3648
Zaterdag 14 October 1922;
36"' Jaargang.
Nieuws- en
Advertentieblad.
Spoor- en Bootdienst.
Gemengd Nieuws,
Binnenland.
Dit blad verschijnt Woensdag;- en Zaterdagmorgen
idvertentlën daags voor de uitgave vóór t aar nam.
ABONNEMENTEN n ABVERTENTIEN worden aangenomen bfl da üitg. Firma LANIïSVILié BB ROOIÏ, Parkstraat, Boaa or T x u
LICHT OP
n00GWATER Reede van Texel.
TEXEL, 13 October 1922.
Oosterend10 Oct.
De meeste vrouwen
spreken alleen ovep
een moofe gelaatskleur»
Vasrdm niet gezorgd
voor een mooie cje.'
zonde huid over het
gansche lichaam?
TEXELSCHE COURANT.
Abonnentettlsprv' per 3 maanden.
Voor den Burg 50 Cts. Franco per post door geheel
Nederland 75 Cts. Naar Amerika en andere landen
met verhooging der porto's. Losse nummers 3 cent.;
Priider Adiertentiinf
Van 1 tot 5 regels 50 Cts. Iedere regel meer 10 Ct. Qroote
letters en Vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
TELEFOON INTERCOMMUNAAL No. 11. v POSTCHEQUE- en QIRODIENST No. 652.
Van Zaterdag 14 October tot en met Vrij
dag 20 October.-
voor rijwielen 5,30 uur, voor rijtuigen 6,— uur
Donderdag 12 Oct. v.m. 12,
Vrijdag 13 12,33
13
Zaterdag 14
Zondag 15
Maandag 16
Dinsdag 17
Woensdag 18
1,26
2,37
4,05
5,25
6,28
Des namiddags Is het ongeveer een half uur
later hoogwater.
Post- en telegraafkantoor Den Bnrg
geopend.
Op Zon- en feestdagen
Vm. 8 tot 9 uur n.m. 1 tot 2 uur
Op werkdagen
voor Telegrammen
Vm. 8 uur tot n.m. 8 uur.
voor Postzaken
Vm. 8 uur tot n.m. 7'/s uur.
Voor postwissels, kwitantiën, Rijks
verzekeringsbank, postcheque en girodienst.
Vm. 8.30 uur tot n.m. 3 uur
Voor Rijkspostspaarbank
Vm. 9 uur tot n.m. 7,30 uur
Zaterdagavond na 6 uur voor postdienst gesloten
Dienstregeling
8 October 1932
Vertrekuren van de Boot.
Op Werkdagen;
Vertrek Texel 7,45 vm. 11.—vm. 2.40 nm.
Helder 9,15 12,—midd. 4,15
Op Zon- en Feestdagen
van Texel7,45 vm. 3,15 nm.
van Helder: 8,45 4,15
Vertrek en aankomst der treinen
van den Helder naar Amsterdam.
Vertrek Helder. Aankomst Amsterdam
6,32§ 9,04
6.49+ 9.04
7,31 sneltrein 9,04
10,04§ 12,10
12,41 3,23
2.03tt 4.39
3,52** 5.59
4,n§ 6,41
7.20 9,29
Donderdag naar Schagen een markttrein, ver
trek 7,45 aankomst 8,35.
Van Amsterdam naar Helder.
Vertrek Amsterdam. Aankomst Helder
5.21 8,36
7,56§ 9,40
9! 13 11.21
12,28§ 2,44
3,11 6,16
5,52§ 8,04
8*54 10.49
11,211 12'59
Niet op Zon- en feestdagen,
f Alleen op Zon- en Feestdagen,
ff Alleen op Zaterdag
Niet op Zaterdag, Zon- en Feestdagen.
UET PASSIESPEL.
De opvoering.
Het spel speelt van 'smorgens acht tot
's middags twaalf. Dan verder van twee
tot zes uur.
