Bioscoop
Texelsch Fanfarecorps.
Wedstrijd
Malaise.
INGEZONDEN STUKKEN.
Predikbeurten.
Marktbsrichten.
Zondag a s.
HOTEL TEXEL.
Op Mane's zolder
kamertje.
Lachen Lachen
Ba! na.
Algomeene vergadering
„tioppazek op Carnaval".
Hall. Mij. van Landbouw
Buitengewone vergadering
Sprekerde heer H VISSER,
Nieuwere n ikstefmeststoffen.
De gestrande stoomschepen.
Van een Texelaar in de Tropen.
Brievenbus.
Vervoer van zware vrachten.
Burgemeester en Wethouders van
Texel brengen ter openbare kennis, dat
door ben ingevolge artikel 186 der ver
ordening van politie is bepaald, dat bij
invallend dooiweder tot nadere aankon
diging de last welke over de gemeente
wegen mag worden vervoerd met vracht
wagens, waarvan de velgbreedte zeven
centimeters of minder bedraagt, niet
zwaarder mag zijn dan 625 KG.
Texel, 11 Januari 1924.
Burgem en Weth. voornoemd,
BUYSING DAMSTE
De Secretaris, JONKER.
Burgerlijke Stand der Gemeente Texel
van 5 tot en met 11 Jan. 1924.
GEBORENElize Anne, z.v. Jacobus Nicolaas
Rijk en Elisabeth Geertruida Krijnen. Cor
nells Martinus, z.v. Johannes Matheas Bak
ker en Trijntje Veeger. Barbera, d.v. Jo
hannes Cornelis Witte en Maria Catharina
Herpers. Cornelis, z,v. Willem van Heer-
waarden en Maria de Porto.
GETROUWDNicolaas Hendricus de Jong en
GEVONDEN VOORWERPEN.
(Gedeponeerd ten raadhuize).
Zondag 13 Januari 1924.
Burg, v.m. 10 uur ds. Raabe.
Waal, v.m. 10 uur ds. v. 't Hooft.
Oudeschild, n.m. half 3 ds. Schellenberg.
Den Hoorn, vm. 10 uur ds. Brümmer.
Oosterend, v.m. 10 uur ds. Janzen.
Cocksdorp, v.m. 10 uur ds. Schellenberg.
GEREFORMEERDE KERK.
Oosterend, v.m. 10 uur ds. C. Zwaan.
van Helder.
Voorbereiding H. Avondmaal.
Collecte voor de theol. faculteit der V. U.
n.m. half 3 dezelfde.
DOOPSGEZINDE GEMEENTE.
Oosterend, v.m. 10 uur ds. de Maar.
Burg, 'sav. 7 uur ds. de Maar.
HERVORMDE GEMEENTE.
Dinsdag 15 Januari.
Koog, 'sav. 7 uur Bijbellezing.
Woensdag 16 Januari.
Zuid-Eierland, 's avonds half acht
ds. Schellenberg.
Donderdag 17 Januari.
Den Hoorn, 's av. 7 uur ds. Brümmer.
ADVERTENTIEN.
Inplaats van kaarten.
ONDERTROUWD
CORNELIS SCHELLINGERHOUT
en
GEERTJE VAN DER KOOI.
Zaandam, 10 Januari 1924.
Zuiddijk 30.
Heden overleed onze geliefde Echt
genoot en Vader,
DIRK JAN BRUIN,
in den ouderdom van 60 jaren.
Wed. D. J. BRUIN—Rab.
J. N. BRUIN.
N. J. BRUIN,
den Burg, Texel, 8 Januari 1924.
Dankbetuiging.
Hiermede betuigen wij onzen hartelijken
dank voor de vefe bewijzen van deelne
ming bij het overlijden en de teraarde
bestelling van onze lieve Moeder
ALIDA ANNA SMIT,
Wed. S. Dogger,
ondervonden.
FAM. DOGGER.
Schoorldam, Jan. 1924.
Üomiscb hoofdnummer
(Donateurs en kunstl. leden) op Woensdag
16 Januari a.s., 's avonds 8 uur in hotel
„de Lindeboom".
Het Bestuur.
om nog bijtijds kaarten te krijgen voor
Hier schatert zelfs het betreurenswaardig
ste slachtoffer der
Woensdag 16 Jan. Aanvang 71/, uur.
