N*. 3756,
Woensdag 31 October 1923;
37"' Jaargang.
Nieuws- en
Advertentieblad.
Spoor- en BootdienslT"
Binnenland.
Van week tof weet
Dit blad verschijnt Woensdag;- en Zaterdagmorgen
Advertentitin daags voor de nitgave vóór 1 nar nam
ABONNEMENTEN e» ABYERTENTIEN worden aangenomen bJJ de Üttg. Vjmh* LANdSYELI h B fc ROOII, Parkstraat, BoiscrTui»
Licht op
u;2it l2'57
20- 27 Oct.
TEXEL 30 October 923.
De regenperiode.
- Heden Dinsdag 30 Oct. promoveerde op
proefschrift tot doctor in de geneeskunde
aan de rijksuniversiteit le Utrecht de
heer A. P. Timmer, arts, geboren te
Haarlem.
Aan den besteller bij den Post-en
Telegraafdienst C. Moojen, werkzaam aan
het Post- en Telegraafkantoor alhier, is
op zijn verzoek met ingaDg van 16
December a.s. eervol ontslag verleend
met recht op pensioen.
Sportvereeniging Texel.
TE.IELSCHE COURANT.
Ahennementtprio» per 3 maandeni
oor den Burg 50 Cts. Franco per post door geheel
Nederland 75 Cts. Naar Amerika en andere landen
met verhooging der porto's. Losse nummers 3 cent.
TELEFOON INTERCOMMUNAAL No. 11.
Prrj* der A&tertentiè*-,
Van 1 tot 5 regels 50 Cis. Iedere regel meer 10 Ct. Groote
letters en Vignetten worden naar plaatsruimte berekend,
POSTCHEQUE- en Q1ROD1ENST No. 652.
Van Zaterdag 27 Oct. tot en met Vrijdag
3 November.
voor rijwielen 5,10 uur, voor rijtuigen 5,40 uur
HOOGWATER reede van Texel.
Donderdag 1 Nov. v.m. 12,43
Vrijdag 2 .1,38
Zaterdag
Zondag
Maandag
Dinsdag
Woensdag
3
4
5
6
7
2,50
4,16
5,29
6,27
7,16
W UCIJOUQg 0 -
Des namiddags ls het ongeveer een hall uur
later hoogwater.
Post- en telegraafkantoor den Burg
geopend.
Op Zon- en feestdagen
Vm. 8 tot 9 uur n.m. 1 tot 2 uur
Op werkdagen
voor Telegrammen
Vm. 8 uur tot n.m. 8 uur.
voor Postzaken
Vm. 8 uur tot n.m. Tl, uur.
Voor postwissels, kwitantlBn, Rijks
verzekeringsbank, postcheque en girodienst.
Vm. 8.30 uur tot n.m. 3 uur
Voor Rijkspostspaarbank
Vm. 9 uur tot n.m. 7,30 uur
Zaterdagavond na 6 uur voor postdienst gesloten
Dienstregeling 7 October 1923.
Vertrekuren van de Boot.
Dagelijks
Vertrek Texel 8,—vm. 11,—v.m. 2 30 nm
Helder 9,30 vm. 12,— midd. 4.15 nm
Vertrek en aankomst der treinen
van den Helder naar Amsterdam.
Vertrek Helder. Aankomst Amsterdam
6,32§ 9,04
6.49f 9,04
7,30 sneltrein 9,04
10,04§ 12,10
12,40 2,54
2.04ft 4.40
3,54** 6,—
4,15§ 6,40
7,25 9,31
Donderdag naar Schagen een markttrein, ver
trek 7,45 aankomst 8,35.
Van Amsterdam naar Helder.
Vertrek Amsterdam. Aankomst Helder
5,19f 8,35
7,57§ 9,37
9.11 "'2
12,28§ 2,41
3,04 6,19
5,49§ 8,05
9,16 n>05
Niet op Zon- en feestdagen
t Alleen op Zon- en Feestdagen,
tf Alleen op Zaterdag
Niet op Zaterdag, Zon- en Feestdagen.
