N°. 3728,
Woensdag 25 Juli 1923;
36'" Jaargang.
Nieuws- en
Advertentieblad.
Spoor- en Bootdienst.
Binnenland.
Van week tof week
Probeer LI FE BUOY
eens een ve^ lan$
Voordat U dure
^elaatsmiddelen Koopt..
En raadpleeg dan Uw
spiegel.
Het b'eroetnde
ROODS tablet.
TEXELSCHE COURAHT.
Olt blad verschijnt Woensdag:- en Zaterdagmorgen
Abonnemenltprv» per 8 maanden,
oor den Burg 50 Cts. Franco per post door geheel
Nederland 75 Cts. Naar Amerika en andere landen
met verhooging der porto's. Losse nummers 3 cent.
TELEFOON INTERCOMMUNAAL No. 11.
Advertentlën daags voor de uitgave vóór 4 uur nam.
Pryt der Adeertentiê»;
Van I tot 5 regels 50 Cts. Iedere regel meer 10 Ct. Qroote
letters en Vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
POSTCHEQUE- en QIRODIENST No. 652.
ABONNEMENTEN en ABYERTENTIEN worden aangenomen 3» Uiig, Tmvt. LANUSVïLU BE ROOI#, Parkstraat, Bo*« or Tl via
Licht op
Van Zaterdag 21 Juli tot en met Vrij
dag 27 Juli.
voor rijwielen 9,33 uur, voor rijtuigen 10,03 uur
""hoogwater reede van Texel.
Zomertijd.
Donderdag 26 Juli v.m. 8,15
Vrijdag 27 9,07
Zaterdag
Zondag
Maandag
Dinsdag
Woensdag
27
28
29
30
31
1 Aug.
9,53
10,34
11,13
11,52
12,28
Des namiddags is het ongeveer een balt uur
later hoogwater.
Post- en telegraafkantoor den Burg
geopend.
Op Zon- en feestdagen
Vm. 8 tot 9 uur n.m. 1 tot 2 uur
Op werkdagen
voor Telegrammen]
Vm. 8 uur tot n.m. 8 uur.
voor Postzaken
Vm. 8 uur tot n.m. 7'/s uur.
Voor postwissels, kwltantiën, Rijks
verzekeringsbank, postcheque en girodienst.
Vm. 8.30 uur tot n.m. 3 uur
Voor Rijkspostspaarbank
Vm. 9 uur tot n.m. 7,30 uur
Zaterdagavond na 6 uur voor postdienst gesloten
Dienstregeling 1 Juni 1923.
Zomertijd.
Vertrekuren van de Boot.
Op Werkdagen
Vertrek Texel 6,— 8,30 vm. 2 30 5.30 nm
Helder 7,— 10,15 vm. 4,15 6,45
Op Zon- en Feestdagen
van Texel6,— vm. 8,30 vm. 5,30 nm.
van Helder7,9,30 6,45
iVertrek en aankomst der tremen
van den Helder naar Amsterdam.
Vertrek Helder. Aankomst Amsterdam
6,32§ 9.04
6.49+ 9,04
7,30 sneltrein 9,04
10,04§ 12,10
12,40 2,54
2.04ft 4.40
3,54° 6,—
4,15§ 6,40
7,25 9,31
Donderdag naar Schagen een markttrein, ver
trek 7,45 aankomst 8,35.
Van Amsterdam naar Helder.
Vertrek Amsterdam. Aankomst Helder
5,19§ 8,35
7,57§ 9.37
9.11 •1.2J
12,28§ 2,41
3,04 6,19
5:49§ 8.05
9,16 H.05
lUlf 12.57
Niet op Zon- en feestdagen,
f Alleen op Zon- en Feestdagen,
ff Alleen op Zaterdag
Niet op Zaterdag, Zon- en Feestdagen.
14-21 Juli.
Het aftreden van den minister van fiaau-
ciën is thans wel bet groote onderwerp
van den dag. Het is dan ook wel een
zeer ernstige politieke gebeurtenis. Dat
een Kabinet wel eens wijzigingen onder
gaat is op zichzelf niets bijzonders. Meer
malen gebeurt het, dat een bewindsman
het mini8trieele bijltje er bij neerlegt,
omdat bij het met de Kamer aan den stok
heeft gekregen, of om andere niet-politieke
redenen. Maar bet behoort stellig tot de
uitzonderingen, dat een minister weggaat,
omdat hij het met zijn ambtgenooten niet
langer eens is. Dit is hier het geval
minister de Geer is door het besluit van
den ministerraad, om de Vlootwet onver
wijld aan de orde te stellen, genoodzaakt
geworden om zijn ontslagaanvrage in te
dienen. In dit opzicht is deze crisis
eenigszins merkwaardig.