Kaarten a 65 cent.
Donderdag 17 Jan. (uitsluitend voor Katho
lieken)
Zaalopening 67° uur, aanvang precies 7
uur.
Kaarten a 75 cent in hotel „de Zwaan".
N.B. Beneden 16 jaar geen toegang.
Tooneelver. I. L. B.
op Dinsdag 22 Januari, 's avonds 8 uur
in het Hotel „de Lindeboom".
Landbouwkundige.
Onderwerp
Vrij toeging \oor niet-leden.
Het Bestuur.
Het Engelsche stoomschip .Alesia" dat bij de
storm van 18 Dec. j.l. op Texel strandde, zit
nog in dezelfde positie. Gedurende eenige dagen
werd door een 35-tal arbeiders het zand in de
nabijheid van het schip weggespit en ter plaatse
een rug van zandzakken gemaakt, teneinde meer
stroom langs het schip te krijgen. Getracht
wordt de groote machine zoover in orde te maken
dat de schroeven kunnen worden gebruikt bij
de pogingen om het schip meer naar zee te
brengen tot welk doel ook zware ankers ver
in zee zijn uitgebracht.
Het Russische stoomschip „Jaroslavl" dat
tijdens de storm van 18 Dec. j.l. hoogop te
Terschelling strandde werd hedennacht, nadat
door de sleepboot-zuigers Neptunusen Bornrif
gedurende eenige dagen zand was weggezogen,
ongeveer 50 meter op de uitstaande zware
ankers in de goede .richting gebracht.
De Cocksdorp, 8 Januari
Bij den heden gehouden wedstrijd met
hindernissen op schaatsen werd de le
prijs (barometer) gewonnen door den heer
P. de Graaf, de '2e prijs (vulpen) viel ten
deel aan dea heer L Kok en de 3e prijs
(zilv.eren potloodjaau den heer M. Witte.
10 Jan. Door den jager J. Reuvers
Mz. word in de duinen nabij den Eu-r
landschen vuurtoren een groote arond
I waai schijn lijk een zeearend) geschoten.
Het dier heeft een gewicht van 5 K,G.
en een vlucht van ru m 2 M.
De crisis.
Betreffende deregeerings crisis melden
de bladen het volgende
De Koningin heeft op 't den 27sten Oc
tober 1923 gedaan verzoek van heeren
Ministeis om ontheffing uit hun ambt
geantwoord, zich genoodzaakt te zien
dit niet in te willigen.
Maand i^middag is onder Udel, ver
moedelijk door de gladheid, een auto van
den heer Ouit Arnhem, van den weg
geraakt en gekanteld. Oe heer O kwam
onder de auto en brak een halswervel,
waardoor de dood onmiddellijk intrad
De 12-jarige G Hogenkamp, te
Assen is Zondagmorgen gaan ,-chaat>en
tijden en lot b°den nog niet in de woning
toru gekeerd Men vreest dat hij ineen
wak is gereden.
5 personen door het ijs gezakt.
Aan d'»n Scharn ierweg te Maastricht
zakte Zondag eer meisje door het ijs.
Bij de pogingen het kind te redden ga-
raakten o personen te water. Met heel
veel moeite werden téoslotte a'l n weer
op het droge gebracht.
IJs in Venetië.
Sedert eeuwen zijn blijkens een diaad-
loos bericht de lagunen en dr kanalen
van Venetië weder voor het, eerst met
een ijslaag bedekt.
Ongelukken bij het bobben
Bij het sleedjerijden op den Sonsbeek-
weg te Arnbem is Zondagmiddag een
ernstig ongeval gebeurd. Eenige sleden
botsten in volle vaart tegen elkander,
met het gevolg, dat per ziekenauto een
drietal slachtoffers naar het gemeente
ziekenhuis moesten worden overgebracht
Een 16 jarig meisje liep een diepe wond
aan de linkerzijde van het hoofd op. Eon
12 jarige jongen kreeg een wonde aan
den voet Beiden konden, na te zijn ver
bonden naar huis worden gebracht. Een
II jarig tneisje moest echter ter obser
vatie in het ziekenhuis blijven. Zij werd
bij de botsing tegen een lantaarnpaal
geslingerd en kreeg een hersenschudding
Bij hoest of keelpijn.
gebruikt men het beste Thermo-Tabletten.
oozen 400 Tabl. 80 ct. en 200 Tabl. 45
ct. Bij apoth. en drogisten.