De Vlootwet verworpen Dat bad wel
niemand kunnen denken. Wel was by het
algemeen debat gebleken, dat zonder uit
zondering alle leden der linkerzijde hun
stem tegen de Vlootwet zouden uitbrengen
en mede, dat ook een aantal katholieken
zeer ernstige bezwaren hadden en op het
tegenstemmen door een eenigen hunner
mo9st worden gerekend, maar da', .ten
slotte de regeering toch de Vlootwet in
veilige haven zou krijgen, werd algemeen
als vrij zeker aangenomeD. Maar het ts
anders gegaan. Van de 99 aanwezige
Kamerleden hebben 50 bun stem tegen
het wetsontwerp uitgebracht en 49 er voor,
zoodat het met één stem meerderheid ver
worpen h Met de linkerzijde hebben 10
katholieken mee tegen de wet gestemd.
Zooals boven gezegd, was het0bekend
van een paar katholieken, o.a. van de
heeren Bomans en van Scbaick, alsmede
van mevrouw Bronsveld-VitriDga, dat zij
beslist tegen zouden stemmen, maar om
trent verschillende andete katholieke leden
verkeerde men in het onzekere De mach
tige, invloedrijke figuur der katholieken,
de heer Nolens, had een pleidooi gebcuden
voor de Vlootwet en van die zijde hadden
meer mannen van naam hun stem voor
het ontwerp gemotiveerd Bovendien heeft
de regiering, bij monde var» eenige minis
ters, gdracht aan verschillende bezwaren
uit den /oomecheo hoek tegemoet te komen.
Geen wonder, dat men in groote spanniog
de stemming afwachtte.
Er was enorme belangstelling in de
Kamer, en zelfs daar buiten, op het bin
nenhof. Alle tribunes waren zwaar bezet
en-in de vergaderzaal zelf was maar één
zetel leeg, die van het Christ, hist, lid
Gerretson, dat al eenigen tijd ernstig on
gesteld ia. De minder ernstig ongestelden,
van links de heeren Ter Hall, Staalman
en Visser van IJzendoorn en van rechts
oud-miuister Kolkman, die de debatten
niet bijwoonden, waren voor de eindstem
ming toch aanwezig.
En onder ademlooze stilte werd er ge
stemd. Zoo heftig de debatteD, zoo fel de
interrupties, zoo rumoerig de laatste uren
waren geweest, zoo stil was het nu. Maar
toen de uitslag bekend gemaakt was en
de president bad medegedeeld, dat de wet
met 50 tegen 49 verworpen was, brak op
de banken der linkerzjjde het gfjuich los.
De voorzitter sloot de zitting, maar was
onverstaanbaar door het frejoel. En de
ministers verdwenen, de een na den ander,
de portefeuille onder den arm.
En wat zal er nu verder gebeuren Die
vraag treedt al dadeiyk naar voren. Bij de
verwerping van de Vlootwet ging bet niet
enkel om de vloot, de verdediging van
ons koloniaal bezit, de uitgave van 300
millioen, of hoe men de zaak ook verder
wil aanduiden het ging mede om het
Kabinet. Het ministerie Ruys de Beeren-
brouck beeft zijn lot verbonden aan dat
van de Vlootwet en de consequentie van
de verwerping der wet is het aftreden van
het Kabinet. Dit is uitdrukkelijk genoeg
reeds vooraf gezegd
Op het oogenbiik, dat wjj dit schrijveD,
is bet ons nog niet bekend of hetKdbinet
zal aftreden, maar indien dit bet geval
wordt, mag gerust worden gezegd, dat we
in ons land voor vrij ernstige binnenland-
sche politieke moeilijkheden komen te
staan. Wie zullen de regeeringsverant-
woordelijkbeid aanvaarden? Volgens de
politieke zeden moeten het de partijen
z|jn, die het Kabiüet len val hebben ge-
brachl. Dat zijn de linkerpartijen meteen
stuk van een der coalitiepartijen. Is de
bestaande coalitie thans ontbonden Is
een andere coalitievorming mogelijk? Kan
de scheidingslijn, die tot nog toe liep
tusschen rechts en links, thans verlegd
worden, b.v. tusschen wat men noemt
democratie en conservatisme?