Wat tooneel betreft, men heeft het mid-
dentooneel, met aan beide kanten een straat,
dan rechts het huis van Annas en links
dat van Pilatus.
Op de voorgrond het voortooneel.
Op het voortooneel treedt het koor op,
en bijna de geheele handeling is ook op
het voortooneel. Zoo nu en dan, als men
een besloten ruimte noodig heeft, wordt
het middentooneel gebruikt. Dat is verder
voor de „levende beelden."
De decors op het middentooneel worden
steeds veranderd, tijdens de decorsverande
ring is het doek voor het middentooneel
gesloten. Op het voortooneel speelt men
intusscheü door.
Het spel heeft drie afdeelingen. De eerste
afdeeling is van de intocht van Jezus in
Jeruzalem tot en met de gevangenneming.
Het tweede deel is tot en met de ver-
oordeeÜDg door Pilatus.
Het derde deel is toten met de opstan
ding.
Het eerste deel bestaat uit zeven voor
stellingen, het tweede ook uit zeven, het
laatste uit drie.
In de ochtend speelt het eerste deel, het
tweede en derde in de middag.
Met enkele afwijkingen bestaat elk deel
uit:
Proloog.
Zang.
Handeling.
Gedurende de zang zijn er een of meer
„levende beelden."
Do gang is dezehet koor komt op, van
twee zijden en plaatst zich op het voor
tooneel in een laDge zij. In het midden
staan de mannen, aan twee zijden de vrou
wen. In het midden van de mannen de
proloogspreker en de koorleider.
De proloog zegt zijn verzen. Dan ziDgt
de koorleider en na hem het geheele koor.
Onder het zingen komt eeo moment, dat
het koor zich wat terugtrekt, om de ruimte
voor hot middentooneel vrij te laten. Dan
wordt het doek terzijde geschoveD, men
ziet een voorstelling uit het oude testa
ment als tableau vivant. Dit tableau duurt
vrij lang.
Terwijl men b.v. „de verdrijving uit het
paradijs* ziet, zingt het koor
„Die Menschheit ist verbannt aus Edens
[Au'n,
„Von Sünd umnachtet und von Todes
[Grau'n
„Ihr ist zum Lebensbaum derEingang,
ach I versperrt,
„Es drohet in des Cherubs Hand das
[Flammenschwert".
Dit wordt langzaam gezongen. En al die
tijd is de groep absoluut onbewegelijk.
Nu is dit voor deze groep nog wel te be
grepen, dat zijn volwassen menscheD.
Maar er zijn tableaux, waaraan kinderen
meedoen, soms heel kleine kinderen, van
twee of drie jaar.
En die kleintjes zijn ook absoluut stil,
onbewegelijk.
Dan, na het „levende beeld", als het
gordijn van het middentooneel weer is ge
sloten, neemt het koor zijn vroegere plaats
weer in.
Heeft het koor gezongen, dan gaat het
heen, naar twee zijden, in mooi majestu-
euse optocht.
Het koor is gekleed in witte zijde met
gekleurd overkleed. Het overkleed is groen
of blauw of bruin of rood of terra cottaof
purper. De plaatsing ia zoo, dat de kleu
ren goed harmonieeren.
In de twee laatste voorstellingen is het
gekleurd overkleed vervangen door een
zwart, als teeken van rouw.
Het overkleed en het wit zijden onder
kleed regenen bi) slecht weer herhaaldelijk
nat. Want het koor staat voortdurend op
het voortooneel, dat niet overdekt is. Op
regendagen wordt de kleediog eenige malen
verwisseld. Ieder heeft dus van zjjn kleed
eenige exemplaren
De kleeding is prachtig van snit en stof.
En uit de aard der zaak moet de stof
eerste kwaliteit zijn, om tegen de regen
bestand te wezen.
De „levende beelden" zijn een fragment
uit het oude testament. Ze geven een
voorstelling aan, die analoog is met de
handeling uit het nieuwe testament.