(Buiten verftntwoordel(ik.heid der Redactie)
Kilungu 1—12—23.
Waar ik zoo»eel goede vrienden tel in m'n
on'ergetelijk Texeltje, wil ik den welwillenden
Redacteur van de Texelsche Krant verzoeken
mij toe te staan langs dezen weg hun allen
van harte een zalig en gelukkig 1924 toe te
wenschen.
Verder zal wat nieuws uit het Zwarte Wereld
deel wel aan velen, wier vrienden-groeten me
voortdurend bereiken, welkom zijn. Welnu,
sinds korter, tijd heb ik mijn plaatsje onder de
zon in het wellicht meest interessante deel
van Oost-Afrika, hoog op de bergen van het
uitgestrekte en grootendeels totaal onbeschaafde
Ukamba-land.
Op de lange spoorreis van Mombassa tot
Nairobi rijdt de trein over een afstand van
ongeveer 250 Engelsche mijlen (tusschen
Mackinnon en Athi-River) links van een reeks
geheimzinnige bergen, waarachter de nog ge
heimzinniger Wakamba's logeeren. Hun landje
heeft een oppervlakte van 29,256 vierkame
Engelsche mijlen (wie herinnert zie h hoeveel
er Holland telt bewoond door ruim een kwart
miljoen negers, of zooals het olfitieele getal
luidt264,100 zielen.
O zoo'n eigenaardig volkje, die Wakamba's.
Knapper en handiger dan welke andere neger
stam ook in de Kolonie, hebben ze helaas de
hebbelijkheid, verzot te zijn op hun tembo-
kalabas, d.w.z. een soort suikerriet-jenever,
dien ze zelf van oudsher bereiden. Voorts
hebben ze reputatie als onovertroffen gift
mengers. Niet ver van Masongoleni (d.i. blan
ken-graf) vond ik een kerkhofje met vijf
Schotten, die aldus verdonkeremaand moeten
wezen.
Erg appetitelijk zien ze er in de wandeling
niet uit. Levend van hun kudden koeien en
geiten aan de zorg der knapen toevertrouwd
en van veldvruchten waar de aochteren
Eva's mee belast zijn hebben de heeren
allen tijd om te wandelen, te halaberen en te
drinken. Hun uitrusting: aaneengenaaide gei
tenhuiden of op z'n best een deken los om 't
lijf geslagen, een bewerkte hoorn als snuifdoos
aan een kettingje om den hals, een laag zit
bankje op den rug hangend, een boog metal-
of-niet vergiftigde pijlen onder den arm en een
halven meter lang mes aan den gordel, dat
alles zou hen maar weinig doen opvallen,
hadden ze niet hun kroesharen in wigvorm
boven het voorhoofd afgeschoren en hun boven-
rij tanden als evenveel spijkerpunten afgevijld.
In een of twee bosjes haar op het achterhoofd,
opzettelijk door het schraapmes gespaard,
plegen ze een lange veer te steken, wat hun
toilet voltooit.
Drie jaar geleden is een confrater, die van
vrees of schrik niets afwist, te midden van
hun bergen neergevallen en heeft met liefde
en offer en tact, velen dier wilde natuurkinderen
voor hooger idealen gewonnen. Die plaats
heet Kilunhu en naar die verre voorpost ben
ik mogen vertrekken om de Missie zoo spoedig
mogelijk over te nemen.
De Missie zelf is ideaal gelegen op een heuvel
van ongeveer 3 H.A. oppervlakte en een rivier
tje aan den voet, het geheel omgeven door een
golvende lijn hoogere heuvels, waarvan reeds
veertien topjes zijn bezet door evenveel jonge
christengezinnen. De huisjes zijn ruim, met vier
rechthoekige kamers en een hoog rieten dak,
opgetrokken met aller medewerking en onder
leiding van den Padri. Ze stellen de lage en
vieze hutten der heidenen als mierenhoopen in
de schaduw. Bovendien zijn de nieuwe wonin
gen omringd, evenals de Missie zelf, dooreen
bloemen- en groententuintje en wat lager een
aardappelen-, mais- en boonenveld dat tweemaal
per jaar, na de regenseizoenen, een wonderbaren
rijkdom van vruchten oplevert. Veel Europee-
sche zaden en pitten, zorgvuldig onder in een
kist meegepakt, gedijen hier bovenmate, dank
zij de meer frissche hoogte van 6000 voet en
de regelmatige regens, door de bergen aange
trokken. Appel-, perzik-, en moerbezieboomen
flankeeren de bananen en sinasappelen en be
schaduwen in onzen tuin keurige bedden met
wortels, spinazie, uien, bieten, erwten, boonen,
aardbeien, tomaten, witte kool, savoye kool en
andere kool. En dat alles heeft sinds drie jaren
uit zaadjes en bolletjes schot gezet, dat het een
lieve lust is om te zien.