Ziehier enkele vragen, die onwillekeurig
Daar voren treden. De voornaamste er van
lijkt ons, of de rechtache coalitie zal be
staan blijven. Komt ze deze crisis te
boven, dan is een kabinet uit de rechter
zijde moEel^k. De Kamer blijft dan60
rechts tegen 40 liDks. En dan zou met
een mogelijke reconstructie vaD bet Kabinet
de crisis zijn op te loeseD. Gebeurt dat
niet, dan lijkt ons een Zakenkabinet, dat
zich alleen bepaalt tot de vraagstukken,
welke op financieel en economisch gebied
iiggeD, eeD oplossing. Een politiek links
kabinet van Troelstra tot Dresselhuys
om Wijnkoop maar bui en beschouwing te
laten zou stellig geen lang leven be
schoren zijn.
Men ziet, dat door de verwerping der
Vlootwet moeilijke vraagstukken naar
voren treden. En de oplossing daarvan
zal allicht heel wat tyd moeten kosten.
Wat vooral thans zeer ongelegen komt,
waar de Kamer vlak staat voor het be
langrijke begrootingswerk met de talrijke
daarmee ten nauwste samenhangende ge
wichtige vraagstukken van dezen tijd.
We beleven tfcaDS inderdaad op politiek
gebied een vrij ernstige crisis.
—o—o—o—
Ernstige crisis miar nog kinderspel
bij wat men aan de overzijde van onze
oostelijke grenzen doormaakt. Daar duren
de moeilijkheden naar b.nnen en buiten nog
altijd voort. Het Duitsche ryk wordt door
allerlei getwist en tvreedracht als ver
scheurd. Saksen en B leren staan scherp
tegenover Berlijn en het gezag van de Rij'.s-
regeermg is in Saksen alleeD met de bajonet
te handhaven, terwijl hut in Beieren vrijwel
afgedaan heeft. President Ebert heeft nu
een pe.aooniijk sch.ijvm gelicht tot de
Beiereche regeering, ore de geschillen bij te
leggen en men moet af wichten cf bij eerig
succes zal hebben. Heel zeker is dat met j
nu de Beiersche regeering rondweg ver
klaard heeft, dat zij de met de huidige Rijks-
regeering niets wil te raaken hebben, zoo
lang deze in de tegenwoordige constellatie
blijft bestaan. Een voordeeltje voor de rijks-
regeering is intueschen, dat in de tot Beieren
behoorende Paltz eeDafsoheidens beweging
ODtstaan is en men er een zelfstandige
republiek wenscht, los van Beieren. De
rijksregeeriDg heeft deze beweging verboden
en wil de leiders straffen, waardoor ze by
de heeren te Mtlncben misschien een weiDig
in het geviel zal komen.
Verder zijn er nog de gebeurtenissen in
Rijnland, waar de separatisten, onder de
bescherming van de Belgisohe bajonetteD,
trachten een zelfstandige republiek te slich-
teD. Z\j stuiten daarbij op een geduchten
tegenstand van een belangrijk deel der
bevolkiDg zelf. In verschillende plaatsen
wappert de groen-wit-roode vlag der separa
tisten, maar in -verscheiden andere is deze
ook al weer neergehaald. En in vele plaat
sen is er in de afgeloopen week bloedig
gevochten.