Dit laatste kaa ook worden gezegd van
het feit, dat de demissionaire bewindsman
aau de vertegenwoordigers van een paar
grooto bladen een intervieuw toestond,om
op die wijze zijn standpunt breedvoeriger
den volke bekend te maken. Uit hetgeen
op die wijze in de bladen is versohenen,
weet men dat de minister overtuigd is,
dat indien de Vlootwet wordt uitgevoerd,
de verwezenlijking van zijn politiek, ge
richt op de verlaging van het budget, niet
mogelijk zal'zijn. Weliswaar zal door de
invoering van de Vlootwet de marinebe-
grooting in Nederland niet aanzienlijk
stijgen (in tegenstelling met Indië, waar
de Vlootwet de lasten wel belangrijk zal
vermeerderen) maar zij maakt verlaging
onmogelijk. En dat wel voor jaren, want
de Vlootwst zou de maritieme begrotings
cijfers tot wettelijke uitgaven maken. De
tyd is nabU, dat over de ganscbe breedte
van het budget moét worden bezuinigd en
is hij aangebroken, dan zal, juist door het
wettelijk vastankeren van de uitgaven,
aan dien eisoh niet kunnen worden vol
daan.
Bovenstaande korte aanhaling uit de door
den minister gegeven uiteenzetting is vol
doende om diens standpunt te kennen.
Intusschen is uit andere mededeelingen in
de bladen geblekeD, dat^dit standpunt door
geen der andere ministers wordt gedeeld.
Het „Hbld* schreef o.m.„Het heeft negen
tegen één gestaan en, volgens onze inlich
tingen, niet alleen in dien zin, dat alle
collega's van den heer de Geer de verant
woordelijkheid van het meerderheidsbe
sluit hebben aanvaard, doch ook in dezen
zin, dat niemaud het met hem eens was.
Het besluit zelf is in den ministerraad ge
nomen, met algemeene stemmen. Daaruit
blijkt, dat alle ministers (behalve die van
financiën; hoofd voor hoofd, het spoedig
invoeren van de Vlootwet, zoo buiten
gewoon noodig achten, dat zij daarvoor
zelfs de financieele overweging die toch
elk van hen heel ernstig voelt in dat
geval meenden te moeten achterstellen bü
die van de defensie.
Daar moet wat aebterzitten heeft het blad
gedacht. Hebben de buitenlandsche om
standigheden misschien een ongunstige
wending genomen En het toog op onder
zoek uit maar verkreeg de geruststelling,
dat er in de buitenlandsche omstandigheden
niets verontrustends is, dat niet voor
iedereen openligt. De ministerraad is alleen
tot het besluit gekomen nu kan het wel
en nu moet het dan ook. Al moest de
minister van financiëD daarom sneven.
Met belangstelling mag nu worden afge
wacht, hoe de toestand zich verder zou
ontwikkelen.
0 0—0
Als werkelijk niets bijzonders aan de
hand is, waarom heeft de regeering dan
zoo'n haast Die vraag is gesteld in de
laatste dagen. En als er werkelijk niets
aan de hand mocht zijn, dan heeft het
Kabinet toch zeer zeker een niet belangrijk
politiek fortuintje gehad. Het bericht komt
langs een heelen omweg nl. via de „Voss.
Ztg." te Berlyn uit Londen, dat de Neder-
landsche regeering inzake de vlootuitbrei-
ding in Ned. Indië een wenk van de Britsche
regeering zou hebben gekregen. Mogelijk
volgt vandaag of morgen wel de officieele
tegenspraak, maar dat er in het verre Oosten
inzake maritieme aangelegenheden iets
gaande is, kan niet worden ontkend. De
Britsche regeering is van plan Singapore
tot een vlootbasis te maken en bjj de
behandeling van de Britsche marinebegroo
ting is daarover in het Lagerhuis dezer
dagen het een en aDder gezegd. Het liberale
Lagerhuislid Darbishire keurde het plan
der Britsche admiraliteit af omdat het deel
uitmaakt van een agressieve politiek, die
in de toekomst tot een oorlog most leiden
H(j achtte het plan ook in strijd met den
geest van het verdrag van Washington,
het wekte verbittering in Japan eD had
Nederland genoodzaakt tot het voornemeD,
om 17 millioen p. st. voor zijn vloot en 8
millioen pond voor drie vlootbasis in N.O.
Indië te besteden. Van conservatieve zijde
werd dit protest bestreden, maar een feit
is het, dat volgens een bericht uit Tokio,
het plan van Eügeland om te Singapore
een vlootbasis te vestigen, „verbazing en
ongerustheid" heeft gewekt, ook omdat er
uit spreekt een gemis aan vertrouwen in
de verdragen van Washington.
0—0—0
't Heeft lang geduurd een week langer
dan verwacht was eèr het Britsche
Kabinet gereed gekomen is met zijn ODt-
werp-antwoord op de Duitsche nota. Het
Kabinet heeft herhaaldelijk voor dit doel
moeten vergaderen en er blijken heel wat
haken aan de kling geweest te zijn. Ein
delijk is het ontwerp dan gereed gekomen
en op het oogenblik dat wK dit schrijven
zal het waarschijnlijk reeds aaD de gealli
eerde mogendheden en Amerika verzonden
zijn.