Er is weliswaar hard gewerkt. Het „alles voor
allen' van Sint Paulus Is 't parool.
Naast al die materiëele beslommeringen is het
een genot de kerk en school dagelijks te zien
gevuld met een honderdtal kroeskoppen, die
beseffen dat een mensch toch wat hooger staat
dan een redeloos dier, en die met hun vurig
jeugdig christendom in vele opzichten doen
denken aan de gulden Aposteltijden van het
„éèn hart en één ziel".
De eigen behuizing is nog min of meer pri
mitief, vooral meer. Zoo logeer ik tusschen
aarden wallen, met stroo boven 't hoofd. Mijn
keukenfornuis bestaat nog uit een drietal kei-
steenen op den grond enz. Om drie redenen
sluit ik m'n kamer nooit overdageerstens omdat
de Wakamba's bizonder eerlijk zijn in hun
soort; tweedens omdat er weinig of niets in te
stelen is van de gading der Wakamba's; ten
derde omdat het slot niet houdt. En de negers
waardeeren erg m'n vertrouwen. Twee ouden
zeiden me onlangs dat de Padri de eenige
blanken waren, die ze als hun vaders beschouw
den en niet als uitzuigers.
Ons kerkje is al gedeeltelijk vernieuwd en
vergroot met in de zon gedroogde steenen. De
proef is volkomen geslaagd en ik hoop metter
tijd, als de middelen er zijn, met hetzelfde
materiaal een ietwat confortabeler woonhuis
met keuken op te richten. Het dak is echter
een probleem, want stioo op onze winderige
hoogte, geeft tezeer brandgevaar in het drooge,
en een vochtig en lekkend huis in het natte
seizoen Zinken platen, het ideaal, kosten duur
en moeten van het naaste station, dat beteekent
een dagreis ver, stukje voor stukje op neger
hoofden worden aangesjouwd, berg op, bergaf.
En toch zou ik tenminste één haard met schoor
steen willen hebben, want het kan 's avonds
geducht frisch wezen. Vooral wanneer het
windje waait van de met eeuwige sneeuw be-
kuifde Kilimanjaro of Kenya, waartusschen we
juist halverwegen zitten.
Na de tropische hilte van overdag Kiiungu
ligt 2'/> graad onder den Evenaar sla ik
na zonsondergang uit voorzorg vaak een deken
om me heen, in afwachting dat een brand-
gevaarlooze woning in de toekomst me de
weelde van een ouderwetsche haard zal per-
mitteeren.
Laat ik, alvorens te sluiten, nog even een
ideaalplannetje aanstippen, dat me toch zoo
na aan het hart ligt een „Trouwfonds" te
stichten Onder trouwfonds versta ik een
builtje of kous met rijksdaalders (dubbeltjes,
helaas! zeggen hier weinig, "behalve voor het
dageliiksch onderhoud) om de trouwlustige
jonkheid te helpen in het loskoopen van hun
liefje. Het behoeft immers niet herhaald te
worden de vrouw, hier als elders in Afrika,
geldt als .duur vee" en geen meisje verlaat
den vaderlijken hof, zonder dat er zooveel
koeien, zooveel geiten en zooveel kalebassen
suikerriet-jenever binnengekomen zijn. En het
doet je zeer aan het hart, een jonge man, na
jaren zwoegen, zijn moeizaam verworven
kuddeke, zijn hoop, zijn alles, vaak in één week
door veeziekte verwoest te zien. En waar gaat
dan z'n uitverkorene heen Vaak naar een
oude rijkaard als echt-slavin nummer zooveel.