Daarnaast melden berichten uit het Roer
gebied en ook enkele steden in het onbezette
deel van DuitBCbland, van hongeroproer en
onlus'en. De waardeloosheid van de mark
hei ft een groote ellende over duizenden
gt bracht en de toestand van vertwijfeling
verergert met den dag.
—o—o-o—
Buitengewoon ernstig zijn de toestanden
in Duitschland zelf, maar ook naar buiten
duren de moeilijkheden voort. In do joDgsie
Duitsche nota aan de Commissie van Her
stel heeft de regeering gevraagd, een onder
zoek in te stellen naar de Duitsche betaal-
kracht en de mogelijkheid scbynt te bestaan,
dat een dergelijk onderzoek inderdaad zal
worden iDgesteld. Dezer dagen zijn Ie
Londen gepubliceerd de nota's, die er tus
schen lord Curson en Hughes gewisseld
zijn over het herstelvraagstuk. Lord Gursoa
heeft officieel de medewerking van Amerika
ingeroepen. De Britsche regeering heeft het
desbetreffend plan, in December dcorHugh63
ontwikkeld, maar dat toen door den onw 1
van Frankrijk niet tot uitvoeriDg kon komen
weer opge vat. Het gevolg van een en ander
is geweest, dat Amerika tot medewerking
bereid is Wat er zullen komen, een groot j
conferentie of meer een onderzoek door des
kundigen naar de betalingscapaciteit van
Duitschland, is nog niet zeker, maar de
kans, dat er ie>ta gebeuren zal, schijnt du
toch wel aeel gunstig. België eD ook Fran
krijk b6bl<en zich iu beginsel tot medewer
king b6re d verklaard, mits op het verdrag
van Vers villes geen inbreuk zal wordei
gemaakt. Nu Hughes heeft vooraf al
geruststel end verklaard, dat het doel Diet
zal zijn Duitschland van zijn verplichtingen
te ontheffen, doch te ondeizoeken, hoe het
in een toe: tand zal kunnen worden gebracht
dat het zpn vetplicbtiDgen kan nakomen.
Maar metten heeft hij Poincaré ook te ver
staan gegeven, dat Amerika niet kan toe
staan, dat Frankrijk de afbetaling van zijn
Amerikaa. eche schulden afhankelijk blijft
stellen' van de Duitsche schadeloosstelling.
Er is thans eenige kans, dat er nu eens
een ernstige poging ;al worden ondernomen
om de herstel kwestie op te lossen. De
vraag is nu maar, of ze meer succes zal
hebben dan by vroegere gelegenheid het
geval was.
o—o—o—
Baldwin, de Engelsche premier, heeft op
de unionistische conferentie te PJymoutü
eeD redevoeiiDg gehouden overdeD huldigen
politieken toestand, Hij kondigde daarin
het plaD van de internationale conferentie
aan en r;chtte daarbij een ernstig woord
tot Poinca,é. Hy sprak de meeoing uit'dat
deze zich wel driemaal zou moeten beden-
keD, voor hy er toe overging om deelneming
aan de voo genomen conferentie te weigt-reu.
Hij stelde in het licht, dat Duitschland niet
vrijgesteld kan worden van zijn verplich
tingen. Bet moet een rechtvaardige ver
goeding tetaloD, maar het vastgestelde
bedrag is niet rechtvaardig en dient in
verband met de huidige ouuscaoeuüeden te
wtrden h r .ien. Ook moet ruen zorgen,
dat Dui f ;bland tot b-. taling iu staat
wc-rdt gtsi id.
In gewone omstandigheden staat liet water
in Alkmaar aan bet Verdronkcnoord zoo onge
veer een paar meter beneden den walkant.
Deze week stond het water ongeveer gelijk
met de kant, gevolg van de hooge stand van
het boezem-water van de Schertseer, waarmee
het in verbinding staat. Het binnenwater staat
in sommige Noordhollandsche polders zoo
hoog, dat kaden en dijken overstroomen.