Heel dikwijls is het verband tusschen
oud- en nieuw testament zeer gezocht.
Bijv. in de derüe voorstelling: Het af
scheid te Betbania, waar Jezus afscheid
neemt van zijn moeder en zijn vrienden
te Bethania.
Er zun daar twee levende beelden, het
eerste isde jonge Tobias neemt [afscheid
van zjjn ouders. Dit geval is toch vrjjwel
gezocht atialoög met het afscheid van
Jezus, 't Is allebei een afscheid, dat is de
eenige overeenkomst.
Tweede levende beeld is bij deze voor
stelling: De bruid uit het Hooglied van
Salomo, die weenend haar bruidegom zoekt.
Bijzonder mooi is de eerste voorstelling
De intocht te Jeruzalem. Ro-rend niet zoo
zeer door de figuur van Christus, als wel
door het meespelen van de kinderen. De
figuur van Christus is te meDSchelijk
met hier en daar kleine trekjes van (jdel-
heid. (Dat komt bjj andereu der meespe
lenden soms ook voor, maai hindert dan
uit de aard der zaak niet zoo.
De kinderen, die op hun bloote voetjes
en met hun palmtakken mee optrekken
met de bljjde feeststoet, de kinderen, die
de trappen oploopen en dan boven op de
trap wuiveD, rijn aandoenlijk. En op hun
gezichtjes is een aandoenlijke ernst. Ze
beleven de godsdienst mee, voor hen heeft
het spel ook zijn oude waarde behouden.
Alle schoolkinderen spelen mee. Ze zijn
ln drie groepen verdeeld. Elke dag speelt
een andere groep.
Heel goed als tooneelspel, z(jn de ver
gaderingen van de Hooge Raad, uitstekend
de boogepriesters, mooi weergegeven hun
manier om een volkstemmiDg te krijgen,
die het „Kruist hem" zal roepen.
Uitstekend de speelt Romein Pilatus, die 'n
noot van fierheid breDgt in het spel.
Heel goed ook Maria en Magdalena. Ze
hebben het groote voordeel, dat hun rol
ook goed is. Telkens spreken ze maar kort
en kunnen dus volle hartstocht en volle
toewijding leggen in enkele woorden.
De rol van Judas wordt goed en met
toewijding gespeeld. Maai is slecht geschre
ven. De innerlijke gemoedstoestand van
Judas wordt in woorden weergegeven. En
veel te lang. In de tiende handeling
b. v. is de geheele handeling alleen een
monoloog van Judas.
En deze opvatting, die als tooneelschrijf-
kunst niet verdedigd kan worden, kan zich
ook niet beroepen op de Bijbel, heeft ook
als zoodanig geen waarde. De Bijbel geeft
het verraad en het berouw aan, maar werkt
het niet uit. Men is hier als het ware te
naturalistisch geweest.
Het spel wordt goed gespeeld en van
enkelen, vooral van hen die voor het eerst
meespelen, voelt men de toewijding.
Toch een godsdienstige handeling is
het, volgens mij, niet meer. Het is tooneel
spel, dat zijn stof vindt in bet nieuwe
testament.
Tooneelspel, waarin als zoodanig veel
gewaardeerd kan worden. En dat men ook
critiseeren kan.
Tooneelspel, dót was het passiespel niet,
dat men eens speelde in de straten van het
dorp en op het kerkhof.
Muar de tijden zijn veranderd en met hen
het passiespel van Ober-Ammergau.
NINE MINNEMA.
De voetbalclub O. V.V. I speelde Zondag
morgen zijn derden competitie-wedstrijd en
wel tegen g. C. 7 van Helder. Ook voor
dezen derdon keer behaalde O. V. V. I de
overwinning en wel met 3 0.
's Middags speelde de club vandeCocks-
dorp tegen O. V. V. II. Uitslag 11.
Zorgen.