Rond de hut van o ïzen disvicfs-chef Malo,
op 7 minuten van d Missie, teide ik er een
en twintig, jong en lud. Is liet niet droevig I
Twaalf van onze jonge Adams zijn al een
stukje op dreef met tun geitjik heb uitge
rekend dat ze gemidleld met 25 Hollandsche
guldens gelukkig zijn te maken tegelijk met
een zwart Evaatje dat niets liever heeft,
dan aan een christen te worden verkocht.
Wie neemt er eentje voor zijn rekening?
Mogen deze enkele regels mijn mede-Texe
laren (Texelaar blijf je immers tot den dood)
behagen, en zouden sommigen God geve
velen I op tastbare wijze willen meewerken
om het meest verdierlijkte menschenras op te
heffen tot de hoogten van het Christendom,
dan zal ik volgaaroie alle giftjes en giften in
ontvangst nemen voor iedere aangeduide en
te verwezenlijken bestemming.
Voor mezelf zou een muilezel-rijdier van
200 gulden en een gezonder en minder ge
vaarlijke woning van misschien 800 pop mijn
persoonlijk vragenlijstje uitputten. Maar dat
is zooveel geld op eens, dat ik het maar heel
overzacht en als in een postscriptum durf
zeggen. Later meer, zoo ge wilt.
Father M. J. WITTE,
C. Mission Kilungu
P.O. Ulu-Station.
Kenya Col. (Br. E. Africa.)
Bij de gladheid van de straten vallen te den
Burg twee gevaarlijke plekken vooral op. n.l.
het sterk afhellend voetpad bij den winkel van
den heer Zur Muhlen aan de Groeneplaats en
de ijzeren plaat die als deksel ligt op de riool-
put bij mej. Eelman aldaar. Een waarschuwing
is nu wel gewenscht, verbetering van den toe
stand zal moeten wachten tot de vorst over is.
Jantje Jongeboer.
OVERLEDENJantje Timmer, 80 jaar, wed.
van Bernardus Philippus van den Berg.
Dirk Jan Bruin, 60 jaren, gehuwd met
Jacoba Cornelia Rab.
1 zakje met kleeren.
1 beursje, inhoudende eenig geld (gedepo
neerd te de Waal.)
Purmerend, 8 Januari.
237 Runderen waaronder
130 vette koeien f 1,00 a f 1,30 p. K.G.
1n? Gelde koeien 175 a 400
Melkkoeien 175 a 400
5 Stieren.
20 Vette kalveren per Kg 1,65 a 1,80
166 Nuchtere kalveren 10,— a 40,—
761 Schapen 35,— a 50,—
482 Vette varkens per K.G. 0,74 a 0,80
14 Magere varkens 20,- a 40,-
128 Biggen 14,— a 22,—
Kipeieren 10, a 11,—
Schagen, 10 Januari.
Uit de Schager Crt.
54 Vette koeien 300 a 500
7 Gelde koeien 150 a 275
<alfkoeien —0 —0
65 Zette vt.rkeus 0,72 a 0,80
66 3iggen 14,— 20,
3oter 2,40 2,60
Kipeieren per 100 9,— a 10,—
BIJ HARD WERK. 118
Hoe kan iemand zijn werk verrichten,
als hij by bukken of zich bewegen voort
durend last heeft van pijn? Hij moet zich
dan wel in acht nemen. Die hevige rugpijn
kan veroorzaakt worden door urinezuur,
dat als gevolg van zwakke nieren in het
bloed achterbleef en dan dient men op
zijn hoede te zijn. Verwaailoozing van
deze waarschuwing lijdt vaak tot nier- en
blaasontsteking, waterzucht, nierzand, rheu-
matiek, nier of blaassteen, en opstopping
van de urine.
Een verstandig mensch zal trachten dit
te voorkomen en het valt niet moeilijk.
Leef eenvoudig, vermijd overwerking, zor
gen, laat naar bed gaan en alcohol en
houdt zoodoende het overtollig urinezuur
uit uw gestel. Laat Foster's Rugpijn Nie
ren Pillen u helpen, als gij een genees
middel noodig hebt. Zij werken rechtstreeks
op de nieren en blaas en verdrijven de
stoornisverschijnselen uit deze organen.
Verkrijgbaar in apotheken en drogist
zaken f 1,75 per doos. 25
AFD. TEXEL.