Intusschen is er in de laatste dagen
tusschen Parijs en Brussel druk over de
zaak onderhandeld. Vermoedelijk heeft zich
achter de coulissen wel het een en ander
afgespeeld. Het is niet onbekend gebleven
dat de Tsjecho Slowaakscbe minister Benesj
hierbjj nogal een rol heeft gespeeld. Benesj
verklaarde in een intervieuw, dat het voor
de levensbelangen van België eu Tsjecho
Slowakije noodzakelijk is, dat de samen
werkiDg tusschen Engeland en Frankrijk
niet verbroken wordt. En hij voegde er
eenigszins geruststellend aan toe, dat hij
nog optimistisch gestemd was
—0—0—0—
De conferentie te Lausanne zal nu over
enkele dagen gesloten kunnen worden. De
overeenstemming, die tenslotte, na het
heropenen der onderhandelingen, verkregen
is, schijnt niet opnieuw in gevaar te zullen
worden gebracht Men is thans druk bezig
met het op schrift stellen van de gesloten
verdragen en als er niets tusschenbeide
komt, zal de onderteekening ervan, den 24
dezer in de aula van de universiteit te
Lausanne plaats hebben. Daarmee is dan
het groote werk volbracht. Eerst het
militaire optreden van Kemal pasj3, waar
door aan Griekenland oen besliste nederlaag
werd toegebracht, en daarna de reeks van
diplomatieke overwinningen door Ismet
pasja aan de conferentietafel te Lausanne
bevochten, hebben de positie van Turkije
niet W6inig versterkt. Het voor do Turken
zoo vernederende verdrag van Sè'ros is
vervangen door dat van Lausanne, waardoor
Turkije weer veel heeft teruggekregen van
wat het in eerste instantie verloren had.
Dadelijk nadat het vredesverdrag door de
Nationale vergadering te Angora zai zijn
geratificeerd, zullen Konstantinopel en bet
schiereiland Grilipoli, door de geallieerde
troepen worden ontruimd, terwijl na de
onderteekeniDg van de conventie inzake de
zeeëngten, ook de laatste vreemde oorlogs
schepen uit de Turksche wateren zullen
worden teruggetrokken. Naar gemeld wordt
heeft thans ook de Sovjet-regeering zich
bereid verklaard de conventie inzake de
zeeëngten mee te onderteekenen.
—0-0—0—
Herhaaldelijk is in den laatsten tijd mel
ding gemaakt van de wantoestanden die er
in China heerschen. Veiligheid bestaat daar
al lang Diet meer eD in de laatste weken
hebben de rondzwervende rooversbenden
,pi iever's zte^nv
Ij, VIAARDIMOEN
\fabrihanten van öunligbl en Lux.^
zich herhaaldelijk vorgrepen aan de veilig
heid en de eigendommen dor vreemdelingen.
De Chineesche regeering is blijkbaar niet
in staat het bendewezen den kop in te
drukken, wat thans tengevolge heeft gehad,
dat Engeland en Amerika besloten heb
ben zich met de zaak te bomoeien. Maat
regelen om tot interventie over te gaan
zijn reeds ontworpen en deze zullen binnen
kort wel tot uitvoering komen.
TEXEL, 24 Juli 1923.
Overgangsexamens.
Aan de B.B.S. te Helder gingen over
uit deze gemeente de volgende leerlingen.
Van de eerste naar de tweede klasse
de leerling C. C. de Maar, van de tweede
naar de derde klasse de leerlingen A.
Dros, J. A. Stompff en M. Weersma.
Aan de H.B.S. te Alkmaar gingen
van de 4e naar de 5e klasse over, de
leerlingen Grietje Dijt en J. Bakker Dz,
Kerkconcert.
Hoe heerlijk rnischen de tonen van
orgel- en snarenspel door de hooge tem
pelgewelven. Een weldadige rust komt
over de mensch, na de week van beslom
meringen van alle dag, na de drukkende
zomerwaï mte, als we in de koelte van
het groote kerkgebouw, luisteren naar
wat kunstenaarshanden aan de instru
menten weten te ontlokken. Een andere
mensch wordt in ons gewekt. Wij laten
ons gaan, we soezen od mijmeren, ver
geten de zaken, die ons dagelijks binden,
om te genieten van diDgen van hooger
plan. Binnen de muren van dat ruime,
luchtige kerkgebouw overheerscht de
stem van ééa zaDgeres, we voelen ons
verplaatst naar een andere wereld.
Volop hebben we genoien van wat
het „muziek-ensemble ten behoeve van
Ziekenhuizen en Sanatoria Zaterdag
avond in de Ned. Hervormde Kerk alhier
ten beste gaf. Heerlijk paarde zich de
menscbelijke stem aan de klanken van
viool en orgel. Meeslepend bovenal was
bet vioolspel, zoo bescheiJen begeleid
door de orgeltonen, door kunstenaarshan
den verwekt. De stilte die er in het
kerkgebouw heerschte, bewees voldoende
dat allen daar aanwezig, ten zeerste wer
den geboeid.
Vergeten is alles wat mon^cben