De Haarl. Kerkbode schrijft;
„Het gebrek aan een behoorlijke ruimte
voor de nieuwe bewoners van het Huis
Doorn baart blijkbaar veel zorg de hof
maarschalk confereert tenminste druk
met bouwers en buizenverhuurders. Zoo
lezen wij in een bericht over de verlo
ving van den ex-keizer.
Men weet, dat de oude keizer weer
wil gaan trouwen. Dat is zijn zaak.
Maar dat het gebrek aan eene behoor
lijke ruimte voor de nieuwe bewoners
van het kasteel te Doorn daar veel zorg
baart, dat heeft ons geërgerd.
Het groote volk, dat Wilhelm II in
den steek heeft gelaten na het tot den
rand van den afgrond te hebben gebracht
heeft waarlijk wel andere zorgen dan
de bruidegom te Doorn. En het volk
waarheen hij gevlucht is en in(\velks
midden hij gastvrijheid geniet, heeft nog
in die mate met woniDgnood te worstelen
dat reeds de goede smaak had moeten
Het beroemde RÓODE J
tablet met de heerlijke
qezondJici'dsclmr^
Dt LEVERS ZEEPMÏ
VLAARDinc.tr».
/fabrikanten van TwinkcnLu*.
verhinderen uit Doorn te schrijven van
de zorg die het gebrek aan behoorlijke
ruimte den gewezen keizer en zijne om
geving baart.
De mond- en hlauwzcerbacil.
Eenigen tijd geleden deed in de Duit-
sche pers het bericht de ronde, dat ge
heimraad Titze, van het rijksbureau voor
den gezondheidsdienst, er in was geslaagd
den verwekker van het mond en klauw
zeer, dien gevreesde geesel der veeteelt,
te ontdekken of practiscber gesproken
te dooden. Ook bij deze ontdekking kan
men weer de opmerking maken dat
tegelijkertijd ook verschillende anderen
in dezelfde richting zoekende waren en
velen hunner het doel, dat ze najaagden
vrijwel hadden bereikt. Zoo deelt profes
sor Reinhardt aan de veeartsenijschool
te Rostock mede dat ook hij soortgelijke
culturen heeft gekweekt als Titze. Een
zelfde mededeeling doet professor Pfeiler
van het veeartseDijkundig instituut van
de universiteit van Jena, die zich jaren
lang heeft beziggehouden met de bestu
deering van de zoog, ultravisibele virus
(smetstof), waartoe ook de verwekker
van het mond- en klauwzeer wordt ge
rekend. Terwijl Titze er slechts in is
geslaagd, de virus van het mond- en
klauwzeer tot in de vierde generatie te
kweekeD, is het aan Pfeiler als eerste
gelukt, de virus van het mond en
klauwzeer tot in doorloopende generatie
(tot op heden 141) te kweeken. Meteen
virus uit de 30e generatie is hij er in
geslaagd bij proefnemingen op dieren het
mond- en Klauwzeer te verwekken. De
diereu weiden onder de typeerende ver
schijnselen ziek en van hen kon de virus
verder overgedragen worden.
Door deze proefnemingen is de tot op
heden open ketting gesloten. Pfeilers
proeven hebben het,bewijs geleverd, dat
de verwekker van het mond-en klauw
zeer gekweekt kan worden. De virus is
echter niet met het oog waar te nemen,
omdat daarvoor onze optische hulpmid
delen nog niet volmaakt genoeg zijn.
De proeven hebben verder het van alge
meen belang zijnde gezichtspunt geopend,
dat men er weldra in zal slagen, langs
den weg der immuniseering een krachtig
beschermingsmiddel te vinden tegen de
ziekte. Dit zou inderdaad een belangrijke
vooruitgang zijn, want alle tot op heden
toegepaste preparaten en de vele ge
heime middelen, welke worden aanbe
volen, hebben bewezen in de practijk
vrijwel waardeloos te zijn.
R. N.
