgebruik op Texel per hoofd der
bevolking slechts een derde gedeelte bedraagt
van dat in het overig deel van ons land, daar
wijst dat er op, zeggen B. en W. in hun prae
advies, dat het drankmisbruik niet ligt in de
geaardheid der Texelaars, welke niet dateert
van de laatste jaren, doch waarvan reeds in de
oude kronieken gewag wordt gemaakt.
B. en W. meenen inwilliging van het verzoek
ten sterkste te moeten ontraden. Zij zeggen aan
het slot van hun praeadvies„Hoe sympathiek
men persoonlijk ook tegenover de zaak der
drankbestrijding moge staan, zulks neemt niet
weg, dat de Raad, in zijn hoedanigheid van
wetgever van lagere orde, niet verder behoort
te gaan, dan de drankwetgever heeft gewild,
n. 1. ingrijpen als bizonder plaatselijke omstan
digheden daartoe aanleiding geven.
Die nu, achten B. en W. in onze gemeente
gedurende de kermisdagen niet aanwezig.
Bij de discussies, door de heer Boon ge
opend, geeft deze te kennen, overal voor
te zullen stemmen, wat de afschaffing van
alcohol kan bevorderen. Spr. is er echter
niet voor de meerderheid door een minder
heid te laten regeeren en verwacht daarom
meer heil van de „local option" (plaatse
lijke keuze.)
B. en W. bekijken de zaak anders dan
de geheel onthouders, brengt de heer de
Vries in het midden. De geheel-onthou
ders willen kwaad voorkomen, B. en W,