Buurmans leed troost. Het is een schrale
troost, te weten dat anderen in nog ongunsti
ger omstandigheden verkeeren, het neemt niets
van het leed weg. Het wordt een penibele
toestand met de bieten ende aardappelen, die nog
geoogst moeten worden. Op sommige plaatsen
zijn de akkers onbegaanbaar en waar is het
einde
Nadat het nog geen drie dagen droog weer
is geweest, is Zondag de natte moesson alweer
ingetreden. Regen, regen, regen, bij stroomen.
Uilenspiegel was blij als liet regende, zoo luidt
het verhaal, in het vooruitzicht van droog
weer. Leefde hij nu, hij zou niet blij kunnen
zijn, het wachten op droog weer duurde hein
zeker te lang.
Houdt er de moed maar inis de lijfspreuk
van ons geslacht, maar het is voor onze land
bouwers om de moed te verliezen. We schrij
ven al haast November en liet gevaar van door
de winter te worden verrast is lang niet denk
beeldig. Het ziet er treurig uit.
Dat schreven wij Zondag tijdens een van die
duchtige buien, die binnen deden blijven, wie
niet noodzakelijk uit moest. Sedert is de lucht
gaan klaren, 't is helder geworden, droog en
drogend, een frissc.he wind waait over het
landschap. We vleien ons met de hoop, telkens
herhaald, dat het nu voorloopig de laatste bui
is geweest. Er kan dan nog veel gered worden,
al is de geleden schade groot.
Acht en twintig leden waren Vrijdag in
hotel de Oranjeboom tegenwoordig. De voor
zitter zegt, dat aantal grooter te hebben ver
wacht, in verband met de gewichtige beslui
ten, die genomen dienen te worden. Spr. heet
de aanwezigen welkom en opent de vergade
ring met de wensch, dat de te houden bespre
kingen zullen zijn in het belang van de ver-
eeniging.
De voorz. deelt daarop mede, dat de heer
Ran heeft bedankt voor penningmeester en de
heer van Hellemond voorloopig die functie op
zich heeft genomen. De notulen, door de
secretaris gelezen, worden onveranderd vast
gesteld.
De voorz. brengt dank aan de secretaris voor
notuleering. Vervolgens geeft de penningmeester
op verzoek van de voorz., overzicht van de
stand der geldmiddelen van de vereeniging. Op
duidelijke wijze kwijt de heer van Hellemond
zich van die taak. Een duidelijk beeld van de
toestand der financien geeft de penningmees
ter, daarbij in het licht stellend, dat de con
tributie noodzakelijk verhoogt dient te worden,
wil men de begrooting doen sluiten. Met in
stemming van de vergadering wordt de con
tributie nu bepaald op 30 cents per week, tot
dat, naar het oordeel van het bestuur, de om
standigheden weer verlaging mogelijk maken.
De heer P. Kaan verklaart zich bereid de
contributie te Oudeschild te innen, de heeren
O. Bakker en Th. Rijk zullen zich daarmee te
den Burg belasten. Tot bestpurslid, in plaats
van de heer H. Ran, wordt benoemd de heer
G. Bakker, tot penningmeester de heer A. Dros
en tot secretaris de heer Van Hellemond.
Bij de rondvraag wordt voorgesteld tot stijving
van de kas een uitvoering te geven. Het bestuur
verklaart dAt punt in overweging te willen
nemen. In zijn sluitingswoord drukt de voorz.
de belangen der vereeniging nog eens nadruk
kelijk op het hart. Het is niet voldoende, zegt
spr. Zondags aan de wedstrijden deel te nemen,
er moet en kan door alle lede 1 meer gepres
teerd worden. Met een ópwekk.ng tot de leden
om bij de wedstrijden steeds 'air en sportief
op te treden en volledig uit te komen, sluit de
voorz. de belangrijke vergadering.